Siatkówka

Siatkówka
Wymiary boiska
Prostokąt o wymiarach 18 x 9 m otoczony 3m z każdej strony. Na każdej stronie wyznaczone jest pole ataku, ograniczone linią środkową, liniami bocznymi i linią ataku. Ponadto istnieje pole zagrywki o szerokości 9 m, znajdujące się poza każdą linią końcową (nie wchodzącą w skład tego pola).
Boisko przedzielone jest siatką, umieszczoną nad osią linii środkowej. Jej górna krawędź powinna znajdować się na wysokości 2,43 m dla mężczyzn i 2,24 m dla kobiet (mierząc na środku pola gry).
Do siatki mocowane są tzw. antenki - pręty wystające 80 cm ponad taśmę górną. Umieszczane są nad liniami bocznymi boiska i ograniczają strefę przejścia piłki nad siatką. Gdy piłka dotknie antenki, przeleci na stronę przeciwnika poza strefą ograniczoną przez antenki lub nad nimi, traktowane jest to jako aut.

Zawodnicy
Mecze siatkówki rozgrywane są przez dwa 6-osobowe zespoły, a łącznie z rezerwowymi jeden zespół może składać się maksymalnie z 12 zawodników, trenera, asystenta trenera, lekarza i masażysty. Podstawowymi pozycjami w siatkówce są: przyjmujący, atakujący, środkowy, rozgrywający i libero. Kapitanem zespołu może zostać jeden z zawodników z wyjątkiem libero i tylko on ma prawo w imieniu drużyny konsultować się z sędzią zawodów w sprawach dotyczących meczu.
Przed rozpoczęciem każdego seta trener musi przekazać kartkę z ustawieniem początkowym swojego zespołu, co jest niezbędne do kontrolowania porządku rotacji zawodników w czasie gry. Rotacja zawodników następuje wtedy, kiedy zespół odbierający zagrywkę zdobywa prawo do wykonywania zagrywki. Zawodnicy dokonują wtedy zmiany pozycji, przesuwając się o jedną zgodnie z ruchem wskazówek zegara (zawodnik z pozycji 2 przechodzi na pozycję 1, zawodnik z pozycji 1 przechodzi na pozycję 6, itd...)
W momencie uderzenia piłki przez zawodnika zagrywającego, każdy zespół musi znajdować się na własnej połowie boiska, ustawiony zgodnie z porządkiem rotacji (z wyjątkiem zawodnika zagrywającego) - trzej zawodnicy linii ataku wzdłuż siatki (zajmują miejsca: 4 - lewy ataku, 3 - środkowy ataku, 2 - prawy ataku) i trzej z linii obrony (na miejscach: 5 - lewy obrony, 6- środkowy obrony i 1 - prawy obrony). Każdy z zawodników linii obrony musi znajdować się dalej od siatki niż odpowiadający mu zawodnik linii ataku. Po wykonaniu zagrywki zawodnicy mogą zajmować dowolną pozycję na swoim polu gry. W przypadku gdy popełniono błąd ustawienia bądź rotacji, a piłka została już uderzona przez zagrywającego, zespół przegrywa akcję.

Zmiany zawodników
Zespół może w jednym secie dokonać maksimum 6 zmian. Jeden lub więcej zawodników może być zmienionych w tym samym czasie. Zawodnik ustawienia początkowego może opuścić boisko tylko jeden raz w secie i może powrócić na boisko tylko na miejsce w ustawieniu, które zajmował przed opuszczeniem boiska. Zawodnik rezerwowy może wejść na boisko tylko jeden raz w secie na miejsce zawodnika z ustawienia początkowego i może być zmieniony tylko przez tego zawodnika, którego zastąpił.

