W kręgu państw komunistycznych - Zagadnienia wybrane. Historia powszechna po 1945 roku.

WOJNA W KOREI

W latach 1904-1905 toczyła się wojna japońsko-rosyjska o Port Arthur, wygrana Japonii, spowodowała, iż Korea po wojnie znalazła się w strefie jej wpływów, początkowo stanowiąc protektorat a ostatecznie w 1910 r. Japonia inkorporowała Koreę.
2 września 1945 koniec II wojny światowej na dalekim wschodzie, przegrana Japonia kapituluje na północy Korei przed Armią Czerwoną a na południu przed wojskami amerykańskimi Od września do grudnia tegoż roku na terenie Korei działa komisja, składająca się z amerykańskich i radzieckich oficerów, która za cel wyznaczyła sobie powołanie koreańskiego rządu tymczasowego. Nie dochodzi jednak do porozumienia i jeszcze w grudniu ONZ powołuje nową komisję o nazwie UNCTOK, złożoną z przedstawicieli 8 państw. Obrady zaczęły się w czerwcu 1946, jednak i ta komisja nie doszła do porozumienia, (tak, jak poprzednio tu też doszło do starcia interesów zachodu z komunistyczną wizją wpływów ZSRR i ChRL) ostatecznie jednak zarządzono wybory demokratyczne.
Wybory te, odbyły się jeszcze w 1946 r., w których zwyciężył pro-zachodnie siły republikańskie na czele z nowo obranym prezydentem Syngmanem Rhee. Północna część Korei, nie uznała wyborów głosząc jakoby były one sfałszowane, dlatego proklamowanie Republiki Koreańskiej w 1948 r. Objęło południową część Korei, granicę tworzył 38 równoleżnik, na północ od tego równoleżnika siły komunistyczne ogłosiły powstanie Koreańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej, której przywódcą został Kim Ir Sen. (ojciec dzisiejszego przywódcy Korei Północnej)
Pod koniec 1949 r. Stalin nakazał wycofanie wojsk radzieckich z Korei Północnej, było to tylko zachowanie pozorów, uznania suwerenności Korei, która i tak została już skomunizowana i znalazła się w radzieckiej orbicie wpływów, jednakże ruch ten pozwolił wywierać Stalinowi presję na Amerykanach, by i ci wycofali swe wojska z południowej części półwyspu. Był to również sygnał, że nie ma już mowy o połączeniu obydwu państw.
Już w roku następnym – 1949 – armia północnokoreańska zaczęła przekraczać swą południową granicę w celach zwiadowczych. Ostatecznie ataku dokonała w lipcu 1950 r.
Syngman Rhee zwrócił się o pomoc do Organizacji Narodów Zjednoczonych, a ta na nadzwyczajnej naradzie Rady Bezpieczeństwa ONZ, zdecydowała o wysłaniu do Korei Południowej, wojsk USA, Anglii i Turcji. Zaowocowało to tym, że już w październiku wojska północy zostały wyparte z terenów południowokoreańskich. W odpowiedzi Chiny, wsparły komunistyczną północ, wysyłając 400 000 „ochotników”, którzy w rzeczywistości stanowili, regularną chińską armię, był to jednak zabieg dyplomatyczny. Z kolei ripostą zachodnich sojuszników Korei Południowej, miało być zbombardowanie pogranicza chińsko-koreańskiego na co nalegał głównodowodzący sił ONZ, generał McArthur, jednakże do bombardowań nie doszło, gdyż prezydent Stanów Zjednoczonych Ameryki, Harry Truman, po specjalnej naradzie z przedstawicielami ONZ, i generalicją USA, stwierdził, iż działanie to jest zbyt ryzykowne i łatwo może się przerodzić w trzeci konflikt globalny, zwłaszcza mając na względzie fakt, o dobrych relacjach pomiędzy Chinami i ZSRR, a co ważniejsze ze względu na układ wojskowy, o wzajemnej pomocy militarnej, pomiędzy tymi państwami.
Wojna w Korei trwała. W 1951 r. Przeprowadzono pierwsze rozmowy rozejmowe, ale ze względnu na brak zainteresowania i opieszałość, strony północnokoreańskiej, rozmowy zakończyły się fiaskiem. Pokój podpisano ostatecznie w lipcu 1953 r. Zachowując status quo czyli podział na dwie organizacje państwowe z granicą wzdłuż 28 równoleżnika. Na południu doszło jednak, do zmian, ponieważ odsunięto od władzy Syngmana Rhee ze względu na jego dyktatorskie zapędy.
