Protokół badania umiejętności pisania J. Mickiewicz
Protokół, wypełniony. Potrzebny do diagnozy dysleksji dla starszych uczniów
PROTOKÓŁ BADANIA UMIEJĘTNOŚCI PISANIA wg J. Mickiewicz
Wiek, klasa …15 lat, klasa II gimnazjum
I. Charakterystyka błędów występujących w pisaniu na podstawie sprawdzianów pisania ze słuchu
a Błędy symptomatyczne dla zaburzeń funkcji wzrokowej i pamięci wzrokowej Załącznik Nr 2
1 Mylenie liter o podobnym kształcie a-o, l-ł-t, n-r, m-n, u-y, u-w, e-ę, a-ą -
2 Mylne odtwarzanie położenia liter b-p, b-d, d-g, p-g, m-w, n-u -
3 Pomijanie drobnych elementów graficznych liter (znaki dialektyczne „ogonki, ą, ę) +
4 Błędy typowo ortograficzne u-ó, ż-rz, h-ch +
5 Różnicowanie liter dużych dużych małych +
6 Mylenie liter rzadziej używanych H-F-L -
7 Inne błędy-
Liczba błędów 3
b Błędy symptomatyczne dla zaburzeń funkcji słuchowej, w tym słuchu fonematycznego
1 Zniekształcanie struktury wyrazu
Opuszczanie liter +
Opuszczanie końcówek lub cząstek wyrazów, zmienianie +
Dodawanie liter -
Podwajanie liter -
Przestawianie kolejności liter -
Zniekształcanie pisowni całego wyrazu +
Łączna i rozdzielna pisownia +
Mylenie liter – odpowiedników głosek zbliżonych fonetycznie: b-p, w-f, g-k, dz-c, sz-s, i-y -
Mylenie wyrazów podobnie brzmiących -
2 Błędy typowo ortograficzne, wiążące się ze słabą precyzją w różnicowaniu słuchowym dźwięków dźwięków zaburzonym kojarzeniem słuchowo – wzrokowo – słuchowym
Zmiękczenia +
Utrata dźwięczności -
Różnicowanie i-j -
Różnicowanie ą, ę z om, on, em, en +
3 Inne – opuszczanie lub zmienianie wyrazu na inny (+)
Liczba błędów 7
Łączna liczba błędów w tekście 39
II. Ogólna ocena samodzielnych wytworów pisemnych (załącznik 3 i 4)
o Treść - dobra,
o Kompozycja – zachowuje podział na wstęp, rozwinięcie i zakończenie; tekst jasny, klarowny. Mała ilość znaków interpunkcyjnych Poprawność zaznaczonych akapitów negatywnie wpływa na wizualną ocenę pracy.
o Poprawność stylistyczna, gramatyka, interpunkcja: Stylistyka średnia, często wtrąca „gwarowe” powiedzenia; błędów gramatycznych niewiele; interpunkcja – bardzo słaba, przecinki ogranicza do minimum (również przepisując tekst), często brakuje kropek i dużych liter, właściwie, niczym nie rozgranicza zdań. W tekście zdarzają się jeszcze sporadycznie wykrzykniki, innych znaków interpunkcyjnych nie zauważam…
o Błędy ortograficzne i inne – dużo błędów, głównie przy pracy samodzielnej. Ilość błędów maleje, gdy uczeń zwraca na nie szczególną uwagę. Przy przepisywaniu tempo pisania maleje około pięciokrotnie. Uczeń nie rozumie prawie nic z tekstu, który właśnie skończył przepisywać.
o Liczba popełnionych błędów w pracach z badań: Błędów jest bardzo dużo.
III. Analiza wytworów szkolnych z różnych lat nauki (załącznik nr 7)
a Ocena częstotliwości występowania błędów
1 Błędy nieliczne (nie odbiegające częstotliwością od przeciętnie spotykanych w pracach uczniowskich
2 Błędy dość liczne +
3 Bardzo nasilone występowanie błędów
b. Charakter błędów
1. Typowo ortograficzne – pchaż, opanój się, chodzom, poglondy, spirzowe…
2. symptomatyczne dla zaburzeń funkcji percepcyjno – motorycznych m.in.:
o mylenie wyrazów o podobieństwie graficznym -
o mylenie liter o podobieństwie graficznym -
o opuszczanie detali graficznych – częste
o mylenie liter – odpowiedników głosek zbliżonych fonetycznie: zskończyła
o trudności z zapisem wyrazów skomplikowanych pod względem struktury głoskowo – literowej -
o opuszczanie liter -
o przestawianie kolejności liter -
o opuszczanie cząstek wyrazów –
o dodawanie, podwajanie liter – zdeformomowany, wizyzyta..
o zniekształcenie zapisu całych wyrazów +
o trudności z zapisem wyrazów „nowych” dla ucznia +.
o błędy w łącznej i rozdzielnej pisowni wyrazów niema, zemną, niezjem, tej że, (pozostawia duże przerwy w wyrazach, na tyle jednak małe, że trudno to uznać za błąd )
Inne: -
IV. Technika pisania
a. Tempo pisania: bardzo wolne, wolne, przeciętne, szybkie
b. Poziom graficzny pisma:
1. bez zastrzeżeń
2. zaburzony:
o Wadliwe odtwarzanie kształtu liter +
o Brak proporcji liter -
o Brak łączenia liter +
o Nierówne pochylenie liter +
o Pismo mało czytelne -
o Pismo zupełnie nieczytelne -
3. inne cechy pisma: Graficzne niedociągnięcia:„niekończenie” liter m.in. otwarte „a”, „g”itp ; „s” w „sz” przypominające kreskę, niewyraźne „w” „u”, „c” w „ch”itp.; „ogonki” przy „ą” i „ę” mało wyraźne lub odwrócone, większość liter uproszczonych;
Litery w wyrazach sporadycznie są ze sobą połączone, przerwy pomiędzy literami bardzo nierównomierne.
c. Ustalenie, którą ręką uczeń pisze i czy wiążą się z tym jakieś trudności (np. w przypadku leworęczności)
Uczeń pisze prawą ręką, prawidłowo trzyma długopis, nie zwraca szczególnej uwagi na postawę ciała podczas pisania, zeszyt przechylony.
V. Pamięć słuchowa (na podstawie obserwacji pisania w trakcie dyktand)
o Bez zastrzeżeń – potrafi zapamiętać nawet bardzo długie fragmenty tekstu
o Zapominanie tekstu, konieczność powtórzeń dyktowanych zdań, dzielenia zdań na części - w przypadku potrójnego złożenia zdania, trudnego wyrazu na początku
o Opuszczanie wyrazów – zdarza się
o Opuszczanie większych fragmentów zdań – przy przepisywaniu, podczas dyktanda nie więcej niż jeden wyraz
o Zmiana kolejności wyrazów – 1 raz
o Zamiana wyrazów na podobne brzmieniowo – tak, również na nieczytelny „szlaczek”
o Zamiana wyrazów na inne, np.: bliskoznaczne - jw
o Błędny zapis końcówek – zmiana przypadku, o:a