Cukrowce, białka, lipidy, pierwiastki - ściąga

Cukrowce-zw.C,H,O,mogą zawieraja gr.hydroksylowa,oraz ketonowa(w ketozach)lub alldehydowa(w aldozach).cukry proste-monosacharydy dzielą się na trojwęglowe(triozy),pięciowęglowe(pentozy)np.ryboza, szescioweglowe(heksozy)np.fruktoza,glukoza.sa dobrze rozpuszczalne w wodzie.stanowia podstawowy material energet.komorek(glukoza) cukry złozone:monosacharydy mogą laczyc się po dwa tworzac disacharydy np. Sacharoza(glukoza+fruktoza)[rozpuszczalne w wodzie,rosliny mogą je odkladac jako mat.zapas.]reakcje polikondensacji monosacharydow prowadza do powstania polisacharydow[nie rozpuszczalne,celuloza buduje sciane kom.,chityna –szkielet zew.stawonogow,pektyny-rola lepiszcza komorkowego,glikogen,skrobia-sub.zapasowe. Lipidy-zw.C,H,O+inne pier.zwiazki zlozone z alkoholi, których gr. Funcyjne sa zestryfikowane resztami kw.tluszcz lub kw.tluszcz i innych zw lipidy proste:np.trojglicerydy(glicerol+3 reszty kw.tł.)zapasowe substancje energetyczne,warstwa termoizolacyjna,ochraniaja narzady wew.woski: Zbudowane z alkoholi jednowodorotlenowych.funkcja ochronna.sterydy:bud. pierscieniowa.np.cholesterol,hormony pł.,kw.żółciowe,wit.D.lipidy złożone:czasteczka kw.tł.zostaje zastapiona innym zw.np.fosfolipidy(skladnik błon kom.) Białka-oligopeptydy(kilka aminokwasów)polipeptydy(kilkadziesiat)B. proste(proteiny)wyłacznie aminokw.np.kolagen,keratyna złozone(proteidy)zawieraj czesci niebiałkowe np.glikoproteidy(połączenie z cukrami).białka sa podstawowym budulcem,sladnik płynów ustrojowych,buduja enzymy,uczestnicza w regujacji funkcji jadra komórkowego i dzialania narzadow wewnetrzynych(hormony),material zapasowy u roślin motylkowych
Makro:C,H,O,N,P,K,Na,Ca,S,Mg,Cl,Mikro:Fe, Cu,Zn,Mn,Mo,B,J,F,Se Ultra:Ra,Ag,Au
Biogenne:C, -podstawowe skł.wszystkich zw.organicznych,atomy C maja ogromna zdonośćdo łaczenia między soba,H.O-atomy H i O dołaczaja się do łancuchow przez atomy C,skład wielu gr.funcyjnych przyłaczonych do atomów C.biorą udział w procesach oksydo-redukcyjnych.skladniki wody,O-niezbedny do zycia.N- składnik białek kw.nukleinowych,witamin,barwników,hormonów wzrostowych roślin,alkaloidów(kofeina,morfina)S-skadnik enzymów,3aminokwasów, insuliny, tiaminy. wplywa na własciwości mechaniczne białek budujących wytwory rogowe naskórka ssaków. Brak S u roślin zatrzymuje synteze chlorofilu,skład olejków gorczycznychu roślin. P-składnik kw.nukleinowych,koenzymów,przenośników energii ATP,ADP,składnik płynów ustrojowych,obecny w kosciach, tkance nerwowej.