Różnica między polityką autonomiczną a polityką umowną
Polityka autonomiczna zmierza do osiągnięcia wytyczonych przez państwo celów za pomocą narzędzi o których wyborze, formie i skali zastosowania decyduje ono samo bez uzgodnienia tego z innymi państwami.
Polityka umowna czy konkurencyjna zmierza do osiągnięcia wytyczonych celów przez zawieranie z zagranicą umów gospodarczych. Polityka umowna jest często reakcją na politykę autonomiczną i jest jakby jej rezultatem.
Jeżeli dany kraj utrudnia dostęp do swojego rynku to inne kraje mogą być zainteresowane w zawarciu odpowiednich umów poprawiających warunki tego dostępu.
Z drugiej strony polityka umowna wyklucza zastosowanie pewnych narzędzi. Jeżeli dany kraj w umowach z innymi krajami skonsolidował swoje stawki celne, i to bez odejścia od tych umów co może okazać się trudne, czy też bez przyjęcia ryzyka retorsji ze strony partnerów nie może tych stawek celnych podnieść.
Polityka umowna w zakresie w jakim doprowadza do ustalenia zasad i wzajemnego traktowania się w stosunkach gospodarczych np. zasady wzajemnej niedyskryminacji powoduje, że jeżeli są wprowadzone jakieś autonomiczne posunięcia polityczno-handlowe to powinny być one zgodne z zasadami w umowach międzynarodowych.
Ponieważ umowy międzynarodowe ograniczają swobodę stosowania pewnych narzędzi zagranicznej polityki ekonomicznej to efektem tego jest częstsze i szersze autonomiczne stosowanie innych instrumentów, które tymi umowami nie są objęte.
Między polityką autonomiczną a umowną istnieje więc ścisły związek, oba te rodzaje polityki są w znacznym stopniu wobec siebie alternatywne, tzn. w zależności od sytuacji ten sam cel zagranicznej polityki ekonomicznej może być osiągany przez wprowadzenie bądź polityki autonomicznej bądź umownej, lub obu tych polityk razem.