Pierre-Guillaume-Frederic le Play
PIERRE-GUILLAUME-FRDRIC LE PLAY
(1806 - 1882)
„demokracja w gminie, arystokracja w prowincji, monarchia w państwie”
TRZY TYPY RODZINY:
1. Rodzinę patriarchalną, kierowaną przez najstarszego w rodzinie, przeradzającą się w zaczątek rodu; na terenie Europy jest ona w zaniku.
2. Rodzinę rodową, występującą jeszcze w krajach rolniczych Europy środkowej, mającą za podstawę życia i pracy rodzinne gospodarstwo rolne; rodzina taka, dzięki oszczędności i zachowaniu podstawowych wartości moralnych, może spełniać jak najbardziej korzystną rolę w organizacji życia społecznego i gospodarczego; ona to winna stać się podstawą życia społecznego i reformy społecznej.
3. Rodzinę niestałą, którą Le Play obserwuje we Francji; rodzina taka zmienia ciągle swoją siedzibę, brak jej zakorzenienia społecznego i oparcia we własności rodzinnej; dlatego nie może ona stać się czynnikiem stabilizacji i ładu społecznego.
PODSTAWOWE INSTYTUCJE SPOŁECZNE:
1. Religia: jest według niego powszechnym czynnikiem postępu społecznego. Cnoty religijne mogą się rozwijać jedynie w ustroju wolności. Siła religii polega na Prawdzie
2. Własność: jest to instytucja najbardziej odpowiadająca idei sprawiedliwości społecznej. Własność jest podstawą wolności człowieka, bo daje mu możliwość podejmowania inicjatywy gospodarczej i zapewnia niezależność osobistą.
3. Własność gminna: wspólnej dla wszystkich mieszkańców gminy, oraz własności, jak ją nazywa, patronalnej, tzn. własności przedsiębiorstw przemysłowych. Na własności rodzinnej winna by bazować organizacja pracy w rolnictwie, natomiast organizacja przemysłu i handlu bazować powinna na własności patronalnej, którą, podobnie jak dwie pierwsze formy własności, należy pojmować wspólnotowo. Podobnie więc, jak na własności rodzinnej ciąży troska o dobro całej rodziny i ojciec rodziny winien nią w taki właśnie sposób dysponować i tak, jak własność gminna służy całej gminie, jest wspólnotą gminy, w podobny sposób i własność patronalna musi mieć w pewnym sensie społeczny charakter, to znaczy, że na "patronie" (przedsiębiorcy) jako na właścicielu ciąży obowiązek opieki nad całą wspólnotą przedsiębiorstwa, nad wszystkimi robotnikami, którzy w nim pracują, czyli nad całą wspólnotą pracy.
4. Rodzina: Powinna to być prawdziwa wspólnota, grupująca się wokół ogniska domowego, rodzinnego, które swoje powstanie zawdzięczałoby twórcy rodziny. Byłaby to rodzina, zachowująca jednolitość zawodową dzięki własności rodzinnej przekazywanej z pokolenia na pokolenie jako warsztat pracy członków rodziny. Konstruuje on koncepcję tzw. "Rodziny-pnia" (la famille-souche), w której najgodniejsze dziecko byłoby wyznaczane przez ojca rodziny na jego następcę. Czynnikiem jedności i ciągłości byłby również element środowiskowy, związek rodziny z określonym terytorium.
5. Reforma społeczna winna objąć także organizację pracy i życia społecznego we wszystkich jego dziedzinach,
· Postulat stałości umów między pracodawcą a pracownikiem;
· Zasada zupełnego porozumienia co do ustalania płac
· Przedsiębiorca winien zmierzać do tego, by zachęcić pracowników do oszczędności,
· Postulat szacunku dla kobiety i jej ochrona powinna znaleźć swój wyraz w organizacji pracy.
ŁAD SPOŁECZNY
. RODZINA
. SAMORZĄD TERYTORIALNY
. PAŃSTWO
HAMULCE REFORMY
· duch rewolucyjny i pogarda dla obyczaju narodowego;
· stałe zmniejszanie się znaczenia autorytetów społecznych;
· przesadna interwencja państwa, propagowana zarówno przez prawników, jak i przez administrację;
· nienormalny wpływ literatów, publicystów i dziennikarzy na życie społeczne i stosunki panujące w społeczeństwie;
· nadużywanie słów, zwłaszcza żonglowanie takimi hasłami, które przemieniły się we frazesy, jak wolność, postęp, równość, demokracja, pokój itp
· przywiązywanie przesadnego znaczenia do zewnętrznych form ustrojowych;
CREDO
„demokracja w gminie, arystokracja w prowincji, monarchia w państwie”.
DZIEKUJE
INGEBORGA MIKIEL (The Micky)