Iżynieria ruchu w transporcie
INŻYNIERIA RUCHU W TRANSPORCIE
1. Wymień podstawowe cele badań ruchu drogowego oraz najważniejsze obszary zastosowania wyników tych badań.
Wyniki badań ruchu stwarzają podstawy do analiz o decyzji w planowaniu, zarządzaniu, sterowaniu i projektowaniu rozwiązań drogowych.
Badania ruchu stanowią jeden z podstawowych działów inżynierii ruchu, która jest nauką empiryczną, a większość jej praw została sformułowana na podstawie wyników obserwacji ruchu.
Podstawowe cele badań ruchu można określić następująco:
- poznanie i opisanie praw rządzących ruchem
-dostarczanie danych do analizy potrzeb ruchowych i tendencji zmian dla obszarów objętych studiami komunikacyjnymi
-dostarczanie danych do projektowania i eksploatacji poszczególnych elementów i urządzeń ukł. komunikacyjnego
-analiza ruchu jako zjawiska socjologicznego
Najważniejsze zastosowania zbieranych danych ruchowych są następujące:
- studia transportowe (do planowania systemów transportu miejskiego i zamiejskiego wraz ze sprawdzeniem prognoz)
-analizy ekonomiczne
-projektowanie dróg i ulic
-określenie hałasu
-organizacja ruchu
-utrzymanie dróg.
2. Wymień techniki pomiarów i badań ruchu drogowego.
Techniki pomiarów i badań ruchu obejmują:
-proste ręczne pomiary natężenia z uwzględnieniem struktury kierunkowej i rodzajowej ruchu w przekrojach dróg i na skrzyżowaniach
-proste pomiary prędkości, strat czasu i zatrzymywań pojazdów na odcinkach pomiędzy skrzyżowaniami i na skrzyżowaniach
-automatyczne pomiary natężenia ruchu, prędkości i masy pojazdów
-proste pomiary wykorzystywania parkingów
- badania podróży wylosowanych mieszkańców, prowadzone drogą wywiadu w domu lub rozsyłania ankiet do domów
- badania źródeł, celów i motywacji podróży przez wywiady na drodze lub wręczanie ankiet
- badania podróży prowadzone w miejscu pracy lub nauki
- badania specjalne na poligonach lub eksperymenty na drogach publicznych, sondowanie opinii i poziomu wiedzy
- badania statystyczne
Wybór techniki badań zależy od:
-ich celu
-zakresu i wymaganej jakości wyników
-dostępnych środków.
3. Które badania i pomiary ruchu drogowego zaliczamy do badań prostych? Jakie korzyści wynikają z automatyzacji pomiarów ruchu?
Proste pomiary i badania ruchu – w większości przypadków są to pomiary ręczne (najstarsze, najprostsze, wielu przypadkach najdokładniejsze, ale równocześnie najbardziej pracochłonne). Zaliczamy do nich:
• proste ręczne pomiary natężenia, z uwzględnieniem struktury kierunkowej i
rodzajowej ruchu w przekrojach dróg i na skrzyżowaniach,
• proste pomiary prędkości, strat czasu i zatrzymań pojazdów na odcinakach
pomiędzy skrzyżowaniami i na skrzyżowaniach,
• automatyczne pomiary natężenia ruchu, prędkości i masy pojazdów,
• proste pomiary wykorzystania parkingów,
Automatyzacja pomiarów ruchu
Pomiary automatyczne pozwalają unikać błędów popełnianych przez obserwa-torów. Tym niemniej każdy zastosowany detektor i przetwornik generuje błąd pomiaru, właściwy klasie jego wykonania, który należy uwzględnić w oblicze-niach.
