Monitory

Żaden komputer nie nadaje się do pracy bez monitora czy wyświetlacza. Najczęściej jest to monitor kolorowy, przypominający mały telewizor. Informacje, które są wyświetlane na ekranie monitora, pochodzą z karty graficznej w komputerze. Karta graficzna zmienia komputerowe dane w sygnał wideo, który następnie może wyświetlić monitor.
W ostatnich latach jakość monitorów gwałtownie wzrosła. Podczas, gdy pierwsze zestawy PC potrafiły wyświetlić tylko jednobarwne teksty, nowoczesne karty graficzne i monitory wyświetlają obraz o jakości lepszej niż w przypadku dobrych odbiorników telewizyjnych. Komputery przenośne wykorzystują płaskie ekrany wyświetlaczy, które funkcjonują na zasadzie podobnej do wyświetlaczy kalkulatorów. Różnica polega na tym, że na ekranach tych komputerów można wyświetlić nie tylko cyfry i litery, lecz także grafikę. Oprócz monitorów kolorowych na rynku można jeszcze spotkać monitory czarno białe, których praktycznie już się nie używa. Istotna jest także wielkość plamki(piksela) - określa on maksymalną rozdzielczość, przy której monitor generuje czytelny obraz. Ważna też jest częstotliwość odświeżania ekranu, np. 56 Hz – co oznacza 56 obrazów na sekundę. Popularne są też monitory ciekłokrystaliczne LCD, które najpierw były wykorzystywane w laptopach, a obecnie coraz częściej wśród stacjonarnych komputerów osobistych. Najważniejszą częścią monitora jest lampa elektronowa - kineskop. Materiałem świecącym na ekranie jest luminofor, który pobudzany jest strumieniem elektronów wygenerowanym w wyrzutni elektronów. Luminofor świeci jeszcze przez jakiś krótki czas. Wiązka elektronów nie może być jednak rozbieżna, powinna skupiać się dokładnie w jednym punkcie po to, by obraz był ostry.
Sterowaniem wieloma funkcjami monitora zajmuje się karta graficzna. To ona określa ile czasu ma trwać wyświetlanie linii, całego obrazu, a przede wszystkim, jaką energię ma nieść wiązka elektronów (taką jaskrawość będą miały wyświetlane punkty). Obraz wyświetlany jest punkt po punkcie, linia po linii, począwszy od góry i od lewej strony. Aby powstał obraz kolorowy stosuje się trzy wiązki elektronów, które padają na trzy różne elementy luminoforu, każdy w innym kolorze podstawowym (czerwonym, zielonym, niebieskim). Elementy te leżą na ekranie bardzo blisko siebie, tak, że rozświetlone powodują wrażenie powstania punktu o kolorze wypadkowym, którego składowymi są właśnie kolory pobudzonych elementów luminoforu. W zależności od energii każdej z trzech wiązek uzyskać można ogromną liczbę odcieni(dla monitorów VGA i SVEGA).



Typy monitorów:
-CRT(Cathode Ray Tube) - z lampą kineskopową-monitory monochromatyczne i kolorowe. Przypomina zasadą działania i po części wyglądem telewizor. Głównym elementem monitora CRT jest kineskop.
-LCD(Liquid Crystal Display) - ciekłokrystaliczne, o płaskiej obudowie, które są lekkie, wyświetlają doskonale płaski obraz i nie migoczą.

Podstawowym problemem przy produkcji monitorów CRT jest taka ich konstrukcja, aby z jednej strony nie miały zbyt dużych gabarytów, a z drugiej aby ich ekran był możliwie jak najbardziej płaski. Jest to trudne do osiągnięcia, gdyż powierzchnia lampy kineskopowej jest zawsze wycinkiem sfery (ewentualnie walca).
Monitory LCD powoli wypierają swoją starszą konkurencję, jaką są monitory CRT. Proces ten odbywa się powoli, lecz ostatnimi czasy zaczyna nabierać tempa. Poprawiają się parametry monitorów LCD, spadają ich ceny. Podstawowym problemem przy produkcji monitorów ciekłokrystalicznych jest osiąganie dużej rozdzielczości przy zachowaniu jak najmniejszej bezwładności. Bezwładność monitorów ciekłokrystalicznych wynika z faktu, że każdy piksel wyświetlanego obrazu musi być osobno włączany (lub wyłączany) przy każdym odświeżeniu obrazu. Piksele są włączane i wyłączane sekwencyjnie - jeden, po drugim. Czym większa rozdzielczość, tym potrzeba więcej pikseli, co powoduje, że na włączenie każdego z nich zostają coraz krótsze odcinki czasu. Minimalny czas włączenia/wyłączenia piksela jest zaś ograniczony czasem orientacji ciekłych kryształów w polu elektrycznym, które to zjawisko jest podstawą działania tych monitorów.


Parametry monitora:
-wielkość ekranu - podawana w calach przekątna ekranu (typowe wielkości to 14, 15, 17, 19, a nawet 21 cali)
-częstotliwość odświeżania - ilość obrazów wyświetlanych w ciągu 1 sekundy, podawana w Hz,
-plamka - odległość na ekranie dwóch punktów o tej samej barwie, decyduje o dokładności odwzorowania obrazów,
-rozdzielczość - max. ilość punktów w poziomie i pionie możliwych do wyświetlenia bez straty jakości.