Porównaj kreację buntowników na podstawie analizy wybranych przykładów z literatury i filmu

PORÓWNAJ KREACJĘ BUNTOWNIKÓW NA PODSTAWIE ANALIZY WYBRANYCH PRZYKŁADÓW Z LITERATURY I FILMU:

Bunt jest niezmiennie wpisany w naturę człowieka,towarzyszy każdemu pokoleniu,buntujemy się przeciw istniejącej rzeczywistości,kiedy wydaje nam się zła,inna niż chcemy i szukamy rozwiązań,pomysłów jakby ją naprawić,ulepszyć,uczynić bardziej znośną.Na co dzień nie zdajemy sobie sprawy jak wielką rolę w naszym życiu odgrywa bunt i jak ogromne ma znaczenie dla losów świata.Ilu przykładów może dostarczyć nam historia,przykładów postępowania,źródłem którego była niezgoda na rzeczywistość,często pełną zniewolenia,okrucieństwa i cierpienia.Doskonale wiemy,że z buntu i niezrozumienia niesprawiedliwości bierze się walka ze złem i niewolą.Szczególnie my-Polacy,powinniśmy pamiętać,jak wielkie znaczenie miał bunt w przeszłości naszego narodu,do czego doprowadziły powstania,będące właśnie nieustannym przeciwstawianiem się niewoli.Powinniśmy wiedzieć jak wielką siłę kształtowania dziejów ma bunt,niezgoda na istniejący porządek świata-to w niej mają początek wszelkie naprawy i zmiany na lepsze.
W polskiej literaturze epoką największego buntu jest romantyzm,czas młodości,wiary w uczucie i czas niezgody na istniejąca sytuację polityczna narodu.Twórcy romantyczni kreują w swoich utworach buntowników pragnących odmienić los ojczyzny i wierzących,że sami potrafią sprostać temu zadaniu.Romantyzm to czas wielkich indywidualności przekonanych o swej sile,chcących poświęcić się,by wyzwolić naród od cierpienia.
Chciałabym podczas mojego wystąpienia porównać literackiego buntownika z buntownikiem filmowym.Wybrałam Konrada Wallenroda i Williama Wellesa z filmu „Waleczne serce”.
Myślę,że te dwie postacie mają wiele wspólnego i postaram się to pokazać,omawiając temat.
Litwin Konrad Wallenrod stracił w dzieciństwie całą rodzinę-ojciec,matka i rodzeństwo zginęli z rąk Krzyżaków,on zaś porwany przez wrogów długo żył w nieświadomości,nie wiedział kim jest naprawdę.Lecz stary wajdelota Halban powiedział mu prawdę,wzbudził miłość do ojczyzny i chęć zemsty.Powoli także w Walterze Alfie rodził się bunt,który potem towarzyszył mu stale.Nie mógł pogodzić się z myślą o przeszłości i pragnął sprzeciwić się Krzyżakom,zniszczyć ich,zemścić się za śmierć bliskich i krzywdy wyrządzone narodowi litewskiemu.Jednak droga wskazana Walterowi Alfowi nie miała być łatwa.”Zatem podstęp i zdrada staja się technika walki uczuciem dominującym zemsta i pragnienie odwetu.Konrad Wallenrod jest więc poniekąd synem zemsty,który kroczyć musi drogą wszystkich spiskowców-przybierać maskę dwulicowości,uciekać się do obłudy i kłamstwa,wreszcie do zdrady”.
Jako średniowieczny rycerz ,ceniący sobie nade wszystko honor,wzdragał się jednak przed zdradliwymi i podstępnymi metodami walki.Konieczność wstąpienia na drogę podstępu i zdrady rodzi u niego głęboki konflikt wewnętrzny-bardzo trudno jest mu zgodzić się na nieuczciwość.Konrad pragnie wolności dla ojczyzny,pragnie jej zwycięstwa nad Krzyżakami,ma świadomość swoich ogromnych możliwości lecz przytłacza go ta presja,ten obowiązek działania.
„Jest to świadomość ciężaru powinności,który z racji powołania bierze się dobrowolnie na siebie,ale w głębi tej świadomości-pulsuje stale rozgoryczeni i opór”
„Owemu wewnętrznemu nakazowi,który skłania do popełniania czynów wzniosłych lecz odczuwanych równocześnie jako haniebne,Wallenrod nie ulega bezkonfliktowo,przeciwnie:wyraża swój protest przeciw bezlitosnej tyranii patriotycznego powołania”.
„Mimo buntu i wewnętrznego rozdarcia Konrad podejmuje się urzeczywistnienia swojej misji.Motywacja jego czynów jest złożona.Składa się na nią duchowy związek z ojczyzną idealną wysnuta z podań i pieśni wajdeloty,związek z rodziną,traumatyzm zemsty za śmierć matki.Nade wszystko jednak postawę Wallenroda określa poczucie moralnej powinności.Kategoryczny nakaz wielkości moralnej skłania bohatera do wzięcia na siebie odpowiedzialności za losy zagrożonej wspólnoty.Jndywidualistyczny bunt przeciw byciu narzędziem zbiorowego etosu wygasa w obliczu prawdy tego duchowego doświadczenia”.
Wallenroda kształtuje nie tylko pragnienie zemsty.Nie jest on bezdusznym mścicielem pozbawionym uczuć,buntuje się przeciw temu,co jest zmuszony robić,nie chce krzywdzić.
