Współczesne konflikty zbrojne

Współczesne konflikty zbrojne



Współczesne konflikty zbrojne mają różne podłoże. Jedne z krajów walczą o uzyskanie niepodległości, inne o wpływy, a jeszcze inne przeżywają wojny domowe.
W Europie, na kontynencie, na któym nie wyobrażamy sobie konfliktów i wojen od czasu zakończenia II wojny światowej toczy się bądź toczyło w ostatnich latach kilka poważnych starć zbrojnych.
Najbardziej rozpowszechnionym przez media jest konflikt Basków, którzy próbują utworzyć swoje suwerenne państwo. Walki te rozpoczęły się 1959 roku. Z tymi starciami związana jest również działalność organizacji ETA, która po zawiesiła broń w 1998 r. Ale już rok później, czyli w 1999r. ETA ogłosiła powrót do walki zbrojnej. W 2000 roku była odpowiedzialna za serię zamachów bombowych w Hiszpani.
Innym ważnym konfliketm na arenie europejskiej była wojna Jugosławi, czego skutkiem było utworzenie niepodległych państw takich jak: Bośnia i Hercegowina, Macedonia, Chorwacja. Próby odzyskania przez Jugosławię wpływu doprowadziły do licznych wojen domowych w nowo co utworzonych państwach.
Jedna właśnie z takich wojen to wojna w Bośni. Była ona całkowitym zaskoczeniem dla międzynarodowej opini publicznej. Skutkiem walk w Bośni były głównie czystki etniczne powiązane z śmiercią około 200 tys. osób. Bośnia i Hercegowina w 1991 ogłosiły niepodłegłość, ale już kilka miesięcy później Bośniacy zaczęli dokonywać aneksji autonomicznych prowincji, morodować i wysiedlać mniejszości etniczne. Państwo pogrążyło się w wojnie domowej. Interwencje państw zewnętrznych nie przyniosły skutku aż do 1995 roku, kiedy to USA rozpoczęło próby porozumienia między Serbią, Bośnią i Chorwacją.
Są również starcia zbrojne w Europie, które zaczęły się na początku lat 90-tych XX wieku i trwają nadal. Najlepszym przykładem takich starć jest wojna w Czeczeni, która toczy się pomiędzy władzą centralną a dążącą do niepodległości republiką. Obecnie w Czeczeni nie ma spokoju, chociaż oficjalnie wojska rosyjskie wycofały się. Konflikt trwa nadal, ponieważ Czeczeni pragną stworzenia niezależnego państwa, a Rosja godzi się tylko na szeroką autonomię Czeczenów.
Również na kontencie azjatyckim jest kilka konfliktów. Największym starciemzbrojnym jest chyba wojna w Afganistanie, który początkowo walczył z najeźdźcami (Anglicy, Rosjanie) a obecnie jest to wojna domowa między poszczególnymi plemionami i klanami. Wojna wyzwoleńcza zakończyła się w 1989 roku, w Afganistanie od 1991 roku trwają wojny domowe. Od 1996 roku grupa Talibów rozpoczęła walki o przejęcie władzy w państwie. Starcia te trwają do dziś bez większych zwrotów. W wojnie zmieniają się tylko układy sił.
Kolejnym konfliktem na terytorium Azji była wojna w Timorze Wschodnim. Rozpoczęła się ona 1975 roku. Kluczowym momentem był rok 1999, kiedy to Timorczycy mieli wypowiedzieć sie za autonomią w ramach Indonezji lub za pełną niepodległością terytorium zajętego przez Dżakartę. Walki w Timorze toczyły się głównie o władzę i wpływy na tym terytorium.
Najbardziej krwawą wojną na terenie Środkowej Azji są starcia w Tadżykistanie, które toczą się nieprzerwanie od 1992 roku. Powodem tej wojny domowej jest walka wielu grup etnicznych o władzę. Nie ma również zbytnio nadziei, że sytuacja w kraju poprawi się, ponieważ żadna ze stron walczących nie chce zgodzi ć się na wprowadzenie w życie postanowień układu pokojowego z 1997 roku.
Także ważnym konfliktem zbrojnym na terenie Azji jest konflikt indyjsko- pakistański.Konflikt ten rozpoczął się już w 1947 roku, kiedy to Indie odzyskały niepodległość, a księstwo Kaszmiru zostało włączone do Indii. W efekcie końcowym Kaszmir w 1949 został podzielony, ale Indie i Pakistan są w ciągłej gotowości bojowej.
