Komunikacja

Komunikacja (transport, łączność)- dział gospodarki narodowej. Obejmujący system techniczny organizacyjny i funkcjonalny umożliwiający pracę produkcyjną w zakresie przemieszczania pomiędzy odległymi od siebie miejscami ładunków i ludzi przy użyciu środków lokomocji poruszających się po drogach lądowych wodnych i korytarzach powietrznych. System ten umożliwia również przekazywanie informacji na odległość za pomącą kablowych i bezprzewodowych urządzeń.
Czynniki przyrodnicze wpływające na rozwój Komunikacji: klimat, sieć wodna, dostęp do morza, ukształtowanie powierzchni i jakość gruntów.
Czynniki poza przyrodnicze: polityka zagospodarowania przestrzennego, wzrost zamożności kraju, wzrost produkcji i usług.
Transport kolejowy: Ogromny rozwój linii kolejowych trwał do II wojny światowej po której rozpoczęło się zmniejszanie dł. linii kolejowych szczególnie w USA i Europie. Mimo to obecnie kraje Europy zachodniej i środkowej wyróżniają się największą gęstością sieci linii kolejowych (6-12 km/100km2). Poza Europą duża gęstość występuje w Płn Wsch. Regionach USA, Japonii, Płd. Wsch. Australii.
Zalety transportu kolejowego: mniejsze zanieczyszczenie środowiska niż w transporcie samochodowym, niskie koszty przewozu które maleją w miarę wzrostu odległości i tonażu ładunku, możliwość zabierania jedno razowego zabierania ładunków o dużym ciężarze i objętości, dogodny dla ruchu ze względu na szybkość, regularność połączeń i możliwość przewozu jednocześnie dużej liczby osób, zajmuje małą powierzchnię.
Wady transportu kolejowego: kosztowna infrastruktura, szczególnie w regionach o urozmaiconej rzeźbie i obszarach występowania wiecznej zmarzliny, wymaga przeładowywania towarów, czas podróży jest dłuższy niż w innych rodzajach transportu.
Transport Samochodowy: Rozwój transportu samochodowego nastąpił podczas I wojny św. kiedy to na masową skalę wykorzysty. samochody do przewozu wojska i sprzętu wojennego. Po zakończeniu wojny rozpoczął się gwałtowny rozwój tego transportu dzięki rozbudowie sieci dróg oraz masowej prod.samochodów. Obecnie rozwój matoryzacji modernizacja sieci dróg polegająca na utwardzeniu ich powierzchni,budowa dróg szybkiego ruchu i autostrad,przyczyniają się do dalszego wzrostu znaczenia trasp. samochodowego.
Zalety transportu samochodowego: możliwość przewozów towarów(od drzwi do drzwi) bez konieczności przeładunku. - mniejsze niż kolejowe koszty przewozu osób i towarów na niewielkich odległościach,szczególnie nadaję sie do przewozu niż kolejowy, większa szybkośc przewozu niż kolejom. Wady transportu samochodowego: mała ładowność samochodów, duże zużycie energii, zanieczyszczenie powietrza spalinami, emisją metali ciężkich, hałas, duża ilość wypadków drogowych, konieczność budowy autostrad i dróg o kosztownych trwałych nawierzchniach.
Transport lotniczy: dynamiczny rozwój, 5x wzrost liczby eksploatowanych samolotów. Ogólna dł. linii lotniczych na świecie ok. 8mln km Oraz pozycja monopolisty w międzykontynentalnych przewozach pasażerów. Udział w przewozie pasażerów rośnie wraz ze wzrostem odległości na liniach powyżej 1tyś km jest bez konkurencyjny ze wzgl. na krótki czas przewozu.
Zalety: krótki czas podróży ważny przy przewozie osób i towarów wymagających szybkiej dostawy (owoce, warzywa i kwiaty), duży zasięg przestrzenny umożliwiający połączenie między kontynentami, duże bezpieczeństwo w porównaniu z komunikacją samochodową, niewielki wpływ na środowisko geograficzne.
