Jan Paweł II (1920-2005)
Jan Paweł II, Karol Wojtyła (1920-2005) był papieżem od 1978. Urodził się w Wadowicach. W chwili porodu matka poprosiła akuszerkę, by otworzyła okno, gdyż z pobliskiego kościoła dobiegały dźwięki odprawianego właśnie nabożeństwa majowego. Przy ich akompaniamencie urodził się przyszły papież Jan Paweł II. Przyszedł na świat 18 maja 1920 roku. Był drugim synem Karola Wojtyły seniora i Emilii z Kaczorowskich. Sakrament chrztu przyjął 20 czerwca 1920 roku i otrzymał imiona Karol Józef. Karol po ojcu, Józef po Józefie z Nazaretu i swoim wuju. Rodzicami chrzestnymi byli Józef Kuśmierczyk i Maria Wiadrowska. Jego matka była nauczycielką, ojciec zaś oficerem. Matkę stracił mając 9 lat; trzy lata później zmarł jego starszy brat. W latach 1940-1944 przyszły papież pracował jako robotnik w krakowskich zakładach chemicznych „Slovay” w Borku Fałęckim. Posłany do kamieniołomu tej firmy, napisał na ten temat obszerny wiersz-poemat pod tytułem „Kamieniołom”. Początkowo Karol chciał zostać aktorem, później bardziej zainteresowało go pisanie sztuk teatralnych; powstało ich sześć, a najbardziej znaną jest „Przed sklepem jubilera”. Studiował na uniwersytetach w Krakowie (polonistykę od 1938) i Rzymie (1946-1948 w Papieskim Uniwersytecie Św. Tomasza z Akwinu), uzyskując doktorat z teologii. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1946, odbywszy 1941-1945 studia w tajnym seminarium w Krakowie, jednocześnie pracując jako robotnik w kamieniołomie. Od 1948 był wikarym w Niegowici. Przez rok był też proboszczem w parafii Św. Floriana w Krakowie (do 1951).Na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego obronił pracę habilitacyjną. Wykładał w seminariach duchownych (katowickim, częstochowskim i śląskim), a także od 1954 na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Sakrę uzyskał w 1958 jako biskup pomocniczy archidiecezji krakowskiej, w 1964 został arcybiskupem, metropolitą Krakowa, a w 1967 kardynałem. Brał udział w soborze watykańskim II (1962-1965).
16 X 1978 Kardynał Karol Wojtyła został wybrany pierwszym od ponad 400 lat papieżem nie-Włochem. Przedsięwziął bardzo aktywne działania duszpasterskie, m.in. wizyty w wielu krajach świata (odwiedził przeszło 132 państwa, ponad 900 miejscowości w trakcie 104 pielgrzymek), zyskując ogromną sympatię i popularność. W podróżach spędził 586 dni. W sumie poza Włochami przebywał około 7 proc. czasu trwania pontyfikatu. Podczas wszystkich podróży zagranicznych przebył ponad 1 650 900 km, co odpowiada ponad 30-krotnemu okrążeniu Ziemi wokół równika i trzykrotnej odległości między Ziemią a Księżycem. Polska jest krajem, który papież odwiedził najwięcej razy - dziewięć. Siedem razy odwiedził USA, Francję - 6 razy, Meksyk i Hiszpanię - po 5 razy. W czasie podróży zagranicznych Jan Paweł II wygłosił ponad 2400 przemówień. Najdalszą była 32. podróż zagraniczna - na Daleki Wschód i do Oceanii (18 listopada - 1 grudnia 1986 r.), w czasie której papież przebył 48 974 km. Drugą pod względem przebytej odległości była 44. pielgrzymka - do Korei Płd., Indonezji i Mauritiusa (6-16 października 1989r.). Podróż na Daleki Wschód i do Oceanii była też najdłuższą, trwała - 13 dni, 6 godzin i 15 minut. Na drugim miejscu pod tym względem znajduje się pielgrzymka do Ameryki Południowej (31 marca - 13 kwietnia 1987 r.), która trwała 13 dni i 4 godziny. Na trzecim - siódma podróż do Polski - 12 dni, 11 godzin i 45 minut. W dniach 20-27 marca 2000 odbyła się historyczna pielgrzymka do Ziemi Świętej, w trakcie której papież odwiedził Jordanię, Autonomię Palestyńską oraz Izrael. Szerokie echa w świecie wzbudziło m.in. odwiedzenie przez Ojca Świętego Instytutu Pamięci Yad Vashem oraz Ściany Płaczu w Jerozolimie, gdzie przeprosił naród Żydowski za wszelkie zło wyrządzone im przez chrześcijan na przestrzeni dziejów.