„Jest także człowiekiem o świadomości nieszczęśliwej sumieniu rozdartym,o duszy spustoszonej przez konieczność dopełnienia straszliwej misji.Toteż mówi o sobie,iż płakał,ażeby mordowac,a po dokonaniu zemsty ogarnia go znużenie własną biografią mściciela i współczucie dla unicestwionych wrogów->>Już dosyć zemsty-i Niemcy są ludzie<<.Marzy nawet o jakimś odrodzeniu moralnym oczyszczeniu przez powrót do domowego życia,do Aldony”.
Konrad jest jednak bohaterem tragicznym,nie jest mu dane szczęście z ukochaną kobietą,przez całe życie jest sam,obowiązek staje na drodze miłości.Patriotyzm okazuje się sprzeczny z wizją szczęścia człowieka.”Tragizm Wallenroda wynika więc nie tylko ze świadomości niemoralnego charakteru podjętej misji czy świadomości nieuchronnej śmierci lecz również z doświadczanej wciąż samotności”.
Postać Williama Wellesa z filmu „Waleczne serce”ma zaskakująco wiele wspólnego z bohaterem mickiewiczowskiego dzieła romantycznego.Akcja tego niezwykłego widowiska toczy się w Szkocji i Anglii na przełomie XIII i XIV wieku i skupia się wokół walki szkockiego narodu z angielskim ciemiężycielem.Oto słowa autora scenariusza filmu Randalla Wallace’a : „Nasz film stanowi pochwałę honoru i odwagi,afirmację wierności ideałom i najgłębszym przekonaniom.Opowiadamy w nim prawdziwą historię życia człowieka,który poświęcił wszystko w imię najwyższych wartości”
Główny bohater William Walles,tak jak Konrad Wallenrod,zostaje w dzieciństwie pozbawiony rodziny,widzi zamordowanego ojca i już wtedy jego dziecięce serce czuje chęć pomszczenia krzywdy.Ojciec jawi mu się we śnie i daje wskazówkę: „Masz wolne serce,miej odwagę iść zawsze za jego głosem”.
Stryj Argoil zabiera Williama,wychowuje go,uczy walczyć i po latach Walles wraca w rodzinne strony,by ujrzeć piękna Maron,o której pamięć żyłą w nim przez cały czas.Chce w szczęściu spędzić z nią życie.Tyrania jednak odbiera mu miłosć,zabiera mu wszystko to,co najdroższe,ukochane.Jego żona ginie bowiem z ręki angielskiego mordercy.To budzi w Williamie prawdziwa wściekłość,furie.Śmierć umiłowanej kobiety staje się źródłem buntui przeciw wrogom.Walles od tej chwili pała chęcią zemsty i jest gotów na wszystko,by pomścić Maron.Pragnie również wolności dla Szkocji,pragnie,by rodacy mogli godnie i szczęśliwie żyć,bez nieustannego strachu i cierpienia.Staje się duchowym przywódcą,jego charyzma i oddanie idei wolności przyciągaja innych.Razem ze współtowarzyszami podejmuja walkę,nawet jeżeli szanse na wygrana wydaja się znikome.
„Mogą odebrać nam życie,Ale nigdy nie odbiorą nam wolności”.
I udaje się zwyciężać jazdę angielską przy pomocy podstępów.
Walles jest człowiekiem nieugiętym,bezkompromisowym,stracił już wszystko ,co miał do stracenia,pozostaje mu tylko walczyć do końca.Cały czas buntuje się przeciwko władzy króla angielskiego.
Mówi do księżnej : „…zabili ją,by mnie złapać.Powiedz swojemu królowi,że William Walles nie będzie niczyim poddanym”. Jest zawsze wierny tylko sobie i swojej idei,ale także wierzy w ludzi,w to,że tak jak on zrobią wszystko dla wolności.Mówi do przedstawicieli klanów: „Musimy spróbować!Chcę żyć,mieć dom,dzieci,święty spokój,ale to nie będzie nic warte jeśli nie będziemy wolni”.
Niestety zostaje zdradzony przez Roberta Bruce’a i przedstawicieli szlachty,po czym sam wymierza sprawiedliwość zabijając zdrajców Mornaya i Lockolma.Zostaje jednak wkrótce zwabiony w pułapkę i schwytany.
I tu buntuje się do końca,wie,że musi umrzeć,ale wybiera śmierć świadomie,godzi się na męczarnie,do końca pozostaje wierny idei wolności.
„Wszyscy musza kiedyś umrzeć,ale nie wszyscy naprawdę żyją.Muszę być wszystkiego świadom,bo jeśli nie będę to król już wygrał”.
Zanim William Walles wydał ostatnie tchnienie ciszę wypełnił rozdzierający krzyk „WOLNOŚĆ!!!”,a waleczny duch tego wielkiego człowieka pozostał w jego braciach,którzy w końcu spełnili marzenie o wolności.
Jakże podobne są postacie Konrada i Williama.Obaj zostają pozbawieni rodziny,która ginie z ręki wroga,obaj buntują się czynnie przeciw rzeczywistości zniewolenia i mszczą się za krzywdy wyrządzone sobie i ojczyznie.Obaj pragną wolności dla swego narodu,obaj działają podstępem.
Zarówno Konrad jaki William nie zaznali szczęśliwego życia z ukochanymi kobietami.
Są także bohaterami tragicznymi,bowiem za nieustanny bunt płacą w końcu najwyższą cenę-muszą umrzeć.
Jeżeli miałabym ocenić te dwie postacie,to myślę,że ich postępowanie było oczywiście słuszne-poświęcili życie dla dobra wielu ludzi.Przyszło im żyć w trudnych czasach i los wciąż żądał od nich dokonywania wyborów.Obaj ci bohaterowie zbuntowani,lecz w końcu przekonani o słuszności swoich działań budzą mój podziw i szacunek,kierowali się przecież wzniosłą ideą wolności cudze dobro przedkładali nad własne szczęście.