Jeszcze w 1951 r. Utworzono organizację wojskową o nazwie ANZUS (nazwa pochodzi od nazw państw ją tworzących odpowiednio Australia, Nowa Zelandia i USA), której celem było utrzymanie ładu na Dalekim Wschodzie. Podobną organizację powołano już po wojnie w 1954 roku, nazywała się SETO, w jej skład wchodziła Australia, Nowa Zelandia, USA oraz inne mniej znaczące państwa zainteresowane utrzymaniem łady w tamtej części świata jak przykładowo Filipiny.

2. POWSTANIE CHIŃSKIEJ REPUBLIKI LUDOWEJ

Pod koniec XIX wieku Chiny były uzależniono gospodarczo a co za tym idzie, również politycznie od takich państw jak Stany Zjednoczone czy Japonia. Sytuacji tej nie zmieniło obalenie cesarstwa i proklamowanie republiki w 1919 roku.
W 1920 r. Powstał ruch Kuomintag, na czele którego stanął Sun Jat-sen. Celem ruchu było odzyskanie suwerenności kraju poprzez zerwanie wspomnianych zależności. Z racji na swój patriotyczny charakter ruch ten szybko stał się popularny, czego najlepszym przykładem jest to, iż liczył on sobie dziesiątki tysięcy zwolenników, działaczy itp. Właśnie z racji swej popularności, ruchem zainteresowali się bolszewicy. Na polecenie Kominfomu (powstały w 1947 r.) utworzono w Chinach partię komunistyczną, która miała przeniknąć do Kuomintagu i zmienić jego charakter na czysto komunistyczny. Partia ta powstała w 1921 r. Jednakże, ruch Kuomintag podzielił się na dwie frakcje lewą i prawą, lewicowi działacze poparli komunistów, natomiast prawica pod przywództwem Czang Kai-szeka, dokonała przewrotu wojskowego, przejmując władzę i obwołując prezydentem – dyktatorem swego przywódcę, wydarzenia te miały miejsce na przestrzeni lat 1926-27.
Komuniści nie rezygnowali z walki o władzę w 1927 roku na terenie całych Chin wybuchło powstanie, także w tym samym, roku proklamowano Chińską Republikę Radziecką, jednak proklamowano ją zaocznie, poza tym komuniści nie mieli jeszcze władzy, a prawica Czang Kai-szeka, nie chciała tak łatwo oddać władzy i powstanie zostało stłumione.
Część komunistów, rozbiła się na kilka grup – organizacji i schroniła się w górach, jedną z takich grup założył Mao Tse-tung (lub Mao Zedong) by przeczekać trudny okres i przejąć władzę gdy będzie ku temu okazja.
W obliczu agresji japońskiej, która w 1931 zajęła Mandżurię a w 1937 r. Dolinę Jangcy i Huang-Ho, ogłoszone zostało zawieszenie broni, pomiędzy rządem a komunistami, by wspólnie przeciwstawić się agresorowi.
Po zakończeniu działań wojennych na frontach II wojny światowej, Wielka Trójka, zażądała by doszło do spotkania i co za tym idzie porozumienia między przywódcą komunistów Mao Tse-Tungiem a Czang Kai-szekiem. W wyniku negocjacji sformowano koalicyjny rząd, który jednakże przetrwał zaledwie 14 miesięcy i w styczniu 1947 r. Wojna domowa zagorzała ponownie.
Wojnę wygrali (wspierani przez realizujący swoją politykę „eksportu rewolucji” Związek Radziecki) komuniści, i tak też w styczniu 1947 wojska Mao zajmują Pekin, stolicę kraju a dziewięć miesięcy później w październiku ogłaszają utworzenie Chińskiej Republiki Ludowej (ChRL).
Mimo zaangażowania się ZSRR w Chinach, Mao Tse-tung i Józef Stalin nie mogli się porozumieć. Rozbieżności dotyczyły roli ZSRR w dalszym rozwoju wydarzeń w Chinach, Mao nie chciał uzależnić się od Stalina, czego Stalin nie mógł ścierpieć, ponadto pojawił się spór graniczny o tereny nad Ussuri, a także nie mniej ważny spór ideologiczny. Stalin domagał się wprowadzenia radzieckiego modelu państwa komunistycznego, jednakże za względu na swą specyficzną strukturę społeczną (99,5 % stanowili chłopi a tylko 0,5 % robotnicy przemysłowi i posiadacze ziemscy czy posiadacze środków produkcji) Chiny wymagały innych reform niż ZSRR z czego doskonale zdawał sobie sprawę Mao.
