Porównaj sposoby powoływania, rolę i kompetencje głowy państwa w systemach politycznych w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Niemczech, Francji i Szwajcarii.

Prezydentem Stanach Zjednoczonych może zostać obywatel amerykański, który ukończył 35 lat i mieszka na terenie USA, co najmniej od 14 lat, nie jest obywatelem naturalizowanym i nie popełnił przestępstwa uniemożliwiającego mu pełnienie funkcji.
Prezydent jest wybierany na czteroletnią kadencje w wyborach powszechnych i pośrednich. Wyborcy wybierają bezpośrednio kolegium elektorskie, które dokonuje wyboru prezydenta. Każdy stan posiada tyle mandatów, ilu łącznie ma przedstawicieli w Senacie i Izbie Reprezentantów. Elektorzy zobowiązani są głosować na kandydata, który w wyborach powszechnych uzyskał większość głosów w ich stanie. Ta sama osoba może sprawować urząd prezydencki przez dwie kadencje.
Na czele Wielkiej Brytanii stoi dziedziczny monarcha, ponieważ jest to monarchia konstytucyjna. Od 1952 roku jest nią królowa Elżbieta II z dynastii windsorskiej.
Głowa państwa w Niemczech wybierana jest na 5-letnią kadencje poprzez Zgromadzenie Federalne, składające się w połowie z wszystkich deputowanych do Bundestagu oraz z przedstawicieli parlamentów krajowych (Landtagów). Prezydent jednak pełni tu rolę bardziej reprezentacyjną, a rządem kieruje Kanclerz, który zostaje wskazany i mianowany przez prezydenta.
Francuski prezydent miał być wybierany jest na siedmioletnią kadencje w wyborach powszechnych i bezpośrednich, jednak obecnie jego kadencję skrócono do pięciu lat w wyniku referendum konstytucyjnego z 2000 roku.
Prezydent Szwajcarii jest wybierany przez Zgromadzenie Związkowe na jeden rok kadencji z pośród członków Rady Związkowej (zwyczajowo na stanowisko to są wybierani kolejno wszyscy członkowie rządu w porządku starszeństwa w piastowaniu urzędu ministra). Chociaż przyjmuje tytuł prezydenta to nie jest głową państwa. Faktyczną władzą wykonawczą jest Rada Związkowa, która składa się z siedmiu równorzędnych wobec siebie ministrów.

Rolę i kompetencje głów państw:

Stany Zjednoczone Prezydent jest szefem rządu i głową państwa. Jest władzą wykonawczą (egzekutywa), stoi na czele administracji federalnej, za której działalność jest odpowiedzialny. Prezydent Stanów Zjednoczonych powołuje:
Sekretarzy stanów
Dyrektorów CIA i FBI
Ambasadorów
Sędziów sądu ostatecznego
Prezydent automatycznie staje się dowódcą sił zbrojnych i liderem własnej partii. Ma prawo do weta zawieszającego. Może występować z orędziem do narodu i Kongresu. Nie może rozwiązać parlamentu, ponosi odpowiedzialność konstytucyjną za działania sprzeczne z prawem.

Wielka Brytania Teoretycznie uprawnienia monarchy są bardzo szerokie. W praktyce jednak decyzje podejmuje minister w imieniu monarchy lub monarcha na wniosek ministra. Króla ograniczają również konwenanse, np. w sprawie mianowania premiera. Król panuje, ale nie rządzi.
W praktyce król ma prawo do udzielania rad, zachęcania, ostrzegania i wspierania.

Niemcy Prezydent pełni funkcje reprezentacyjne ? reprezentuje państwo na zewnątrz. Wskazuje kandydata na kanclerza i mianuje go. Kanclerz natomiast:
Stoi na czele władzy wykonawczej, ustala kierunki polityki wewnętrznej oraz zagranicznej.
Kieruje rządem ? ministrowie odpowiadają tylko przed nim.
Nadzoruje politykę gospodarczą państwa.
Swobodnie decyduje o składzie rządu.

Francja Prezydent Francji:
Sprawuje nadzór nad polityką zagraniczną i obronną.
Posiada prawo zarządzenia referendum.
Powołuje i odwołuje rząd oraz obsadza najwyższe stanowiska w państwie
Jest faktycznym szefem rządu ? przewodniczy jego posiedzeniom i podpisuje wydawane przez niego dekrety.
Ma prawo rozwiązania parlamentu oraz prawo weta wobec jego ustaw.
Może być powołany do odpowiedzialności tylko i wyłącznie przy dopuszczeniu się do zdrady stanu.
Podpisuje dekrety z mocą ustaw i dekrety podejmowane przez rząd.
Jest zwierzchnikiem sił zbrojnych.

Szwajcaria Prezydent przewodniczy Radzie Związkowej, ale nie jest głową państwa. Pełni funkcje reprezentacyjne.
Członkowie Rady Związkowej reprezentują różne kantony, trzy wspólnoty językowe oraz cztery najważniejsze partie polityczne. Rada Związkowa nie odpowiada politycznie przed parlamentem i nie może być odwołana przed upływem czteroletniej kadencji.

Dodaj swoją odpowiedź