Analiza porównawcza utworów A. Mickiewicza "Romantyczność" z utworem W. Broniewskiego "Ballady i romanse".

Do zbioru "Ballad i romansów" Adama Mickiewicza nawiązuje wiele utworów, wśród których wyróżniamy balladę o takim samym tytule- "Ballady i romanse" Władysława Broniewskiego. Utwór ten nawiązuje do "Romantyczności" Mickiewicza- oba zaczynają się tak samo:

" Słuchaj dzieweczko!
-Ona nie słucha-
To dzień biały! To miasteczko!"

"Romantyczność" i "Ballady..." są balladami, w których użyto dialogu, dla lepszego wyeksponowania poglądów. Motywem przewodnim jets dramatyczne wydarzenie obu bohaterek- strata kogoś bliskiego.
Bohaterka Mickiewicza jest Karusia, a Broniewskiego Ryfka. Są one spoiwem łączącym ich dwa światy- realny, rzeczywisty z nadprzyrodzonym, wyimaginowanym. Obie są powszechnie uważane za szalone.
Karusia, która cierpi, ponieważ jej ukochany Jasieńko umarł i pozostała na świecie sama, skarży się:

"Źle mnie w złych ludzi tłumie,
Płaczę, a oni szydzą";

Samotność i niezrozumienie stają się przyczyną obłędu dziewczyny. Niedawno stracila swego Jasia, ale ciągle czuje obecność kochanka, rozmawia z nim:

"Tak się dziewczyna z kochankiem pieści,
Bieży za nim, krzyczy, pada";

Pragnie się z nim połączyć, bo czuje się na świecie obco, samotnie, źle:

"Weź mię, ja umre przy Tobie,
Nie lubię świata".

W jej miłość, która trwa po śmierci kochanka, wierzy tylko lud:

"Jasio musi byc przy swej Karusi
On ją kochał za żywota!"

Bohaterka liryczna ballady to dziewczyna oszalała po śmierci ukochanego. Dla niej czas zatrzymał się w miejscu: jaśko nadal żyje, przychodzi noca do jej chaty. rzeczywistość tę ogląda Karusia "przed oczyma duszy swojej", ale zgromadzony wokół lud nie wątpi w prawdziwość jej widzenia. Szaleństwo zostało potraktowane zostało tutaj jako inny, głębszy sposóbodczuwania i widzenia świata, daleko wykraczający poza rozumowe i doświadczalne poznanie.
Z kolei Ryfka to:

" (...) po gruzach biega naga, ruda Ryfka
trzynastoletnie dziecko.
(...) mama pod gruzami, tata w Majdanku...
roześmiałą się, zakręcila się, znikła.
(...) wzięła, ugryzła, zaświecila zębami:
Ja zaniose mamie i tacie."

Cytaty opisujące Ryfkę mówią same za siebie, jakim jets ona dzieckiem. Jets wesoła, nieswiadoma tego co się z nią dzieje, co stalo się z jej rodzicami, jest jak na swój wiek jeszcze nieswiadoma życia, i chyba przez nie niedoświadczona. Jest postacią uwspółcześnioną. Jej tragedię najlepiej ukazuje porównanie do jezusa. Tu Ryfka staje się symbolem całej ludzkości została ukarana za winy całego (złego) świata.
Mamy tu do czynienia z postaciami cierpiącymi i wyobowanymi z "normalnego" społeczeństwa, które nie potrafią oddzielić tych dwóch, jakże różnych światów.
Dalsze podobieństwo pomiędzy utworami to, sceneria:

"To dzień biały, to miasteczko...
Nie ma miasteczka, nie ma żywego ducha."

Jednak jest tu znacząca różnica, a mianowicie zaprzeczenia: "nie ma misteczka", co jest wynikiem samej treści- obrazem zniszczenia jakiego dopuścili się Niemcy podczas wojny.
U Mickiewicza całość opiera się na budowie pieśni gminnej i stąd zapożyczenia z folkloru, a u Broniewskiego utwór zbudowany jest na stylizacji ludowej ( nocne odwiedzi widma zmarłego kochanka).
Podobieństwa w formie obu utworów są ściśle związane z gatunkiem ballady, a różnice wynikają przede wszystkim z odbiegających od siebie tematów obu dzieł, które są odzwierciedleniem rzeczywistości w której żyli i tworzyli obaj poeci. Domyślamy się, że Mickiewiczowska scena "z miasteczka" otrzymała nowy wymiar, piętno nadane przez II wojne światową. Karusia zamienia się w skrzywdzone żydowskie dziecko, już nie spór o wiedzę i wiarę staje się ważny wśród ruin i miasta i dawnych wartości.

Dodaj swoją odpowiedź