Pobrzeża.

Pas pobrzeży to wąska nizina nadmorska. W jej obrębie wyróżniamy pobrzeża: Szczecińskie, Koszalińskie, oraz Gdańskie z Żuławami Wiślanymi, gdzie znajdują się jedyne w naszym kraju obszary depresyjne. Na krajobraz pobrzeży znaczny wpływ wywarła działalność lądolodu, morza, wiatru, oraz rzek. Widoczne są w niej cechy rzeźby młodoglacjalnej. Charakterystyczne dla pobrzeży są wysoczyzny morenowe, nazywane kępami. Budują je gliny morenowe. Obszary wysoczyzn przecinają doliny licznych rzek mających źródła na pojezierzach. Przecinają je również pradoliny ukształtowane niegdyś przez wody topniejącego lądolodu. Podmokłe dna pradolin zajmują rozległe torfowiska. Czynnikiem mającym duży wpływ na krajobraz pobrzeży jest wiatr. W wyniku budującej działalności wiatru powstają piaszczyste wzniesienia - wydmy. Największe z nich znajdują się w okolicach jeziora Łebsko. Stanowią one unikatowy obiekt przyrodniczy w Europie. W celu ich ochrony utworzono Słowiński Park Narodowy. Osobliwość krajobrazu pobrzeży stanowią mierzeje. te długie, wąskie i piaszczyste wały zbudowane zostały przez prądy pobrzeżne. Niektóre mierzeje odcinają częściowo zatokę od morza. Do największych w pasie pobrzeży należą: Mierzeja Wiślana i Helska. Niekiedy mierzeje całkowicie odcinają zatoki od morza. Wówczas powstają jeziora przybrzeżne, takie jak Gardno, Jamno oraz Bukowo. Większość, bo około 80 % polskiej linii brzegowej, zajmują wybrzeża płaskie. Charakteryzują się one szerokimi, piaszczysto-żwirowymi plażami. Ten typ wybrzeża powstał dzięki budującej działalności morza. W miejscach, w których fale podcinały wysunięte w morze wysoczyzny morenowe, powstały wysokie wybrzeża klifowe. Wciąż są one narażone na niszczące działanie morza. Malownicze klify występują w okolicach Międzyzdrojów, Trzęsacza, Jastrzębiej Góry oraz Zatoki Gdańskiej. We wschodniej części pasa pobrzeży znajduje się niewielka równinna kraina – Żuławy Wiślane. Kilka tysięcy lat temu istniała tam zatoka morska, której pozostałością jest Zalew Wiślany. Osady niesione wodami Wisły stopniowo zamulały zatokę, a prądy przybrzeżne i fale morskie budowały mierzeję. Z upływem czasu zatoka zamieniła się w bagnisty ląd, tworząc deltę Wisły. Wer wschodniej części tej krainy znajduje się zarastające deltowe jezioro Druzno. Na Żuławach występują bardzo żyzne gleby – mady. Wykorzystuje się je pod uprawę pszenicy, rzepaku i buraków cukrowych. Od XVI w. na Żuławach osiedlali się osadnicy holenderscy. Osuszali oni i zagospodarowywali podmokłe tereny delty Wisły. Wybudowali tam sieć kanałów odwadniających podmokłe tereny oraz wały przeciwpowodziowe. Po II wojnie światowej, gdy obszar ten przyznano Polsce, olędrzy zostali wysiedleni do Niemiec. Sąsiedztwo morza wywiera duży wpływ na klimat pobrzeży. Występują tu łagodne zimy i niezbyt upalne lata. Na Pobrzeżu Szczecińskim zimy są najcieplejsze w Polsce. Średnia temperatura powietrza najchłodniejszego miesiąca nie przekracza tam bowiem -1 stopnia Celsjusza. W wąskim pasie pobrzeża latem wieje lokalny wiatr-bryza. Mierzeja Helska wyróżnia się klimatem o szczególnie nasilonych cechach morskich. Na krajobraz pobrzeży znaczny wpływ wywiera również działalność gospodarcza człowieka. W regionie duża rolę odgrywa gospodarka morska, obejmująca między innymi budowę i remonty statków, rybołówstwo i przetwórstwo rybne, a także przetwórstwo surowców chemicznych przywożonych przez statki. Znaczącą pozycję w gospodarce pobrzeży zajmują usługi, zwłaszcza te związane z turystyką oraz rekreacją. W specjalnych strefach ekonomicznych, funkcjonujących w tym regionie, działają zakłady produkujące między innymi autobusy, szyby samochodowe oraz okna i drzwi z drewna.