Cześnik i Rejent - podobieństwa i kontrasty.

Plan:
1. Kim są bohaterowie "Zemsty"?
2. Jakie maja cechy podobne?
a) upór i nieustepliwość,
b) nieuczciwość,
c) zachłanność na pieniądze,
d) porzekadła.
3. Jakie są między nimi różnice?
a) wygląd zewnętrzny, ubranie,
b) temperament,
c) bezpośredność Cześnika i obłuda Milczka,
d) stosunek Milczka do syna.
4. Śmieszność przedstawionych postaci.


Cześnik Raptusiewicz i Rejent Milczek - to bohaterowie komedii Aleksandra Fredry pt. "Zemsta". Są to dwaj szlachciece, którzy mieszkają po sąsiedzku. Dzieli ich tylko na wpół rozwalony mur między ich posiadłościami i o ten mur graniczny od dawna toczą spory i kłótnie. Ten kawałek muru nie jest wart tego sporu, ale obydwaj są okropnie uparci i nieustępliwi. Żaden nie chce zrozumieć racji drugiego, tylko wyłącznie myśli o tym, jak temu drugiemu dokuczyć, żeby tamten ustąpił. Obaj są niezdolni, by logicznie i rozumnie pomyśleć.
I Cześnik, i Rejent są w tym sporze nieuczciwi. Czesnik karze rozbierać mur, choć nie jest on jego własnością, a Rejent przekupuje świadków, żeby kłamali. Nie chce też zapłacić ludziom za parcę, choć im to obiecał.
Obaj mają pogardliwy stosunek do ludzi nizszego stanu. Wyraża sie to w tym, jak odnoszą się do Papkina, do służby i do pachołków.
Są zachłanni na pieniądze i wszelkie dobra. Myśląc, że Podstolina ma majątek, Cześnik chce się z nią sam ożenić, a Rejent chce z nią ożenić własnego syna. Uczucia nie mają dla nich większego znaczenia.
Mają także obydwaj swoje porzekadła, które ciągle wplatają do rozmowy. Czesnik powtarza wciąż "mocium panie", a Rejent do każdego zwraca się obłudnie "serdeńko", nawet do murarza, którego za chwilę każe wyrzucić za drzwi.
Wydaje się jednak, że więcej ich różni. Mają zupełnie inny wygląd. Czesnik jest gruby, potężny, z zakręconymi do góry wąsami. Milczek jest chydy, wysoki, zgarbiony, a wąsy wiszą mu w dół jak u suma. Cześnik chodzi w staropolskim kontuszu, przepasany haftowanym pasem. Milczek jest ubrany jak ksiądz, w czarny surdut zapięty pod szyją.
Różnią się także temperamentami. Cześnik jest gwałtowny, prędki w decyzji. Szybko wpada w złość i szybko mu ona przechodzi. Dlatego Fredro dał mu nazwisko Raptusiewicz. Jak go ogarnie pasja, przestaje myśleć i może narobić wiele głupstw. Rejent ma na nazwisko Milczek, które oddaje jego charakter. jest cichy, skryty i przebiegły. Nie zdradza się ze swoimi planami. U Cześnika co w myśli, to na języku, zaś Rejent jest milczący, obłudny i wredny. Wciąż powołuje się na wolę boską, mówi:
"Niech się dzieje wola nieba,
Z nią się zawsze zgadzać trzeba".

Ale dobrze wie, że to nie jest wcale wola nieba, tylko jego własna wola. Cześnik mówi o nim:

"Słodki, cichy, z kornym licem,
Ale z diabłem, z diabłem w duszy!"

I chyba ma rację. Rejent chce pokonać Cześnika oszukaństwem i krzywoprzysięstwem swoich sług, a Czesnik Rejenta pałaszem i strzelbą.
Rejent jest też złym ojcem. Chce ożenić syna z Podstoliną, aby się zemścić na Cześniku. Nie obchodzi go, że Podstolina jest stara i Wacław jej nie kocha.
Kiedy opisuje się Cześnika i Rejenta, to wydają się oni okropnymi, odrażającymi ludźmi. Ale w komedii wcale tacy nie są. Są bardzo śmieszni i zabawni. Pisarz przedstawia ich wady z przymrużeniem oka, a nawet jakby z sympatią. To jest właśnie wielka sztuka Fredry, że potrafi ośmieszając wady ludzkie bawić nas. Jego krytytka nie jest gorzka, ale łagodna i pogodna. Kiedy przestajemy się już śmiać, widzimy krytykę zawartą w komedii "Zemsta" i jej nieprzemijającą aktualność.