Modernistyczna sztuka i poezja w szczególny sposób uwrażliwiają odbiorcę na piękno (rozprawka)

Plan:
TEZA:
Modernistyczna sztuka i poezja w szczególny sposób uwrażliwiają odbiorcę na piękno.
ARGUMENTY:
Sztuka:
1.Malarstwo impresjonistyczne.
Cechy:
a)używanie kolorów pastelowych , brak czerni
b)obraz ulotny, zmienny, chwilowy, zamazany
c)obraz malowany chwilą i plamą
d)obraz bardzo dynamiczny
2. Co ma wpływ na uwrażliwienie odbiorcy?
a)światło
b)wykorzystanie mgły i deszczu
3. Przykłady:
a)Claude Monet „Impresja wschód słońca”
b)Claude Monet „Katedra w Rouen”
c)Artur Renoire „Studio kobiece” - przedstawienie piękna kobiecego ciała
d)twórczość polskich impresjonistów
-Olga Boznańska
-Władysław Podkowiński
Poezja:
4. Piękno przyrody zostało opisane przy pomocy takich środków jak :
a)synestezja - „Widok ze Świnicy do Doliny Wierchcichej”
b)metafora - „Melodia mgieł nocnych” (Nad Czarnym Stawem Gąsienicowym)
c)uosobienie
budują nastrój utworu.
5.Na muzyczność tekstu ma wpływ.
a)intonacja (antykadencja , kadencja)
b)powtarzające się słowa
c)onomatopeje
d)instrumentacja głoskowa
e)występowanie średniówki
POTWIERDZENIE TEZY:
Utwory i obrazy modernistyczne mają duży wpływ na pojmowanie piękna.
Wpływ na to ma zastosowanie nowych środków wyrazu oraz użycie nowych technik malarskich.


Każdy okres literacki oraz malarski ma swoje zalety i wady. Prawdą jest, że się bardzo od siebie różniły. W różnych etapach życia, różne były upodobania, potrzeby odbiorców i twórców. Czasami ważna była prostota i harmonia , a czasami przepych i bogactwo. A jaka była literatura i sztuka okresu modernizmu? Czym była przepełniona, a czego nie posiadała? I czy prawdą jest, że w szczególny sposób uwrażliwiała na piękno? Otóż tak. Była nieprzeciętna i jedyna w swoim rodzaju, chwilowa i bardzo subiektywna. Płynąca z głębi serca, nieograniczona. Potwierdzeniem tych słów mogą być przykłady utworów literackich i obrazów impresjonistycznych.

Jak wcześniej wspomniałam, każda epoka charakteryzowała się pewnymi cechami. Impresjonizm charakteryzował się tym, że dla malarza najważniejsza była chwila. Impresjoniści cenili chwilę i jej ulotność. Zdawali sobie sprawę, że w życiu nic nie zdarza
się dwa razy, że świat cały czas się zmienia. O każdej porze dnia jest inny, dlatego na swoich obrazach chcieli przedstawiać pejzaż, bądź przedmiot w takim stanie i takim oświetleniu jakim go widzą w danej chwili. Nie używano prawie w ogóle koloru czarnego, posługiwano się kolorami pastelowymi. Świat był przedstawiany w odcieniach tęczy. Technika malarska również różniła się od tradycyjnej i wcześniej stosowanej. Malarz z powodu braku czasu kreślił na płótnie plamy, które tworzyły całość. Obraz był pozbawiony konturów. Brak szczegółów sprawiał, że dla odbiorcy najważniejsze stało się piękno jakie ten obraz przedstawiał. Widz nie zwracał uwagi na dokładne przedstawienie postaci bądź przyrody, ale na jej piękno. Chwilowy urok. Odbiorca miał możliwość zobaczenia świata, takiego jak go widział malarz. W takich samych kolorach. Pozbawionego konturów, ale wzbogaconego o chwilowe piękno.

Wykorzystywanie przez malarzy impresjonistycznych nowych technik malarskich miało ogromny wpływ na odbiorcę. Dla impresjonisty ważne było światło. Światło sprawiało, że świat się zmieniał. Kąt padania promieni słonecznych miał wpływ na barwę drzewa, kwiatu czy trawy. Cała istota piękna natury polega na tym , że jest ona zmienna i tak różna. To właśnie starali się na swoich obrazach przestawić impresjoniści. Tak samo jak światło tak i mgła oraz deszcz sprawiały, że świat zmieniał się. Stawał się bardziej zamazany i niewyraźny. Obrazy te były bardzo dynamiczne.

Przykładem sztuki impresjonistycznej mogą być obrazy: Claude’a Monet’a „Wschód słońca”. Na obrazie widzimy świat w czasie wschodu słońca. W powietrzu unosi się poranna mgła. Na obrazie są przedstawione łodzie płynące po wodzie w oddali widać statki. Całość jest niewyraźna i zamazana, ale przecież tak wygląda świat rano, a przynajmniej tak wyglądał w chwili gdy malował go Monet. Również bardzo ważne jest jakie uczucia wyzwala w nas ten obraz. Co czujemy patrząc na niego. Oglądając jakikolwiek obraz impresjonistyczny człowiek zaczyna się zastanawiać nad zmiennością przyrody. Myśli sobie, że gdyby to on był malarzem, to pewnie namalowałby ten pejzaż w inny sposób, że nie użyłby w tym miejscu farby jasnej ale ciemną, że tak naprawdę to przyroda jest tak wspaniała i piękna, że się niewyczerpalnym źródłem natchnienia
i inspiracji.

