Algorytm tworzenia planu finansowego na potrzeby biznes planu

Question

Algorytm tworzenia planu finansowego na potrzeby biznes planu

1. Wstęp

Plan finansowy stanowi integralną część biznes planu. Jest to niewątpliwie jeden z najtrudniejszych do wykonania punktów tego planu. Przedstawiony algorytm postępowania ma za zadanie ułatwić proces tworzenia tego typu dokumentów. Zaprezentowano również tabele, które pierwotnie opracowane są w arkuszu kalkulacyjnym Microsoft Excel. Mają one za zadanie ułatwić studentom i innym użytkownikom tworzenie planu finansowego.

2. Zadania planu finansowego

Efektem planu finansowego jest dynamiczny obraz finansów przedsiębiorstwa zmieniających się wraz z upływem czasu oraz efektów wdrażanego przedsięwzięcia. Już na wstępie warto zaznaczyć, iż nie wszystkie etapy postępowania, jak i wyniki powinny zostać umieszczone w biznes planie. Szereg symulacji i rozpatrywanych wariantów oraz sum pośrednich nie jest włączana do końcowego dokumentu, część znajdzie się zapewne w załącznikach, a jedynie wyniki końcowe, przedstawione w sposób łatwy do interpretacji (np. przy pomocy wykresów), znajdą się w głównym dokumencie.

Odbiorcy biznes planu oczekują, iż w planie finansowym znajdą odpowiedź na pytanie:

· Jakie efekty finansowe da realizacja przedsięwzięcia?

· Jak realizacja projektu wpłynie na przedsiębiorstwo?

· Jakie jest ryzyko danego projektu?

Biznes plan stwarza również podstawy do oceny postępów w realizacji przedsięwzięć. Plan finansowy zawierający konkretne, mierzalne wielkości liczbowe jest doskonałym wzorcem na podstawie którego menedżerowie oceniają przebieg realizacji planowanych działań.

3. Elementy i zakres planu finansowego

Kształt i układ ostatecznej wersji planu finansowego zależy oczywiście od jego autora lub wymogów odbiorców. Przedstawione poniżej elementy składowe planu wydają się niezbędne, szczególnie z punktu widzenia zaprezentowanych powyżej zadań jakie muszą być zrealizowane przy pomocy tego dokumentu.

Gotowy plan finansowy powinien więc zawierać:

1. Dane wyjściowe (prognozy makroekonomiczne, planowane przychody ze sprzedaży, koszty, nakłady inwestycyjne)

2. Zapotrzebowanie na kapitał obrotowy

3. Harmonogram spłat kredytu inwestycyjnego (ewentualnie innej formy pozyskania kapitału obcego, np. obligacji)

4. Planowany rachunek zysków i strat oraz bilans

5. Przepływy pieniężne (cash flow)

6. Analizę wskaźnikową

7. Punkt równowagi (BEP)

8. Ocenę efektywności inwestycji (np. według kryterium NPV, IRR)

9. Wnioski i podsumowania

Należy zauważyć, iż etapy powstawania tego dokumentu nie muszą być tożsame z zaproponowaną powyżej kolejnością. Trudno przecież określić ilość potrzebnego kapitału obcego, bez określenia własnych zasobów pieniężnych i planowanego sprawozdania finansowego.

4. Etapy tworzenia planu finansowego

Tworzenie planu finansowego jest niewątpliwie procesem trudnym, szczególnie dla właścicieli małych przedsiębiorstw. Wymaga on bowiem od jego autora znajomości wielu zagadnień finansowych, wchodzących w zakres finansów przedsiębiorstw. Podczas tworzenia dokumentacji zachodzi niejednokrotnie potrzeba powrotu do poprzednich punktów w celu korekty założeń. Aby usystematyzować proces tworzenia planu finansowego, przedstawiono go na schemacie blokowym obrazującym poszczególne czynności

4.1. Pomysł na biznes

Punktem wyjścia jest oczywiście pomysł na biznes. Nie jest wcale pewne, iż jest on efektywny, co oznacza, iż w przypadku wdrożenia go w życie przyczyni się on do wzrostu wartości przedsiębiorstwa. Pewności stuprocentowej nie osiągnie się nigdy, lecz po wykonaniu planu finansowego powinno z niego wynikać wysokie prawdopodobieństwo pozytywnych efektów przy założonych warunkach brzegowych.