4. Wymień główne cele i elementy składowe charakterystyk ruchu drogowego.
5. Wymień sposoby podziału rodzajów ruchu, podaj charakterystyki graficzne rodzajów ruchu.
Rodzaje ruchu
Wszelkie analizy ruchu zmierzające do ustalenia pewnych prawidłowości powinny uwzględniać złożoność i cechy charakterystyczne poszczegól-nych rodzajów ruchu. Ze względu na źródła i cele w odniesieniu do danego regionu (gminy, miasta, powiatu) ruch dzieli się na:
- tranzytowy;
- źródłowy;
- docelowy;
- wewnętrzny;
- zewnętrzny.
6. Objaśnij pojęcia więźby ruchu, układu drogowego i potoku ruchu. Podaj przykłady graficzne więźby ruchu o potoku ruchu.
Więźba ruchu – przestrzenny obraz przemieszczeń od źródła do celu, opracowywany dla zadanego podziału na rejony komunikacyjne.
To obraz wielkości i kierunku przemieszczeń pomiędzy rejonami bez uwzględnienia sieci drogowej, to jest pokazany liniami prostymi od środka ciężkości jednego rejonu do środka ciężkości innego rejonu.
Jest ona wykorzystywana do planowania infrastruktury technicznej (drogowej). Więźba ruchu jest pierwszym etapem planowania, następnie wykonuje się rozkład na sieć istniejącą, podział zadań przewozowych i planowanie dodatkowej nowej sieci.
Obrazuje ruch:
-wewnętrzny;
-docelowo-źródłowy;
-tranzytowy;
Potok ruchu- jest to odwzorowanie przemieszczania się ładunku, ludzi lub informacji w systemie transportowym. Potok ruchu mierzy się w jednostkach transportowych, jeśli towar jest przewożony, jako liczbę jednostek transportowych na jednostkę czasu.
7. Objaśnij pojęcia natężenia ruchu, wahania ruchu, średniego natężenie ruchu. Podaj charakterystyczne przykłady wahań ruchu.
natężenie miarodajne ruchu - natężenie ruchu występujące w roku prognozy, wyrażone liczbą pojazdów na godzinę (P/h)
8. Wymień i scharakteryzuj elementy składowe pojęcia strumień ruchu pojazdów.
9. Wymień i scharakteryzuj oddziaływania ruchu drogowego na środowisko naturalne.
Inżynieria ruchu w transporcie- część 2.
1. Co to są kompleksowe badania ruchu drogowe? Co jest ich przedmiotem i jakim celom one służą?
Kompleksowe badania ruchu KBR to reprezentacyjna inwentaryzacja ruchu osób i pojazdów prowadząca do otrzymania obrazu ruchu w danym obszarze z wykorzystaniem metod statystycznych.
Przedmiotem KBR jest ruch osób i pojazdów w określonym obszarze i w typowym dniu roboczym oraz znajdujące się w badanym obszarze osoby, lokale mieszkalne i gospodarstwa domowe wchodzące w skład tych lokali oraz pojazdy.za cele KBR można uznać zdobycie informacji o:
-generacji i absorpcji ruchu
-o rozkładzie przestrzennym i czasowym ruchu
-o przyczynach dokonywania podróży
-o ruchliwości Miszkolców i pojazdów
- o długościach ich przemieszczeń.
2. Omów właściwości pojęć „ obszar badania” i „zakres badania” ruchu drogowego.
Obszar badania:
- nie powinien być mniejszy od obszaru przyszłych studiów transportowych
- znaczna większość podróży związanych z obszarem przyszłych studiów powinna mieć swój
początek o koniec w obszarze badania
- umowna linia zamykająca obszar badania powinna być oprowadzona tak, aby:
-ruch wjazdowy do obszaru badania i ruch wyjazdowy z tego obszaru przecinał ją
2-krotnie
-ruch tranzytowy przecinał granicę obszaru badania 2-krotnie
- ruch wewnętrzny nie przecinał jej wcale
-granice obszaru badania powinny zapewniać porównywalność wyników kolejnych badań kompleksowych.
