Przedstaw okoliczności i znaczenie koronacji Piastów.

Dynastia Piastów panowała w Polsce w latach 966-1370. Pierwszym władcą państwa polskiego był Mieszko I, który wywodził się z rodu Piastów z plemienia Polan. Scalił on państwo polskie i w 966 roku przyjął chrzest, co zrównało Polskę z innymi królestwami europejskimi. Nie został królem, ale założył dynastię, która wiele lat rządziła Polską oraz z której wywodziło się wielu królów. Koronacja władcy wiązała się z uznaniem go za pomazańca bożego. Była to ceremonia świecka połączona z mszą świętą, podczas której duchowny wysokiej rangi przekazywał insygnia władzy przyszłemu królowi. Dzięki koronacji państwo stawało się w pełni suwerenne, następowała jego konsolidacja, a władca zyskiwał szacunek i oddanie poddanych, gdyż uważany był za wybrańca Boga.
Bolesław Chrobry był synem Mieszka I i jego pierwszej żony Dobrawy. Miał on trzech przyrodnich braci (Mieszka, Świętopełka i Lamberta), których matką była macocha Bolesława, księżniczka niemiecka Oda. Aby uzyskać władzę w kraju Chrobry wypędził braci oraz macochę i od 992 roku, czyli od śmierci Mieszka I, był jedynym władcą Polski. Chrobry dążył do zdobycia korony i dlatego początkowo jego polityka sprzyjała Cesarstwu Niemieckiemu. Cesarz Otton III był przychylny Bolesławowi, gdyż chciał stworzyć cesarstwo uniwersalistyczne – czyli składające się z czterech równych sobie części: Galii, Italii, Germanii i Sclavinii. Bolesław Chrobry stworzył silną strukturę administracyjną i kościelną w Polsce. Chciał również szerzyć chrześcijaństwo wśród pogan. Dlatego w 997 roku zorganizował misję biskupa praskiego Wojciecha, który został wygnany z Czech. Misja miała na celu chrystianizację pogańskich plemion pruskich (zamieszkujących dzisiejsze tereny Warmii i Mazur), jednak szybko zakończyła się męczeńską śmiercią Wojciecha. Bolesław wykupił od pogan ciało biskupa i rozpoczął starania o jego kanonizację. Nastąpiła ona już w 999 roku, w którym to św. Wojciech został pierwszym patronem Polski. Kanonizacja św. Wojciecha była świetnym pretekstem dla Ottona III by zrealizować swoją wizję cesarstwa uniwersalistycznego. W 1000 roku odbył on pielgrzymkę do grobu św. Wojciecha, który znajdował się w Gnieźnie. To wydarzenie znane jest jako zjazd gnieźnieński. Podczas zjazdu cesarz przekazał zgodę papieża na utworzenie arcybiskupstwa w Gnieźnie oraz podlegających mu biskupstw w Kołobrzegu, Wrocławiu i Krakowie. Oznaczało to aprobatę papieża dla poczynań Bolesława Chrobrego. Natomiast poparcie cesarza wyrażało uroczyste włożenie na głowę Chrobrego diademu cesarskiego oraz podarowanie mu włóczni św. Maurycego. To wydarzenie oznaczało uznanie władcy Polski za równorzędnego innym władcom zachodnim oraz zapowiadało jego rychłą koronację. W ramach podziękowań Chrobry podarował cesarzowi ramię św. Wojciecha. Niestety oczekiwania Chrobrego nie spełniły się, gdyż w 1002 roku Otton III zmarł (został prawdopodobnie otruty) a na tronie zasiadł nieprzychylny Polsce i wyznający zasadę podboju, a nie współpracy Henryk II. Już w tym samym roku wybuchła I wojna polsko-niemiecka trwająca do 1005 roku. Pierwsza, druga (1007-1013) i trzecia (1015-1018) wojna polsko-niemiecka miała na celu przyłączenie do Polski Miśni, Milska i Łużyc. Wojny zakończone pokojem w Budziszynie zakończyły się klęską cesarza, i jak pisze niemiecki kronikarz Thietmar, to Chrobry dyktował jego warunki. Milsko i Łużyce zostały przyłączone do Polski a cesarz zobowiązał się do pomocy Chrobremu w wyprawie na Ruś Kijowską. Bolesław Chrobry prowadził ekspansywną politykę: przyłączył do Polski Grody Czerwieńskie kosztem Rusi Kijowskiej, Morawy kosztem Czech i Słowację kosztem Węgier. Chrobry umocnił również gospodarkę Polski – wprowadził stałe daniny, regalia (czyli monopol władców na niektóre gałęzie gospodarki); powołał pospolite ruszenie oraz wyszkolona drużynę. W 1025 roku korzystając z zamieszania powstałego w Niemczech po śmierci Henryka II Bolesław Chrobry koronował się w Gnieźnie na króla Polski. Koronacja była uwieńczeniem polityki Chrobrego – stworzył ustabilizowany kraj, w którym istniały prężnie struktury administracyjne i kościelne, oraz przyłączył do Polski wiele terenów. Dzięki koronacji Polska stała się państwem całkowicie niezależnym i suwerennym, wzrósł jej prestiż oraz została umocniona wewnętrznie. Również sam król zyskał autorytet – został formalnie uznany pomazańcem Boga. Niestety pierwszy król Polski nie panował długo, gdyż w tym samym roku (1025) zmarł. Mimo to Polska stała się królestwem równym innym zachodnioeuropejskim państwom.
