Biblia i poeta o mądrości - we fragmencie „Księgi Mądrości” w tłumaczeniu Czesława Miłosza i w wierszu „Zaklęcie” Czesława Miłosza.

Prawie każdy człowiek chciałby być mądry, niewielu jednak chce się tej mądrości uczyć. Ludzie od wieków starają się ją poznać i posiąść. Studiują setki dzieł, przez lata słuchają wykładów, referatów, przemówień, dyskutują. Ale tak naprawdę nikt nie wie, czym ta mądrość jest i gdzie jej należy szukać.
Spróbujmy, więc dowiedzieć się, czym jest „mądrość”. Dwa utwory – fragment „Księgi mądrości” i „Zaklęcie”. Obydwa teksty powstały w różnych okresach.. Księga Mądrości, jest jedną z dydaktycznych (mądrościowych) ksiąg Starego Testamentu; czas powstania określa się na podstawie stylu literackiego na II wiek p.n.e. Wiersz "Zaklęcie" został napisany w czasie, gdy poeta mieszkał i pracował w Stanach Zjednoczonych; pochodzi z tomiku "Miasto bez imienia".
Oba tak różne – łączy je jednak osoba Czesława Miłosza, który w pierwszym tekście jest tłumaczem mądrościowej księgi, a w drugim jest autorem wiersza. Obydwa mówią także o mądrości.

Fragment „Księgi mądrości” tłumaczony przez Czesława Miłosza pochodzi z siódmego rozdziału starotestamentalnego zwoju (Md 7,7b – 12). Temat utworu jest ponadczasowy. Opowiada on o wielkości i potędze mądrości. Podmiot liryczny ukazuje w utworze swój stosunek do mądrości. Mówi o tym, że mądrość jest duchem, który przychodzi, gdy go człowiek potrzebuje i modli się o to. Występuje tu wywyższenie mądrości, dlatego pisze ją wielką literą oraz jej personifikacja „jest rodzicielką wszystkiego”. Mądrość jest cenniejsza niż „berła, trony, złoto, i bogactwa” również jest cenniejsza niż „zdrowie”. Uważa, że jest ona ważniejsza od światła, gdyż jasność bijąca od mądrości nigdy nie ustaje. Autor pisze również, że wszelkie dobra przyszły wraz z jej pojawieniem się: „Wszelkie dobra przyszły z nią razem do mnie i niepoliczone bogactwa wziąłem z jej rąk”. Można stąd wywnioskować, że gdy się ją posiądzie to przyjdą również z nią inne korzyści. Uważa, że powinniśmy się bardziej cieszyć z niej niż z dóbr ziemskich, bo to ona opromienia i rozjaśnia rzeczywistość.
W wierszu „Zaklęcie” ukazany został wyidealizowany pogląd na temat rozumu. Utwór przyjmuje formę rozprawki, dyskursy filozoficznej. Napisany jest stylem podniosłym i patetycznym, występują w nim epitety, dzięki którym autor uwypukla potęgę rozumu. Autor stosuje personifikację rozumu. Podmiot liryczny jest zbiorowy, autor mówi, że rozum jest najważniejszy i niezrównany. Mądrość jest tu utożsamiana z rozumem. Ona pozwala nam rozróżnić dobro od zła, uczy nas tolerancji, pokazuje jak mamy zarządzać światem i pozwala nam go odkrywać na nowo. Mówi nam jak powinniśmy postępować, nie zna rozpaczy. Wiersz zawiera ideały rewolucji francuskiej: równość, jedność, braterstwo – nie jest ważne czy ktoś jest bogaty, czy biedny, jakiej jest narodowości, bo każdy posiada rozum. Autor mówi, że poezja i filozofia sprzężona z rozumem zwyciężają czas i przeciwności. Miłosz podkreśla to, że tylko ludzie są istotami rozumnymi, i należałoby być z tego dumnym.

Oba te teksty mówią o mądrości, ale w różnych kontekstach. Jaki jest poziom naszej mądrości w odniesieniu do nauczania biblijnego? Czy rzeczywiście potrafimy prosić o mądrość dla siebie? Mądrość Biblii, to mądrość wynikająca z dobra, cenniejsza od wszystkiego innego, to mądrość ponadczasowa. Natomiast czytając wiersz „Zaklęcie” można sobie zadać pytanie, jaki jest poziom mądrości każdego człowieka, bez względu na wyznanie i rasę? Przecież mądrość służy do poznania dobra i zła, ulepszania świata i ludzi. Natomiast w dzisiejszym świecie jakby ludzie zapomnieli o mądrości – rozumie i przestali z niej korzystać. Czytając oba utwory nasuwa się jasny wniosek, że mądrość jest wokół nas, trzeba tylko ją zauważyć, sięgać po nią i zastosować w życiu.