WIĄZANIA CHEMICZNE

Reguła dubletu i oktetu elektronowego -
• WIĄZANIA CHEMICZNE - sumaryczny efekt różnego rodzaju oddziaływań pomiędzy wiążącymi się atomami, w wyniku czego następuje obniżenie energii układu.
• Uzyskanie dubletu lub oktetu elektronowego, czyli zapełnienie powłoki walencyjnej odpowiednio dwoma lub ośmioma atomami jest korzystne, bo wtedy właśnie atom osiąga najniższy stan energetyczny.
• Helowce - gazy szlachetne, pierwiastki bierne chemicznie. Mają korzystny, najniższy z wszystkich pierwiastków stan energetyczny wynikający ze szczególnie trwałej konfiguracji elektronowej, tj. całkowicie zapełnionej powłoki zewnętrznej (8 elektronów walencyjnych - oktet elektronowy lub w przypadku helu 2 elektrony walencyjne - dublet elektronowy).
• Teoria wiązań (Lewisa i Kossela) - atomy tworzące związek chemiczny w celu zapewnienia sobie stabilności dążą do uzyskania konfiguracji elektronowej najbliższego gazu szlachetnego, tj. dubletu (2 elektrony walencyjne) lub oktetu elektronowego (8 elektronów walencyjnych) - reguła dubletu i oktetu.

Mogą się łączyć na dwóch zasadach:
• przeniesienie elektronów z jednego atomu na drugi (tworzą się jony)
• uwspólnienie elektronów poszczególnych atomów

• Elektroujemność – zdolność atomu do przyciągania elektronów. Im bardziej elektroujemny pierwiastek tym większą ma zdolność do przyciągania elektronów z innego pierwiastka, co prowadzi do polaryzacji wiązania (cokolwiek to znaczy!) lub do przejścia elektronów z jednego pierwiastka na ten bardziej elektroujemny (taka sytuacja zachodzi przy bardzo dużej różnicy elektroujemności między łączącymi się atomami).
• Może być ona określana za pomocą liczb bezwymiarowych - skala elektroujemności Paulinga.
• Do pierwiastków elektroujemnych zalicza się te, których atomy wykazują wyższą tendencję do przyłączania elektronów niż do jonizacji. Należą do nich niemetale (najbardziej elektroujemne są fluorowce).
• Do pierwiastków elektrododatnich zalicza się te, których atomy wykazują wyższą tendencję do jonizacji (oddawania elektronów) niż do przyłączania elektronów. Należą do nich metale.
• Wg sklali Paulinga:
• elektroujemność pierwiastków należących do tej samej grupy maleje nieznacznie, ze wzrostem liczby atomowej.
• elektroujemność pierwiastków należących do tego samego okresu rośnie ze wzrostem liczby atomowej.                              Wiązanie kowalencyjne Niespolaryzowane (atomowe)
• WIĄZANIE KOWALENCYJNE (atomowe) - polega na utworzeniu wspólnej pary elektronów  przez dwa jednakowe atomy, z których każdy dostarcza do wytworzenia wspólnego dubletu (lub dubletów) taką samą liczbę niesparowanych elektronów.
• Różnica elektroujemności 0 ≤ ΔE < 0,4.                      WIĄZANIE KOWALENCYJNE SPOLARYZOWANE
• WIĄZANIA KOWALENCYJNE SPOLARYZOWANE - powstaje w wyniku uwspólnienia jednej lub kilku par elektronowych przesuniętych w stronę atomu o większej elektroujemności.
• Różnica elektroujemności 0,4 < ΔE < 1,7.                                                       WIĄZANIE JONOWE
• Jon to cząstki obdarzone ładukniem elektrycznym
• Kation – jon o ładunku dodatnim, powstają z atomów po oddaniu atomów
• Anion – jon o ładunku ujemnym, powstają z atomów po przyjęciu atomów
• Wiązanie jonowe – wiązanie chemiczne, które polega na łączenie się kationów i anionów powstałych z atomów
• Różnica elektroujemności ΔE > 1,7Typowe właściwości związków a rodzaje wiązañ chemicznych
W zależności od rodzaju wiązań związki chemiczne charakteryzują się określonymi właściwościami.
• Właściwości związków zawierających wiązania kowalencyjne:
• - w stanie stałym tworzą kryształy cząsteczkowe (S8, SiH4) albo kryształy kowalencyjne (Si, Ge)
• - nie przewodzą prądu elektrycznego (z wyjątkiem grafitu)
• - rozpuszczają się w rozpuszczalnikach niepolarnych, np. w benzynie
• - nie dysocjują
• - ze względu na mocne wiązania kowalencyjne reagują powoli
• Właściwości związków zawierających wiązania kowalencyjne spolaryzowane:
• - w stanie stałym tworzą kryształy kowalencyjne
• - rozpuszczają się w rozpuszczalnikach polarnych, np. w wodzie
• - niektóre dysocjują, np. HCl
• Właściwości związków jonowych:
• - w stanie stałym tworzą jonowe sieci krystaliczne, w których na przemian rozmieszczone są jony dodatnie i ujemne
• - mają wysokie temperatury wrzenia i topnienia
• - kryształy jonowe nie przewodzą prądu elektrycznego (stopione i rozpuszczone w wodzie sole są dobrymi przewodnikami elektryczności)
• - rozpuszczają się w rozpuszczalnikach polarnych
• - w czasie rozpuszczania się w wodzie dysocjują (rozpadają się na jony)
• - reakcje między jonami w roztworach wodnych zachodzą bardzo szybko