Najtrwalsze dziedzictwo Wieków Średnich.
Co jest według Ciebie najtrwalszym dziedzictwem Wieków Średnich?
Epoka Średniowiecza oddzielająca okres powstania bogatej kultury europejskiej, której zalążkiem były starożytna Grecja i Rzym o d równie gloryfikowanej epoki Renesansu. Wieki Średnie czyli marne, nędzne, nazwane tak przez swoich poprzedników – ludzi Odrodzenia. Zarzucali im zacofanie, odejście od osiągnięć starożytnych, koncentrowanie życia tylko wokół religii chrześcijańskiej. Dziś wiemy, iż było to bardzo niesłuszne oskarżenie – mieszkańcom średniowiecznej Europy zawdzięczamy przebogatą kulturę i sztukę - zapierające dech w piersiach kościoły, przepiękne rzeźby, freski i witraże. Powstały też charakterystyczne dla tego okresu utwory literackie jak żywoty świętych, kroniki itp., otwarto pierwsze uniwersytety.
Wykreowały się wizerunki idealnego władcy, rycerza, świętego – ascety, które są teraz podstawą praw konstytucyjnych, niepisanych praw moralnych, także tak często łamanych praw człowieka. wszystko to potwierdza jak ważna była dla rozwoju kultury i sztuki, wiedzy, a także polityki długa epoka 10 Wieków Średnich.
Moim zdaniem najtrwalszym dziedzictwem zapisanym w kartach historii jest strzelisty jasny styl gotycki oraz ciężki, potężny, ale równie wspaniały styl romański. Powstały wcześniej styl romański charakteryzowały ciężka kamienna konstrukcja, łukowate okna, drzwi oraz podcienia.
Kościoły budowane były na planie krzyża, ich ciepłe barwne, ale skromne wnętrza zawdzięczały malowidłom ściennym (zwanym freskami), które ukazywały w pełni kunszt malarski artysty. Styl romański to także zamki możnowładców – ponure, misterium komnat i podziemnych korytarzy, niedostępne dla wroga.
O tym, że Średniowiecze stale ewoluowało, można y powiedzieć „kwitło” świadczy gotyk – styl całkowicie inny niż romański. Architektura gotycka to przede wszystkim strzelistość. Wprowadzenie światła mieniącym się, dzięki witrażom, tysiącem barw stanowiły spektakularny wyraz chrześcijańskiej dumy i wiary. Gotyk to także nowe techniki malarskie, ale przede wszystkim rozwój budownictwa. Z technicznego punktu widzenia był on techniką budowlaną dzięki, której możliwe było stawianie wyższych konstrukcji przy użyciu mniejszej masy (sklepienia krzyżowo-żebrowe, łuki, filary).
Jak wiadomo Średniowiecze charakteryzowało koncentrowanie wszystkich dziedzin życia i kultury wokół chrześcijaństwa. Wchodząc zarówno do katedry gotyckiej jak i romańskiej przekraczało się próg między światem profanum, a sacrum. Zapierające dech w piersiach wnętrze symbolizowało niedostępny na Ziemi Raj, było istną świątynią Boga.
Innym trwałym dziedzictwem Wieków Średnich był na pewno rozwój języków europejskich oraz literatury. Początkowo wszystkie utwory literackie pisane były w łacinie (także w Polsce), jednak w późnym Średniowieczu odstąpiono od tego, i ten moment był kluczowy dla rozkwitu języków ojczystych. Ukształtował się wtedy także język polski. Wzorem innych, Polacy zaczęli pisać swe dzieła w języku narodowym.
Literatura Średniowiecza nie jest zapewne tak bogata jak Oświecenia, stanowi jednak pewne podwaliny dla historii oraz rozwoju sztuki pisanej. Głównym tematem była oczywiście religia - często opisywane były motywy śmierci, oraz hagiografia, która przedstawiała żywot ówczesnych świętych. Postawa średniowiecznego ascety przetrwała jednak w bardzo unowocześnionej, XXI- wiecznej formie, aczkolwiek podstawowe wzorce czerpane z postawy Chrystusa (ubóstwo, nieograniczona miłość do Boga itp.) widoczne są także dziś.
Typowymi dla Średniowiecza utworami epickimi były kroniki i roczniki, czyli histonografia – życie państwa, władców, rycerzy. To one wykreowały wizerunek idealnego (średniowiecznego) króla, eposu rycerskiego. Stanowią cenne źródło historyczne, jednak przede wszystkim są cennymi utworami literackimi. Najbardziej znanymi w Polsce są m.in.: „Kronika” Galla Anonima i „Kronika polska” Wincentego Kadłubka.
Wraz z rozwojem literatury, architektury itp. otwarto uniwersytety. Powstawały one w wielkich miastach i stawały się ośrodkami średniowiecznej kultury. Mimo, iż kształcili się tam młodzieńcy z zamożnych rodów, stanowiły olbrzymi krok w kierunku rozwoju powszechnej edukacji. Najstarsze to uczelnie w Bolonii i w Paryżu, także polska Akademia Krakowska, nazwana później Jagiellońską.
W zakończeniu chciałabym jeszcze raz podkreślić wielkość epoki oraz rozwój ludzkości w Wiekach Średnich, uwidaczniając jak istotny i niezbędny jest on w architekturze, budownictwie, literaturze i religii oraz dla nas-przeciętnych ludzi żyjących na początku XXI wieku. To właśnie wpływ Średniowiecza ukształtował w nas podstawowe zasady moralne i etyczne, miłość do Boga, lęk przed śmiercią. Dzisiejsze szkoły i uniwersytety powstały na wzór tych pierwszych – średniowiecznych.
W Średniowieczu narodziło się nowe, słowiańskie państwo Polan, które do dziś zajmuje teren Europy środkowej i jest przykładem największego rozkwitu i potęgi w „marnych” Wiekach Średnic.