4.2. Dane wyjściowe

Zamieszcza się tutaj prognozy makroekonomiczne dla rynku na którym działa przedsiębiorstwo, założenia co do wpływu inflacji na szacunki przepływów pieniężnych oraz inne elementy konieczne przy prognozowaniu biznesu.

Zagadnienie inflacji może być potraktowane w dwojaki sposób: albo przyjęcie cen stałych ze świadomością ewentualnych zniekształceń wyników finansowych, albo zdyskontowanie przepływów pieniężnych o prognozowaną stopę inflacji. W spółkach kapitałowych określana jest ponadto prognoza wypłat dywidend (w ujęciu procentowym wypracowanego zysku netto lub na założonym poziomie).

Planuje się wolumen sprzedaży oraz ceny. Istotną informacją jest poziom zdolności produkcyjnych, który nie powinien być mniejszy od planowanej sprzedaży[1]. Najczęściej zakłada się tożsamość produkcji i programu sprzedaży (produkcja=sprzedaż). Prognozowana wielkość produkcji i sprzedaży wyrobów lub usług powinna powstawać jako efekt szczegółowych analiz rynku, trendów popytu, analizy konkurencji i przewidywanej podaży, analizy substytutów i potencjalnych wejść do branży.

Przykład
Przez całą publikację przewija się hipotetyczny przykład kawiarenki internetowej Cyber-MAT. Prognoza przychodów ze sprzedaży, koszty całkowite działalności operacyjnej oraz wymagane nakłady inwestycyjne przedstawione są w tabelach 1-3 (wszystkie tabele w tys. zł).

PRODUKTY
LATA

IV kw. 2001
2002
2003
2004

1. Dostęp do Internetu
0
101 200
109 500
121 000

2. Szkolenia
0
29 900
32 200
34 000

3. Bufet
0
59 100
66 000
71 800

4. Inne (drukowanie, skanowanie, itd.)
0
5 200
4 900
5 450

RAZEM:
0
131 100
141 700
155 000

Kolumna z rokiem 2001 obejmuje ostatni kwartał tegoż roku, podczas którego następuje „rozruch” inwestycji. W tym okresie nie ma sprzedaży.

Tabela 2. Planowane koszty całkowite działalności operacyjnej

WYSZCZEGÓLNIENIE

LATA

IV kw. 2001
2002
2003
2004

1. Amortyzacja
0
10 450
10 600
10 700

2. Zużycie materiałów i inne koszty zmienne
0
9 300
9 800
10 700

3. Remonty i naprawy
0
1 000
1 200
1 500

4. Wynagrodzenia z narzutami
0
55 000
58 000
65 000

5. Czynsze i inne opłaty stałe
0
18 100
18 900
19 600

Koszty ogółem:
0
93 850
98 500
107 500

w tym:

a) koszty zmienne
0
9 300
9 800
10 700

b) koszty stałe
0
84 550
88 700
96 800

W powyższej prognozie kosztów założono, iż koszty zmienne stanowić będą ok. 10%. Niski poziom kosztów zmiennych jest charakterystyczny dla tego typu działalności gospodarczej. Największym obciążeniem jest zatem amortyzacja, wynagrodzenia z narzutami oraz czynsze i inne opłaty stałe (np. dzierżawa łącza stałego). Podział na koszty stałe i zmienne konieczny jest do ustalenia progu rentowności.

Tabela 3. Nakłady inwestycyjne

WYSZCZEGÓLNIENIE

LATA

IV kw. 2001
2002
2003
2004

1. Komputery
30 300
950
1 200
2 000

2. Wyposażenie
9 800
1 200
2 100
3 300

3. Inne
2 000
2 000
2 000
3 000

Inwestycje ogółem:
42 100
4 150
5 300
8 300

Oczywiste jest, iż nie wszystkie projekty poprzedzone są kosztownymi i obszernymi badaniami rynku. Menedżerowie z małych przedsiębiorstw mogą korzystać np. z metody najmniejszych kwadratów do szacowania wartości parametrów w równaniach regresji, bazując na danych historycznych. Inne źródła informacji to np. roczniki statystyczne i opracowania branżowe.

