Przykłady łamania praw dziecka w świecie współczesnym

Zgodnie z przyjętą przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20. listopada 1989 (Dz. U. z 23 grudnia 1991; nr 120; poz. 526) Konwencją Praw Dziecka, dziecko to osoba poniżej osiemnastego roku życia – chociaż, w szczególnych przypadkach, może otrzymać pełnoletność wcześniej. W niniejszej Konwencji Państwa – strony zobowiązały się do respektowanie i gwarantowanie przedstawionych praw wobec każdego dziecka, bez jakiejkolwiek dyskryminacji – niezależnie od rasy, koloru skóry, płci, języka, religii, poglądów politycznych, statusu majątkowego, niepełnosprawności, cenzusu urodzenia.

Artykuł 37
Państwa-Strony zapewnią, aby:
a) żadne dziecko nie podlegało torturowaniu bądź okrutnemu, nieludzkiemu czy poniżającemu traktowaniu lub karaniu. Ani kara śmierci, ani kara dożywotniego więzienia bez możliwości wcześniejszego zwolnienia nie może zostać orzeczona wobec osoby w wieku poniżej osiemnastu lat za popełnione przez nią przestępstwa.

Artykuł 28
2. Państwa-Strony będą podejmowały wszelkie właściwe środki zapewniające, aby dyscyplina szkolna była stosowana w sposób zgodny z ludzką godnością dziecka i z niniejszą konwencją.

Kenia
W Kenii stosowane są dotkliwe kary cielesne, skutkujące stłuczeniami, zranieniami, złamaniami, wybitymi zębami oraz skrajnymi przypadkami śmierci uczniów — za spóźnianie się, rozmowy na lekcji, noszenie brudnego mundurka, nie przygotowanie się do lekcji. Pracownicy szkoły rutynowo stosują kary cielesne, aby zaprowadzić dyscyplinę w klasie i ukarać dzieci, tworząc w ten sposób swoiste „szkolne przedstawienie”. Władze szkoły nie interweniują, by chronić prawa dzieci i zapobiec atakom ze strony innych uczniów.

Artykuł 28
1. Państwa-Strony uznają prawo dziecka do nauki i w celu stopniowego realizowania tego prawa na zasadzie równych szans, w szczególności:
a) uczynią nauczanie podstawowe obowiązkowym i bezpłatnym dla wszystkich;
b) będą popierać rozwój różnorodnych form szkolnictwa średniego, zarówno ogólnokształcącego, jak i zawodowego, uczynią je dostępnymi dla każdego dziecka oraz podejmą odpowiednie kroki, takie jak wprowadzenie bezpłatnego nauczania oraz udzielanie w razie potrzeby pomocy finansowej;
e) podejmą kroki na rzecz zapewnienia regularnego uczęszczania do szkół oraz zmniejszenia wskaźnika porzucania nauki.
3. Państwa-Strony będą popierały i rozwijały międzynarodową współpracę w dziedzinie oświaty, w szczególności w celu przyczyniania się do zlikwidowania ignorancji i analfabetyzmu na świecie oraz ułatwienia dostępu do wiedzy naukowo-technicznej i nowoczesnych metod nauczania. W tym zakresie należy w szczególności uwzględnić potrzeby krajów rozwijających się.



Wybrzeże Kości Słoniowej
Demokratyczna Republika Konga
Liberia
Sierra Leone
Sudan
Uganda
Somalia
Na terytoriach Wybrzeża Kości Słoniowej, Demokratycznej Republiki Konga, Liberii, Sierra Leone, Sudanu, Ugandy oraz Somalii albo nie ma obowiązku szkolnego, albo dzieci mają bardzo utrudniony dostęp do szkół. Statystyki wykazują, że ok. 30 % dzieci nie będzie uczęszczać do szkół, ponieważ brakuje pieniędzy na wybudowanie i utrzymanie szkół, brakuje też kadry pedagogicznej. Jedną z najpoważniejszych barier w rozwoju państw afrykańskich jest niski poziom alfabetyzacji ludności, dlatego najbardziej pożądanym działaniem jest pomoc dzieciom afrykańskim w dostępie do nauki. Jednak społeczeństwa afrykańskie same nie rozwiążą tego problemu, konieczna jest pomoc międzynarodowa.

Artykuł 34
Państwa-Strony zobowiązują się do ochrony dzieci przed wszelkimi formami wyzysku seksualnego i nadużyć seksualnych, Dla osiągnięcia tych celów Państwa-Strony podejmą w szczególności wszelkie właściwe kroki o zasięgu krajowym, dwustronnym oraz wielostronnym dla przeciwdziałania:
a) nakłanianiu lub zmuszaniu dziecka do jakichkolwiek nielegalnych działań seksualnych;
b) wykorzystywaniu dzieci do prostytucji lub innych nielegalnych praktyk seksualnych.

Artykuł 38
3. Państwa-Strony będą powstrzymywały się przed rekrutowaniem do swoich sił zbrojnych jakiejkolwiek osoby, która nie osiągnęła wieku piętnastu lat.

Angola
Sierra Leone
Uganda
W Angoli, Sierra Leone wojsko wykorzystuje dziewczynki poniżej 15. roku życia. Oprócz odbycia służby wojskowej, są wykorzystywane seksualnie, a w najlepszym wypadku zostają stałymi „nałożnicami” przywódców wojskowych. W wielu szkołach panuje nieformalne przyzwolenie dla przemocy seksualnej wobec dziewcząt.

