Psycholog - mój wymarzony zawód
Psychologia powstała w 1879 roku. Rozwinęła się na gruncie filozofii. „Psyche” znaczy dusza, „logos” nauka – więc jest to nauka o duszy. Przez wieki przechodziła przeobrażenia. Około 100 lat temu oderwała się od filozofii.
DEFINICJA PSYCHOLOGII: jest to nauka o człowieku w aspekcie jego zachowania. Podmiotem zachowania jest człowiek. Nauka o stanach psychicznych człowieka. PSYCHOLOGIA zajmuje się opisem człowieka i procesów, które w nim zachodzą.
PSYCHOLOGIA W SENSIE POTOCZNYM: to wszystko co nas otacza: film, muzyka, teatr.
PSYCHOLOGIA W SENSIE NAUKOWYM: musi mieć przedmiot badań: człowiek; aspekt psychiczny: zachowania; tj. co człowiek robi; cel: nauka ta chce opisać i wyjaśnić zachowania człowieka; metody: opisywanie, badanie, wyjaśnianie; psychologia zachodzi zakresowo z innymi naukami: biologią, socjologią, filozofią. Te nauki są jednak odrębne! W naukach psychologicznych opieramy się o prawdopodobieństwo. Psychologia stawia diagnozy.
CEL PSYCHOLOGII nie jest jednoznaczny; wyróżniamy kilka koncepcji: - koncepcja psychoanalityczna pochodzi od Freuda – stany emocjonalne, popędy – TANATOS i EROS, problemy seksualne. Psychoanaliza zajmuje się podświadomością. Freud sądził. Że człowiek jest jak jajko: super ego – nakazy, zakazy, powinności, marzenia; ego – kim jesteśmy; id – potrzeby; niemoc dokonania wyboru. Ciągle żyjemy w rozdarciu. – BEHAWIORYZM – nie ma życia nieświadomego są tylko zachowania. Człowiek jest reaktywny. Celem behawioryzmu było badanie reakcji. Ważny jest konkret – manipulacja człowieka(prezentami, karą). Stosowanie wzmocnień pozytywnych i negatywnych w celu odepchnięcia lub zachęcenia człowieka.
Zakres zjawisk, którymi zajmują się psychologowie, nieustannie się rozszerza i różnicuje. Psychologia czyni szybkie postępy. Setki czasopism przynoszą codziennie masę różnorodnych danych i nowych teorii o wielorakim zakresie. Mnożą się specjalności psychologiczne, stąd tak duża liczba specjalistów w wielu dziedzinach tej wiedzy.
PSYCHOLOG
Głównym przedmiotem zainteresowań psychologa jest człowiek i jego zachowanie.
Trzy cele, jakie stawia przed sobą psycholog, to:
• odkrywanie tajników ludzkiej natury
• ukazywanie bogactwa wewnętrznych przeżyć i wyjaśnianie praw rządzących zachowaniem człowieka
• doradzanie, jak radzić sobie ze stresem.
W dzisiejszych czasach możliwości wyboru w zawodzie psychologa, jak i poza nim, jest mnóstwo. Ma to swoje odzwierciedlenie w popularności, jaką cieszą się wydziały psychologii uniwersytetów Wiąże się to z istnieniem poglądu, że psycholog posiada całą masę przydatnych sposobów na człowieka. Wypracowano wiele procedur za pomocą, których można wpływać na funkcjonowanie zespołów ludzkich i korygować zakłócenia. Wszystko to sprawia, że psychologia staje się pożądaną specjalnością.
Absolwent psychologii może zajmować się praktycznie wszystkim. Wielu psychologów wykonuje też zawody kompletnie niezwiązane z ich wykształceniem, ale wiedza, którą zdobyli, bardzo pomaga im w tym, co robią. Marzeniem prawie każdego psychologa jest takie opanowanie tajników zawodu, aby pomóc jak największej liczbie ludzi. Dla psychologa szkolnego celem będzie skuteczna pomoc uczniom z różnego rodzaju zaburzeniami w przystosowaniu się do środowiska szkolnego, dla psychologa siedzącego przy telefonie zaufania zadaniem jest takie pokierowanie rozmowy, aby osoba po drugiej stronie słuchawki znajdująca się w sytuacji kryzysowej zmuszającej ją do zachowań destrukcyjnych zmieniła zamiary pod wpływem tej rozmowy. Dla naukowca odkrycie dowodów potwierdzających jego tezę.
SYNTEZA: Prowadzi badania, analizuje procesy psychiczne i zachowania indywidualne i grupowe ludzi oraz stosuje tę wiedzę w celu lepszego przystosowania jednostki lub grup do życia społecznego i rozwoju osobistego, edukacyjnego lub zawodowego; prowadzi działania profilaktyczne i terapeutyczne w stosunku do osób z zaburzeniami somatycznymi i psychicznymi, diagnozuje skutki dziedziczności oraz wpływ różnorodnych czynników (np. społecznych) na psychikę ludzką, prowadzi poradnictwo i doradztwo psychologiczne w zakresie doboru i szkolenia zawodowego lub zatrudnienia; prowadzi działalność korekcyjno-wyrównawczą, w celu usunięcia niedoborów rozwojowych oraz braków w wiadomościach, umiejętnościach i postawach dzieci i młodzieży.