Wielkość przychodów szacowana jest na poziomie sprzedaży netto tzn. przed opodatkowaniem podatkiem od wartości dodanej (VAT). W bardziej dokładnych analizach uwzględnia się przesunięcie od zapłaty VAT-u przy zakupie do jego zwrotu przez Urząd Skarbowy. Prognoza przychodów często pomija, nieodłącznie towarzyszące każdej działalności, przychody z operacji finansowych, pozostałą sprzedaż oraz zyski nadzwyczajne, ponieważ najczęściej odgrywają one marginalną rolę z punktu widzenia generowania dochodów, a stopień wiarygodności prognoz tych pozycji jest bardzo mały.

4.3. Harmonogram spłat kredytu

Przy pierwszej iteracji, trudno jest oszacować dokładnie ilość kapitału obcego potrzebnego przedsiębiorstwu. Wyniknie to dopiero z zestawienia przepływów pieniężnych (tabela 7., punkt D: skumulowane saldo gotówki). Jeśli występują tam wartości ujemne, to oznacza to konieczność zasilenia gotówką z zewnątrz. Najczęściej jest to kredyt udzielony przez bank, a jego spłata odbywa się zgodnie z harmonogramem spłat, który stanowi integralną część umowy. Przykładowy harmonogram zawiera tabela 4. (przy pierwszej iteracji tabela była pusta).

Tabela 4. Harmonogram spłaty kredytu w wysokości 43 tys. zł

Rok
Kwartał
Nr

kwartału
Wielkość kredytu
Raty kapitałowe
Zadłużenie na koniec okresu
Odsetki

bieżące
Odsetki zdyskont.

2001
4
1
43 000
0
43 000
1 720
1 686

1
2
0
3 583
39 417
1 720
1 653

2
3
0
3 583
35 833
1 577
1 486

3
4
0
3 583
32 250
1 433
1 324

4
5
0
3 583
28 667
1 290
1 168

2002
Razem

0
14 333
28 667
6 020
5 632

1
6
0
3 583
25 083
1 147
1 018

2
7
0
3 583
21 500
1 003
873

3
8
0
3 583
17 917
860
734

4
9
0
3 583
14 333
717
600

2003
Razem

0
14 333
14 333
3 727
3 225

1
10
0
3 583
10 750
573
470

2
11
0
3 583
7 167
430
346

3
12
0
3 583
3 583
287
226

4
13
0
3 583
0
143
111

2004
Razem

0
14 333
0
1 433
1 153

Uwaga: odsetki bieżące w 4 kwartale roku 2001 liczone są wg 1/4 stopy rocznej!

Prognozowana roczna stopa inflacji: 8%

Oprocentowanie kredytu: 16%

Mimo iż odsetki w tabeli 4. zdyskontowano o inflację, to dla bezpieczeństwa nie uczyniono tego z ratami kapitałowymi, zawyżając obciążenia finansowe (bardziej ostrożne podejście do planowania).

4.4. Szacowanie zapotrzebowania na kapitał obrotowy

Podczas tworzenia planu finansowego szacuje się potrzebny kapitał obrotowy, a następnie bada kształtowanie się jego poziomu. Gdy wymagany poziom kapitału obrotowego rośnie, należy uwzględnić zapotrzebowanie na ten kapitał podczas planowania biznesu. Spadek poziomu oznacza uwalnianie środków finansowych. Obliczenia zapotrzebowania na kapitał obrotowy dokonuje się na podstawie następującej formuły:

Kapitał obrotowy = Majątek obrotowy ‑ Zobowiązania bieżące

Obliczenie kapitału obrotowego dla kawiarenki przedstawiono w tabeli 5.

Tabela 5. Obliczenia zapotrzebowania na kapitał obrotowy

WYSZCZEGÓLNIENIE

LATA

IV kw. 2001
2002
2003
2004

A. MAJĄTEK OBROTOWY
0
2 726
2 775
2 847

1. Zapasy
0
362
381
416

a) materiały
0
362
381
416

b) produkcja w toku
0
0
0
0

2. Należności
0
364
394
431

3. Środki pieniężne
0
2 000
2 000
2 000

B. ZOBOWIĄZANIA BIEŻĄCE
0
1 825
1 915
2 090

1. Zobowiązania
0
1 825
1 915
2 090

2. Kredyt obrotowy
0
0
0
0

C.KAPITAŁ OBROTOWY NETTO (A-B)
0
901
859
756

D. PRZYROST KAPITAŁU OBROTOWEGO
0
901
-42
-103

Średnia długość okresu po którym uzupełniane są zapasy (n):
14

Średnia długość okresu w którym zużywane są zapasy w produkcji (m):
0

Średnia długość okresu po którym inkasowane są należności (p):
1

Średnia długość okresu po którym płacone są zobowiązania (q):
7

Poszczególne pozycje liczone są następująco:

