Jakie są zasady zachowania sie po wywrotce Jachtu żaglowego

Wszyscy żeglujący muszą dokładnie wiedzieć, czy jacht, na którym pływają, po wywróceniu tonie czy też utrzymuje się na wodzie. Jest to bardzo ważne, bowiem od jachtu niezatapialnego nie wolno odpływać, a od jachtu tonącego musimy odpłynąć na bezpieczną odległość. Zazwyczaj mieczowe jachty śródlądowe, zarówno szkoleniowe jak i turystyczno – szkoleniowe, utrzymują się na wodzie dzięki wbudowanym komorom wypornościowym lub też umieszczeniu wypornościowych tworzyw piankowych w przestrzeniach pod pokładem. Wówczas bowiem jacht może tonąć. Zdając sobie sprawę z faktu, że każda wywrotka jachtu jest niespodziewana, następuje szybko i pozostawia bardzo mało czasu na założenie kamizelki ratunkowej lub nie pozostawia tego czasu w ogóle, przyjęcie zasady pływania w kamizelkach ratunkowych w trudnych warunkach atmosferycznych należy uznać za w pełni uzasadnione.
Wywrotka jachtu - zachowanie się sternika i załogi
Sprawdzenie stanu załogi: policzenie załogantów, sprawdzenie stanu załogi, kategoryczne założenie środków ratunkowych lub asekuracyjnych. Zabezpieczenie jachtu: stanięcie na mieczu (jeżeli jacht nie zrobił "grzyba"), podłożenie koła ratunkowego lub innego wyporu pod top masztu, na rzece odwrócenie jachtu masztem pod prąd. Zabezpieczenie osprzętu: zrzucenie żagli, sklarowanie lin, ewentualne złożenie masztu, przygotowanie jachtu do holowania, ew. rzucenie kotwicy z dziobu przy dużych falach. Sprawdzenie ratunku dla załogi: w przypadku nawiązania kontaktu z jednostką ratowniczą - ustalić sposób udzielenia pomocy, w przypadku braku pomocy: podjęcie decyzji o postawieniu jachtu, ew. dryfowaniu z jachtem, ew. opuszczenie jachtu przez załogę ze stosownym zabezpieczeniem (ostateczność)
Gdy nadejście pomocy jest kwestią krótkiego czasu, należy jacht przygotować do holowania. Przede wszystkim trzeba zrzucić żagle. Jest to czynność trudna ze względu na namoknięte fały i likliny żagli. W przypadku trudności z odknagowaniem fału trzeba przeciąć fał nożem tuż przy kauszy. Po zrzuceniu żagli należy złożyć maszt. Trzeba zrobić to ostrożnie, ponieważ istnieje niebezpieczeństwo wyłamania podstawy lub cęg masztu. Złożenie masztu i przywrócenie kadłubowi pozycji normalnej ułatwia holowanie wywróconego jachtu. Stawia on wtedy podczas holowania o wiele mniejsze opory.
W przypadku, gdy nadejście pomocy jest nierealne:
- analiza sytuacji: temperatura wody i powietrza, pora dnia, kierunek i siła wiatru, odległość od brzegu, stan psychofizyczny załogi,
- podjęcie decyzji o próbie postawienia jachtu lub też jego opuszczeniu przy pomocy tratwy zbudowanej z elementów osprzętu jachtu i wyposażenia (koła ratunkowe, gretingi, materace dmuchane, kanistry po wodzie itp.); ewentualne zespołowe płynięcie wpław do najbliższego brzegu w przypadku, gdy wszystkie inne środki zawiodą, a dalsze pozostawanie przy jachcie grozi śmiercią na skutek wychłodzenia organizmu, wywrotka jachtu mieczowego w przypadku występowania prądu: czynności wymienione uprzednio oraz odwrócenie jachtu masztem pod prąd.
Stawianie jachtu: nie dopuszczenie do wywrotki dnem do góry, stanięcie na wysuniętym mieczu - przeciwwaga dla momentu przechylającego, ustawienie wywróconego jachtu dziobem w kierunku wiatru, wyluzowane szoty, zrzucenie żagli, uszczelnienie skrzynki mieczowej, wybalastowanie zanurzonego kadłuba, szybkie osuszenie kadłuba, zwiększenie pływalności kadłuba np. przez napompowanie materacy pod fordekiem i achterdekiem, wchodzenie załogi do jachtu w miarę ubywania wody. Zabezpieczenie załogi: uważać na nadmierne wychłodzenie, załoga bez przerwy w środkach ratunkowych lub asekuracyjnych. W przypadku niedużej odległości od brzegu jeden z załogantów może popłynąć w jego stronę, powinien jednak nadal być ubrany w kamizelkę ratunkową i asekurowany liną z jachtu.
Podpłynięcie do wywróconego jachtu: w bezpiecznej odległości zrzucić żagle, ubrać swoją załogę w środki asekuracyjne, najpierw pomóc ludziom w wodzie - podanie środków ratunkowych i ew. podjęcie rozbitków, później ratować sprzęt.
Postępowanie w razie wypadku lub awarii.
Każdemu statkowi zagrożonemu niebezpieczeństwem i wzywającemu pomocy sygnałem dźwiękowym lub optycznym sternicy statków znajdujących się w pobliżu obowiązani są niezwłocznie pośpieszyć z pomocą. Jeżeli zaistniał wypadek żeglugowy, to sternik statku zobowiązany jest przede wszystkim podjąć wszelkie rozsądne i dostępne mu środki w celu ratowania załogi, zapobiegające jednocześnie w miarę możliwości zwiększeniu się rozmiarów szkody oraz zabezpieczenie roszczenia wobec osób trzecich (jeżeli szkoda powstała z ich winy). Następnie zawiadomić ubezpieczyciela, zazwyczaj w ciągu trzech dni od daty powstania szkody lub otrzymania o niej wiadomości. Ponadto o wypadku należy niezwłocznie zawiadomić właściwy organ administracji żeglugowej (Inspektorat Żeglugi Śródlądowej) w przypadku: śmierci, uszkodzenia ciała, zatonięcia statku, znacznej szkody materialnej, uszkodzenia budowli wodnej lub innych urządzeń na drodze wodnej. W przypadku śmierci lub uszkodzenia ciała członka załogi, zatonięcia, kradzieży lub rabunku jachtu i pożaru na jachcie kapitan statku powinien zawiadomić najbliższą placówkę policji.


