Kilka pojęć z WOSu.

1. Jakie są funkcje Narodowego Banku Polskiego w naszej gospodarce?
Narodowy Bank Polski (NBP) powołany w 1945 roku jest w Polsce bankiem centralnym decydującym o wielu dziedzinach gospodarki. Jego podstawowe funkcje to:
- funk. emisyjna, czyli wyłączne prawo emitowania znaków pieniężnych, sprawdza prawdziwość banknotów/monet znajdujących się w obiegu i niszczy zużyte
- jest bankiem państwa obsługuje i organizuje płatności zorganizowane, reprezentuje politykę państwa w stosunku do kursu walut, zaciaga pożyczki i obsługuje zadłużenia
- jest odpowiedzialny za obieg pieniężny wewnątrz kraju
- reazlizuje politykę pieniężną i kredytową państwa, czyli ustala wysokość stopy procentowej oraz wysokość rezerw obowiązkowych, jest odpowiedzialny za obieg pieniężny wewnątrz kraju
- jest bankiem banków, ponieważ reguluje cyrkulację emitowanego pieniądza, wpływa na wielkość pieniądza bankowego, reguluje płynność sektora bankowego, kształtuje potencjał kredytowy, banki odprowazdzają do niego rezerwy obowiązkowe, zaciągają w nim kredyty
- wpływa na politykę obrotu obcymi walutami, tzn. przechowuje oficjalne rezerwy obcych walut i ustala kurs wymienny złotego w stosunku do walut innych państw

2. Czym zajmuje się Rada Polityki Pieniężnej?
Rada Polityki Pieniężnej (RPP) jest organem NBP i podmiotem niezależnym od rządu; ukształtowanym w 1998 roku, który decyduje przede wszystkim o polityce monetarnej państwa. Ponad to ustala:
- założenia polityki pieniężnej i przedkłada je do wiadomości Sejmu
- ustala wysokość stóp procentowych NBP
- zatwierdza plan finansowy NBP oraz sprawozdanie z działalności NBP
- ustala zasady i stopy rezerwy obowiązkowej banków
- składa Sejmowi sprawozdanie z wykonania założeń polityki pieniężnej w ciągu 5 miesięcy od zakończenia roku budżetowego
- przyjmuje roczne sprawozdanie finansowe NBP
- ustala zasady operacji otwartego rynku (kupowanie i sprzedawanie obligacji emitowanych przez rząd)

3. Wyjaśnij, jaki wpływ na gospodarkę ma polityka fiskalna, a jaki polityka monetarna.
Polityka fiskalna to ogół decyzji rządu dotyczących wydatków i podatków (przymusowe, bezzwrotne i nieodpłatne świadczenie pieniężne o charakterze powszechnym, nakładane z mocy prawa przez państwo lub inne organy władzy publicznej, np. samorządy lokalne- na osoby fizyczne i prawne. ). Jest częścią polityki finansowej państwa. Na gospodarkę wpływa poprzez redystrybucje dochodów (to wtórny podział dochodów społeczeństwa dokonujący się za pośrednictwem budżetu państwa. Przebiega wielopłaszczyznowo i polega na obciążeniu działalności gospodarczej oraz dochodów wszystkich podmiotów gospodarczych różnymi rodzajami podatków i opłat, stanowiących dochód budżetu państwa); alokacyjna, czyli kształtowanie podziału czynników wytwórczych między sektor prywatny (pośrednio przez korygowanie cen, dotacji i podatków) i publiczny (bezpośrednio przez przekazanie funduszy na konkretne zadania) i ich dalsza alokacja wewnątrz tych sektorów; stabilizacyjna wykorzystanie budżetu do osiągnięcia makroekonomicznych celów gospodarczych (wysokiego zatrudnienia, niskiej inflacji, zrównoważonego tempa wzrostu gospodarczego, stabilności bilansu płatniczego) poprzez:: deficyt lub nadwyżkę budżetową, podatki i dług publiczny.
Polityka monetarna państwa polega na dostosowaniu pieniądza w obiegu do aktualnych wymagań gospodarki. Politykę pienieżną prowadzi NBP i RPP, odziaływując swoją pracą na gospodarkę poprzez regulowanie podaży pieniądza, czyli dostosowywanie go do poziomu przewidywanej aktywności gospodarczej oraz nieuniknionego wzrostu cen za pomocą bazy monetarnej i stopy procentowej; operowanie zmianami stopy procentowej tj. określanie "ceny" kapitału, stopa procentowa pełni funkcję wskaźnika-informatora o polityce pieniężnej państwa oraz funkcję bodźca (wpływa na zachowania przedsiębiorstw i gospodarstw domowych) oraz oddziaływanie na kurs walutowy (stabilizacja).