ZADANIA ZAWODOWE:
- prowadzenie badań psychologicznych i rozwijanie teorii w zakresie psychologii ogólnej i subdyscyplin (psychologii klinicznej, ogólnej, pracy, rozwojowej i wychowawczej, społecznej oraz psychologii pracy);
- planowanie i przeprowadzanie testów w celu dokonania pomiarów psychicznych, fizycznych i innych cech, takich jak inteligencja, zdolności, umiejętności;
- interpretowanie i ocenianie wyników testów oraz udzielanie porad;
- analizowanie wpływu dziedziczności oraz czynników społecznych, zawodowych i innych na sposób myślenia i zachowanie;
- prowadzenie poradnictwa lub wywiadów i zajęć terapeutycznych z jednostkami i grupami (treningi interpersonalne itp.);
- utrzymywanie kontaktów z członkami rodzin, władzami oświatowymi lub pracodawcami i zalecanie możliwych rozwiązań problemów i postępowań;
- studiowanie czynników psychologicznych i emocjonalnych lub zaburzeń osobowości oraz konsultowanie się z odpowiednimi specjalistami;
- opracowywanie programów szkoleń w zakresie problematyki psychologicznej;
- prowadzenie szkoleń nauczycieli w zakresie rozwiązywania problemów niedostosowania społecznego, niepowodzeń szkolnych, narkomanii i innych zjawisk patologicznych w szkole’
DODATKOWE ZAJĘCIA ZAWODOWE:
- prowadzenie działalności naukowej i dydaktycznej;
- przygotowywanie naukowych referatów i raportów - publikowanie wyników badań;
- udział w konferencjach i seminariach naukowych
CECHY PSYCHOLOGA:
Dobroduszność, łagodność, delikatność, współpraca
Sumienność, schludność, stałość, wierność, drobiazgowość
Zrównoważenie, spokój, opanowanie
Wrażliwość, estetyczność, refleksyjność, wyobraźnia
SPECJALIZACJA
Uczelnie psychologiczne w całej Polsce przygotowują do zawodu psychologa w zakresie wielu specjalizacji. Wciąż powstają nowe kierunki związane z rozwojem różnych dziedzin. Dokształcać się można na licznych kursach akademickich, uwzględniając aktualne zapotrzebowanie rynku na dane zawody. Kandydaci do zawodu psychologa mogą zdobyć wykształcenie m.in. w następujących specjalnościach:
PSYCHOLOGIA OGÓLNA: podstawowe elementy życia codziennego – psychicznego; psychologia fizjologiczna – biologiczne mechanizmy Zachowania; wrażenia, spostrzeżenia, myślenie, wola, uwaga, pamięć
PSYCHOLOGIA ROZWOJOWA: bada czynniki, etapy i prawidłowości rozwoju psychicznego od niemowlęctwa do starości, dziś od poczęcia do starości
PSYCHOLOGIA OSOBOWOŚCI: zajmuje się strukturami psychicznymi człowieka, które tworzą się w trakcie rozwoju pod wpływem działania środowiska – sposób myślenia, motywacja, postrzeganie siebie i środowiska, charakter, temperament – zagadnienia: temp. Wypadkowa – ma się go; charakter: postawy nadbudowane; osobowość: subtelność myśli
PSYCHOLOGIA KLINICZNA: zajmuje się psychicznym zachowaniem człowieka w aspekcie zaburzeń: psychoza, depresja – zaburzenia psychiczne – stresy, lęki, traumy: zdrada, śmierć, wypadek – nagle; niepokoje
PSYCHOLOGIA SPOŁECZNA: zajmuje się wpływem, jaki wywierają ludzie na poglądy i zachowania innych ludzi.
PSYCHOLOGIA PRACY: analizuje przebieg działalności zawodowej człowieka, jego relacji do maszyn, innych pracowników, środków produkcji.
PSYCHOLOGIA RELIGII: bada zjawiska psychiczne występujące w życiu religijnym człowieka, nie bada przedmiotu religii, zajmuje się przedmiotem np.: dorosłości religijnej.
PSYCHOLOGIA SĄDOWA: zajmuje się procesami psychicznymi osób odosobnionych, podczas rozpraw sądowych, stara się wyjaśnić mechanizmy powstawania czynów karalnych.
PSYCHOLOGIA DIAGNOSTYCZNA: zajmuje się diagnozowaniem dla potrzeb psychoterapii.
Oprócz tych działów psychologicznych istnieją parapsychologia: telepatia, telekineza, hipnoza; psychologia sportu, psych. Marketingu, lotnictwa, fizjoterapii, ekonomii, doradztwa zawodowego, itd. WSZYSTKIE PSYCHOLOGIE SĄ POWIĄZANE: podstawa to trwały układ pozytywnych lub negatywnych ocen, uczuć i tendencji do działania wobec jakiegoś przedmiotu społecznego, czyli pozytywnych lub negatywnych zachowań.