Reformy rozpoczęto w 1949 r. Pierwszą z nich była reforma rolna, która skomasowała ziemię danej wsi, i wraz z tak samo podzielonym inwentarzem, sprzętem gospodarczym, przyznawana była według wielkości rodziny. Rok później – w 1950 r. – próba reedukacji inteligencji, która musiała złożyć samokrytykę i odtąd tworzyć jedynie „słuszne dzieła”, innymi słowy poddać się cenzurze. W 1955 r. Dokończono całkowitą kolektywizację rolnictwa, która przebiegała spokojnie. W tym smaym roku zelżono cenzurę wprowadzając przyzwolenie na delikatną krytykę, czego dowodem są słowa Mao : „Niech zakwita sto kwiatów niech się ściera 100 myśli”. Mimo tego znaczna część inteligencji wystąpiła z postulatem wprowadzenia praw obywatelskich, zostali oni aresztowani, osądzeni o odchylenia „nacjonalistyczno-prawicowe” i skazana na więzienie, deportację lub zsyłkę do licznych obozów pracy.
W 1958 roku Mao zapowiedział rozpoczęcie „Wielkiego Skoku” – skoku zacofanych Chin w nowoczesność. Na ten skok składał się pakiet bezsensownych reform, jak przekształcenie kołchozów w większe komuny, które miały być z założenia samowystarczalne w rzeczywistości jednak, były to zamknięte obszary nędzy gdzie stosowano prymitywne narzędzia, zakazywano więzi i relacji rodzinnych, a starców zamykano w odrażających „umieralniach” nazwanych „Domami Szczęścia”.
Po nieudanym skoku w nowoczesność, Mao Tse-tung zapowiedział początek „Rewolucji Kulturowej” w 1966 r. Która trwała aż do śmierci chińskiego przywódcy w 1976 roku. Ukazywały się w tym czasie „Czerwone książeczki” był to zbiór myśli Mao, według których musiał postępować każdy Chińczyk, niestosowanie się do zaleceń zawartych w tej (z resztą po dziś dzień obowiązującej, jednak już nie o takim znaczeniu) lekturze, kończyło się w więzieniu, lub w obozie pracy, a dopilnowała tego Czerwona Gwardia. W wyniku nieprzestrzegania myśli Mao, śmierć poniosło kilkanaście milionów ludzi.
Mao zmarł w 1976 roku a jego miejsce zajął Teng Sia-ping, który od razu zajął się, reformowaniem komunistycznego państwa, poprawił stosunki z ZSRR, ściągnął zachodnich inwestorów i złagodził cenzurę, rozluźnienie trwało aż do masakry studentów, domagających się wolności, na placu Tienanmen 4 lipca 1989 roku.
Jak niemal, każde państwo totalitarne Chiny dążyły do ekspansji w 1950 roku zajęły Tybet, prowadząc tam politykę eksterminacji Tybetańczyków, a w 1967 roku przeprowadziły, udane z resztą, próby z bombą wodorową.

3. ZJEDNOCZENIE WIETNAMU

Kiedy w 1940 roku Francja zostaje pokonana przez hitlerowskie Niemcy i faszystowskie Włochy, traci możliwość kontroli swych kolonialnych terytorium w Azji – Indochin. W skład Indochin wchodziły Kambodża, Wietnam i Laos, i to one dostały się pod okupację Japońską, która wyniknęła z wcześniejszego „Paktu Trzech”.
W 1941 r. powstała Liga Walki o Niepodległość – Wiet Minch. Przeważającą siłą byli w niej Wietnamczycy o poglądach komunistycznych a jej przywódcą został Ho Szi-Minch.
W marcu 1945 roku Japonia daje Indochinom niepodległość, a ówczesny Wietnam dzieli się na 3 prowincje: Tonkin, Annam, Kochinchina, cesarzem Wietnamu zostaje Bao-Dai. W dzień zakończenia II wojny światowej na dalekim wschodzie to jest 2 września 1945 Wiet Minch proklamowała Demokratyczną Republikę Wietnamu, wówczas Francja zrozumiała, że nie ma już szans na odzyskanie całego Wietnamu, ale widziała jeszcze szanse utrzymania kontroli nad jego południową częścią.
Zarządzono więc wybory na południu kraju, w których ludność Wietnamu miała się wypowiedzieć, na temat tego, czy chcą połączenia z komunistycznym, północnym Wietnamem czy uznają protektorat Francji.
Komuniści z Demokratycznej Republiki Wietnamu, bali się wyborów, postanowili nie dopuścić do wyborów, zaatakowali więc Hanoi, główne miasto południa, uderzając głównie na ludność cywilną a zwłaszcza francuską, był to grudzień 1946 roku. Rozpoczęła się ty m samym wojna kolonialna między Francją a północnym Wietnamem. Wojna ta zakończyła się w 1954 r. Po klęsce wojsk francuskich pod Dien Bien Phu, co ważne w bitwie tej komuniści nie użyli partyzantki lecz regularnych wojsk, które zaoferowały im, ZSRR i Chiny.