Średni poziom zapasów materiałów = koszty zużycia materiałów/360 * n

Średni poziom zapasów produkcji w toku = koszty całkowite produkcji/360 * m

Średni poziom należności = przychody ze sprzedaży netto/360 * p

Średni poziom zobowiązań bieżących = koszty całkowite produkcji/360 * q

4.5. Rachunek zysków i strat

Generowany automatycznie rachunek zysków i strat musi uwzględniać nietypowe sytuacje. Jedną z nich jest podatek dochodowy, który przy prostej formule zysk(strata) brutto * stopa podatkowa może generować ujemne wartości podatku. Aby się przed tym zabezpieczyć, w tabeli 6. użyto następującej formuły do obliczeń podatku dochodowego: =JEŻELI(C15<0;0;C15*$B$4), która daje 0 dla ujemnych wartości i liczy podatek dla dodatnich.

Tabela 6. Rachunek zysków i strat

WYSZCZEGÓLNIENIE

LATA

IV kw. 2001
2002
2003
2004

1. Przychody ze sprzedaży netto
0
131 100
141 700
155 000

2. Całkowity koszt produkcji
0
93 850
98 500
107 500

3. Zysk operacyjny (1-2)
0
37 250
43 200
47 500

4. Przychody finansowe
0
0
0
0

5. Koszty finansowe
0
5 632
3 225
1 153

6. Saldo wyników nadzwyczajnych
0
0
0
0

7. Zysk (strata) brutto (3+4-5+6)
0
31 618
39 975
46 347

8. Podatek dochodowy
0
6 008
7 595
8 806

9. Zysk (strata) netto (7-8)
0
25 611
32 379
37 541

10. Podział zysku netto

a) dywidenda właścicieli
0
7 683
9 714
11 262

b) zwiększenie kapitałów własnych
0
17 928
22 666
26 279

Stopa podatkowa (PIT lub CIT): 19%

Procentowy udział dywidendy (lub innej formy wypłaty zysku) w zysku netto: 30%

Podobne „zabezpieczenia logiczne” użyto przy obliczeniach dywidendy (wykluczenie ujemnej) oraz zwiększeniu kapitałów własnych (przy stracie netto komórki te przyjmują jej wartość, co oznacza, iż strata będzie pokryta z kapitału własnego, a w przeciwnym wypadku stanową dodatnią różnicę pomiędzy zyskiem netto a dywidendą właścicieli).

4.6. Przepływy pieniężne (cash flow)

Sprawozdanie z przepływów pieniężnych jest kolejnym dokumentem służącym do oceny przedsiębiorstwa i przedsięwzięcia, w tym m.in.: zapotrzebowania na środki finansowe oraz możliwości ich spłaty. Znaczenie tego dokumentu rośnie jeszcze bardziej w kontekście głównej przyczyny bankructwa przedsiębiorstw: utraty płynności finansowej.

Konstrukcja tego dokumentu jest prosta. W części pierwszej obejmuje przychody pieniężne, a w drugiej ‑ wydatki pieniężne. Różnica pomiędzy tymi wielkościami daje saldo gotówki, które po skorygowaniu o początkowy stan generuje skumulowane saldo gotówki.

Tabela 7. Zestawienie przepływów pieniężnych

WYSZCZEGÓLNIENIE

LATA

IV kw. 2001
2002
2003
2004

A. PRZYCHODY PIENIĘŻNE
49 000
131 100
141 700
155 000

1. Przychody ze sprzedaży netto
0
131 100
141 700
155 000

2. Inne przychody wewnętrzne
0
0
0
0

3. Kapitał własny
6 000
0
0
0

4. Zaciągnięcie kredytu długoterminowego
43 000
0
0
0

5. Inne przychody zewnętrzne
0
0
0
0

B. WYDATKI PIENIĘŻNE
43 786
114 423
125 996
139 003

1. Koszty całkowite bez amortyzacji
0
83 400
87 900
96 800

2. Nakłady inwestycyjne
42 100
4 150
5 300
8 300

3. Przyrost kapitału obrotowego
0
901
-42
-103

4. Koszty finansowe
1 686
5 632
3 225
1 153

5. Spłaty rat kredytowych
0
14 333
14 333
14 333

6. Podatek dochodowy
0
6 008
7 595
8 806

7. Dywidenda właścicieli
0
0
7 683
9 714

C. SALDO GOTÓWKI (A-B)
5 214
16 677
15 704
15 997

D. Skumulowane saldo gotówki
5 214
21 890
37 595
53 592

Wartość dywidendy właścicieli przenoszona jest z tabeli 6. z rocznym opóźnieniem, ponieważ zysk netto liczony jest na koniec roku obrachunkowego, a jego podział następuje w roku kolejnym.