Jeśli dokonano zmiany nieregulaminowej a gra została wznowiona, zespół jest ukarany przegraniem akcji a zmiana musi być skorygowana. Punkty zdobyte w okresie trwania błędu przez zespół popełniający błąd są anulowane a punkty zdobyte przez przeciwnika zostają zachowane.
Zasady gry i podstawowe przepisy
Mecz siatkówki rozgrywa się do 2 lub wygranych setów. Seta wygrywa ten zespół, który pierwszy osiągnie 25 punktów przy koniecznej przewadze 2 punktów. Punkt może zdobyć każda drużyna, zarówno ta, która wykonuje zagrywkę (serw), jak i ta, która zagrywkę przyjmuje. Punkty zdobywa drużyna, która prawidłowym zagraniem spowoduje dotknięcie piłki boiska przeciwnika. Zdobywa się również punkt wtedy, gdy przeciwnik popełni błąd.
Piłka może być odbijana każdą częścią ciała. Jeśli piłka jest podnoszona, pchana, rzucana uznaje się ją za przetrzymaną.

W grze nie wolno:
- dotykać siatki,
- przekraczać linii środkowej,
- zawodnikowi obrony atakować z pola ataku,
- drużynie odbijać piłki więcej niż 3 razy (4 razy z odebraniem po bloku),
- odbijać piłki kolejno 2 razy z rzędu przez tego samego zawodnika (z wyjątkiem odbicia po bloku).

Komisja sędziowska składa się z:
- sędziego pierwszego,
- sędziego drugiego,
- sekretarza,
- sędziów liniowych.
Sędzia pierwszy kieruje całą komisją i jest odpowiedzialny za prowadzenie zawodów zgodnie z przepisami. Ma on obowiązek interweniowania w tych momentach, gdy popełniony został jakiś błąd.
Sędzia drugi wydaje decyzje dotyczące błędów popełnianych pod siatką, kontroluje ustawienie zawodników oraz zmiany i przerwy w grze.
Sekretarz wypełnia protokół, a w czasie gry notuje zdobyte punkty, zmiany zawodników i przerwy w grze.
Sędziowie liniowi sygnalizują miejsce upadku piłki wzdłuż linii końcowych.
Po gwizdku któregokolwiek z sędziów każdą akcję uważa się za zakończoną.

Każda z drużyn ma prawo do 2 przerw na odpoczynek (po 30 s) w czasie jednego seta. Żądanie przerwy zgłasza trener lub kapitan drużyny. Przerwy na zmiany zawodnika trwają tylko tyle, ile trzeba czasu na dokonanie zmiany. Między setami przerwa trwa 2 min

Libero ? jego zadaniem jest tylko gra obronna. Ubrany jest w koszulkę innego koloru, dla odróżnienia od pozostałych graczy. Może brać udział jedynie w grze obronnej i nie wolno mu atakować z żadnego miejsca boiska i strefy wolnej, jeżeli w momencie kontaktu z piłką ta ostatnia jest powyżej górnej taśmy siatki. Nie może też zagrywać, blokować czy podejmować próby bloku. Libero nie może być kapitanem zespołu, ani wykonać spełnionego ataku powyżej górnej krawędzi siatki. Gra zawsze na lewej stronie
Atakujący (skrzydłowy) ?Zadaniem atakującego jest kończenie akcji atakiem po wystawieniu piłki przez rozgrywającego.
Przyjmujący ?Zadaniem przyjmującego jest odbieranie piłki po zagrywce i gra obronna, połączona z atakiem ze skrzydła bądź z głębi pola (atak z szóstej strefy).

Rozgrywający ?Zadaniem rozgrywającego jest wystawianie piłek atakującemu, po uprzednim przyjęciu jej przez przyjmującego lub libero. Dzięki niemu można zgubić blok przeciwnika oraz dobrze skończyć akcję. Rozgrywający jest jednym z najważniejszych zawodników na boisku, to przez niego przechodzi każda akcja.

Środkowy ?Głównym zadaniem środkowego jest blokowanie ataków przeciwnika oraz atak z pierwszego tempa (popularnej "krótkiej"). Nie gra on w obronie i zmienia go libero.