Wpływ grupy społecznej na zachowanie jednostki "The Green Street Hooligans"
Mianem grupy społecznej określa się zbiór ludzi traktowanych jako całość (zespół) wyróżniany ze względu na jakąś odpowiednio doniosłą łączącą ich więź społeczną, obiektywną, czy subiektywną. Do grupy jednostka przynależy ze względu na określony rodzaj więzi (selektywność uczestniczenia w grupie), wobec czego może ona należeć jednocześnie ze względu na różne sprawy do wielu grup, na przykład do grupy rodzinnej, narodowej, wyznaniowej, zawodowej, politycznej, sportowej, itd.
Grupę tworzą ludzie ze względu na jakieś doniosłe, wiążące ich stosunki, w węższym znaczeniu używa się jednak słowa „grupa” dopiero w odniesieniu do takiego zespołu ludzi, którzy mają poczucie odrębności jako zespół, poczucie tożsamości grupowej (np. grupę tworzą turyści obsługiwani rasem w czasie wycieczki, nie znaczy to jednak, by z tego powodu powstało u nich poczucie odrębności grupowej). Odrębność grupowa może być kształtowana i podkreślana przez odznaki uczestnictwa, symbole grupowe, stroje, rytuały np. harcerskie, wojskowe, itp. Grupy dzielą się na pierwotne i wtórne. Grupy pierwotne są małymi grupami, których członkowie mają bliskie, osobiste i trwałe związki. Z powodu bliskości i trwałości związków, grupy te mają duże znaczenie dla jednostki. W istocie Cooley nazwał je „pierwotnymi” dlatego, że stanowią podstawę rozwoju społecznego jednostki. Najlepszym przykładem takiej grupy pierwotnej jest rodzina. Członkowie takiej grupy spędzają razem dużo czasu, podejmują wspólne działania i dzielą się doświadczeniami. Związki między nimi są głębokie ze względu na ładunek emocjonalny. Członkowie grup pierwotnych najczęściej dużo o sobie wiedzą i dbają o wzajemne dobro.
Grupy wtórne są zazwyczaj większe, a ich trwałość ma charakter okresowy. Powstają w określonym celu, związki między nimi nie są osobiste. Owe „wtórne związki” nie zespalają członków grupy tak silnie, jak „związki pierwotne”. Grupy wtórne to zbiorowości dążące do wykonywania specyficznego zadania i nie wywierające trwałego wpływu na tworzące je jednostki. Ładunek emocjonalny członków grupy wtórnej jest ogólnie bardzo nikły; interakcje między nimi dotyczą w głównej mierze działań grupowych, a nie potrzeb, pragnień czy problemów poszczególnych członków. Członkowie grupy wtórnej nie przejawiają chęci pogłębienia wiedzy na swój temat.
Bohaterem produkcji filmu pt: „Greek Street Hooligans” jest Matt Buckner (Elijah Wood), student Harvardu niesprawiedliwie wydalony z uczelni. Zdruzgotany i zagubiony niedoszły absolwent dziennikarstwa, postanawia uciec na chwilę do siostry, do Londynu. Przypadkowo, trafia tam na rówieśnika imieniem Pete (Charlie Hunnam), kibica klubu West Ham United. W ten sposób rozpoczyna się największa przygoda i, jak zapewnia sam bohater, najważniejsza lekcja jego życia. Pete po zawarciu znajomości z młodym Amerykaninem, postanawia zapoznać go ze swoimi przyjaciółmi – również kibicami. Matt na początku nie rozumie pasji, jaką próbuje go zarazić Pete.
Niektóre grupy wtórne łączą swoich członków na dłużej, przejmują cechy grup pierwotnych. Członkowie takich grup dopuszczają bliższe kontakty osobiste, jadają wspólne posiłki (np.. lunch), organizują wspólne przedsięwzięcia nie związane z pracą (np. zawody sportowe) i spotykają się w rodzinnym gronie. Zasadniczą różnicą między grupami pierwotnymi, a wtórnymi jest stopień zaangażowania emocjonalnego w grupie jako całości i wobec jej członków oraz utrzymywanie długotrwałych, głębokich związków między członkami. Widzi młodych (i nie tylko) ludzi bezkrytycznie oddanych swej drużynie. Obserwuje ich poczynania i zachowania – zaangażowanie fanów, dawnych przywódców, poznaje wrogów, przyjaciół, zdrajców, ofiary, a także bohaterów. Widzi, że grupa do której dołączył jest zwarta i zdolna do wielkich poświęceń. Matt na początku odmawia brania udziału w walkach ulicznych i częstego przebywania w pijalni piwa, gdzie się wszyscy spotykają…
Grupy można podzielić także na grupy „swoje” i „obce”. Grupę „swoją” stanowi zbiorowość, do której jednostka należy i z którą dzieli poczucie tożsamości i lojalności. Przeciwieństwem grupy „swojej” jest grupa „obca”,, do której jednostka nie należy,, i wobec której nie jest lojalna. Ludzie zazwyczaj są nastawieni negatywnie, a nawet wrogo, w stosunku do grup obcych. „My” to członkowie grupy „swojej”; „oni” są członkami grupy „obcej”.