Najlepszym dowodem tego, że świat jest niewiarygodny, zaskakujący i tak bardzo zmienny jest cykl obrazów Claude Monet’a „Katedra w Rouen”, gdzie malarz kilkanaście razy maluje tę samą katedrę tylko, że o różnych porach dnia. I ku zdziwieniu wielu osób, każdy obraz jest inny , mimo że przedstawia to samo miejsce. Jak już wcześniej wspomniałam wpływ na takie zjawisko miało światło.

Nie tylko przyroda była tematem obrazów impresjonistycznych. Impresjoniści to przede wszystkim mężczyźni, którzy nie byli obojętni na piękno kobiecego ciała. Artur Renoire namalował cykl obrazów zatytułowanych „Studio kobiece”. Ukazują nagie kobiety, które się kąpią bądź czeszą. Takie obrazy są dowodem na to, że również piękno ludzkiego ciała może być wspaniałym tematem obrazów. Dla impresjonistów najważniejsze było piękno. Piękno naturalne, dlatego najczęstszym motywem jest przyroda i ciało kobiece.

Przedstawicielami polskiego impresjonizmu byli Olga Boznańska i jej obraz „Dziewczynka z chryzantemami” coraz Władysław Podkowiński twórca przepięknego obraz
„W ogrodzie”

Niewątpliwie literatura modernistyczna w szczególny sposób przedstawiała piękno przyrody. Moderniści wprowadzili nowy środek stylistyczny, którym była synestezja. Oprócz synestezji uznaniem wśród poetów cieszyła się metafora i uosobienie. Bardzo ważnym elementem była muzyczność tekstu, ale może zacznę od synestezji. Synestezja jest to środek stylistyczny, który oddziałuje na kilka zmysłów jednocześnie. Przykładem synestezji może być poniższy fragment wiersza Kazimierza Przerwy-Tetmajera p.t. „ Widok ze Świnicy do Doliny Wierchcichej”:
„srebrzystoturkusowa cisza” Synestezja była ulubionym środkiem stylistycznym modernistów. Dzięki niej wyobraźnia i odczucia czytelnika stały się bogatsze. Opis mógł być bardziej dokładny i cenniejszy.

Drugim środkiem używanym przez poetów była metafora.
„Okręcajmy się wstęgą naokoło księżyca”
to metafora z wiersza Kazimierza Przerwy-Tetmajera „Melodia mgieł nocnych” (Nad Czarnym Stawem Gąsienicowym). Zaletą metafory jest to , że silno działa na wyobraźnię człowieka. Pobudza ją. Jest wspaniałym środkiem stylistycznym . Ogromną zaletą modernistów było to, że starali się swoje wiersze upiększyć na tyle, na ile się to dało zrobić.

Oprócz metafory i synestezji używali również uosobienia. Kazimierz Przerwa-Tetmajer uosobił w wierszu „Melodia mgieł nocnych”(Nad Czarnym Stawem Gąsienicowym) mgły, wodę w kotlinie czy potok. Taki zabieg miał na celu nie tylko wzbogacenie tekstu, ale również urozmaicenie go. Poprzez synestezję był budowany nastrój utworu. Metafory i uosobienia miały wpływ na naszą wyobraźnię. Są to takie środki stylistyczne, dzięki którym można naprawdę odczuć i wyobrazić sobie elementy przyrody opisane przez poetę.

Niezmiernie ważna była muzyczność tekstu. Odpowiednia intonacja miała duży wpływ na brzmienie utworu. W wierszu Kazimierze Przerwy-Tetmajera „Melodia mgieł nocnych” (Nad Czarnym Stawem Gąsienicowym) występuje antykadencja i kadencja.
Na efekt końcowy mają również wpływ : powtarzające się słowa, onomatopeje , instrumentacja głoskowa i występowanie średniówki. W przypadku wiersza Tetmajera średniówka występuje po 7 zgłosce.

Wszystkie powyższe argumenty są dowodem na to, że modernistycznym twórcą bardzo zależało na tym, aby odbiorcy jego twórczości mogli zobaczyć i poczuć to samo co oni. Najważniejsza była chwila, w której powstawało dzieło. Była ona ulotna i dlatego tak piękna, nie powtarzała się dwa razy, ale moderniści chcieli to zmienić używając nowych środków wyrazu i technik malarskich. Starali się zatrzymać tę chwilę i to piękno w swoich obrazach i utworach . My jako odbiorcy byliśmy traktowani bardzo poważnie, dlatego poeci starali się nam jak najbardziej przybliżyć piękno i urok miejsca, które opisywali. Dzięki synestezji , metaforze i uosobieniu oraz umuzycznieniu tekstu możemy bardziej dokładnie i realistycznie wyobrażać sobie dany element natury. Poza tym moderniści bardzo cenili piękno przyrody, dlatego starali się ją jak najwierniej opisać bądź namalować.