Elementy ukazujące starą Polskę szlachecką w "Panu Tadeuszu", cytaty.

portrety wiszące na ścianach spolicowskiego dworu uprzytamniają ostatnie lata Rzeczypospolitej i Insurekcji Kościuszkowskiej: "Kościuszko w czamarce krakowskiej."

zegar kurautowy wygrywa melodię wiążącą się z powstaniem Legionów Henryka Dąbrowskiego w 1797roku: "(...) pociągnął za sznuek / By stary Dąbrowskiego usłyszeć mazurek."

opowieść Gerwazego przypomina minioną epokę szlacheckiej Rzeczypospolitej (ks. II, w.274)

opowieść Gerwazego nawiązuje do czasów Konstytucji 3 maja i do jej zbrojnych obrońców (ks. II, w.285)

urządzenie pańskich imienin, przyjmowanie znaczniejsztych gości, bale (ks. II, w.228)

ugaszczanie szlachty jadącej na sejmiki (ks. II, w.220)

uczestniczenie we mszy ś. szlachty i ludu (ks. XI, w.153)

przebieranie się w strój ludowy z okazji ważnych uroczystosci (ks. XII, w.702)

odmawianie pacierza przez posiłkiem

usługiwanie damom przy posiłkach

spożywanie typowo polskich potraw np. bigos, rosół królewski, wódka gdańska, kawa.

grzybobranie (ks. III, w 220)

polowanie

biesiadowanie po polowaniu

szacunek do pracy szlachty zaściankowej

obchodzenie uroczystości w karczmie

chrzciny, wesela