Matt bardzo szybko się dostosował do nowego otoczenia i uległ namowom Pete’a. zaczął chodzić na mecze i przekonał się, że jednak wrogów można mieć wszędzie. Jego wrogiem w Wielkiej Brytanii okazała się grupa kibiców, która od lat prowadzi „wojnę” z „jego” grupą.
Nie można nie przeceniać wpływu, jaki wywiera styczność, albo bliskość geograficzna na związek jednostki z grupą. Nacisk grupy środowiskowej rówieśniczej to termin odnoszący się do sytuacji, w której pojawia się jawna lub ukryta presja ze strony osób o porównywalnym statusie społecznym na przyjęcie postaw, podjęcie zachowań lub wygląd, które mogłyby nie odpowiadać danej osobie.
Im więcej jest cech pierwotnych w danej grupie, tym większa jest możliwość oddziaływania na nas,, i to pod wieloma względami. Jednym z nich jest wpływ na nasze wyobrażenie o sobie, ponieważ widzimy własne odbicie w gestach innych, którzy są dla nas kimś ważnym, innym żargon, bądź slang – specyficzny język tworzony przez grupę, która nadaje niektórym słowom oznaczenia nieco odmienne od obowiązujących lubb tworzy całkiem nowe wyrazy – dzięki temu komunikacja przebiegająca wewnątrz grupy ulega uproszczeniu. Wpływom podlegają także nasze wartości i przekonania, ponieważ mamy skłonność do przyjmowania kulturowych symboli ważnych dla grupy, z którą związane jest nasze wyobrażenie o sobie. Jeszcze innym przedmiotem oddziaływania jest nasze zachowanie w ramach określonych ról oraz motywacja, ponieważ stosujemy się do norm obowiązujących w grupie pierwotnej i przejmujemy jej wartości i przekonania, a w konsekwencji dopasowujemy do nich nasz ogólny styl wykonywania ról i nasz sposób postępowania. Grupa ma wpływ także na nasze uczucia i emocje, ponieważ nasze stany emocjonalne podlegają wahaniom w zależności od tego, jak kształtują się kontakty z osobami, które są dla nas kimś ważnym.
Grupa kibiców, do których dołączył Matt była bardzo zgrana i wiedziała czego chce i jak chce postępować w życiu – dlanich klub był najważniejszy. Niewiele czasu musiało minąć aby Amerykanin zafascynował się typowo europejskim sportem jakim była piłka nożna. Szybko zrozumiał i sam zaczął się posługiwać żargonem jaki obowiązywał wśród nowych znajomych.
Świadomość, że grupy mają taką siłę oddziaływania, może być bulwersująca, zwłaszcza a społeczeństwie, w którym wartości kulturowe kładą nacisk na niezależność. Jeśli nie zamierzamy sami siebie oszukiwać, to sprawa jest oczywista: wyobrażenie o sobie, wartości i przekonania, nastroje i emocje, sposób bycia znajdują się pod silnym wpływem naszych grupowych przynależności. Wszystko znacznym stopniu jest kształtowane przez nasze uczestnictwo w grupie, chociaż na nasze wcześniejsze przynależności do innych grup – takich jak na przykład rodzina i bliscy przyjaciele – także wywierała i nadal wywiera na nas silny wpływ. Nie jesteśmy bowiem interpersonalnymi kameleonami i nie zmieniamy każdego aspektu swojej osobowości z chwilą przejścia do nowej grupy. Przynależność do nowej grupy musi przełamać skutki naszych wcześniejszych powiązań, choć częściej można zaobserwować dołączenie do owych skutków także jej oddziaływań.
Film jest nasycony elementami psychologicznymi i motywami pouczającymi: konflikt pokoleń i etyki zawodowej, lojalność, rodzinne zobowiązania ii heroiczne poświęcenia w imię honoru. Ale wyraźnie widać, jak główny bohater ulega wpływom „nowej grupy” i upodabnia się do jej członków. Nawet po powrocie do domu, USA, posiada cechy nabyte przez przyjaciół – kibiców. Wraca do domu, do starych problemów i wykorzystuje to, czego się nauczył – postanawia się zemścić, ale nie siłą. Matt jest zupełnie innym człowiekiem, a wyjechał tylko do siostry.
BIBLIOGRAFIA:
· „Grupy – Psychologia społeczna” – C. K. Oyster
· „Socjologia. Analiza społeczeństwa” - P. Sztompka
· „Socjologia” - A. Giddens
· „Wstęp do socjologii” – N. Goldman
· „Elementy socjologii” - H. Mendras
· „Encyklopedia ‘Blackwella’. Psychologia społeczna” – A.S.R.Manstead, M.Hewstone