Artykuł 2
2. Państwa-Strony będą podejmowały właściwe kroki dla zapewnienia ochrony dziecka przed wszelkimi formami dyskryminacji lub karania ze względu na status prawny, działalność, wyrażane poglądy lub przekonania religijne rodziców dziecka, opiekunów prawnych lub członków rodziny.

Artykuł 6
1. Państwa-Strony uznają, że każde dziecko ma niezbywalne prawo do życia.

Artykuł 37
Państwa-Strony zapewnią, aby:
a) żadne dziecko nie podlegało torturowaniu bądź okrutnemu, nieludzkiemu czy poniżającemu traktowaniu lub karaniu. Ani kara śmierci, ani kara dożywotniego więzienia bez możliwości wcześniejszego zwolnienia nie może zostać orzeczona wobec osoby w wieku poniżej osiemnastu lat za popełnione przez nią przestępstwa.

Artykuł 40
1. Państwa-Strony uznają prawo każdego dziecka podejrzanego, oskarżonego bądź uznanego winnym pogwałcenia prawa karnego do traktowania w sposób sprzyjający poczuciu godności i wartości dziecka, które umacnia w nim poszanowanie podstawowych praw i wolności innych osób oraz uwzględnia wiek dziecka i celowość sprzyjania jego reintegracji dla podjęcia przez nie konstruktywnej roli w społeczeństwie.

Brazylia
Od początku XX wieku w Brazylii istnieją specjalne oddziały policyjne - justiceiros, nazywane szwadronami śmierci, które zajmują się oczyszczaniem ulic slumsów Sao Paulo, Rio de Janeiro i Salvadoru z małoletnich żebraków oraz przestępców zajmujących się kradzieżami i rozprowadzaniem narkotyków. Owo „oczyszczanie” polega na chwytaniu tzw. „dzieci ulicy”, przeprowadzeniu błyskawicznego sądu i natychmiastowym wykonaniu wyroku, jakim jest przeważnie kara śmierci. Z rąk funkcjonariuszy szwadronów śmierci w latach 1990-2 zginęło ok. 4700 dzieci. Większość zabitych (ok. 84%) była czarnego koloru skóry. Ofiarami padają nawet dzieci poniżej piątego roku życia. W 1994 spośród 121 zabitych dzieci, 334 nie miało więcej niż 10 lat. W opinii publicznej, istnienie szwadronów śmierci nie spotyka się z dezaprobatą.

Artykuł 17
Państwa-Strony zapewnią że zrobią wszystko, aby dziecko miało dostęp do informacji oraz materiałów pochodzących z różnorodnych źródeł krajowych i międzynarodowych, szczególnie do tych, które mają na uwadze jego dobro w wymiarze społecznym, duchowym i moralnym oraz jego zdrowie fizyczne i psychiczne.

Artykuł 18
1. Państwa-Strony podejmą wszelkie możliwe starania dla pełnego uznania zasady, że oboje rodzice ponoszą wspólną odpowiedzialność za wychowanie i rozwój dziecka. Rodzice lub w określonych przypadkach opiekunowie prawni ponoszą główną odpowiedzialność za wychowanie i rozwój dziecka.

Chiny
W czasie obchodów świątecznych w Chinach kilkaset dzieci w wieku od 6 do 17 lat zostaje, w ramach zajęć szkolnych, zabranych na publiczny wiec, aby obserwować egzekucje. Dzieci słyszą odczytane publicznie szczegóły zbrodni przestępców, a następnie są świadkami wykonania kary śmierci.


Artykuł 24
1. Państwa-Strony uznają prawo dziecka do jak najwyższego poziomu zdrowia i udogodnień w zakresie leczenia chorób oraz rehabilitacji zdrowotnej. Państwa-Strony będą dążyły do zapewnienia, aby żadne dziecko nie było pozbawione prawa dostępu do tego rodzaju opieki zdrowotnej:
d) zapewnienia matkom właściwej opieki zdrowotnej w okresie przed i po urodzeniu dziecka.

Artykuł 6
1. Państwa-Strony uznają, że każde dziecko ma niezbywalne prawo do życia.

Artykuł 32
1. Państwa-Strony uznają prawo dziecka do ochrony przed wyzyskiem ekonomicznym, przed wykonywaniem pracy, która może być niebezpieczna lub też może kolidować z kształceniem dziecka, bądź może być szkodliwa dla zdrowia dziecka lub jego rozwoju fizycznego, umysłowego, duchowego, moralnego lub społecznego.

Chiny
Chociaż międzynarodowe prawo nie stanowi jasno, kiedy rozpoczyna się życie człowieka (czy w momencie poczęcia, czy w chwili narodzin), to wydaje się, że chińskie prawo do posiadania tylko jednego dziecka jest wykroczeniem przeciw Konwencji Praw Dziecka. Matka zachodząca po raz drugi w ciążę musi poddać się zabiegowi aborcji. Jeżeli, co jest bardzo trudne w kraju pełnej inwigilacji jednostek, ukryć ciążę i urodzić drugie dziecko, to matka musi się liczyć z konsekwencjami prawnymi, w postaci pozbawienia wolności. Dziecko zostaje oddane najczęściej do sierocińca. W Chinach istnieją także obozy pracy dla nieletnich, w których pracujący (często w trudnych warunkach, np. kopalnie) otrzymują niskie gaże lub nie otrzymują ich wcale (w zamian oferowane im są skromne racje żywnościowe). Trafia do nich wielu nieletnich skazanych za drobną przestępczość.

Artykuł 46
Niniejsza konwencja będzie otwarta do podpisania przez wszystkie państwa.

Robert "Cegła" Domżalski, Nowe Miasto Lubawskie, 2006