W lipcu 1954 roku odbyła się konferencja w Genewie, która zdecydowała o podziale Wietnamu wzdłuż, 17 równoleżnika oraz zarządziły demokratyczne wybory w obu częściach Wietnamu równocześnie, wybory te przewidziano na rok 1956.
Wybory jednak nie odbyły się, gdyż przeszkodziły w tym Stany Zjednoczone, słusznie, obawiając się, że będą one nieuczciwe. USA poparło Ngo Diem, który proklamował Republikę Wietnamską w 1955 r. I stanął na jej czele jako prezydent.
Północ, przeprowadziła wybory i jak się słusznie domyślano, były nieuczciwe, a konkretniej , były kontrolowane przez wojsko Wiet Minchu, zwycięzcą rzecz jasna został Ho Szi Minch. W 1957 r północni komuniści, przekraczają linię demarkacyjną, na 17 równoleżniku i zaczyna się tym samym wojna domowa, mimo tego, iż północ wspierana była przez cały ten okres przez Chiny i ZSRR.
W 1964 roku do wojny przystępują Stany Zjednoczone, dając cień szansy południowemu Wietnamowi, na względny spokój i niepodległość, jednakże pod ogromną presją mediów i społeczeństwa, a także kompromitacji prezydenta USA, Richarda Nixona, związane z aferą „Watergate”, w 1972 r. Stany Zjednoczone wycofują się z działań wojennych w Wietnamie.
Po tym fakcie, północ działa z jeszcze większą siłą, wojna trwa jeszcze trzy lata ale w 1975 roku, inicjatywę już na całym obszarze kraju przejmują komuniści i przeprowadzają wybory pod swoje dyktando, oczywiście wygrywają je i tworzą kolejne państwo o ustroju komunistycznym, pozostającym takim po dziś dzień.

4. KAMPUCZA CZERWONYCH KHMERÓW

Sąsiadująca z Wietnamem Kambodża, nie brała udziału w wojnie wietnamskiej z lat 1957-75. Od 1953 roku Kambodża była niepodległym państwem, którym kierował dynamiczny przywódca Nordom Sihanouk, jego polityka, prowadziła głównie do utrzymania neutralności Kambodży, wobec konfliktu indochochińskiego.
Mimo neutralnej postawy Kambodży, jej granice były wciąż naruszane zarówno, przez komunistyczną północ Wietnamu jak i przez wojska południa. Jedni i drudzy organizowali na pograniczu wietnamsko-kambodżańskim swoje bazy wojskowe, a także punkty agitacyjne (mowa tu o komunistach, którzy wykorzystywali każdą, chwilę na szerzenie myśli i propagandy komunistycznej na tamtych terenach).
Starania komunistów z Wietnamu, poskutkowały, w Kambodży zorganizowano komunistyczną partyzantkę, o nazwie Czerwoni Khmerzy (ludność Khmerska, to naturalna ludność Kambodży, zamieszkująca około 90 % kraju). Gdy lotnictwo amerykańskie, zbombardowało, pogranicze wietnamsko-kambodżańskie Sihanouk zerwał stosunki dyplomatyczne z USA, co tylko wzmogło penetrację kraju przez Wietnam a w efekcie, doprowadziło do spadku polityki Shinouka, który w 1970 r. Został odsunięty od władzy, w bezkrwawym zamachu stanu przez grupę premiera Lon Nola zwolennika polityki pro-amerykańskiej.
Lon Nola, skierował swe wojska do walki z Czerwonymi Khmerami i poprosił o pomoc w likwidacji baz Wietkongu na terenie Kambodży, rządy USA i Południowego Wietnamu. W ten sposób kraj włączony został do wojny. Po wycofaniu się wojsk Stanów Zjednoczonych z Wietnamu, w 1793 r. Czerwoni Khmerzy wspierani przez komunistów wietnamskich przeszli do natarcia. W 1975 r. Zdobyli oni stolicę kraju Phnom Phen i przejęli całkowitą władzę. Mimo, iż powracający Sihanouk został dopuszczony do władzy to nie porządził zbyt długo, został odsunięty od władzy, gdy nie chciał podporządkować się w pełni komunistycznym Czerwonym Khmerom, którzy zastosowali wobec niego areszt domowy. Kierownictwo nad krajem i Czerwonymi Khmerami objął niejaki Pol Pot (w rzeczywistości, nazywał się Star, urodził się w 1928 r., studiował w Paryżu, nawet słuchał wykładów J. P. Sartre`a na Sorbonie, zmarł w 1988 roku nigdy nie został osądzony, ani pociągnięty w żaden sposób do odpowiedzialności).
