Regulacja sportu zawodowego w aktach prawnych Unii Europejskiej i orzeczeniach ETS

Sport jak każda inna dziedzina życia społecznego posiada umocowania w systemach prawnych poszczególnych państw. Nie ma, bowiem możliwości zorganizowania w pełni profesjonalnego współzawodnictwa pomiędzy klubami, czy też zawodnikami bez odpowiednich regulacji prawnych, które w konkretny sposób określą zasady tychże rywalizacji. A przede wszystkim uściślą status prawny podmiotów uczestniczących w poszczególnych rozgrywkach.
W dobie pełnej komercjalizacji sportu uprawianego na najwyższym poziomie koniecznym jest regulacja prawna począwszy od aktu rangi ustawy, która szczegółowo określi, jakie warunki muszą spełnić podmioty uczestniczące w rozgrywkach sportowych najwyższego szczebla w danej dyscyplinie sportu. W Polsce takim aktem prawnym jest ustawa z dnia 29 lipca 2005r. o sporcie kwalifikowanym .
Regulacje zawarte w ustawie jasno wskazują, iż nie wystarczy być bardzo dobrym zawodnikiem w danej dyscyplinie sportu, czy też prowadzić klub sportowy reprezentujący wyśmienity poziom np. w grach zespołowych, gdy nie spełni się ustawowych wymogów w postaci uzyskania odpowiednich licencji, czy też koncesji. Nie otrzyma się wówczas prawa do rywalizacji z innymi zawodnikami, klubami w zorganizowanych rozgrywkach ligowych.
J. Foks uważa, że Sport jest jedną z dziedzin życia społecznego, na którą przystąpienie Polski do Unii Europejskiej miała istotny wpływ. W tym miejscu należy wyraźnie zaznaczyć, że nie jest to tak widoczny wpływ jak w przypadku obszarów o ściśle gospodarczym charakterze. Należy jednak podkreślić, że pierwsze zmiany w polskim prawodawstwie związane z perspektywą przystąpienia Polski do UE i procesem negocjacyjnym, w którym możliwe było wykorzystanie tzw środków przedakcesyjnych w działalności sportowej pojawiło się już kilka lat przed przystąpieniem polski do UE.
Tenże zwraca uwagę, iż skutki akcesji dla polskiego do UE można podzielić na trzy zasadnicze grupy: 1)prawne, 2) finansowe, 3) pracowniczo – migracyjne., Pierwszą grupę należy traktować jako wyjściową do omawiania pozostałych, gdyż sport jedynie w znikomym stopniu jest przedmiotem bezpośrednich regulacji prawa wspólnotowego. Druga grupa skutków ma największy wpływ na podmioty zajmujące się sportem i korzystające ze środków unijnych. Do podmiotów tych możemy zaliczyć jednostki samorządu terytorialnego, kluby i związki sportowe. Ostatnia grupa omawianych skutków tj. o charakterze pracowniczo – migracyjnym wynikająca z objęcia obywateli Polski zasadą swojego przepływu osób, pracowników i usług ma wpływ nie tylko na samych zainteresowanych tj. zawodników, lecz również na działalność polskich klubów sportowych i poziom sportowej rywalizacji w naszym kraju.
Nietrudno zauważyć dziesiątki młodych utalentowanych zawodników spoza naszego kraju na naszych polskich piłkarskich boiskach, nie tylko w ekstraklasie tj. na najwyższym szczeblu rozgrywek Zawodnicy ci w naturalny sposób uzupełniają miejsca Polaków, którzy korzystając z możliwości swobodnego przemieszczenia się pracowników, szukają możliwości wykorzystania finansowego skutku przystąpienia Polski do UE i wyjeżdżają do krajów, gdzie nawet na teoretycznie niższych szczeblach rozgrywek maja możliwość zarobienia większych pieniędzy. Kwestię poziomu sportowego reprezentowanego przez tych zawodników pozostawmy bez komentarza, gdyż nie jest on przedmiotem niniejszej pracy.
Natomiast mówiąc o Unii Europejskiej i sporcie jak zauważa J. Żukowska - Easton należy na wstępie zaznaczyć, że kwestie sportu nie zostały uregulowane we wspólnotowym prawie traktatowym. Po raz pierwszy odniesienie do sportu w dokumencie tej rangi zostało zawarte w deklaracji nr 29, która jest załącznikiem do Traktatu Amsterdamskiego podpisanego 2 października 1997r. W dokumencie tym podkreślono społeczne znaczenie sportu, jego rolę w zbliżaniu ludzi, a także wezwano do dialogu między organizacjami sportowymi a organami Unii Europejskiej. Również w deklaracji nicejskiej z 11 grudnia 2000r. traktującej o specyficznym charakterze sportu, uznano za istotne jego funkcje edukacyjne, kulturalne i społeczne.
Podobnego zdania jak J. Żukowska – Easton jest R. Siekieman, który w swojej publikacji z 2006r. pod redakcją J. Foksa ubolewa nad faktem, że nie został ratyfikowany przez wszystkie państwa wspólnoty Traktat Konstytucyjny, dlatego też deklaracje amsterdamska i nicejska w sprawach sportu mogą być traktowane jako tzw.soft law .
W Traktacie Konstytucyjnym Unii Europejskiej w artykule III-282 w sekcji piątej (edukacja, młodzież, sport i kształcenie zawodowe) sport został potraktowany jako dziedzina, w której Unia Europejska może podejmować działania koordynujące, wspierające lub uzupełniające podejmowane przez państwa