Kokaina

Kokaina jest alkaloidem otrzymywanym z liści rośliny o nazwie Erythroxylon coca (koka), której największe uprawy znajdują się w Ameryce Południowej (głównie w Peru i Boliwii). Charakteryzuje się ona silnym działaniem pobudzającym - wprowadzającym układ nerwowy w stan nadaktywności.

ZASTOSOWANIE MEDYCZNE

Kokaina wykazuje właściwości do miejscowego znieczulania. Obecnie jednak, ze względu na uboczne toksyczne skutki, kokaina jest zastępowana do tych celów przez nowe, syntetyczne - mniej szkodliwe środki. Jednak, w okulistyce i otorynolaryngologii jest nadal stosowana w postaci roztworu jako miejscowy znieczulający środek.

DZIAŁANIE FIZJOLOGICZNE

- opóźnia objawy zmęczenia, zmniejsza potrzebę odżywiania się i snu
- zaburza pracy serca (w pierwszej fazie działania następuje zwolnienie, a następnie przyspieszenie akcji serca)
- silnie rozszerza źrenice
- dochodzi do pobudzenia psychoruchowego
- powoduje wzrost ciśnienia krwi i przyspieszenie oddechu
- większe dawki mogą spowodować drżenie mięśniowe i wzrost temperatury ciała



Działanie: po jednorazowo przyjętej dawce euforia i stan podwyższonego samopoczucia trwa do 30 minut, rzadko dłużej.

FORMY WYSTĘPOWANIA I SPOSOBY PRZYJMOWANIA

Kokaina występuje zasadniczo jako krystaliczny biały proszek. Przyjmowana jest zazwyczaj wziewnie do nosa, gdzie jest wchłaniana przez śluzówkę i niemal natychmiast wywołuje wpływ na ośrodki przyjemności w mózgu (po pewnym czasie dochodzi do uszkodzenia przegrody nosa i martwicy). Bywa też wcierana w dziąsła lub w środek małżowiny usznej. Podawana doustnie działa znacznie słabiej, jednocześnie znieczulając błonę śluzową żołądka i znosząc w ten sposób uczucie głodu. Stosowana na błonę śluzową języka powoduje porażenie zakończeń smakowych. Kokaina jest także palona poprzez dodanie jej do papierosów lub do skrętów z marihuany. Iniekcje należą raczej do rzadkości.

Crack jest krystaliczną formą kokainy. Ma postać białych kawałeczków przypominających płatki mydlane, jasnobrązowych kuleczek - pakowanych często do fiolek. Zażywany jest poprzez palenie (np. dodanie do papierosa zawierającego tytoń lub marihuanę); palony jest w fajce wodnej, specjalnie wydrążonych tulejkach albo podgrzewany na łyżce lub kawałku folii aluminiowej wdychając ulatniające się opary. Crack jest od 20 do 30 razy silniejszy niż będąca w nielegalnym handlu kokaina. Działa podobnie, lecz o wiele bardziej intensywnie.

Pasta kokainowa jest pierwotnym produktem w procesie otrzymywania kokainy z liści koki. Środek ten jest zażywany wyłącznie poprzez palenie, a zawarte w nim substancje wykorzystywane w procesie przetwarzania liści, mogą w poważnym stopniu uszkodzić płuca.

WŁAŚCIWOŚCI UZALEŻNIAJĄCE

N Uzależnienie psychiczne

Zależność taka powstaje bardzo szybko z uwagi na atrakcyjne przeżycia towarzyszące działaniu kokainy na psychikę człowieka i, złe samopoczucie po tym, gdy narkotyk przestaje działać.



N Uzależnienie fizyczne

Brak jest dowodów na powstawanie takiej zależności wprost. Jednak objawy abstynencyjne związane z wyczerpaniem i depresją sprzyjają wytworzeniu się cyklu nałogowego.

N Zjawisko tolerancji

Nie zauważono powstawania i rozwoju zjawiska tolerancji w wyniku używania kokainy. To, że wielu jej użytkowników zwiększa dawki i ich częstotliwość wynika z chęci nasilenia doznań euforycznych i przedłużenia czasu ich trwania.

ZEWNĘTRZNE OZNAKI UŻYCIA

- nadpobudliwość
- wzmożona aktywność, gadatliwość
- niepokój psychoruchowy
- zachowania agresywne
- katar (w przypadku używania poprzez śluzówki nosa)
- rozszerzone źrenice słabo reagujące na światło

NIEBEZPIECZEŃSTWA

N Silne wyniszczenie organizmu - spowodowane brakiem łaknienia, snu.

N Psychoza pokokainowa - postępowanie może stać się z czasem irracjonalne i dziwaczne; a poczucie prześladowania i inwigilowania będzie wykazywać bardzo wiele cech charakterystycznych dla psychozy.

N Przedawkowanie - objawy ostrego zatrucia występują w ciągu kilkudziesięciu minut od przyjęcia zbyt dużej dawki kokainy. Charakteryzują się one silnym lękiem połączonym z urojeniami i zaburzeniami świadomości, oraz wybitnie nasilonym pobudzeniem ruchowym (od miotania się do konwulsji). Towarzyszy temu wysokie ciśnienie krwi i płytki przyspieszony oddech.

ODCZUCIA SUBIEKTYWNE

"POZYTYWNE"

- silna euforia
- intensywne poczucie mocy wewnętrznej (siły fizycznej i umysłowej)
- pobudzenie ruchowe i podniecenie seksualne
- poczucie wyższości i odsunięcie poczucia lęku
- czas reakcji psychicznej ulega skróceniu - przyspieszeniu ulegają procesy myślowe
- zanik zdolności odczuwania przykrych wrażeń

"NEGATYWNE"

- brak krytycyzmu co do własnych możliwości i zachowań
- niepokój i napięcie
- bezsenność
- załamanie nerwowe
- urojenia o nieprzyjemnej treści

NAZWY SLANGOWE

koka, śnieg, koks