Psychologia Społeczna Wykłady PB

1.Proces percepcji – dokonuje się przez nią synteza danych zmysłowych w jednolite doświadczenie otaczającej jej rzeczywistości.
2.Pamięć operacyjna – potocznie zwana uwagą wyzwalana siłą bodźca i zapamiętująca jego rozkład.
3.Ze schematu JA – jest to ujmowany rodzaj introspekcji obraz siebie samego.

Ad1): Proces percepcji:

1)Proces sensoryczny (sensus -zmysł) – jest to akt odbioru bodźca przez dany narząd zmysłu.
2)Proces spostrzegania – jest to akt interpretacji danych zmysłowych skutkujący reprezentacją umysłową obiektu.

1.Język opisu procesu sensorycznego:

a) zmysł – zespół komórek nerwowych znajdujących sie na powierzchni skóry (zmysły zewnętrzne: wzrok, słuch, smak, dotyk, węch) lub na powierzchni organów wewnętrznych (zmysły wewnętrzne: równowagi, zmysł położenia i ruchu, oraz zmysły wewnątrzustrojowe),

b) bodziec – jest to każda mechaniczna, fizyczna, chemiczna zmiana otoczenia, oddziałująca, na sobie właściwy narząd zmysłu (bodźcem dla zmysłu wzroku jest światło tzn. pasma widma elektromagnetycznego, którego długość fali zawiera się w przedziale 350-750 nm, bodźcem dla zmysłu słuchu jest dźwięk tzn. fizyczne ciśnienie wywierane na powietrze, którego fala dźwiękowa ma częstotliwość 20-25000hz),

c) mózg – jest to część układu nerwowego wewnątrz czaszki kręgowców składająca sie z około 100 mld wielofunkcyjnych komórek nerwowych, z których każda tworzy około 10 tyś. połączeń,

d) umysł – jest to swoistą funkcją poznawczą ludzkiego mózgu rozpoczynająca się generowaną przez mózg, rozpoczynająca sie od konstatacji w otoczeniu elementów problemowych.

Proces absorpcji światła przez siatkówkę oka.

Akt sensoryczny procesu widzenia:

1.Od przedmiotu odbijają sie fale świetlne i wpadają do oka skierowanego na ów przedmiot,
2.Fale świetlne przechodząc przez rogówkę i soczewkę podlegają odwróceniu z lewą na prawą i odwrotnie,
3.Docierają do siatkówki, która składa się z pręcików (ok. 8mln) służą one do rozróżniania różnych stopni szarości. I czopków (ok. 120mln) służą one do widzenia wszystkich barw i jeżeli ich długość zawiera się od 350-750nm to uaktywniają sobie właściwe partie komórek nerwowych na siatkówce,
4.Efektem uaktywnienia jest wrażenie zmysłowe, które jest odwróconym projektem (negatyw) przedmiotu na które oko jest skierowane,
5.Wrażenie zmysłowe jest przesyłane nerwom wzrokowym do tylnej części kory mózgowej gdzie następnie jego interpretacja (akt spostrzegania) i tworzenie reprezentacji umysłowej przedmiotu.

Akt spostrzegania:

1.Jest to umysłowa interpretacja wrażenia zmysłowego polegająca na tym, że rozpoznajemy go organizujemy zgodnie z zapamiętanym wzorem i nadajemy mu znaczenie pod postacią konkretnego obrazu czegoś lub pod postacią słowa nazywającego coś (reprezentacja umysłowa widzącego) na co skierowany jest wzrok.
2.Zasady interpretacji w ramach postrzegania (hipotezy):
- wybiórczości ( jest to zjawisko filtracji i informacji, które docierają w ramach wrażenia zmysłowego do mózgu tzn. narządy zmysłu, w każdej sekundzie przekazują do mózgu około 10 mln bitów informacji z tego tylko część podlega umysłowemu przetworzeniu (człowiek jest w stanie fizjologicznie rozróżnić 7295 barw, ale na poziomie umysłu operuje około 50 barwami bo na to wskazuje tylko 50 słów w języku nazywających barwy).
- organizowania danych w formę konkretnych całości. Dane z wrażenia zmysłowego są podciągane pod wzór obiektu wcześniej doświadczonego lub wywnioskowanego i są strukturyzowane wedle reguły figury i tła (figurą w postrzeganym obiekcie zestaw bodźców dominujących, wszystkie pozostałe bodźce w obiekcie pełnią rolę tła dla bodźca dominującego.
- zasada zamykania – jest to tendencją do uzupełniania lub scalania nie dokończonych danych zgodnie z wcześniej utrwalonym mocą doświadczenia wzorem.
- zasada stałości spostrzeżeń – ma miejsce wtedy, gdy nasze spostrzeganie przedmiotu pozostaje takie same mimo, że odbierane od niego wrażenia zmieniają się (przy otwieranych drzwiach obrazy drzwi na siatkówce się zmieniają bo zmienia się ich ułożenie w przestrzeni, ale to co widzimy to ciągle te same co do kształtu drzwi.
- zasada złudzeń – jest to nie adekwatne spostrzeżeniowe odzwierciedlenie przedmiotu powodowane, albo wadliwie działającym mechanizmem percepcji, albo skomplikowaniem przedmiotu w ramach rzeczywistości (typowe kategorie złudzeń, to złudzenia geometryczne np: złudzenie wielkości słońca w zenicie i przy jego zachodzie, złudzenie Miller-Liera, złudzenie Ponzo, oraz kategoria złudzeń dotykowych np: spostrzeganie dotykowe dwóch przedmiotów w sytuacji gdy dotykamy rzeczy skrzyżowanymi palcami.
- zasada habituacji – tendencja w spostrzeganiu polegająca na przyzwyczajeniu się do bodźca i w konsekwencji stopniowo coraz mniejszego zauważania go.
- zasada spostrzegania podprogowego (Packard 1957r.) - jest to zjawisko nie widzenia bodźców, które wykraczają poza progi widzenia (350 -750nm) i zarazem (hipoteza) ich spostrzegania czego wyrazem mogą być motywy nowe w naszej orientacji w rzeczywistości.
- zasada deprywacji sensorycznej – w przypadku silnej redukcji bodźców zmysłowych (ograniczenie ich do minimum) organizm reaguje silnymi zaburzeniami o charakterze fizjologicznym (objawy chorobowe) i psychicznym odejścia od normy zdrowia psychicznego.
3.Pamięć – jest to dowód na to ,że cos zostało wyuczone, czyli, że dane docierające z teraźniejszości mogą być przez nas wykorzystywane w przyszłości.

Pamięć

Hipokamp – kodowanie i pamiętanie informacji do nas trafiającej.

Systemy pamięci:

1)Pamięć zmysłowa (rejestr sensoryczny),
2)Pamięć krótkotrwała (STM – Short Term Memory),
3)Pamięć długotrwała (LTM – Long Term Memory),

Ad1):

system pamięci rejestruje dane w sposób bierny bez przetwarzania treści informacji,
pojemność przestrzenna jest prawdopodobnie nieograniczona,
pojemność czasowa wynosi około 1s,
dla każdego zmysłu istnieje odrębna pamięć np. dla wzroku pamięć ikoniczna rejestruje ona pod postacią obrazów informację na siatkówce w przeciągu około 1s, dla słuchu pamięć echoiczna ( w uchu wewnętrznym rejestrowane są informacje w postaci drgań przez około 1s),

Ad2):

pojemność przestrzenna wynosi 7 jednostek informacji +- 2 ( typową sekwencją informacji dla pamięci krótkotrwałej jest numer telefonu stacjonarnego (7 cyfr), zwiększenie pojemności przestrzennej dokonuje sie poprzez dzielenie informacji ponad 7 jednostkowych na całości mniejsze od 7.
pojemność czasowa STM to kilkadziesiąt sekund do 2 minut. (przedłużenie tego czasu następuje przez zjawisko powtarzania dosłownego informacji lub przez powtarzanie opracowujące informacji,
składa sie z trzech funkcji:
a) z centralnego ośrodka wykonawczego (uwaga) – jest to decyzja o wyborze informacji zarejestrowanej w pamięci zmysłowej jako informacji poddanej zachowaniu (zapamiętaniu),
b) pętla fonologiczna – pozwala ona na zapamiętanie początku informacji zakodowanej słownie w jakimś ciągu (zdaniu) do momentu rejestracji ostatniej informacji w tym ciągu, aby zrozumieć zdanie trzeba w momencie usłyszenia w nim słowa pamiętać słowa poprzedzające je,
c) zapis przestrzenny informacji – polega na utrzymaniu informacji zakodowanej obrazowo tak długo jak długo jest to niezbędne do zrozumienia ciągu informacji obrazowych (umiejętność wykorzystywana w prowadzeniu samochodu),
d) pamięć krótkotrwała w swojej funkcji centralnego ośrodka wykonawczego jest pamięcią operacyjną stanowiącą jedno bycia świadomym przez człowieka.