Czerwoni Khmerzy, przemianowali Kambodżę na Demokratyczną Kampuczę. Celem Czerwonych Khmerów, był szybki rozwój rolnictwa, przystąpiono wiec do permanentnej walki z ośrodkami miejskimi, przeprowadzając wielkie wysiedlenie mieszkańców miast do wiejskich gospodarstw rolnych, ponadto ludność przesiedlano też z południa na północ, natomiast mieszkańców północy na południe, co najwyżej po kilka osób z wioski, by zatrzeć wszelkie więzi społeczne wytworzone do tej pory. Opustoszałe miasta, palono, wcześniej zakazywano noszenia obuwia, korzystania z elektryczności, wodociągów (o ile gdzieś były) itp.
Jak na państwo demokratyczne przystało, wszystkie te zmiany i przekształcenia dokonywane były na drodze ludobójstwa na ogromną skalę, w ciągu 4 lat Czerwoni Khmerzy wymordowali połowę z 7 milionowego narodu Kampuczy, a z 80 tysięcy buddyjskich mnichów, działających na terenie byłej Kambodży uchował się zaledwie 1 tysiąc. Świątynie buddyjskie, nierzadko liczące po kilka tysięcy lat, były doszczętnie niszczone lub przekształcane w miejsca kaźni. Czerwoni Khmerzy na masową skalę stosowali najróżniejsze tortury względem „wrogów ludu”, ludzie byli paleni żywce itd. Pol Pot wydał też wojnę instytucji jaką jest rodzina. Małe dzieci odbierane były od rodziców i zasilały szeregi wojsk czerwonokhmerskich gdzie podlegały indoktrynacji, stając się wyspecjalizowanymi mordercami, doskonale zadającymi ból i cierpienie.
Mimo niemal kompletnej izolacji Kampuczy od reszty świata, sytuacja w tym kraju była nieźle znana, głównie poprzez relacje uciekinierów, którzy na prymitywnych łodziach, wydostawali się z kraju.
Komuniści wietnamscy, pilnie śledzili bieg wypadków w Kampuczy, początkowo wspierani przez Czerwonych Khmerów, w późniejszej fazie zostali jednak poinformowani, że Kampucza pójdzie własną drogą komunizmu i nie potrzebuje zwierzchnictwa Ho Szi Mincha. Reżim w Wietnamie, zdecydował się na zbroją akcję przeciw Czerwonym Khmerom i w styczniu 1979 r. wojska Wietnamu opanowały, Kambodżę uwalniając ludność od okrucieństwa Czerwonych Khmerów, jednakże narzucając własną nie mniej uciążliwą, okupację. Pol Pot i inni przywódcy Czerwonych Khmerów, schronili się w górach, Sihanouk został i w 1982 roku, sformował koalicyjny rząd Demokratycznej Kampuczy, który został uznany przez większość państw niekomunistycznych oraz przez Jugosławię i Chiny.

5. REWOLUCJA NA KUBIE

Kuba od XVI wieku stanowiła kolonię Hiszpańską, jednakże przy pomocy Stanów Zjednoczonych do 1898 r. zrzuciła zwierzchnictwo Madrytu na rzecz zależności od USA w latach 1898 – 1902. Na przestrzeni tych lat Kuba uchwala swą pierwszą konstytucję, natomiast w 1901 r. wnosi do niej tzw. Poprawkę Platta – amerykańskiego ambasadora przy rządzie kubańskim – która mówi, iż Kuba zezwala USA na dzierżawienie obszarów, na których stacjonować mają wojska USA, będące gwarantem bezpieczeństwa ludności kubańskiej (do dziś obszarem tym jest osławiona baza Guantanamo).
Na Kubie zaczął się więc okres dyktatury prezydentów powiązanych z USA. W 1952 r. doszło do wojskowego zamachu stanu w wyniku, którego władzę objął Flugencio Batista – od 1940 r. sprawował pierwszą kadencję (5 lat) był wspierany przez USA. Rozpoczęła się jego brutalna dyktatura, próbę jej obalenia podjęli się hawańscy studenci na czele z Fidelem Castro Ruzem było to 26 lipca 1953 r. Próba ta nie udaje się i większość zostaje osadzona w więzieniu łącznie z Fidelem Castro, który dostał wyrok 15 lat więzienia, pozostali udali się na emigrację. Jednakże 1 1955 r. Batista wydał amnestię dla więźniów politycznych i Castro Ruz opuścił więzienie. Po wyjściu z więzienia, Castro dołączył do swych towarzyszy, przebywających na emigracji do Meksyku, tam założyli oni organizację o nazwie – Ruch 26 lipca –za cel obrali sobie, przygotowanie powstania przeciwko dytatowi Batisty. Tam również, Castro ma do czynienia z rewolucjonistą Che Guevarą.
