Elementy ukazujące starą Polskę szlachecką w "Panu Tadeuszu", cytaty.
portrety wiszące na ścianach spolicowskiego dworu uprzytamniają ostatnie lata Rzeczypospolitej i Insurekcji Kościuszkowskiej: "Kościuszko w czamarce krakowskiej."
zegar kurautowy wygrywa melodię wiążącą się z powstaniem Legionów Henryka Dąbrowskiego w 1797roku: "(...) pociągnął za sznuek / By stary Dąbrowskiego usłyszeć mazurek."
opowieść Gerwazego przypomina minioną epokę szlacheckiej Rzeczypospolitej (ks. II, w.274)
opowieść Gerwazego nawiązuje do czasów Konstytucji 3 maja i do jej zbrojnych obrońców (ks. II, w.285)
urządzenie pańskich imienin, przyjmowanie znaczniejsztych gości, bale (ks. II, w.228)
ugaszczanie szlachty jadącej na sejmiki (ks. II, w.220)
uczestniczenie we mszy ś. szlachty i ludu (ks. XI, w.153)
przebieranie się w strój ludowy z okazji ważnych uroczystosci (ks. XII, w.702)
odmawianie pacierza przez posiłkiem
usługiwanie damom przy posiłkach
spożywanie typowo polskich potraw np. bigos, rosół królewski, wódka gdańska, kawa.
grzybobranie (ks. III, w 220)
polowanie
biesiadowanie po polowaniu
szacunek do pracy szlachty zaściankowej
obchodzenie uroczystości w karczmie
chrzciny, wesela