W 1979 przybył do Polski, co miało duże znaczenie dla rozwoju sytuacji politycznej w kraju, do którego przyjeżdżał jeszcze w 1983, 1987, 1991 (dwukrotnie), 1997, 1999, 2002. Pierwsza pielgrzymka Jana Pawła II do ojczyzny odbyła się w rok po objęciu pontyfikatu. Episkopat Polski długo negocjował jej organizację i program ze stroną rządową. Władze zamierzały utrzymać pełną kontrolę nad przebiegiem papieskiej wizyty. Utrudnienia administracyjne, liczne zakazy i nakazy nie na wiele się jednak zdały. Tłumy wiernych zarówno na trasach przejazdu Jana Pawła II, jak i na papieskich mszach, entuzjazm, z jakim Polacy witali Ojca Świętego, kazania wielokrotnie przerywane oklaskami — wszystko to oznaczało klęskę komunistycznej propagandy. Podczas mszy na placu Zwycięstwa padły pamiętne słowa: „Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze ziemi. Tej ziemi!”. Kilkanaście miesięcy później rozpoczęły się wydarzenia Polskiego Sierpnia.
13 maja 1981 został ciężko ranny w zamachu dokonanym przez tureckiego terrorystę. Tego dnia na watykańskim placu Św. Piotra, jak w każdą środę, o godz. 17 odbywała się audiencja generalna papieża Jana Pawła II. Odkryty, biały Jeep z papieżem po raz drugi okrążał plac, zbliżał się do Spiżowej Bramy. Ojciec Święty wziął na ręce małą dziewczynkę, po czym oddał ją rodzicom. Była godzina 17:19. Wtem powietrzem wstrząsnął huk wystrzałów. Spłoszone gołębie zerwały się do lotu. Na placu Św. Piotra zapadła przerażająca cisza. Tłumy patrzyły, jak kredowo blady papież osunął się w ramiona swego osobistego sekretarza, ks. Stanisława Dziwisza. Dopiero po chwili na placu rozległy się krzyki i szloch. W rok po zamachu papież w podziękowaniu za ocalenie życia przez Matkę Boską Fatimską, odwiedził Fatimę. Matka Boża była zawsze dla papieża najważniejsza, to do niej najgoręcej się modlił, jej powierzył całkowicie samego siebie w słowach TOTUS TUUS.
Do głównych przesłań pontyfikatu Jana Pawła II należą: "nowa ewangelizacja" zarówno społeczeństw krajów zachodnich, jak i postkomunistycznych, respektowanie praw człowieka, prawa do pracy i zachowania godności ludzkiej, przeciwstawianie się bezwzględnej pogoni za zyskiem, sprzeciw wobec totalitaryzmu, szczególnie komunistycznego (przed jego upadkiem), ekumenizm, walka o zachowanie pokoju.
Obrona tradycyjnych wartości i nakazów moralnych Kościoła katolickiego (np. w kwestii ograniczonego uczestnictwa kobiet w Kościele, celibatu, antykoncepcji i aborcji) wywołała pod adresem Jana Pawła II zarzuty konserwatyzmu, mimo programowego otwarcia na problemy świata współczesnego. W trakcie jego pontyfikatu zreformowano prawo kanoniczne (1984), opublikowano nowy Katechizm Kościoła katolickiego (1992, wydanie polskie 1995), dokonano reorganizacji Kurii Rzymskiej, licznych kanonizacji i beatyfikacji. Do dorobku filozoficznego Jana Pawła II (głównie w dziedzinie myśli o osobie ludzkiej, etyki, antropologii) należą m.in.: Miłość i odpowiedzialność (1960), Osoba i czyn (1969), Zagadnienia podmiotu moralności (1991). Główne wątki swojej filozofii rozwijał po 1978 w papieskich encyklikach m.in.: Redemptor hominis (1979), Dives in misericordia (1980), Laborem exercens (1981) Centesimus annus (1991). Twórczość literacka Jana Pawła II (gł. pod pseudonimem Andrzej Jawień) składa się z wierszy, poematów medytacyjnych i dramatów: Przed sklepem jubilera (wystawione 1981), Brat naszego Boga (wystawiony 1980). Wybór utworów Poezje i dramaty (1980).
Jan Paweł II bardzo kochał dzieci. Podczas każdej audiencji czy pielgrzymki chętnie pochylał się, przytulał i całował małe dzieci, uznając je za przyszłe pokolenie chrześcijan. Jako papież, potrafił w niezwykły sposób jednoczyć się z młodzieżą, na licznych spotkaniach, które poświęcał tylko niej. Gdy mówił, wśród młodych panowała absolutna cisza, pełna napięcia i skupienia, wyczuwalnego dla wszystkich. Papież rozumiał młodzież, a ona z kolei starała się docenić treść jego słów, natychmiast przyjmując słowa papieża sercem i umysłem, i nie stwarzając sobie sztucznego problemu, jak je interpretować. W sposób konkretny i wierny tłumaczyła na swój język to, co papież mówi, deklaruje, głosi, powierza ludzkości. Ulubioną pieśnią Jana Pawła II była „Barka” – młodzież bardzo często Mu ją śpiewała.
