Konferencja paryska a powojenny los Górnego Śląska

Na konferencji paryskiej kluczowym tematem było zadecydowanie o przyszłej granicy polsko-niemieckiej. Interesy II Rzeczypospolitej reprezentowali Roman Dmowski oraz Ignacy Paderewski, postulujący za ustaleniem przynależności danych obszarów zgodnie z narodowością ludności jaka je zamieszkuje, stąd późniejsze plebiscyty na Górnym Śląsku, Warmii i Mazurach. Traktat paryski z 28 czerwca 1919 roku przyznawał Polsce Wielkopolskę w dużej mierze dzięki zwycięskiemu powstaniu antyniemieckiemu oraz Pomorze Zachodnie bez Gdańska, który jako wolne miasto miał znajdować się odtąd pod protektoratem Ligi Narodów. Takie posunięcie było wbrew pozorom korzystne dla Polski, ponieważ narodowościowo przeważali tam Niemcy i nie bylibyśmy w stanie wygrać plebiscytu gdyby taki miał miejsce. II Rzeczpospolita uzyskała dostęp do morza.
O losach Górnego Śląska zgodnie z postanowieniami konferencji paryskiej zadecydować miał plebiscyt nadzorowany przez wojska państw byłej Ententy wyłączając Rosję. W wyniku niezadowolenia z tej decyzji, 17 sierpnia 1919 roku wybuchło I powstanie śląskie. Działania zbrojne zostały jednak szybko anulowane przez Polaków, ze względu na przewagę sił niemieckich. Latem 1920 roku podczas inwazji bolszewickiej Niemcy podjęli szereg akcji przeciwko Polakom, co bezpośrednio przyczyniło się do wybuchu II powstania śląskiego w nocy z 19 na 20 sierpnia. Zakończyło się ono już kilka dni później kompromisem pomiędzy stronami, które zobowiązały się do zaniechania stosowania przemocy wobec siebie. Jesienią 1920 roku nasilono przygotowania do plebiscytu. Prawo głosu otrzymali również emigranci urodzeni na terenie Górnego Śląska, co znacznie osłabiło pozycję Polaków, ponieważ Niemców o takim statusie było dwudziestokrotnie więcej. Po ogłoszeniu niekorzystnych dla nas wyników plebiscytu zorganizowanego 20 marca 1921 roku Polska Organizacja Wojskowa rozpoczęła przygotowania do akcji zbrojnej. 3 maja roku wybuchło III powstanie śląskie, zakończone po trzech miesiącach walk zawieszeniem broni. W wyniku ostatecznego podziału terytorium otrzymaliśmy jedynie 29% obszaru plebiscytowego, na którym zlokalizowana była jednak większość zakładów przemysłowych mających strategiczne znaczenie dla polskiej gospodarki.

Dodaj swoją odpowiedź