Również wiele konfliktów zbrojnych można zaobserwować w Azji Mniejszej. Tutaj w ostanim ćwierczwieczu wojnę lub starcia zbrojne stoczyły: Iran, Irak, Izrael, Paletyńczycy oraz Kurdowie. Ci ostatni, czyli Palestyńczycy i Kurdowie, walczą o niepodległość. Wszystkie te konflikty są lub były w ostatnim czasie bardzo naświetlone przez media. Należy więc wspomnieć o co tak naprawdę toczyły się te walki.
Wojna iracko-irańska w latach 1980-1988. Powodem był spór o granicę, natomiast pretekstem wybuchu wojny pomoc Iranu dla Kurdów.
Kolejny konflikt to konflikt palestyńsko- izraelski, którego powodem są trzy sporne sprawy: podział terytorialny, stworzenie państwa palestyńskiego oraz powrót uchodźców. Potyczki trwają ciągle.W wielu krajach graniczących z Izraelem powstały obozy uchodźców palestyńskich, które jednocześnie pełniły rolę ruchu oporu. W 1964 roku rozpoczęła swoją dziłalność Organizacja Wyzwolenia Palestyny. W 1987 roku została utworzona Autonomia Palestyńska, w której skład weszła Strefa Gazy i Zachodni Brzeg Jordanu. Z większości obszarów Autonomii wycofały się wojska izraelskie. Jednak Palestyńczycy chcą nie autonomii, ale suwerenności. Nie pomogła więc inicjatywa pokojowa państw zewnętrznych, które opracowały plan pokojowy tzw. mapę drogową, nie pomogły nawoływania polityków i ludzi Kościoła. Obydwie strony stoją twardo przy swoich warunkach i jeżeli nie dogadają się one między sobą to nie zakończą one tego konfliktu.
Jest jeszcze jeden konflikt zbrojny w tamtym środowisku to sprawa niepodległościowa Kurdów. Walki o niepodległość tej niewielkiej grupy etnicznej rozpoczęły się jeszcze za rządów Saddama Husajna. Problem powrócił podczas interwencji USA w Iraku w 2000 roku. Wtedy Kurdowie dali znowu o sobie znać. To oni stali za niektórymi zamachami terrorystycznymi w Iraku w ostatnim czasie.
Również sam Irak dwukrotnie w ostatnich latach przeżywał wojnę z USA. Pierwsza tzw. piaskowa burza w latach 90-tych XX wieku, kolejna to wojna przeciwko reżimowi Saddama Husajna i obawie przed produkcją broni chemicznej i biologicznej przez Irak w 2000 roku. Wojna ta zakonczyła się już, chociaż oficjalnie wojska amyrkańskie oraz koalicja stacjonuje w Iraku z powodu licznych zamachów terrorystycznych i nieustabilizowanej sytuacji politycznej.
Kontynentem, na którym jest najwięcej konfliktów zbrojnych nie tylko międzypaństwowych, ale również i wojen domowych jest Afryka. W Afryce większość wojen, które toczy się obecnie ma swój początek w zdobyciu władzy lub terytorium. W ostanich latach konflikty zbrojne miały państwa takie jak: Angola, Czad, Etiopia, Burundia, Demokratyczna Republika Konga, Liberia, Rwanda, Republika Konga, Somalia, Sudan, Sierra Leone, Senegal, Sahara Zachodnia oraz Uganda. Do głównych przyczyn wojen w Afryce należą: duże zróżnicowanie etniczne i religijne; granice w państwach kolonialnych, które nie pokrywają się z granicami narodowościowymi; niskie poczucie przynależności państwowej ( o wiele bardziej zachowana jest przynależność etniczna); bieda oraz problem głodu; niestabilność polityczna oraz despotyzm przywódców.
I tak w Czadzie powodem walk trwających jeszcze od lat 90-tych XIX wieku są powody religijne. Inwazja libijska w 1980 roku zapoczątkowała trwającą 7 lat wojnę domową, która zakończyła się interwencją francusko-amerykańską.
Kolejny konflikt to początkowo wojna wyzwoleńcza Algerii w latach 1954-1962, ale obecnie na tym terytorium trwa już od ponad dziesięciu lat wojna domowa, której ofiarami jest głównie ludność cywilna.
Następnym typowym przykładem kryzysu typowego dla państw afrykańskich jest konflikt w Sierra Leone, który trwa nieprzerwanie od marca 1991 roku. Lecz najbardziej krwawe walki przypadły na rok 1997. Władza w tym kraju pozostaje od 1996 roku w rękach Ahmada Kabbaha i to właśnie jest powodem niezadowolenia społecznego.
