Społeczestwo obywatelskie

Mianem społeczeństwa obywatelskiego określa się takie społeczeństwo, w którym do minimum ograniczona jest ingerencja władzy politycznej w życie obywateli. W takim społeczeństwie obywatele z własnej inicjatywy tworzą odpowiadające ich potrzebom formy życia gospodarczego, społecznego i kulturalnego.
Społeczeństwo obywatelskie to społeczeństwo cywilne, natomiast państwo rozumiane jest jako społeczeństwo polityczne. To ostatnie to nic innego, jak struktura władzy publicznej. Ideą społeczeństwa obywatelskiego jest to, że jego członkowie dysponują własnymi środkami utrzymania oraz w miarę zaspokajania swoich potrzeb samodzielnie organizują się.
Do myśli społeczeństwa obywatelskiego nawiązywały ruchy liberalne, socjaldemokratyczne i socjalistyczne. Według nich społeczeństwo obywatelskie oparte ma być na sieci niezależnych od władzy publicznej i samodzielnie tworzonych przez obywateli organizacji o różnym charakterze. Istotnym składnikiem takiego społeczeństwa jest samorząd. Obywatele jednocząc się w społeczeństwie obywatelskim zaspokajają potrzeby indywidualne i grupowe. Społeczeństwo rozumiane w taki sposób tworzy most, który stanowi kompromis między państwem a społeczeństwem i jednostką.
Dlaczego nie w każdym państwie istnieje społeczność obywatelska?
a) nie moze istnieć w państwach o ustroju totalitarnym - ingerowanie we wszystkie aspekty życia obywateli
b) nawet w państwach w których panuje demokracja nie koniecznie musi istnieć dobrze działające społeczeństwo obywatelskie, np. wydarzenia w czasie ostatnich wyborów - obywatele bardzo nie interesowali sie kandydatami o czym świadczyła niska frekfencja, mimo że ludzie mogą głosować nie robią tego.
W roku 1989 nie byliśmy społeczeństwem w pełni obywatelskim ze względu na panujący wtedy komunizm. Ruch komunistyczny oddzielił się od ruchu socjalistycznego w I połowie XX wieku. Formą organizacyjną były partie komunistyczne, których celem było zdobycie władzy drogą rewolucyjnej przemocy. Odrzucały one demokratyczne metody działania, traktując je jako przeżytek burżuazyjny. Zasady organizacji zostały przejęte od bolszewików. Kładziono duży nacisk na bezwzględną dyscyplinę wobec celów formułowanych przez elitarnych i kadrowych przywódców. Po dojściu do władzy, partia komunistyczna dążyła do eliminacji przeciwników politycznych wszelkimi metodami. Stawała się także jednolita z aparatem państwowym. Po czasie zatracała swoją ideowość i stawała się często tylko środkiem do podniesienia statusu społecznego osób z kręgu władzy.