Czy sprawiedliwa jest opinia Gerwazego o młodym Jacku wyrażona w księdze II ?
Moim zdaniem opinia Gerwazego jest niesprawiedliwa. Ponieważ nie wszystko co opowiada Klucznik jest prawdą. Jego opowiadania są skierowane przeciwko młodemu Jackowi, ponieważ jego chęć zemsty przerosła prawde. Dlatego po spowiedzi księdza Robaka Gerwazy przebaczył mu, gdyż usłyszał co zrobił, aby odpokutować swoje winy.
Należy zaznaczyć, iż Gerwazy przedstawia jedynie cechy ujemne Jacka z pominięciem tych pozytywnych. Gdyż chce on zemsty za zabójstwo jego pana- Stolinka, którego zabił Jacek pod wpływem chęci zemsty.Gdy na zamek Horeszków napadli Moskale.
Kolejną sprawą, którą chcę poruszyć jest celowe przecenienie osoby Stolina.Magnat Horeszko wcale nie był taki święty jak przedstawia go Gerwazy. To właśnie on zapraszał Jacka do zamku i wyrażał się o nim jak o najlepszym przyjacielu.
Trzeba także pamiętać o tym, że Gerwazy w dość obraźliwy i ironiczny sposób wyraża się o Soplicy. Gdyż chce, aby wszyscy uważali go za zdracje narodowego.
Warto również zauważyć, że Klucznik utrzymuje w tajemnicy wiele ważnych faktów z życia Jacka. Jednym z najważniejszych jest ukrycie prawdy o zrobionym znaku krzyża przez Stolnika w strone Wąsala.
Ostatnim argumentem jest spowiedź księdza Robaka, która była dowodem na stronniczość Gerwazego. W opowieści, którą opowiada Klucznik jest wszystko na temat Jacka postawione w negatywnym świetle. Za to Horeszke Gerwazy w swoich opowieściach zmienia w ideał. Lecz wina nie leży tylko po stronie księdza Robaka, ale także po stronie Stolnika.
Jak się może wydawać po lekturze polskiej epopei narodowej - "Pana Tadeusza" Adama Mickiewicza, Gerwazy jest postacią nie do końca pozytywną. Rzucało się w oczy jego zaślepienie nienawiścią, a co za tym idzie, tendencyjność w ocenie Jacka Soplicy. Klucznik więcej mówi o jego negatywnych cechach, niż o wydarzeniach. Dodatkowo w złym świetle stawia Gerwazego spowiedź księdza Robaka w ostatnich chwilach życia, kiedy to okazuje się, że ani Stolnik nie był tak idealny, ani Soplica nie był takim diabłem wcielonym, jak by się mogło wydawać.