Lotny stan skupienia (gaz lub para): charakteryzuje się tym, że jest w stanie dostosować się z łatwością do kształtu naczynia i rozprzestrzenia się w całej jego objętości, tak, że poszczególne cząsteczki są od siebie znacznie oddalone. Wynika to z faktu, że tworzące go cząsteczki mają całkowitą swobodę ruchu i nieustannie się poruszają z różną prędkością, zależną od temperatury. W fizyce rozważa się najczęściej model tzw. gazu doskonałego, w którym pomija się rozmiary cząsteczek oraz bardzo słabe oddziaływania pomiędzy nimi. Ciecz: nie ma stałego kształtu, dostosowuje się do kształtu naczynia, ale w warunkach działania grawitacji na jego dnie, a nie w całej objętości. Między poszczególnymi cząsteczkami występują oddziaływania międzycząsteczkowe, które w obrębie objętości cieczy znoszą się nawzajem. Wynikiem tych oddziaływań jst to, że odległości są mniejsze niż w gazie. Ciało stałe: najmniejsze odległości pomiędzy cząsteczkami, zatem najsłabsza, bardzo ograniczona możliwość ruchu - praktycznie bardziej drganie niż ruch, przez co utrzymują swój kształt. Silne oddziaływania międzycząsteczkowe. Często - w przypadku ciał krystalicznych - wyróżnić można tzw strultury dalekiego zasięgu, czyli uporządkowane, powtarzające się fragmenty budowy.
