Federacja konsumentow, organizacje konsumenckie

Organizacje konsumenckie
Organizacją konsumencką, zgodnie z art. 4 pkt 12) ustawy z dnia 15 grudnia o ochronie konkurencji i konsumentów jest niezależna od przedsiębiorców lub ich związków organizacja społeczna, do której zadań statutowych należy ochrona interesów konsumentów, o ile jej zadanie nie polega na prowadzeniu działalności gospodarczej. Organizacjami konsumenckimi nie mogą więc być fundacje, one bowiem, zgodnie z ustalonym orzecznictwem NSA, nie są organizacjami społecznymi. Organizacjami społecznymi są natomiast bezdyskusyjnie stowarzyszenia zarejestrowane oraz związki stowarzyszeń.
Zgodnie z ustawą o ochronie konkurencji i konsumentów, organizacje konsumenckie reprezentują interesy konsumentów wobec organów administracji rządowej i samorządowej oraz mogą uczestniczyć w realizacji rządowej polityki konsumenckiej. Największą i najbardziej znaną polską organizacją konsumencką jest Federacja Konsumentów.
Uprawnienia organizacji konsumenckich można podzielić na uprawnienia materialne i proceduralne.

Uprawnienia materialne są następujące, to prawa do:
• wyrażania opinii o projektach aktów prawnych i innych dokumentów dotyczących praw i interesów konsumentów,
• opracowywania i upowszechniania konsumenckich programów edukacyjnych,
• wykonywania testów produktów i usług oraz publikowania ich wyników,
• wydawania czasopism, opracowań badawczych, broszur i ulotek,
• prowadzenia nieodpłatnego poradnictwa konsumenckiego oraz udzielania nieodpłatnej pomocy konsumentom w dochodzeniu ich roszczeń,
• udziału w pracach normalizacyjnych,
• realizowania zadań państwowych w dziedzinie ochrony konsumentów, zlecanych przez organy administracji rządowej i samorządowej,
• ubiegania się o dotacje ze środków publicznych na realizację zadań państwowych z dziedziny ochrony konsumentów.
W przypadku pierwszego z wymienionych uprawnień, odpowiada mu obowiązek po stronie organów administracji rządowej i samorządowej. Mają one obowiązek zasięgania opinii organizacji konsumenckich w sprawach dotyczących kierunków działania na rzecz ochrony interesów konsumentów (art. 40 ww. ustawy)
Istotne jest także to, iż państwo przeznacza corocznie konkretne kwoty na dotacje dla organizacji konsumenckich, z przeznaczeniem na realizacji zadań zlecanych przez organy administracji. Wysokość tych dotacji celowych ustalana jest corocznie w budżecie państwa. Tą częścią budżetu państwa dysponuje Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.


• Uprawnienia proceduralne organizacji konsumenckich – udział w postępowaniu administracyjnym
Jak już wyżej zasygnalizowano, organizacje konsumenckie można zakwalifikować do szerszej kategorii organizacji społecznych. Dlatego organizacjom tym przysługują wszystkie uprawnienia, jakie Kodeks postępowania administracyjnego (KPA) zastrzega dla organizacji społecznych.

Przyznanie praw procesowych strony organizacji społecznej jest uzależnione od łącznego spełnienia dwóch przesłanek:
• jest to uzasadnione celami statutowymi organizacji, co ma miejsce wtedy, gdy sprawa będąca przedmiotem danego postępowania mieści się w zadaniach (celach) organizacji określonych w statucie;
• zachodzi potrzeba ochrony interesu społecznego (publicznego), z czym będziemy mieli do czynienia wtedy, gdy skutki decyzji wpływać będą na sytuację prawną nie tylko strony, ale również innych podmiotów, w tym szerszy interes konsumentów.