4.7. Bilans uproszczony

Uproszczona wersja bilansu przedstawiona została w tabeli 8.

Tabela 8. Bilans uproszczony

AKTYWA

LATA

IV kw. 2001
2002
2003
2004

A. MAJĄTEK TRWAŁY
43 786
37 486
32 186
29 786

B. MAJĄTEK OBROTOWY
0
2 726
2 775
2 847

1. Zapasy
0
362
381
416

a) materiały
0
362
381
416

b) produkcja w toku
0
0
0
0

2. Należności
0
364
394
431

3. Środki pieniężne
0
2 000
2 000
2 000

C. SKUMULOWANE SALDO GOTÓWKI
5 214
21 890
37 595
53 592

D. INNE AKTYWA
0
0
0
0

AKTYWA OGÓŁEM
49 000
62 103
72 556
86 225

PASYWA

LATA

IV kw. 2001
2002
2003
2004

A. KAPITAŁ WŁASNY
6 000
6 000
23 928
46 593

1. Kapitał udziałowy
6 000
6 000
6 000
6 000

2. Kapitał rezerwowy
0
0
17 928
40 593

B. ZOBOWIĄZANIA DUGOTERMINOWE
43 000
28 667
14 333
0

C. ZOBOWIĄZANIA BIEŻĄCE
0
1 825
1 915
2 090

1. Zobowiązania
0
1 825
1 915
2 090

2. Kredyt obrotowy
0
0
0
0

D. ZYSK BILANSOWY
0
25 611
32 379
37 541

PASYWA OGÓŁEM
49 000
62 103
72 556
86 225

Kapitał rezerwowy tworzony jest ze zwiększenia kapitałów własnych w tabeli 6. (rachunek zysków i strat) z rocznym opóźnieniem, ponieważ ‑ podobnie jak dywidenda ‑ rozliczany jest w roku następującym po ustaleniu wielkości zysku netto. Zysk bilansowy dotyczy bieżącego roku obrachunkowego.

4.8. Analiza wskaźnikowa

Analiza wskaźnikowa powinna dotyczyć wybranych, istotnych wskaźników. Fragment takiego zestawienia przedstawia tabela 9.

Tabela 9. Fragment zestawienia wskaźników użytych podczas analizy

WYSZCZEGÓLNIENIE
Wielkości

LATA

wskazane
IV kw. 2001
2002
2003
2004

1. Wskaźnik płynności bieżącej
1,5-2,0
-
1,5
1,4
1,4

[majątek obrotowy/zobowiązania bieżące]

2. Wskaźnik płynności szybkiej
1,0-1,5
-
1,3
1,2
1,2

[(majątek obr. - zapasy)/zobowiązania bieżące]

4.9. Zestawienie operacyjnych przepływów oraz ocena przedsięwzięcia

Celem operacyjnych przepływów pieniężnych jest umożliwienie oceny projektu inwestycyjnego. Uwzględnia się tylko przepływy związane ściśle z inwestycją. W praktyce jest to zadanie skomplikowane. Przykładowe zestawienie zaprezentowano w tabeli 10.

Tabela 10. Zestawienie operacyjnych przepływów pieniężnych oraz obliczenia NPV i IRR

