Walory turystyczne Somalii

Somalia jest jednym z 43 państw Afryki. Bezpośrednio graniczy z trzema państwami: Dżibuti, Etiopią i Kenią. Jej tereny są położone w północno - wschodniej części Afryki na tzw. Półwyspie Somalijskim. Nazywany jest on także Rogiem Afryki. Półwysep zajmuje powierzchnię ok. 750 000 km? i jest piątym pod względem powierzchni półwyspem na świecie. Położony jest między Zatoką Adeńską a Oceanem Indyjskim. Znajduje się na nim zarówno terytorium Somalii jak i częściowo Etiopii. Somalia leży przy drodze morskiej przez Morze Czerwone i Kanał Sueski.
Oficjalna nazwa państwa brzmi Somalijska Republika Demokratyczna, która w lokalnym języku zwykle nazywana jest jako Soomaaliya. Flaga Somalii była częściowo wzorowana na fladze ONZ, jeszcze za czasów, gdy organizacja ta sprawowała kontrolę nad Somalią. Godłem Somalii są dwa leopardy podtrzymujące tarczę, oraz biała gwiazda, znajdowały się na herbie także w czasach, gdy Somalia była kolonią włoską. Wcześniej, od 8 czerwca 1918 roku, tarcza znajdująca się w herbie była podzielona poziomo białą, falistą linią .

Somalia jest republiką od 1960r. powstałą przez zjednoczenie części południowej i północnej. Przed złączeniem północna część Somalii należała do kolonii brytyjskich, a południowa do włoskich. W wyniku zaostrzonej sytuacji politycznej załamania się rządu somalijskiego Somaliland wystąpił z unii i ogłosił swoją niepodległość. Funkcję rządu spełnia tam Zjednoczony Kongres Somalijski . W następstwie trwającej od 1981r. wojny domowej struktury ustrojowe państwa są niestabilne. Konstytucja z 1991r. zawieszona w 1991r. W 2000r. podjął działalność tymczasowy parlament ? Zgromadzenie Narodowe, w którym zasiada 275 osób zatwierdzonych przez wodzów plemiennych. Władzę wykonawczą sprawuje prezydent wyłoniony przez parlament. Niestety samozwańczy prezydenci nie są uznawani przez społeczność międzynarodową. Struktury państwowe praktycznie nie istnieją, a funkcjonujące organy władzy nie kontrolują całości terytorium kraju . W 2006r. władzę przejęła powiązana, z talibami Unia Trybunałów Islamskich. Jest to formacja milicyjno-polityczna, która przejęła kontrolę nad większością centralnej i południowej części Somalii, w tym stolicą w Mogadishu. Obecnie sytuacja polityczna w Somalii jest niejasna, rząd tymczasowy kontroluje jedynie centralną część kraju. W obecnej chwili na obszarze Somalii de facto funkcjonują jeszcze 4 państwa: Somaliland, Puntland, Galmudug i Maakhir. Oprócz tego spora część kraju znajduje się poza jakąkolwiek kontrolą, będąc pogrążona jest w walkach międzyklanowych lub stanowi arenę walk z partyzantką Unii Trybunałów Islamskich.
Somalia ze stolicą, w Mogadishu podzielona jest na 18 regionów: Awdal, Bakool, Banaadir, Bari, Bay, Galguduud, Gedo, Hiiraan, Jubbada Dhexe, Jubbada Hoose, Mudug, Nugaal, Sanaag, Shabeellaha, Dhexe, Shabeellaha Hoose, Sool, Togdheer, Woqooyi Galbeed . Jednak rząd nie sprawuje efektywnej kontroli nad całością terytorium ? na północnym-zachodzie niepodległość ogłosiła samozwańcza republika Somaliland, na północnym-wschodzie takie same aspiracje ma autonomiczny region Puntland.