Ad3):
pojemność przestrzenna pamięci LTM jest nieznana (prawdopodobnie jest nieograniczona),
pojemność czasowa LTM wynosi od kilku minut do wielu lat,
informacje LTM są kodowane, albo w sposób językowy (za pomocą słów i wyrażeń), albo w sposób obrazowy (za pomocą obrazów fragmentów rzeczywistości i sytuacji),
występuje w II rodzajach:
a) pamięć proceduralna (jest to pamiętanie scenariuszy wykonywania określonych czynności organicznych, które jeżeli zostały zaakceptowane przez organizm są wykorzystywane automatycznie i nawykowo (np. scenariusz chodzenia),
b) pamięć deklaratywna – występuje ona jako pamiętanie silnych przeżyć osobistych w określonym miejscu i czasie pamięć epizodyczna lub jako pamiętanie porcji informacji nabywanych w trybie sformalizowanego kształceniem i przyswajaniem (pamięć semantyczna),

Jest zorganizowana fizjologicznie w postaci środków pamięciowych tzn. utrwalonych dróg elektryczno-chemicznego przesyłu informacji w mózgu (każda informacja jako swat pamięciowy jest zapisywana w różnych częściach mózgu.

Logiczna pamięć LTM jest zorganizowana albo w postaci sieci informacji, która jest uporządkowana hierarchicznie (zwierzę – pies – jamnik – burek), albo w postaci schematów czyli przyporządkowania nowych informacji do grup występujących jako kategorie (np. schemat bycia studentem, schemat JA, schemat zachowania w określonej sytuacji).

Pamięć z LTM podlega procesowi zapominania wedle następujących reguł:
Ewinghausa – bezpośrednio po zapamiętaniu porcji informacji LTM po upływie 24h człowiek traci około 60% informacji dalej proces zapominania biegnie w sposób śladowy i niezauważalny,
statystycznie człowiek zapomina ok. 6% informacji rocznie dotyczy to informacji nieaktualizowanych,
człowiek nie pamięta pierwszych 3 lat własnego życia tzw. Amnezja dziecięca bo te informacje są wykorzystywane automatycznie.

Schemat JA

Stan wiedzy i oceny o sobie, której zalążki pod postacią rozpoznawania siebie pojawiają się około 2 roku życia (test czerwonego barwnika 1978r. wskazuje, że dzieci 24 miesięczne w około 75% populacji rozpoznają siebie sygnalizując zainteresowanie kropką na nosie.
1.W trakcie rozwoju przechodzi od zespołu informacji konkretnych o sobie do obrazu składającego sie z informacji ogólnych.
2.Uaktywnia się pod presją okoliczności zewnętrznych tzn. człowiek dokonuje wyboru obrazu siebie samego, który odgrywa w danej sytuacji i przed daną publicznością.
3.Składa się z samooceny jako zespołu informacji o sobie oraz samooceny jako zespołu ocen siebie samego.
4.Z punktu widzenia siebie samego różnią się 4 obrazy siebie samego (kolejność chronologiczna ich pojawiania się):
- JA fizyczny – pojawia sie ok. 2 roku życia i składa się z informacji o imieniu i nazwisku, informacji o podstawowych cechach wyglądu zewnętrznego i informacji o posiadanych przedmiotach (stosunek właściciela do rzeczy),
- JA działaniowe – ten obraz konstytuuje informacje o typowych sposobach zachowania się w typowych sytuacjach oraz informacji o posiadanych umiejętnościach o charakterze czynnościowym,
- JA społeczne – konstytuują go informacje i ich świadomość o typowych relacjach w ramach których funkcjonuje jednostka w kontakcie z innymi ludźmi (obraz siebie jako córki, syna, znajomego, kolegi, przyjaciela, studenta, sąsiada),
- JA psychologiczne – konstytuują go informacje o dostępności genetycznej do podstawowych emocji (radość, obrzydzenie, strach) podstawowych typów osobowości (introwertyk, ekstrawertyk itp.), oraz informacje o posiadanych poglądach religijno-politycznych).
5.Z punktu widzenia samooceny wyróżnia się:
- JA wzorcowe,
- JA rzeczywiste,
- JA społeczne (oparte na ocenie).