Do kraju powrócili oni w grudniu 1956 roku konkretnie były to 82 osoby, jednakże wojska Batisty, kontrolowały całe wybrzeże i wystrzelały one przybyłych powstańców, z życiem uszło zaledwie 15 osób, w tym Castro, postanowili się oni ukryć w górach Sierra Madre, i tam prowadząc agitację zwerbować do partyzantki wieśniaków oraz wprowadzać, nastroje rewolucyjne. Zajęło to mniej więcej dwa lata. Kolejna próba usunięcia Batisty, nastąpiła w 1958 roku i tym razem powiodła się, gdyż wśród armii Batisty wybuchł bunt, na czele którego stanął Cantilli odmawiając, wykonywania rozkazów. W noc sylwestrową 1958/59 widząc zagrożenie z dwóch stron, armii i rebeliantów Castro, Batista ucieka do USA
Co ciekawe niedługo po nim ucieka z kraju również Cantilli, nie wiemy dlaczego, lecz wojsko odmawia mu posłuszeństwa, przechodząc na stronę Castro.
By zachować pozory, Castro nie obejmuje władzy, lecz robi to za jego namaszczeniem Cardona, który zostaje premierem (tak naprawdę jest marionetką Fidela Castro), lecz jest nim kilka tygodni, gdyż niedługo po tym jak władzę otrzymał, stracił ją na rzecz Fidela Castro. Rzecz była o tyle dziwnie że ten z wykształcenia prawni, nie był znany światu, z prezentowania jakiejś konkretnej politycznej postawy, sprawa wyjaśniła się dopiero gdy zostaje premierem wiosną 1959 r. przeprowadzając dwie reformy: reformę rolną, uderzająca w wielkich plantatorów, niegdyś Hiszpanów teraz Amerykanów; nacjonalizacja przedsiębiorstw, państwo konkwiskuje kubańskie, przetwórnie trzciny cukrowej, a także skupia w swych rękach przemysł naftowy i tytoniowy.
Był to znak dla świata, zwłaszcza niebezpieczny dla USA, że niedaleko ich terytorium powstaje kolejne państwo komunistyczne. Odpowiedzią na reformy Castro, było wprowadzenie w 1960 r. embargo przez USA w postaci zamrożenia wszelkich lokat bankowych Kubańczyków, oraz lokat państwa ponadto wstrzymały import kubańskiej trzciny cukrowej, fundamentu kubańskiej gospodarki.
Ten gospodarczy konflikt, postanowiła wykorzystać Moskwa, jeszcze w 1962 r. powstaje Zjednoczona Partia Rewolucji, partia o charakterze komunistycznym, pierwszym jej sekretarzem zostaje Fidel Castro Ruz, nawiązując dobre stosunki z Chruszczowem. Ten mówi, iż byłoby dobrze gdyby ZSRR mogła na Kubie rozmieścić swoje, wyrzutnie rakietowe skierowane na USA, Castro widział korzyść z posiadania moskiewskiego protektora i w 1961 r. Castro zgadza się na rozmieszczenie owych wyrzutni. Jednakże niespodziewanie w kwietniu 1961 r. na Kubę swoisty desant przeprowadzają demokraci – przeciwnicy Castro, którzy uciekli po tym jak w marcu 1959 roku, tuż na początku swoich rządów Castro rozkazał zabić 500 demonstrantów i przeciwników politycznych. Teraz w liczbie 12 tysięcy osób, również z Meksyku wychodzą na ląd w Zatoce Świń (Playa Giron), jedna, wybrzeże było dobrze patrolowane i nauczony swymi błędami Castro dobrze je zabezpieczył, wystrzelano niemal wszystkich z tych 12 tysięcy, kilkaset osób trafiło do więzienia. Wydarzenia te wprowadzają napięcie w całym ówczesnym światku politycznym, jest to tym bardziej Castro przekonuje się o korzyściach płynących z zawarcia dobrych układów z Moskwą, na Kubę przyjeżdżają radzieccy specjaliści, szukający dobrej lokacji do zainstalowania wyrzutni rakietowych skierowanych na Stany Zjednoczone Ameryki.