Zakres badań
Sieć drogowa objęta pomiarem jest podzielona na odcinki, jednorodne pod względem natężenia i struktury ruchu. Dla każdego odcinka jest ustalona lokalizacja stanowiska pomiarowego, czyli punkt pomiaru ruchu. Pomiar natężenia ruchu w punktach pomiarowych odbywa się w wyznaczonych terminach w ciągu całego roku. Całoroczny cykl pomiarowy jest podzielony na 2 okresy: letni i zimowy. Okres letni obejmuje 6 m-cy od maja do października włącznie. Cykl pomiarowy składa się z 14 odcinków dziennych (godz. od 6 do 22) i 3 okresów nocnych (godz. 22 do 6)
3. Scharakteryzuj kategorie i relacje ruchu w obszarze badania.
W obszarze badania wyróżnia się 2 kategorie ruchu:
-ruch rodzimy (kat. X) tworzą mieszkańcy obszaru badania oraz pojazdy stacjonujące w tym obszarze
- ruch obcy (kat.Y) tworzą osoby i pojazdy spoza obszaru badania, przyjeżdżające do tego obszaru na ogół na okres krótszy niż jedna doba.
Rodzaje relacji ruchu w obszarze badania:
- podróż zaczyna i kończy się w tym samym obszarze badania
-podróż zaczyna się w obszarze badania, lecz kończy się poza tym obszarem
-podróż zaczyna się poza obszarem badania, ale kończy się w tym obszarze
-podróże tranzytowe, czyli podróże zaczynające się i kończące się poza obszarem badania.
Jedynie przechodzą przez ten obszar.
4. Przedstaw klasyfikacje kompleksowych badań ruchu.
W ramach KBR wyróżnia się 2 grupy badań:
-badania podstawowe, czyli wszelkie badania ankietowe umożliwiające identyfikację źródeł i celów ruchu oraz poznanie charakterystyk ruchowych osób, pojazdów i obszarów
-badania towarzyszące, czyli wszelkie prace inwentaryzacyjne.
5. Omów zagadnienie doboru badań do rodzaju ruchu.
W celu zbadania ruchu rodzimego X przeprowadza się:
-wywiady z losowo wybranymi mieszkańcami całego obszaru badania
-wywiady z użytkownikami losowo wybranych pojazdów, zarejestrowanych i stacjonujących w obszarze badania
Dla zbadania ruchu obcego Y przeprowadza się na granicy obszaru badania:
- ankietowe kierowców pojazdów wjeżdżających do/z obszaru badania (tzw. badania
kordonowe pojazdów)
- ankietowe pasażerów komunikacji publicznej wjeżdżających i wyjeżdżających do/z obszaru
badania (tzw. badania kordonowe osób)
6. Wymień rodzaje badań ruchu drogowego, przedstaw ich krótkie charakterystyki.
Wywiady domowe wśród mieszkańców.
Wywiady takie przeprowadzane ą w losowo wybranych lokalach mieszkalnych, ze wszystkimi osobami należącymi do badanych gospodarstw domowych. Celem wywiadu jest charakterystyka socjalno-ruchowa oraz charakterystyki podróży wszystkich mieszkańców badanych lokali, a informacje gromadzone są w 4 grupach:
1) informacje o lokalu, do którego należy dane gosp. domowe
2) informacje o każdym gospodarstwie domowym w lokalu
3) informacje o każdej osobie w badanym gosp. domowym
4) informacje podróży każdej osoby w wieku powyżej 7 lat
liczba lokali losowanych do wywiadów zależy od:
-celu do jakiego użyte będą dane
- liczby ludności w badanym obszarze
-szczegółowości podziału badania obszaru badania
- szczegółowości określanych charakterystyk osób i ich podróży
- dopuszczalnego błędu.
7. Co to są kordonowe badania pojazdów i osób? Jakie są ich właściwości? Czym się różnią od badań ekranowych?