Społeczne ograniczenia podejmowania decyzji

1)Heurystyki,
2)Logika atrybucji,
3)Samospełniające się proroctwo,
4)Inklinacje i złudzenia,
5)Efekt rany.

Ad1): Decyzja heurystyki.
Są to oszczędno-poznawcze intuicyjne reguły podejmowania szybkiego decyzji w układach społecznych, które czasami prowadzą do rozwiązań efektywnych, a czasami nie.

Rodzaje heurystyk

a) Heurystyka reprezentatywności.
Pomaga ona rozstrzygnąć jak podobna jest jedna rzecz do innej i służy do klasyfikowania ludzi bądź sytuacji na podstawie ich podobieństwa do przypadków typowych i podejmowania w oparciu o ot decyzji (sekwencja liczb 4,6,2,3,1,5) jest uznawana za większość badanych za przykład zdarzenia losowego natomiast sekwencja liczb: 1,2,3,4,5,6 – nie, bo pierwsza sekwencja jest bardziej podobna do obrazu typowej sekwencji losowej liczb.

b) Heurystyka dostępności.
Dotyczy ona skłonności do szacowania prawdopodobieństwa określonego zdarzenia na podstawie tego jak łatwo decydentowi przychodzą do głowy (przypomina sobie) przykłady takiego zdarzenia (większość badanych twierdzi, że jest więcej słów w języku angielskim zaczynających się na literę „L” niż takich w których litera ta występuje na III miejscu, bo łatwiej przypomnieć sobie przykłady słów rozpoczynających się na literę „L”).

c) Heurystyka zakotwiczenia i zastosowania.
Dotyczy takiego procesu oceny, w którym początkowa odpowiedź służy jako punk zaczepienia, zaś dodatkowe informacje dostarczone później nie są w wystarczającym stopniu wykorzystywane do skorygowania tej oceny (jeżeli należy szybko w 5s oszacować wynik mnożenia 8x7x6x5x4x3x2x1 oraz wynik mnożenia 1x2x3x4x5x6x7x8 i dać odpowiedź, który wynik jest większy ? Większość badanych twierdzi, że pierwszy, bo odpowiedź jest zakotwiczona na pierwszym mnożeniu 8x7=56, którego wynik jest zdecydowanie większy od drugiego 1x2=2).

d) Heurystyka „Co ja czuję”.
Ludzie proszeni o oceny swojego ogólnego zadowolenia z życia, zazwyczaj nie podejmują trudu systematycznego szacowania wszystkich przesłanek satysfakcji w odniesieniu do przeszłości, lecz jako źródło odpowiedzi przyjmują swoje obecne odczucia, swój obecny nastrój.

Ad2): Logika atrybucji:
Atrybut to cecha (właściwość) istotna to znaczy taka, której istnienie (wtórnie) związane jest z istnieniem samego przedmiotu (akcydens jest cechą przypadkową danego przedmiotu, nie mającą wpływu na jego istnienie np. kolor włosów kobiety).
Zjawisko atrybucji dotyczy wyjaśniania przyczyn czyjegoś zachowania, ze wskazaniem, albo na czynniki sytuacyjne albo na czynniki wewnętrzne (osobowościowe).

Rodzaje atrybucji:

a) Atrybucja zewnętrzna – polega na wyjaśnianiu przyczyn zachowania czynnikami zewnętrznymi w stosunku do osoby, sytuacyjnymi (przyczyną trzaśnięcia drzwiami przez kogoś był przeciąg).
b) Atrybucja wewnętrzna - polega na wyjaśnianiu przyczyn zachowania czynnikami psychicznymi czyli wewnętrznym iw stosunku do jednostki (przyczyną trzaśnięcia drzwiami było to, że osoba zamykająca drzwi jest fajtłapą).