4 Jak oceniasz współczesną politykę gospodarczą Polski? Jakie głowne problemy stoją dzisiaj przed władzami Polski?
Moje ogólne wrażenia na temat stanu polskiej gospodarki sę negatywne. Polska po okresie transformacji i stopniowego adoptowania na własnym "podwórku" gospodarki wolnorynkowej gubi sie w niej, dając duże pole do popisu malwersantom i oszustom za jeden z licznych przykladów niech posłuży niedawna tzw. "afera paliwowa", gdzie oszuści przez zaniżanie podatku akcyzowego okradli Skarb Państwa na setki milionów złotych. Poza aferami burzącymi autorytet i siłę państwa widzę inne równie naganne i wymagające jak najszybszej zmiany sytuacje. Nie będę zagłębiać się w charakterystykę problemów, ograniczę się do ich zasygnalizowania i krótkiego opisu negatywnego dzialania na gospodarkę.
- system podatkowy, niesprzyjający inwestorą zagranicznym, skomplikowany, dający pole do nadużyć, wymaga jak najszybszego uproszczenia co było by ukłonem w stronę przeciębiorców i podatników
- prywatyzacje i przetargi, przeprowadzane w niejasnych okolicznościach, nie w interesie skarbu państwa, lecz lobby biznesowego ścisle związanego z politykami,
- wysoki, utrzymujący się przy granicy konstytucyjnego progu deficyt budżetowy
- stagnacja wzrostu gospodarczego spowodowana wew. kryzysami i nieumiejetna politykagospodarczą
- problem korupcji zżerającej i hamującej poces rozwoju gospodarczego kraju
Pozostaje mieć nadzieje, że przyszłość związana z UE da Polsce pomoc dla rozwiązania wymienionych przeze mnie problemów. Jednak ich rozstrzygniecie nie może w całości spocząć na krajach unii, w głównej mierze to my musimy sie z nimi uporać, mając za wzór kraje Wspólnoty.