W razie wypadku kierownik statku obowiązany jest sporządzić zgłoszenie szkody określające:
- miejsce i datę zapisu
- rodzaj wypadku
- datę wypadku (godzinę, dzień, miesiąc i rok)
- opis wypadku
- opis miejsca wypadku (wody)
- okoliczności poprzedzające wypadek (warunki atmosferyczne)
- wydane polecenia przed, w czasie i po wypadku
- podane sygnały dźwiękowe (na jaki czas i w jakiej odległości od miejsca wypadku zostały podane)
- przyczyny wypadku
- następstwa wypadku
- imiona, nazwiska i stanowiska osób będących załogą statku
- imiona, nazwiska i stanowiska osób, które były świadkami wypadku
- podpis dokonującego zapisu
Oświadczenie powinno być podpisane przez strony uczestniczące w wypadku. Jeżeli w wyniku wypadku żeglugowego może nastąpić zagrożenie częściowego lub całkowitego zatarasowania szlaku żeglugowego, kapitan statku powinien podjąć działania zmierzające do uwolnienie szlaku żeglownego oraz uprzedzić o zaistniałym fakcie zbliżające się statki.
Ubezpieczający lub użytkownik/kapitan jachtu obowiązany jest:
- nie dokonywać żadnych zmian stanu faktycznego spowodowanego zdarzeniem, chyba że jest to konieczne dla zapobieżenia zwiększeniu się szkody
- nie podejmować naprawy uszkodzonego jachtu (wyposażenia dodatkowego) osprzętu przed przeprowadzeniem oględzin przez przedstawiciela ubezpieczyciela
- umożliwić ubezpieczycielowi dokonanie czynności niezbędnych do ustalenia okoliczności powstania szkody i jej rozmiarów, jak również udzielić stosownych wyjaśnień
- dostarczyć ubezpieczycielowi stosowną dokumentację szkodową.








BIBLIOGRAFIA


1. Andrzej Kolaszewski, Piotr Świdwiński Żeglarz i sternik jachtowy wyd. Almapress Warszawa 1986-2003r.
2. pod red. Ryszarda Błachy, Wojciecha Bigiela Kultura fizyczna w środowisku przyrodniczym w okresie letnim Wyd. AWF Wrocław 2005r.
3. Internet