Samoloty zwiadowcze USA, U-2, patrolujące wody wybrzeża USA i Kuby, natrafiły na radzieckie statki i odkryły broń oraz cel z jakim udają się na Kubę, był to początek największego politycznego kryzysu po II wojnie światowej. Na przełomie lat 1961/62 Kongres Stanów Zjednoczonych dał prezydentowi którym był John Kennedy na wprowadzenie blokady Kuby, oraz przygotowanie inwazji na tę wyspę. W konflikt nazwany później kryzysem kubańskim, w roli mediatora wystąpił, papież Jan XXIII oraz sekretarz generalny ONZ – U-thant. W wyniku rozmów podpisano w październiku 1962 r. porozumienie, inwazji nie ma a ZSRR nie buduje wyrzutni rakiet na Kubie, jednakże Kuba wciąż zacieśnia współpracę z Moskwą i pozostaje pod jej wpływami, wydarzenia Kubańskie, były najbliżej sprowokowania III wojny światowej, natomiast dzisiejsza Kuba, wciąż rządzona jest przez Castro i jest skansenem komunistycznego reżimu – zacofania gospodarczego, nędzy, propagandy i terroru.

6. POWSTANIE WĘGIERSKIE

Po zakończeniu II wojny światowej Węgry znalazły się wśród państw demokracji ludowej a więc w radzieckiej sferze wpływów. Organ partyjny, węgierskich komunistów stanowiła Węgierska Partia Pracy, która do rozprawy z opozycją, wybudowała 199obozów pracy. Na czele partii stał Matyas Rakosi, powszechnie nie lubiany ze względu na swą posłuszność wobec Moskwy, a także na prowadzenie przez niego polityki terroru wobec opozycji i społeczeństwa, w przeprowadzonych czystkach ginie pierwszy człowiek opozycjonistów Laslo Rajk (1949).
Działania te były bardzo skuteczne, opozycja reaktywowała się dopiero w 1954 roku tworząc Klub Petofiego, zbierający się pod pretekstem dyskusji literackich. Władza jednak, szybko zorientowała się jakie nastroje społeczno-polityczne prezentuje ów klub, i w 1956 r. Został on zdelegalizowany.
Zdarzenia te, doprowadziły do powstania silnych napięć społecznych, na ksutek czego władze zezwoliły na ekshumację zwłok Rajka i innych zgładzonych podczas czystek w 1949 roku, wydarzenia te miały miejsce w październiku 1956 r.
W tym samym czasie miejsce Rakosiego zajął Erno Gero, lecz i to nie uspokoiło opozycji. W dniu ekshumacji, czyli 23 X 1956 r. Odbyła się wielka manifestacja, w której to Węgrzy domagali się, wycofania z ich kraju wojsk radzieckich, wystąpienia z Układu Warszawskiego, przeprowadzenia wolnych wyborów i przywrócenia pluralistycznego systemu wielopartyjnego.
Władz próbowała sprowokować, tłum wywołując jakieś zamieszki, lecz nie udało się to, postanowiono, że miejsce Gero zastąpi Imre Nagy (czyta się Nodi), który był usunięty wcześniej z partii za odchylenia nacjonalistyczno-prawicowe, ponadto co jest bardzo ważne Nagy miał poparcie Janasa Kadara, który choć był komunistą cieszył, się dużym społecznym autorytetem, który wypracował sobie, organizując antyfaszystowską partyzantkę, później jednak Kadar nie sprzyjał, już Nagemy, gdyż ten chciał opuścić Układ Warszawski.
Kadar rozkazał więc, użycie siły, pozbawiając Nagyego władzy przy pomocy wojsk radzieckich. Walki toczyły się głównie w Budapeszcie. Kadar zaproponaował rozmowy pomiedzy Nagym reprezentującym lud i Kadarem, reprezentantem władzy i Moskwy. Miejsce i czas tych rozmów zaplanowali Rosjanie, był to 1 listopada 1956 r. Na spotkaniu, jedną z najważniejszych osób, prócz Nagyego, był minister obrony Pal Malter. Rosjanie wzięli udział w rozmowach pod pretekstem, chęci wyjścia swych wojsk z Węgier, jednakże ani Malter ani Nagy z rozmów tych nie wrócili, co tylko zaostrzyło rozruchy w Budapeszcie.
Rosjanie przeprowadzili drugi szturm na Budapeszt 4 listopada, a walki toczyły się jeszcze do 15 listopada 1956r. W wyniku walk zginęło 2,5 tysięcy powstańców i kilkadziesiąt tysięcy cywilów, jednakże jeszcze raz tyle bo aż 2 tysiące osób skazano na śmierć już po zakończeniu powstania, reszta dostała drakońskie wyroki a 6 tysięcy osób przepadło bez śladu, również kilkadziesiąt tysięcy Węgrów, udało się złamać granicę i przedostać do Austrii, do jedynego sąsiada niezależnego od Moskwy.