5. Co to jest interwencjonizm państwowy?
Najprościej pisząc to czynne oddziaływanie państwa na gospodarkę narodową, inaczej ekonomiczny zespół środków oddziaływania państwa na gospodarkę w jej makroskali. Teorię interwencjonizmu stworzył John Maynard Keynes, który twierdził, że w okresie dekoniunktury, państwo może łagodzić jej skutki społeczne i ekonomiczne przez bezpośrednie "wpompowywanie" pieniędzy podatników w gospodarkę. W okresie dekoniunktury zachodziło jego zdaniem zjawisko samonapędzającego się "zwijania" gospodarki, polegającego na jednoczesnym spadku produkcji wynikającego ze zmiejszania się podażu na rynku i automatycznym ubożeniem społeczestwa powodującego dalsze zmiejszanie podaży. Aby zlikwidować to niekorzystne zjawisko należało zdaniem Keynesa wpompować w tym okresie pieniądze do gospodarki przez tworzenie miejsc pracy bezpośrednio finansowanych przez państwo, zaś w okresie koniunktury "przykręcać fiansową śrubę", poprzez ograniczanie podaży pieniądza. Interwencjonizm ma na celu spłaszczenie cyklu koniunkturalnego dla wyeliminowania głębokich kryzysów i związanego z nimi bezrobocia, stymulowanie wzrostu gosp., ograniczanie inflacji, zrównoważenie bilansu płatniczego, sprawiedliwość społ. w podziale dochodów (eliminowanie ubóstwa). Interwencjonizm obejmuje politykę fiskalną i pieniężną. Jego istotą jest zwiększanie efektywnego popytu w okresach recesji przez wydatki państwa finansowane z deficytu i ekspansywną politykę pieniężną (politykę taniego pieniądza) oraz ograniczanie wzrostu efektywnego popytu w fazie ekspansji przez wzrost podatków i restrykcyjną politykę pieniężną (politykę drogiego pieniądza). W latach 50. i 60. interwencjonizm pozwalał na tak dokładne regulowanie gospodarki, iż zyskał miano „precyzyjnego strojenia. Jakkolwiek klasyczna teoria Keynesa została odrzucona, zarówno na gruncie teoretycznym jak i praktycznym, istnieją wśród ekonomistów do dzisiaj spory o faktyczne efekty różnych form interwencjonizmu. Zdaniem np: zwolenników monetaryzmu na dłuższą metę szkodliwe jest doprowadzanie do deficytu budżetowego przez bezpośrednie inwestycje, oraz regulacja stóp procentowych nie wynikająca z bieżącej podaży pieniądza. Dopuszczają oni jednak takie formy interwencjonizmu, które nie naruszają bilansu budżetu państwa. Z kolei zwolennicy skrajnego liberalizmu ekonomicznego negują pozytywny wpływ jakichkolwiek form interwencjonizmu łącznie z pomocą socjalną, administracyjnym rozbijaniem monopoli oraz regulowaniem rynku przez system podatkowy.

6. Podaj, jakie są obecnie w polsce stopy podatków płaconych przez osoby prawne i fizyczne.
Dochody budżetu państwa składają się z dochodów krajowych i zagr.; krajowe obejmują dochody podatkowe (podatki: dochodowy od osób prawnych i od osób fiz., od wartości dodanej VAT, akcyzy, rolny od gruntów, leśny, od spadków i darowizn, od nieruchomości, od środków transportowych, od gier) i niepodatkowe (m.in. dywidendy, wpływy z ceł) oraz uzyskiwane z prywatyzacji.
Dla osób fizycznych: jeżeli w 2004 roku nie zarobie więcej niż 2 789,89 zł, podatku nie będzę płacił, jeżeli zarobię więcej niż 2 789,89 zł, ale mniej niż 37 024 zł, to zapłacę 19% ze swojej podstawy opodatkowania odejmując 530,08 zł (19% z kwoty wolnej od podatku - 2 789,89 zł), jeżeli zarobię więcej niż 37 024 zł, ale mniej niż 74 048 zł, to mój podatek będzie wynosił 6 504,48 zł plus 30% nadwyżki ponad 37 024 zł, jeżeli zarobię więcej niż 74 048 zł, to mój podatek będzie wynosił 17 611,68 zł plus 40% nadwyżki ponad 74 048zł. Te wyliczenia pokazują jasno, że obecnie mamy 3 stawki podatkowe. Plus z tego co wiem, ostanio pregłosowano stawkę 50 % dla najbogatszych, niestety nie przypominam sobie jaki jest próg dla tej stawki.
Dla osób prawnych: podstawowa stawka w podatku od towarów i usług wynosi 22%, obowiązują też stawki w wysokości 7%, 3% i 0% (na stronie http://www.money.pl/podatki/vat/stawki/ określone są dziedziny, w których stosuje sie określoną wysokość stawki).

Bibliografia
S. Gregorczyk, M. Romanowska, A. Sopińska, P. Wachowiak "Przeciębiorczość bez tajemnic"
J. Baksiak "Ekonomia"
M. Księżyk "Podstawowe zagadnienia ekonomii"
oraz strony internetowe
http://www.econom.pl/
http://pl.wikipedia.org/wiki/Strona_g%C5%82%C3%B3wna
http://www.money.pl/
http://www.nbp.pl/
http://encyklopedia.pwn.pl/0_3.html
http://www.nbportal.pl/

Dodaj swoją odpowiedź