Podstawowy błąd atrybucji – jest to wnioskowanie przeceniające w zachowaniu ludzi role wewnętrznych czynników.
atrybucja wewnętrzna i niedocenianie roli czynników sytuacyjnych,
atrybucja zewnętrzna np. wyjaśniając to, że X nie zaliczył psychologii społecznej preferujemy wyjaśnienia typu bo głupi, bo fajtłapa itp. nieuwzględniając faktu, że był chory w trakcie przygotowywania się (i odwrotnie w przypadku wyjaśniania swoich własnych zachowań np. X nie zaliczył psychologii społecznej bo tłumaczył sie brakiem czasu, a nie tym, że jest leniem),

Atrybucje są też wykorzystywane w funkcji obrony własnego JA i własnego organizmu pod postacią atrybucji nierealistycznego optymizmu (jest to preferowane przekonanie, że to raczej nam , a nie innym ludziom będzie sprzyjać szczęście w życiu) atrybucji wiary w sprawiedliwy świat (jest to przekonanie, że zło przydarza sie złym ludziom, dobrym zaś dobro), oraz generalna atrybucja interpretowania własnych działań w sposób zgodny z obrazem siebie samego.

Samospełniająca sie przepowiednia (1948 Robert Merton).

Publiczne określenie jakiejś sytuacji (zdefiniowane jej charakteru) staje sie nieodłączną częścią tej sytuacji przez co wpływa na późniejsze wydarzenia bowiem ludzie w dużym stopniu zachowują sie tak jak daje im się publicznie do zrozumienia, że tak właściwie się zachowują i zachowają w przyszłości (początkowo fałszywe przekonanie społeczne prowadzi do potwierdzającej je zmiany rzeczywistości).

Czynniki hamujące lub napędzające:

Facylitacja – pojawianie się samospełniających sie przepowiedni proroctw.

a) zjawisko samospełniającej się przepowiedni jest mniej prawdopodobne gdy głównym celem nadawcy jest formułowanie tylko i wyłącznie prawdziwych opinii na temat opisywanego zjawiska.
b) zjawisko samospełniających sie przepowiedni jest bardziej prawdopodobne gdy głównym celem nadawcy jest sformułowanie tylko i wyłącznie jednoznacznej oceny opisywanego zjawiska.
c) zjawisko samospełniającej się przepowiedni jest bardziej prawdopodobne, gdy osoba opisywująca publicznie zjawisko jest ktoś o dużej władzy i wysokim statusie społecznym ( ochrona władzy i statusu ułatwia wejście w tryb samospełniającej sie przepowiedni).
d) ludzie mogą być bardziej podatni na zjawisko samospełniającej sie przepowiedni, gdy doświadczają ważnej zmiany życiowej i wkraczają w nową sytuacje społeczną (zmiana miejsca nauki, zmiana zawodu, zmiana statusu).

Ograniczenia myślenia i podejmowania decyzji grupowych:

Przesunięcie ryzyka – zjawisko to pojawia sie wówczas, gdy grupa akceptująca wyjściowo pewien stopień ryzyka związanych z preferowaną decyzją przesuwa sie w wyniku dyskusji grupowej, im jeszcze ryzykowniejszemu posunięciu na zasadzie „swoistej” wypowiedzi, która jest częścią wzajemnej dyskusji i odwrotnie kiedy wstępuje akceptuje obecność w wyniku dyskusji następuje przemieszanie decyzji w kierunku jeszcze bardziej ostrożnej.
Polaryzacja grupowa – jest to tendencja do podejmowania w efekcie dyskusji grupowej decyzji zawsze bardziej skrajnej (krańcowej) niż uśredniona będąca przekrojem stanowisk prezentowanych w trakcie rozmowy (dyskusja w grupie ryzyka zawsze gotowość obrania przez jednostki jakiegoś kierunku decyzyjnego i wybiera się zawsze ten, który jest bardziej czytelny czyli skrajny.
Syndrom myślenia grupowego – jest to tendencja ujawniająca się w swoistych grupach (rodziny, zarządu, z kilkuletnim stażem tej samej obsady, stałe grupy towarzyskie), w których osiągniecie pełnej zgody przeważa nad dążeniem do przyjęcia racjonalnych procedur wyznaczających podejmowanie decyzji.
Pamięć grupowa – jest to proces oparty o porównania ujawnionych informacji ujawnionych przez poszczególne jednostki w trakcie dyskusji grupowej i grupa w ramach informacji dostatecznych przyjmuje średnią, a nie wszystkie informacje, które przez jednostki zostały ujawnione, co jest zniekształceniem pamięciowego odtworzenia informacji.