Papież jako kapłan i poeta nie potrafił obojętnie przejść obok cierpiących. Widok ludzi zmagających się z bólem budzi wzruszenie i żal. Dlatego zawsze gorąco ich błogosławił, czy też modlił się w ich intencji.
Najbardziej specyficznym wyznacznikiem pontyfikatu Jana Pawła II była bez wątpienia jego działalność apostolska i ewangelizacyjna, obejmująca dosłownie cały świat. Żaden inny papież nie odbył tylu podróży apostolskich i nie ewangelizował świata w takim stopniu jak Jan Paweł II. Nie istnieją dla niego żadne bariery czy granice. Docierał wszędzie tam, gdzie rządy i ludzie gotowi są go przyjąć. Wszędzie z tą samą mocą, chociaż w niezmiernie zróżnicowany sposób, głosił radosną nowinę o zbawieniu w Jezusie Chrystusie i ukazywał Chrystusa jako dobrą nowinę dla świata, tak by mógł On być poznany i słyszany we wszystkich zakątkach ziemi. Chrystus, jak nauczał Jan Paweł II, jest kluczem do zrozumienia nie tylko Kościoła, ale także dziejów, ludów i narodów oraz każdego pojedynczego człowieka. Papież niestrudzenie podejmował wszystkie możliwe inicjatywy, które mogły przybliżyć zjednoczenie podzielonego chrześcijaństwa, a równocześnie prowadził szeroki dialog między-religijny z innymi religiami i kulturami. Wniósł ogromny osobisty wkład w zbliżenie chrześcijan i żydów.
16.08.2002 – 19.08.2002 odbyła się ostatnia - najkrótsza pielgrzymka Jana Pawła II do Polski. Hasłem przewodnim tej pielgrzymki było „Bóg bogaty w miłosierdzie”. Głównym celem wizyty było poświęcenie nowo wybudowanego Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w krakowskich Łagiewnikach. Pierwszego dnia wizyty około godz. 18:00 na lotnisku w Balicach wylądował papieski samolot z Watykanu. Jan Paweł II o własnych siłach zszedł z samolotu na płytę lotniska, gdzie przywitali go przedstawiciele najwyższych władz państwowych i kościelnych oraz tysiące wiernych. W Krakowie rozległ się dźwięk dziesiątków dzwonów. Następnie Papież wygłosił przemówienie powitalne, przerywane owacjami zgromadzonego tłumu. Wcześniej głos zabrali prezydent Kwaśniewski i kardynał Macharski. Później Papież udał się do kurii Krakowskiej, aby wypocząć po wyczerpującej podróży i nabrać sił przed trudami dnia następnego. Przed snem jednak tradycyjnie pożartował i udzielił błogosławieństwa zgromadzonym ze słynnego już okna kurii Biskupiej.
2 kwietnia 2005 roku o godzinie 21:37 w swoich watykańskich apartamentach, po długim milczącym cierpieniu odszedł do Boga nasz ukochany papież Jan Paweł II. Nastąpiło to w okresie Paschy. Cała ludność Ziemi czuwała na modlitwie tak w okresie ciężkiej choroby papieża jak i po jego śmierci. 8 kwietnia 2005 roku uroczystości pogrzebowe w Bazylice św. Piotra oglądały 2 miliardy ludzi na całej kuli ziemskiej. Czuwania i modlitwy odbywały się w tysiącach kościołów, na placach, ulicach oraz w domach na wszystkich kontynentach. Jan Paweł II został pochowany w podziemiach Bazyliki św. Piotra w ziemnym grobie przykrytym skromną płytą nagrobną.
Odszedł Wielki Skromny Święty Człowiek.
Jan Paweł II był niezwykle stanowczy i konkretny w swej posłudze. Nic nie mogło go sprowadzić z raz obranej drogi. Zamach na jego życie nie zostawił na nim śladu, przynajmniej gdy chodzi o jego ducha i kierunek jego poczynań. Nie widać męczeństwa w papieżu, ale ciągłe męczeństwo jest jego przeznaczeniem, jest wplecione w jego wysiłki, podobnie jak samo istnienie ludzkości. Kolejną godną cechą jego osoby jest umiejętność przebaczania, która również odnosi się do zamachu na jego życie. Po całym tym zajściu przebaczył swemu zamachowcy, a nawet modlił się w jego intencji. Ludzie w życiu codziennym nie są zdolni do takiego przebaczenia, a uważam, że jest to naprawdę cecha godna podziwu. Dlatego właśnie Jan Paweł jest dla mnie osobą bardzo ważną. Nadal jest moim autorytetem, idolem. Jego życie znaczyło dla mnie wiele. Jego działalność była bardzo ważna dla mnie i dla wielu innych ludzi. Bardzo go kocham i uważam, że jest jedną z najważniejszych osób na świecie.