W latach 1960-63 ogłoszono amnestię dla tych uciekinierów, gdyż byli oni bardzo niebezpieczni za granica, zbyt dużo wiedzieli o realiach życia w demokracjach ludowych, i lokalizacji wojsk radzieckich, ponadto władza musiała poprawić swój wizerunek po wydarzeniach 1956 roku, na apel władz przyjechało około 60 tysięcy ludzi. Innymi ważnymi krokami, jakie podjęła władza by odbudować swój autorytet była częściowa liberalizacja życia i wprowadzenie reform z których najważniejsze to reformy gospodarcze takie jak: wprowadzenie rent dla członków spółdzielni w zamian za wniesione doń grunty; ubezpieczenia społeczne dla spółdzielców; prawo wybierania kierownictwa spółdzielni przysługujące spółdzielcom; reformy te dały efekt w postaci skolektywizowania w spółdzielniach 80 % wszystkich ziem Węgier; przemysłowcom natomiast pozwolono na prowadzenie handlu zagranicznego. Reformy te miały miejsce w 1960 r. I od tego czasu nastąpiła rzeczywista poprawa życia ludności Węgierskiej.


7. PRASKA WIOSNA

w Czechosłowacji, Komunistyczna Partia Czechosłowacji. Było to najbardziej skomunizowane państwo bloku, prezydentem był Klement Gottwald. W styczniu 1968 r. I sekretarzem KC KPCz został Aleksander Dubczek, zapowiadał on wprowadzeniem socjalizmu z „ludzką twarzą”, wniosek socjalizm do tej pory w modelu ZSRR nie był „ludzki”.
Dubczek został wezwany do Moskwy przez Leonida Breżniewa, który sprawował funkcję I sekretarza KC KPZR po Nikicie Chruszczowie od 1964 r. Po rozmowie Dubczek próbował się wycofać z obietnic, jednakże widoczna już była chęć zmian i społeczne poparcie dla jego reform. Otwarto granice na zachód, zapowiedziano głębokie reformy gospodarcze (żadna ze zmian nie była wymierzona w ZSRR)
W czerwcu 1968, opozycja publikuje Manifest 2 tysięcy słów, udowadniając, że reformy te to wewnętrzna sprawa ich kraju, jednak ton listu nie uderzał w ZSRR.
Rozpoczęły, także działalność inne organizacje opozycyjne: Klub Zaangażowanych Bezpartyjnych czy skupiający recydywistów K-231.
W lipcu 1968 dochodzi do spotkania 5 przywódców państw bloku w Warszawie. Reprezantanci to ospowiednio: Gomułka – Polska, Breżniew – ZSRR, Żiwkow – Bułgaria, Ulbricht – NRD, Kadar – Węgry. W wyniku rozmów, postanowili, interweniować w Czechosłowacji, przy użyciu wojsk Układu Warszawskiego, i tak też się stało. W nocy z 20/21 sierpnia 1968 do Czechosłowacji z terytorium Polski i NRD (jako, że najbardziej popierały interwencję zbrojną) wkroczyły wojska Układu Warszawskiego.
Jeszcze w marcu 1968 r. Nowym prezydentem Czechosłowacji został Ludvik Svoboda, który w czasie interwencji wydał rozkaz, by wojska pozostały w koszarach i tym samym, by nie doszło do masakry jak na Węgrzech w 1956 r. Wojska interweniujące wycofały się, na terenie kraju pozostały do października tylko wojska ZSRR, wszystko więc przebiegło spokojnie.
By usprawiedliwić swą interwencję, Moskwa użyła argumentu, jakoby w Czechosłowacji doszło do kontrrewolucji, a w jej zwalczaniu pomogły Czechosłowakom bratnie narody. Zjawisko to – bezwzględnego ograniczania suwerenności państw bloku, przeszło do historii jako doktryna Breżniewa.
KPCz doktrynę Breżniewa odrzuciła, jako naruszenie suwerenności Czechosłowacji.
W kwietniu 1969 Dubczek zostaje odsunięty na jego miejsce przychodzi Gustaw Husak, a rok później partia wyraża swe podziękowania dla bratnich narodów za pomoc w walce z kontrrewolucją, tym samym akceptując doktrynę Breżniewa.
Represje po tych wydarzeniach jakie spadły na Czechosłowację, dotknęły głównie inteligencję, uchwalono bezwzględny zakaz funkcjonowania jakichkolwiek, klubów, stowarzyszeń itp. Mimo to w grudniu 1976 roku powstaje organizacja o nazwie Karta 77, która zajmowała się dokumentowaniem, zbrodni i nadużyć władz komunistycznych, na czele tej organizacji stanął Vaclav Havel.