Energia
Energia wiatru.
Jej wykorzystanie ma znaczenie w krajach nie posiadających innych surowców energ. Amerykanie w 1941 r. wybudowali elektrownię wietrzną o mocy 1250MW w stanie Vermont. Rozwija się również produkcja wiatraków prądotwórczych w krajach Europy Zach. W UE w 1996 r. zbudowano tych urządzeń na sumę 1,5 mld ECU.
Energia słoneczna.
Słońce, będąc największym na Ziemi źródłem energii, stwarza duże trudności w jej wykorzystaniu, ze względu na małą gęstość emitowanej energii i brak ciągłości w jej dopływie. Energia ta jest wykorzystywana lokalnie do ogrzewania i klimatyzowania pomieszczeń, ocieplania wody używanej w gosp. dom. (za pomocą kolektorów montowanych na dachach domów) do ogrzewania ścian, a także do działania kalkulatorów kieszonkowych, uruchamianych przez baterie słoneczne.
Metoda ta polega na bezpośredniej przemianie energii promieniowania słonecznego w energię elektryczną za pomocą ogniw fotoelektrycznych. Ogniwa takie przemieniają w energię elektryczną nie tylko bezpośrednie promieniowanie Słońca, lecz także promieniowanie rozproszone, przy zachmurzeniu.
Energia pływów.
Pływy są wykorzystywane do napędzania elektrycznych, dzięki wybudowaniu tam na głęboko wciętych zatokach morskich, które zamykająich ujścia. Nagromadzenie wody w tak powstałym zbiorniku w czasie przypływu i wypuszczeniu jej w czasie odpływu do morza pozwala napędzać turbiny.
Energia wód geotermalnych.
Wody te na głębokości 250-600 m mogą osiągać temp. ok. 300C. Wykorzystuje się energię gorących źródeł i gejzerów oraz wody termalne w ogrzewaniu domów, rolnictwie i medycynie. pierwszą elektrownię geotermiczną wybudowano we Włoszech w 1904 r., obecnie wiele ich pracuje w USA, Nowej Zelandii i Islandii. W latach 90-tych udokumentowano zasoby tych wód w woj. krakowskim, w rejonie Zakopanego. Wody te już są wykorzystywane do celów gosp. dom. i w lecznictwie. W Pyrzycach w 1996 r. zbudowano ciepłownię wykorzystującą wody geotermalne celów grzewczych. Wodę o temp. 61C, pobiera się z głębokości 1600 m. Ciepłe wody są często wodami mineralnymi.
Energia z różnicy temp. wody morskiej.
warstw wód przypow. i dużych głębokości. Temp. wody przypow. w strefie klimatu gorącego osiąga +30C, a na głębokościach ok. 1000 m spada do +3, +4C. Różnica temp. pomiędzy warstwami wody, przy utworzeniu zamkniętego jej obiegu, może wytworzyć parę wodną naprowadzającą generatory. Energię uzyskuje się też przez wykorzystanie różnicy temperatury wody oceanicznej na powierzchni i w głębi oceanu. Najlepsze warunki do tego celu istnieją na oceanicznych obszarach równikowych,
Energia z biomasy.
Jest najmłodszym źródłem pozyskiwania energii. Inną metodą spożytkowania energii słonecznej jest wykorzystanie fotosyntezy, tj. asymilacji przez rośliny dwutlenku węgla z powietrza, podczas której tworzy się energia biomasy. Najprostszym i powszechnie stosowanym sposobem uzyskania energii z biomasy jest jej spalanie. Dotyczy to takich surowców jak słoma, drewno opałowe i drewno odpadowe.
Energia spadku wód.
Stanowi podstawę rozwoju hydroenergetyki. Do najstarszych elektrowni wodnych należą: w Rosji – Krasnojarska na Jeniseju, Wołgogradzka i Kujbyszewska na Wołdze; w USA – Glen Conyon i Hoover na Kolorado. Istnieje 5 typów elektrowni wodnych: przepływowe, zaporowe, zbiornikowe, szczytowo-pompowe i pływowe.
Energia wodna umożliwia uprzemysłowienie państw pozbawionych surowców energ., nawodnienie terenów rolniczych, rozwój transportu wodnego. Jej pozyskanie wymaga dużych nakładów finan. na budowę kosztownych zapór wodnych, hydroelektrowni i linii przesyłowych wys. napięcia. Hydroenergetyka stwarza zagrożenia dla środow. nat., gdyż spiętrzenie wód, zmiana nurtu rzek wpływa często niekorzystnie na strukturę gleby i klimat w danym regionie, powoduje utratę obszarów rolnych i przesiedlenie lud.
Energetyka jądrowa.
W latach 50-tych wzbudziła wielkie nadzieje na rozwiązanie problemów energ., że jej produkcja będzie nieograniczona, tania, czysta i niegroźna. Pierwsza elektrownia została uruchomiona w 1956 r. w Colder Hall w Anglii. w następnych latach powstał setki reaktorów jądrowych w bogatych krajach. W zakresie wykorzystania energii nuklearnej dokonał się znaczny postęp tech., ale nie spowodował obniżenia kosztów jej produkcji. Ponadto wiele zastrzeżeń wzbudziło bezpieczeństwo reaktorów, groźba awarii, możliwość popełnienia błędu w obsłudze, które mogą doprowadzić do katastrofy na wielką skalę. Poważnym jak dotąd problemem jest przechowywanie odpadów nuklearnych. Stanowią one zagrożenia dla środow. nat. W wielu krajach Europy energia nuklearna stanowi znaczący procent ogólnej produkcji energii.