Powietrze

Zastanów się, jakie są przyczyny zanieczyszczenia powietrza?
Źródła zanieczyszczeń powietrza (areosfery) dzieli się, zależnie od pochodzenia, na naturalne i antropogeniczne czyli wytworzone przez człowieka. Źródła naturalne to wybuchy wulkanów, pożary lasów i stepów oraz unoszenie pyłu pustynnego i cząstek gleby, a także rozmaite pyły organiczne, na które składają się pyłki roślin i rozpylone cząstki obumarłych organizmów. Natura produkuje dużo związków azotu, a wiatr dostarcza atmosferze sól morską podczas unoszenia pyłu wodnego.
Wśród źródeł emisji zanieczyszczeń powietrza tworzonych przez człowieka największą rolę odgrywa wytwarzanie energii oparte na paliwach konwencjonalnych (węgiel, ropa naftowa), przemysł metalurgiczny (zwłaszcza żelaza), górnictwo naftowe i przerób ropy, transport samochodowy, przemysł materiałów budowlanych (produkcja cementu) oraz przemysł chemiczny, ale także rolnictwo i hodowla (pylenie z pól, metan z hodowli parzystokopytnych). Globalna wydajność źródeł naturalnych jest większa, ale bardziej szkodliwe dla środowiska są zanieczyszczenia wytworzone przez człowieka ponieważ oddziałują na mniejszych obszarach, na ogół gęsto zaludnionych. W przypadku niektórych rodzajów zanieczyszczeń wydajność źródeł działalności człowieka stała się porównywalna ze źródłami naturalnymi.
W zależności od stanu skupienia zanieczyszczenia dzieli się na stałe (np. pyły), gazowe (np. tlenki azotu, węgla, siarki) oraz ciekłe (po połączeniu się zanieczyszczeń gazowych z wilgocią atmosferyczną, np. mgły kwasu siarkowego).
Szczególnym rodzajem zanieczyszczenia powietrza jest smog atmosferyczny, czyli mgła nasycona licznymi zanieczyszczeniami gazowymi i pyłowymi. Smog powstaje w obszarach o dużej emisji zanieczyszczeń przy słabym ich rozprzestrzenianiu się oraz przy sprzyjających warunkach meteorologicznych. Prowadzi to do nadmiernego zagęszczenia zanieczyszczeń w powietrzu, co niekiedy ma bardzo poważne odbicie na zdrowiu osób tam mieszkających, z masowymi zgonami włącznie. Wyróżnia się dwa zasadnicze typy smogu:
· Smog kwaśny typu londyńskiego (siarkowy) wytwarza się na bazie dużej emisji SO2 (ze spalania paliw) w warunkach nasycenia powietrza przez wodę.
· Smog utleniający typu Los Angeles (fotochemiczny) powstaje na bazie dużej emisji spalin samochodowych w warunkach intensywnego promieniowania słonecznego.
Specyficznym rodzajem zanieczyszczeń wytworzonych przez człowieka są pyły promieniotwórcze pochodzące z naziemnych eksplozji nuklearnych. Potężne prądy wynoszą pyły do górnej części troposfery i do stratosfery, wskutek czego mogą one przebywać w atmosferze wiele lat.
Wyjaśnij dlaczego zanieczyszczenie powietrza jest szkodliwe dla człowieka.
Stałe zamieszkiwanie na obszarach o zdegradowanej areosferze przyczynia się głównie do osłabienia naturalnych zdolności adaptacyjno-odpornościowych, zwiększając podatność na zachorowania. Na obszarach gdzie wszystkie elementy środowiska są silnie skażone (np. Górnośląski Okręg Przemysłowy), dłuższe przebywanie może powodować poważne zmiany w stanie zdrowia.
Najczęściej występujące choroby układy oddechowego spowodowanego zanieczyszczeniem powietrza to: pylica (choroba zawodowa górników i pracowników kamieniołomów i cementowni), astma (jest to choroba o podłożu alergicznym-alergeny dostają się do organizmu przez drogi oddechowe, przewód pokarmowy i skórę ) i rak płuc (często występujący u osób nałogowo palących papierosy, u biernych palaczy i osób mieszkających w skażonym i zanieczyszczonym środowisku).
Wpływ zanieczyszczeń na stan zdrowia społeczeństw jest uzależniony od rodzaju zanieczyszczeń, ich toksyczności oraz długotrwałości oddziaływania. W skrajnych warunkach może prowadzić do szybkich zgonów ludzi narażonych na bardzo wysokie stężenia określonych zanieczyszczeń, np. w sytuacjach smogu lub awarii w zakładach chemicznych.
Wymień i scharakteryzuj szkodliwe substancje występujące w dymie tytoniowym.
Substancje toksyczne w dymie tytoniowym to:
nikotyna - jest to bardzo silna trucizna. Małe dawki pobudzają czynność układu nerwowego, natomiast większe - wywołują zatrucie i śmierć wskutek porażenia ośrodka oddechowego.
tlenek węgla - jest to produkt spalania węgla przy niedostatecznym dopływie tlenu, bezwonny, silnie trujący.
ciała smołowe - są substancjami, które odkładają się w płucach u osoby palącej papierosy