Językiem urzędowym jest somalijski i arabski, natomiast w użyciu również funkcjonuje angielski, włoski, kuszycki i swahili. Tereny Somalii zamieszkałe są przez 3 grupy etniczne, które stanowią: Somalijczycy (98,3%), Arabowie (1,2%), Bantu (0,4%) . W grupie koło 1% mieszczą się również Arabowie, Europejczycy oraz Azjaci . Religią państwową jest islam. Główne wyznanie, to muzułmanie sunnici (99,8%) oraz chrześcijanie (0,1%). Rdzenni Somalijczycy, to ludność pochodzenia kuszyckiego, stanowiąca 98% mieszkańców Somalii. Podzieleni są na sześć zespołów rodowych: Dir, Darod, Issak, Hawija, Digil, Rahanwejn. Pierwsze cztery rody należą do Samaale, ludności pasterskiej, pozostałe dwa do Saab, ludów rolniczych o niższej randze społecznej w stosunku do pasterzy. Zespoły rodowe dzielą się na rody, a te z kolei na lineaże. Wszelkie przeszłe i współczesne konflikty Somalii przebiegają na styku rodów, lineaży, itd. (często nazywanych plemionami) .
Somalia położona jest w strefie klimatu zwrotnikowego, skrajnie suchego. Na północy kraju, roczna suma opadów atmosferycznych jest niewielka i nie przekracza granicy 100 mm. Natomiast na wybrzeżu opady dochodzą do 500 mm. na rok. Okres suszy trwa od stycznie do marca i od czerwca do października. Występują dwie pory deszczowe trwające od kwietnia do maja i od listopada do grudnia. Średnie miesięczne temperatury powietrza wynoszą odpowiednio: środkowa część kraju 25-30C, wybrzeże 21-25C .
Rzeźba powierzchni Półwyspu Somalijskiego jest zróżnicowana, jednak w większości przeważają góry, z czego najwyższa ich część to góry Midżarten (surd Ad 2408m n.p.m.) i Uarsandżeli przechodzące w wyżyny (wyżyna Somalijska zajmująca wnętrze kraju), jedynie na południowym krańcu półwyspu da się zauważyć niziny (m. in. Nizinie Nadbrzeżną). Półwysep pokrywają sawanny, suche lasy i roślinność pustynna.
Ze względu na klimat roślinność w Somalii jest uboga głównie są to suche trawy i rzadko rosnące krzaki. Na nieco wilgotniejszych obszarach spotkać można również akacje, mimozy, drzewa kandelabrowe i baobaby. Ze świata zwierzęcego występują tu antylopy, zebry, lwy, lamparty i inne . Somalia ma dwa rezerwaty przyrody: na południu, przy granicy z Kenią, o powierzchni 334 tyś ha ? Lag Badana-Bushbush, oraz w dolinie rzek Dżuby i UebiSzebeli ? Alifuuto/Arbowerow ? o powierzchni 180 tyś ha .
Somalia jest krajem słabo rozwiniętym gospodarczo oraz cywilizacyjnie. Fakt, iż państwo jest pogrążone w permanentnej wojnie domowej sprawia, że podstawą utrzymania ludności jest pomoc humanitarna oraz koczownicze pasterstwo. Ze względu na wojnę i brak środków inwestycyjnych znaczna część bogactw naturalnych nie jest wykorzystywana. Brak linii kolejowych oraz mała ilość utwardzonych dróg kołowych sprawiają, że główną formą transportu jest transport juczny oraz morski. Dzięki ruchom kolonizacyjnym powstał szereg miast utrzymujących się z handlu (m. in. Mogadish).
Mogadishu stolica Somalii, obecnie miejsce walk i regularnych potyczek, niegdyś zaś popularne miejsce podróżników z X w, którzy mogli tu odpocząć i nabrać siły na dalszą drogę. Na skutek walk wiele budynków i ciekawych miejsc uległo zniszczeniu, tak samo jak w innych miastach Somalii. Najlepiej zachowane budowle to meczety, jeden z najcenniejszych to Fakhr-al-Din i minarta z XIII wieku. Inne miejsca warte odwiedzenia w stolicy to stare miasto Hammawein zwane inaczej Xamar Weyne, gdzie znajduje się rzymsko-katolicka katedra wybudowana przez Włochów. Na bazarze, który znajduje się na starym mieście odwiedzający mogą kupić przeróżne upominki i pamiątki jak i również somalijskie ubrania. Niedaleko starego miasta znajduje się najbardziej popularna w śród miejscowych plaża zwana Gezirą.