Zasady perswazyjnej zmiany postaw

1)Zasada wpływu perswazji przez centralny tor wpływu:
Polega na zmianie postawy tylko i wyłącznie za pomocą argumentów o charakterze intelektualnym powiązanych merytorycznie, z uzasadnioną tezą (dzisiaj jest piątek, bo tak głosi kalendarz w tym regionie geograficznym).
2)Zasada wpływu przez tor peryferyczny:
Polega na wzmacnianiu podanej tezy czynnikami towarzyszącymi argumentacji racjonalnej typu: płeć nadawcy, jego status, jego wygląd itp. (dzisiaj jest piątek, bo tak mówi najseksowniejsza studentka).
3)Zasada małych kroczków – jeżeli postawa odbiorcy jest silnie utrwalona wskazane jest oddziaływanie poprzez dostarczanie odbiorcy w pewnej kolejności i stopniowo treści coraz bardziej sprzecznej z zajmowaną postawą (np. chcąc od uczyć kogoś palenia papierosów najpierw posuwamy mu literaturę medyczną na temat konsekwencji palenia, potem wysyłamy na imprezę, na której się nie pali i zaznajamia z osobami, które nie palą itd.
4)Zasada aktualności – polega na wywoływaniu zmiany postawy poprzez podanie informacji odbiorcy ważnej teraz dla niego, które są sprzeczne z aktualnie zajmowana postawą, chcąc od uczyć kogoś palenia, pomaga mu się w znalezieniu pracy, której bezwzględnie zabrania się palenia papierosów.

Elementy wpływu społecznego

1)Normy społeczne – są to ogólnie akceptowalne sposoby odczucia, myślenia i zachowania, które w sytuacji społecznej jednostka postrzega jako drogowskaz słusznego i właściwego postępowania (normy obyczajowe - „na wykładzie z PS nie powinieneś gadać”, normy moralne - „na wykładzie z PS nie uzasadnione gadanie jest postępowaniem złym”, normy prawne - „kodeks karny zabrania gadania na wykładzie z PS pod sankcją zastrzelenia”.
2)Konformizm społeczny – społeczny wpływ większości, jest to zbliżenie jednego lub większej ilości dewiantów (przestępców) do normy grupowej, co jest funkcja jawnego lub ukrytego nacisku ze strony większości członków grupy.
Przeciwieństwem konformizmu jest niezależność, w której dewiant nie poddaje się wpływowi większości lub non-konformizm, w którym dewiant odsuwa sie od większości (empiryczna efektywność nacisku większości w paradygmacie badania Ascha 1952 r. pokazała, że osamotniona jednostka jest w 33% przypadków w stanie nawet zaakceptować pogląd błędny jako swój jeżeli jest on publicznie wyrażany przez większość grupy, do której jednostka należy).
Wyróżnia się konformizm informacyjny (jednostka poddaje sie większości w sytuacji braku wody odnośnie sytuacji sądząc, że taka wiedza dysponuje większość) oraz normatywny (jednostka dostosowuje sie do większości celem podobania się większości i zyskania aprobaty społecznej).
3)Posłuszeństwo – oznacza ten element modyfikowany przez jednostkę własnego zachowania w odpowiedzi na żądania rzeczywistego lub spostrzeganego jedynie autorytetu ( Stanley Milgram 1974r. postawił pytanie „Jeśli X powie Y, żeby wyrządził krzywdę Z, w jakich warunkach Y wykona polecenie X, a w jakich odmówi” - w pierwotnym badaniu zaobserwowana wskaźnik posłuszeństwa wynoszący 65% tzn. 26 osób z 40 badanych aplikowało krzywdę II osobie na polecenie autorytetu, eksperymentatora.
4)Przywództwo – jest to spostrzegana przez innych gotowość wywierania lub samo wywieranie pozytywnego wpływu, przez jednostkę na sposób myślenia i zachowania całej grupy (przywódca to na ogól jednostka z inteligencją powyżej średniej, bardziej męska, dominująca pod postacią osoby i cech , ekstrawertywna, konserwatywna, oraz świetnie przystosowana do grupy).

