AWS
Akcja Wyborcza "Solidarność", (AWS)
ugrupowanie polityczne powstałe 8 czerwca 1996 w Warszawie, z inicjatywy Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidar-ność" i w porozumieniu z liderami ponad 20 partii i ugrupowań społecznych, w celu stworzenia bloku wyborczego, a po wygraniu wyborów utworzenia koalicji rządzącej i rządu. Otwarta formuła ugrupowania pozwoliła na po-szerzenie jego bazy politycznej o kolejne związki, ugrupowania i partie po-lityczne, których liczba przekroczyła 40. Reprezentują one trzy zasadni-cze nurty ideowe: liberalny, chadecki i tzw. państwowy (reprezentowany przez ugrupowania narodowe i niepodległościowe).
Obok najsilniejszego ugrupowania, jakim jest NSZZ "Solidarność", w skład AWS weszły m.in.: Konfederacja Polski Niepodległej-Obóz Patrio-tyczny, Porozumienie Centrum, Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe, Partia Chrześcijańsko-Demokratyczna, Ruch dla Rzeczypospolitej-Obóz Patriotyczny, Polskie Stronnictwo Ludowe-Porozumienie Ludowe, Niezależ-ne Zrzeszenie Studentów, Stronnictwo Polityki Realnej, Stronnictwo Kon-serwatywno-Ludowe, Zjednoczenie Polskie, Stronnictwo Rodzin Katolickich, Polskie Towarzystwo Ziemiańskie, Koalicja Konserwatywna.
Najwyższą władzą ugrupowania jest Rada Krajowa (RK), w której skład wchodzą członkowie organizacji o zasięgu ogólnopolskim. RK podejmu-je decyzje wielkością 3/4 głosów-udziałów (50% udziałów posiada NSZZ Solidarność, 50% pozostałe stronnictwa polityczne) przy obecności dyspo-nentów 2/3 udziałów. Przewodniczącym RK został M. Krzaklewski. Władzą wykonawczą AWS jest Zespół Koordynacyjny (ZK), na którego czele stoi przewodniczący RK.
Terenowe oddziały AWS mają, podobnie jak władze centralne, wielo-partyjne struktury i zorganizowane są w Rady Regionalne (np. Region Ma-zowsze, Region Pojezierze, Region Ziemi Łódzkiej). 10 X 1996 władze ugru-powania przyjęły Kartę Krajową, która jako program wyborczy została za-akceptowana przez RK AWS 17 V 1997. Karta Krajowa oparta została na wcześniejszych dokumentach przygotowanych przez NSZZ "Solidarność", w tym na: niezaakceptowanym jako całość w procesie legislacyjnym projek-cie konstytucji, projekcie powszechnego uwłaszczenia obywatelskiego, pro-gramie zmian ubezpieczeń zdrowotnych i prorodzinnych rozwiązaniach ustrojowych.
Deklaracje programowe AWS koncentrują się na rozwoju państwa opartym na tradycjach narodowych, chrześcijańskich, demokratycznych i niepodległościowych. Szczegółowe kwestie dotyczą m.in.: prorodzinnego ustawodawstwa podatkowego, reformy systemu emerytalno-rentowego, wprowadzenia samorządowych kas chorych, uwłaszczenia społecznego, bez-pieczeństwa obywateli, reformy samorządowej, mecenatu nad kulturą i sztuką, kontynuowania starań o wprowadzenie Polski do struktur między-narodowych NATO i Unii Europejskiej.
AWS zwyciężyła w wyborach parlamentarnych we wrześniu 1997, zdobywając 33,8%, i wraz z Unią Wolności (13,4%) sformowała rząd, któ-rego premierem został polityk Akcji, prof. J.K. Buzek. 4 VI 2000 Unia Wolności wystąpiła z koalicji rządzącej, 8 VI 2000 prezydent Aleksander Kwaśniewski przyjął dymisje unijnych ministrów.