Meczet Fakhr-al-Din
Meczet Szejka Abdul Aziz, który swoją piękną architekturą oraz okrągłą minaretą przypomina stare Somalijskie czasy, gdzie na kulturę islamu miała wpływ wschodnia Azja. Właściwie nikt nie wie, kiedy powstał meczet, miejscowa ludność uważa, że nie został zbudowany, tylko po prostu się pojawił.
Somalijskie Muzeum Narodowe mieści się w pięknym pałacu zbudowanym dla przedstawiciela z Said Bargash ówczesnego sułtana z Zanzibar. Wybudowany w stylu południowo arabskim w 1993r. został przebudowany przez Włochów na potrzeby muzeum. Drzwi i okna rzeźbione, solidną konstrukcje murów pokrywają freski, jak również podłogi i sufity. Najazdy egipskie na ziemie punicką, z których słynęła w starożytności Somalia są odtworzone na trzech płytach, które maja na celu przypominać fundatorów świątyni w Tebach i Deir-el-Bari. W muzeum można również zobaczyć tablice i inskrypcje nagrobne, monety, miecze, garnki jak i inne marmurowe dzieła.
Berbera, która swego czasu była największym miastem portowym w antycznych czasach obecnie popada w ruinę. Port był głównie wykorzystywany do zaopatrywania w świeże owoce i warzywa brytyjskiej bazy w Aden. Berbera w czasach swojej świetności była popularnym nadmorskim kurortem, turystów przyciągały piękne plaże, ruiny egipskich meczetów, stary fort i akwedukt.
Brava, śliczne malutkie arabskie miasteczko, leżące niedaleko drogi prowadzącej na południe z Mogadishu do Kisimayo. Niedaleko miejscowości Kismayo położony jest park narodowy na południowym zachodzie, w którym można spotkać liczne zwierzęta zamieszkujące ziemie wschodnio afrykańskie. Jak również rzadkie gatunki gazeli.
Wschodnia linia brzegowa Somalii chroniona jest rafą koralową rozciągającą się od Mogadishu po granice z Kenią. Rafy te uznawane są za jedne z najdłuższych na świecie .
Na obszarze Somalii nie zachowały się znaczniejsze zabytki architektury, ponieważ ludność zajmująca się koczowniczym pasterstwem nie budowała siedzib. Natomiast stylowe budynki, pamiętające zapewne czasy kolonialne są w większości zniszczone i zaniedbane.
Od czasu upadku rządu w 1991r. Somalia stała się podmiotem szeroko rozprzestrzeniającej się przemocy. W kraju ogólnie panuje anarchia, pod kontrolą rządu znajdują się tylko określone części Mogadishu oraz południowa i centralna Somalia. Ze względu na wysokie ryzyko niebezpieczeństwa w Somalii odradza się podróżowania po kraju. Istnieje duże zagrożenie atakami terrorystycznymi, działalność przestępcza połączona z porwaniami i wymuszeniami są na porządku dziennym. Ponadto często dochodzi tu do regularnych walk etnicznych oraz międzyklanoych szczególnie w Mogadishu. Osoby podróżujące statkami powinny zachować czujność, ponieważ napady z bronią są dość powszechne wzdłuż wybrzeża Somalii.
Mimo, iż jest to piękny kraj, jego walory turystyczne nie są w pełni wykorzystywane z powodu toczącej się tam wojny.


BIBLIOGRAFIA
1. Kurek Włodzimierz, Geografia Turystyczna Świata cz.2, Afryka, Praca zbiorowa pod red. Jadwigi Warszyńskiej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995r,
2. Jelonek Adam, Plit Florian, Encyklopedia Geograficzna Świata ? Afryka, Praca zbiorowa, Wydawnictwo Kolonel, Kraków 1999r,
3. http://www.journeymart.com
4. http://www.odyssei.com
5. http://portalwiedzy.onet.pl
6. http://przewodnik.onet.pl
7. http://wikipedia.org