Sudan, kolejne państwo nękane przez wojny, od odzyskania niepodległości nie jest w stanie rozwiązać problemów wynikających z położenia geograficznego i uwarunkowań historycznych. Wojna trwa tutaj od 1995 roku i do tej pory przyniosła żniwo ponad 2 milionów ofiar. Powodem właśnie tej wojny jest reżim Baszira oraz pradopodobne wspieranie terroryzmu przez dyktatora. Z konfliktem tym związane są również Etiopia i Erytea, które sprzeciwiają się rządom w Sudanie.
Kolejnym państwem, którego powodem starć zbrojnych jest władza to Somalia. Od upadku rządu Siada Barre w 1991 roku państwo pogrążone jest w anarchii, nie ma żadnych instytucji państwowych ani administracyjnych. Powodem tej wojny domowej są przede wszystkim różnice polityczne. Lecz jest mało pradopodobne, że różne frakcje dogadają się ze sobą, ponieważ już w 1998 roku pojawiła się nadzieja na zażegnanie konfliktu i prowadzenie rozmów, ale do dzisiaj nie widać porozumienia.
Kolejny konflikt o władzę to starcia zbrojne w Republice Kongo, które rozpoczęły się w 1993 roku. Jest to spór pomiędzy trzema ugrupowaniami. Każde z nich stworzyło własną milicję, do której rekrutowano ludność biorąc pod uwagę pochodzenie etniczne. W roku 1994 zakończył się konflikt, lecz już w 1996 roku państwo pogrążyło się w drugiej wojnie domowej. W 1997 roku Sassou- Nguesso ogłosił się prezydentem, co było jednoznaczne z wybuchem kolejnej wojny domowej. Wszystkie konflikty w Republice Kongo są powodem walki o władzę i jedynym sposobem zażegnania sporów jest dogadanie się wewnętrznych frakcji politycznych.
Natomiast przykładem konfliktu z powodów etnicznych jest konflikt w Rwandzie. Wojny domowe od lat 90-tych XX wieku nawiedziły ten kraj już cztery razy. Główną areną tych wojen był spór Hutu i Tutsi (tamtejszych grup etnicznych) o władzę. W 1998 roku Rwanda wypowiedziała również starcie zbrojne Kabili, ponieważ uważała, że Kabila zdradza wspólne interesy państw. Obecnie starcia przycichły lecz sytuacja jest nadal niestabilna.
Od końca 1989 roku Liberia była również sceneną krwawego konfliktu, w którym zginęło ponad 150 tysięcy ludzi. Powodem tej wojny domowej była zaciekła walka o władzę. Walki osłabły dopiero w 1996 roku, a w 1997 roku stosunki stały się ciężkie, ale już stabilne. W 1999 roku doszło do krwawych starć Liberii z Gwineą. Obecnie nie można stwierdzić jednoznacznie czy pokój w tym państwie się utrzyma.
Jednym z konfliktów międzynarodowych, który był szokiem dla powszechnej opini publicznej może być wojna pomiędzy Erytreą a Etiopią. Walki trwają od maja 1998 roku. Przyczyną wybuchu tego kryzysu była zaostrzająca się polityka Etiopii wobec mniejszego sąsiada. Obecnie tylko trudności finansowe powstrzymują obydwa państwa przed kontynuacją tej wojny.
Również na kontynencie amerykańskim trwają konflikty zbrojne. Są to starcia w Peru czy Kolumbii. Powodem tych starć jest głównie walka o władzę i wpływy.
Peru arena krwawych konfliktów w latach 80-tych XX wieku. Wojna rozpoczęła się od wyboru na prezydenta Abimaela Guzmana, który w 1992 roku został aresztowany. Rok później to jest w 1993 roku walki ucichły a w Peru zapanował długo oczekiwany spokój.
Kolumbia to kraj, w którym krew to codzienność od lat 80-tych XX wieku. W starciach tych biorą udział dwie powstałe jeszcze w latach 60-tych organizacje partyzanckie. Są to: FARC i ELN. Obecnie gdy większość konfliktów słabnie wojna domowa w Kolumbii przeżywa właśnie swój rozkwit. Nie wiadomo ile jeszcze potrwa lecz pewne jest, że zginie w niej dużo niewinnych cywilów, którzy nie myśleli nawet o władzy.
Uważam, że konflikty zbrojne, które w ostatnich latach rozegrały się na arenie międzynarodowej są powodem niezrozuminia się stron i niechęci do kompromisów. Może gdyby przywódcom tych krajów naprawdę zależało na dobrze publicznym nie musiało by być rozlane tyle krwi a droga dyplomatyczna byłaby najlepszym rozwiązaniem.