Wady: Duże nakłady na środki transportu ale i budowę lotnisk, na jego budowę stać tylko bogate kraje, Przeciążenie istniejących portów lotniczych, duże uciążliwości lotnisk dla okolicznych mieszkańców, zależność od stanów pogody.
Transport Śródlądowy:
Największe szlaki żeglugi: System Wielkich jezior i rzeki św. Wawrzyńca połączonych kanałami Erie i Untorio. System ten zapewnia sprawne połączenie największych aglomeracji USA i Kanady takich jak Chicago, Buffalo, Ditroid, Toronto, Montreal, NY.
System rzek i kanałów Europy Zach. z centralną osią Renu połączonego kanałami z Łabą, Dunajem, Rodaną i Sekwaną a przez nie również z innymi dorzeczami i prawie wszystkimi rzekami Europy. W Holandii po kanałach i rzekach Renu oraz Mozy o łącznej dł. 4 tyś km. System Dunaju który płynie przez Niemcy, Austrię, Czechy, Słowację, Serbię i Rumunię do M. Czarnego. Największe porty tej rzeki: Wiedeń, Bratysława, Budapeszt, Belgrad. System Wołgi połączonej kanałami z Donem, Dzwirzą i Newą sprawiający że Moskwa jest portem śródlądowym.
Rzeki mające duże znaczenie:
Europa: Dniepr, Odra, Łaba, Pad
Am. Płn.: Missisipi, Missouri, Rz. Św. Wawrzyńca
Am. Płd.: Amazonka, Param, Paragwaj
Afryka: Niger, Zambezi
Azja: Ganges, Jangcy, Amur
Zalety żeglugi śródlądowej: niskie koszty, szczególnie przydatne do przewozu ładunków masowych o dużej objętości (piasek, drewno, węgiel, rudy metali) materiały budowlane, towarów nie wymagających szybkich dostaw, nie zatruwa środowiska, niskie nakłady energetyczne, umożliwia połączenia komunikacyjne na obszarach słabo rozwiniętych lub trudno dostępnych
Wady: wymaga regulacji rzek, budowy zbiorników retencyjnych i śluz, jest wrażliwa na wahania stanów wody i zamarzanie rzek, jest to powolny środek transportu.
Transport morski: Żegluga kabotażowa jest to żegluga przybrzeżna między portami. Kabotaż mały odbywa się między portami tego samego kraju. A kabotaż duży międzyportami różnych krajów.
charakterystyka transportu morskiego:
a) największe szlaki żeglugi kabotażowej na świecie: -w St. Zjednoczonych i Kanadzie-wzdłuż wybrzeży wielkich jezior oraz miedzy portami rzeki św. Wawrzyńca. -w Japonii między portami Tokio, Jokohama, Nagoja i Osaka. -w Chinach-między portami Szanton, Szanghaj, Dalian. - w Europie Zach.-wzdłuż wybrzeży Morza Śródziemnego oraz w basenie Morza Północnego. -w Rosji-między portami Murmańsk, Archangielsk, Anadyr, Władywostok.
b) największe szlaki żeglugowe na świecie: -północno atlantycki przebiegający pomiędzy portami Europy Zach. i wschodnimi wybrzeżami St. Zjednoczonych oraz Kanady, - miedzy portami Japonii, St Zjednoczonych i Australii oraz miedzy Azją Płd a Europą, - między portami Europy a Ameryką Płd zwłaszcza Brazylię i Argentynę.
c) największe porty świata:
Roterdam, Marsylia, Londyn, Houston, Nagoja, Hamburg, Genua, Sztokholm.
d) zalety żeglugi morskiej: -możliwość przewozu każdego rodzaju ładunku dzięki specjalizacji statków, -możliwość łatwego przeładowania ładunku na inny rodzaj transportu dzięki kontenerom, które mogą być przewożone przez transport kolejowy i samochodowy