WYSZCZEGÓLNIENIE

LATA

IV kw. 2001
2002
2003
2004

A. PRZYCHODY PIENIĘŻNE
0
131 100
141 700
155 000

1. Przychody ze sprzedaży
0
131 100
141 700
155 000

2. Inne przychody
0
0
0
0

B. WYDATKI PIENIĘŻNE
42 100
94 458
100 754
113 803

1. Koszty całkowite bez amortyzacji
0
83 400
87 900
96 800

2. Nakłady inwestycyjne
42 100
4 150
5 300
8 300

3. Przyrost kapitału obrotowego
0
901
-42
-103

4. Podatek dochodowy
0
6 008
7 595
8 806

C. SALDO GOTÓWKI (A-B)
-42 100
36 642
40 946
41 197

D. Skumulowane saldo gotówki
-42 100
-5 458
35 488
76 685

Koszt kapitału obcego Kd =Rnom*(1‑T)
13,0%
13,0%
13,0%
13,0%

Koszt kapitału własnego Ks=D0+Pr
20,0%
20,0%
20,0%
20,0%

Wd ‑udział długu w kapitale całkowitym
0,88
0,83
0,37
0,00

Ws ‑udział kapitału własnego w kapitale całkowitym
0,12
0,17
0,63
1,00

Średni ważony koszt kapitału

WACC = wd*kd + ws*ks
0,14
0,14
0,17
0,20

Współczynnik dyskontowy
0,97
0,83
0,68
0,55

Zdyskontowane saldo gotówki
-40 645
30 360
28 036
22 566

Rnom ‑ stopa nominalna, T ‑ stopa podatkowa, DO ‑ dochód z obligacji, oprocentowanie kredytu, Pr ‑ premia za ryzyko

Wartość zaktualizowana netto (NPV ‑ suma wiersza zdyskontowane saldo gotówki)
40 317

Wewnętrzna stopa zwrotu (IRR ‑ stopa dyskontowa przy której NPV=0)
47,19%

4.10. Obliczenia progu rentowności (BEP)

Próg rentowności (punkt równowagi) określa wolumen sprzedaży w ujęciu ilościowym bądź wartościowym, przy którym przychody z działalności operacyjnej zrównają się z kosztami operacyjnymi (stałymi i zmiennymi). Przy takim poziomie sprzedaży przedsiębiorstwo nie generuje zysków, lecz jednocześnie nie przynosi strat (na poziomie działalności operacyjnej). W tabeli 11. przedstawiono obliczenia progu rentowności wraz z marginesem bezpieczeństwa w ujęciu pieniężnym i procentowym.

Tabela 11. Obliczenia progu rentowności

WYSZCZEGÓLNIENIE

LATA

IV kw. 2001
2002
2003
2004

1. Przychody ze sprzedaży
-
131 100
141 700
155 000

2. Koszty zmienne
-
9 300
9 800
10 700

3. Marża brutto (1-2)
-
121 800
131 900
144 300

4. Stopa marży brutto (3:1)
-
0,93
0,93
0,93

5. Koszty stałe
-
84 550
88 700
96 800

6. PRÓG RENTOWNOŚCI (5:4)
-
91 006
95 290
103 978

7. Margines bezpieczeństwa

a) w tys. zł (1-6)
-
40 094
46 410
51 022

b) w % (7a/1)
-
30,6%
32,8%
32,9%

Korzystając ze wzoru na równanie prostej przechodzącej przez różne punkty P1(x1, y1) i P2(x2, y2): (y-y1)(x2-x1)=(x-x1)(y2-y1) generowane są automatycznie wykresy progów rentowności (jeśli istnieją). Przykładowy wykres dla roku 2002 przedstawia się następująco:

Wykres 1. Próg rentowności dla roku 2002

5. Zakończenie

Powyższe wyniki obliczeń, przedstawione w tabelach i w postaci wykresu progu rentowności powinny wystarczyć, by autor biznes planu odpowiedział, czy efektywność inwestycji i wyniki analizy wskaźnikowej są satysfakcjonujące. Jeśli nie, to konieczna jest modyfikacja lub zmiana pomysłu na biznes oraz powrót do początku rozważań. Jeśli jednak odpowiedź jest pozytywna, to należy przystąpić do tworzenia ostatecznej wersji dokumentu.

mgr inż. Arkadiusz Dymek, doktorant w Politechnice Poznańskiej

Streszczenie

Plan finansowy jest jedną z ważniejszych części biznes planu. W publikacji przedstawiono cele i algorytm tworzenia tego dokumentu. Każdą część zaprezentowano w tabelach, które są bardzo dobrym przykładem dla małych przedsiębiorstw.

Summary

A financial plan is one of most the important parts of a business plan. In this paper purposes and an algorithm how to create this document are presented. Each part is presented in tables. These tables are a very good example for small business.

--------------------------------------------------------------------------------

[1] Na zwiększony popyt przedsiębiorstwo powinno zareagować zwiększeniem produkcji, a gdy to konieczne - zwiększeniem mocy produkcyjnych. W branżach cechujących się sezonowością sprzedaży, może występować czasowy wzrost zapasów lub korzystanie z mocy produkcyjnych podwykonawców