Zasady wpływu społecznego:

1. Zasada wzajemności (prawo rewanżu):
Stwierdza ona, że zawsze powinniśmy starać się odwdzięczyć osobie, która nam dostarczyła jakieś dobro (gdy ktoś ofiaruje komuś cos o dostrzeganej wartości , natychmiast wyzwala się u niego pragnienie i zarazem zobowiązanie do odwzajemnienia się).
2. Zasada kontrastu:
Gdy dwie rzeczy różnią się od siebie, percepcja (odbiór wzrokowy) różnicy pogłębi się jeżeli ujrzymy te rzeczy bliżej siebie, w czasie i przestrzeni (np. po zakupie samochodu za 100tyś zł bezpośrednia oferta sprzedawcy przedłużenia gwarancji za 1tyś zł jest postrzegana przez nabywcę w kategoriach wydatku groszowego i wyjątkowej okazji).

3. Zasada sympatii:
a) Jest to skłonność do spełniania próśb ludzi, których się lubi,
b) Czynniki decydujące o sympatii do jakiejś osoby:
- fizyczna atrakcyjność (zewnętrzne piękno, jako uroda automatycznie rzutuje na pozostałe cechy człowieka, w tym intelektualne),
- podobieństwo (bardziej lubimy osoby z jakichś powodów do nas podobne, student bardziej lubi studenta),
- częsty kontakt (trwałe sympatie społeczne mają miejsce w sytuacji, często bezpośrednio kontaktowania się osób miedzy sobą),
wzajemne komplementowanie się (uzasadniony komplement jest odbiorcę traktowany jak jak nagroda i automatycznie wyzwala lubienie nadawcy tego komplementu),

4. Zasada zachowania zgodności i konsekwencji:
Jeśli ktoś deklaruje publicznie, ze zajmie określone stanowisko w jakiejś sprawie będzie za wszelką cenę dążył do obrony tego stanowiska, nie zależnie od tego, czy jest ono słuszne, czy nie.

5. Zasada niedostępności (reguła limitu):
Jeśli komuś wydaje się, że ilość produktów, które pragnie posiadać lub dostęp do nich jest ograniczony, ceni je wyżej niż wtedy, gdy jest ich pod dostatkiem (niedostępność jest automatycznym wskaźnikiem wzrostu wartości czegoś).

6. Zasada społecznego dowodu słuszności (reguła konformizmu):
O tym czy cos jest poprawne, czy nie jednostka decyduje w większości przypadków na podstawie analizy treści oceny innych ludzi na ten temat.

7. Zasada autorytetu:
Jest to zakorzenione w świadomości poczucie obowiązku i automatycznego ulegania osobom które są:
a) ekspertami w danej dziedzinie,
b) są prawdomówni,

Związki między ludźmi

Termin związek odnosi się do trwałego powiązania między dwiema osobami w odróżnieniu od interakcji społecznej, która może zachodzić między jednostkami nie powiązanych ze sobą (związki m jest stosunek podwładnego do przełożonego i odwrotnie interakcja jest reakcja między sprzedawcą, a klientami).

Powody zawiązywania związków społecznych:
bo natura ludzka jest genetycznie społeczna (człowiek jest zwierzęciem stadnym),
bo jest to efekt zachowań ewolucyjnych o charakterze prokreacyjnym (długotrwała opieka nad potomstwem, wymaga trwałych więzi nad potomstwem, niemowlę nie jest w stanie się wyżywić).

Formalne powody kształtowania związków społecznych (wykształcenie związku zależy od):
częstość kontaktów jednostek między sobą,
atrakcyjność i podobieństwo psychofizyczne (akceptacja drugiej osoby),
empatia jako podobieństwo stopnia współodczuwania stanu emocjonalnego drugiej osoby (partnerzy w związku społecznym mają zbliżony lub taki sam poziom wrażliwości emocjonalnej na sytuację innych ludzi).

Podstawowe rodzaje związków społecznych:
przyjaźń,
miłość
- jako namiętne pożądanie drugiego człowieka do 35 roku życia,
- trwałe przywiązanie do końca życia,
związki rodzinne (małżeństwo i pokrewieństwo),
związki pracownicze.