Wiedzę zdobywać można również na studiach podyplomowych, kursach, których program obejmuje tematykę z zakresu np. socjoterapii, terapii grupowej, pracoholizmu, walki ze stresem, konfliktów etnicznych, doradztwa personalnego zarządzania kapitałem ludzkim, publico relations. Ciekawą specjalnością będącą znakiem naszych czasów jest Społeczna Psychologia Informatyki i Komunikacji. Zajęcia prowadzone są z wykorzystaniem komputera, Internetu, komunikacji multimedialnej.
WYKAZ SZKÓŁ
1. Uniwersytet Wrocławski
Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych
50-145 Wrocław, woj. dolnośląskie
2. Uniwersytet Marii Curie–Skłodowskiej w Lublinie
Wydział Pedagogiki i Psychologii
20-027 Lublin, woj. lubelskie
3. Uniwersytet Łódzki
Wydział Nauk o Wychowaniu
90-553 Łódź, woj. łódzkie
4. Uniwersytet Jagielloński
Wydział Filozoficzny
31–007 Kraków, woj. małopolskie
5. Uniwersytet Jagielloński
Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej
31–007 Kraków, woj. małopolskie
6. Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej
03-815 Warszawa, woj. mazowieckie
7. Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Wydział Filozofii Chrześcijańskiej
01–815 Warszawa, woj. mazowieckie
8. Uniwersytet Warszawski
Wydział Psychologii
00-183 Warszawa, woj. mazowieckie
9. Uniwersytet Opolski
Wydział Historyczno-Pedagogiczny
45–052 Opole, woj. opolskie
10. Uniwersytet Gdański
Wydział Nauk Społecznych
80–952 Gdańsk 5, woj. pomorskie
11. Uniwersytet Śląski w Katowicach
Wydział Pedagogiki i Psychologii
40–126 Katowice, woj. śląskie
12. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Wydział Nauk Społecznych
60-568 Poznań, woj. wielkopolskie
13. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Międzywydziałowe Indywidualne Studia Humanistyczne (MISH)
61-712 Poznań, woj. wielkopolskie
KOMPONENTY POSTAWY
o Poznawcza
o Zachowawcza
o Emocjonalna
PRESTIŻ
Dużym uznaniem cieszy się zawód Trenera – Konsultanta w firmie szkoleniowej. Zajmuje się on głównie projektowaniem i przeprowadzaniem szkoleń dla firm, pracując w charakterze specjalisty ds. rozwoju pracowników w instytucjach posiadających komórki zarządzania zasobami ludzkimi, w biurach doradztwa personalnego – zajmując się rekrutacją i weryfikowaniem predyspozycji osobowościowych i zawodowych kandydatów do pracy.
Największym prestiżem cieszy się Terapeuta. Terapeuta zajmuje się szeroko rozumianą pomocą w zakresie terapii: kryzysów małżeńskich, kryzysów tożsamości, depresji, lęków, stresu, terapii uzależnień, terapii dzieci i rodziny, indywidualnych konsultacji psychologicznych, pomocy psychologicznej dla różnych grup zawodowych.
TERAPIA
W dzisiejszych czasach terapeutom zajmującym się psychoanalizą i psychoterapią stawia się wysokie, wymagania. Jednym z tych wymagań jest posiadanie licencji psychoterapeutycznej Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, oraz podpisanie deklaracji etycznej Komisji Licencyjnej Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Ponadto wymogiem jest udział w szkoleniach podyplomowych, warsztatach, seminariach, a także możliwość wyjazdu za granicę na staż do jednego z ośrodków klinicznych Poza tym kandydaci na psychoterapeutów mają obowiązek, oprócz uczestnictwa w seminariach, poddania się psychoanalizie szkoleniowej u psychoanalityka, odbywającej się 3 razy w tygodniu, przez co najmniej 4 lata. Osobiste doświadczenie terapii pomaga ją lepiej zrozumieć. Psychoterapia psychoanalityczna to rozmowa zajmująca się życiem psychicznym pacjenta. Polega na rozmowie skupiającej się na tym, co dzieje się w świecie wewnętrznym pacjenta, jego myślach, uczuciach, skojarzeniach nasuwających się w trakcie rozmowy. Rozmowa dotyczy lęków pacjenta, tego, co go nurtuje, martwi lub sprawia mu radość. Psychoterapeuta nie udziela rad, nie przepisuje recept. Psychoterapeuta pomaga pacjentowi zrozumieć to, co dzieje się w ukrytej części jego psychiki i co pozwoli mu poradzić sobie z problemami rzeczywistego świata.
Jeszcze jedną grupą specjalizacji zawodowej psychologa, jest psychologia interwencji kryzysowej, stereotypów i uprzedzeń, stresu i wsparcia społecznego w kontekście katastrof i kryzysów grupowych, psychologia zachowań politycznych, negocjacji i rozwiązywania konfliktów, psychologia religii.