Mieszko II, młodszy syn Bolesława Chrobrego został władcą zaraz po śmierci ojca i idąc za jego przykładem koronował się w roku 1025 w Gnieźnie. Władzy nie otrzymał najstarszy syn Chrobrego Bezprym, co doprowadził do konfliktu między braćmi. W Niemczech ta koronacja wywołała negatywny oddźwięk, jednak nowy cesarz Konrad II początkowo zajmował się ustabilizowaniem sytuacji w Niemczech. Mieszko II kontynuował ekspansywną politykę swojego ojca, mimo że jak pisał Gall Anonim: „nie odznaczał się już tak jak ojciec ani zaletami żywota, ani obyczajów, ani też bogactwami”. Jednak na początku odnosił sukcesy – w 1029 roku odparł wyprawę niemiecką na Polskę, a w 1030 roku zorganizował wyprawę na Saksonię. Jednak w tym czasie w Polsce rozpoczęły się duże problemy wewnętrzne. Niższe warstwy zaczęły się buntować przeciw wyzyskowi, rozrosła się reakcja pogańska, gdyż Kościół kojarzony był tylko z podatkami i daniną. Dodatkowo w 1031 roku nastąpił równoczesny atak Jarosława Mądrego (Ruś) i Konrada II na Polskę. Mieszko II stracił Milsko i Łużyce, Grody Czerwieńskie, Morawy i Słowację oraz uciekł do Czech gdzie został uwięziony i okaleczony. Na tronie zasiadł jego brat Bezprym, który odesłał insygnia władzy cesarzowi. Osłabiło to pozycję Polski na arenie międzynarodowej. W 1032 roku po śmierci Bezpryma Mieszko II wraca do Polski. Jednak by odzyskać władzę podczas zjazdu w Merseburgu uznaje zwierzchność cesarza, rezygnuje z korony i dzieli kraj pomiędzy siebie, swojego młodszego brata Ottona i bratanka Dytryka. W 1034 Mieszko II ponownie zjednoczył kraj i był jego jedynym władcą, jednak nie udało mu się odzyskać korony oraz utraconych terenów. Mimo wielu klęsk, niepowodzeń i upokorzeń Mieszkowi II udało się przezwyciężyć kryzys w Polsce.
Syn Mieszka II Kazimierz zwany później Odnowicielem, po śmierci ojca przejął władzę w Polsce. Jednak zaraz potem wybuchł bunt możnych oraz bunt ludowy i Kazimierz musiał uciekać z Polski. W roku 1038 na Polskę najechał książę czeski Brzetysław, który zagarnął Śląsk i spustoszył Mazowsze i Wielkopolskę, a z Gniezna wywiózł relikwie św. Wojciecha. Polska organizacja kościelna została uzależniona od niemieckiego Magdeburga. Kazimierzowi udało się zjednoczyć Polskę, jednak za cenę złożenia hołdu lennego cesarzowi Henrykowi III. Polska utraciła również Śląsk. Niestety nie udało się Kazimierzowi odzyskać korony, ponieważ był zależny od cesarza.
Natomiast syn Kazimierza Odnowiciela Bolesław Śmiały (panuje w latach 1058 – 1079, od 1076 roku jako król Polski) zmienił politykę Polski wobec Cesarstwa. Jego celem było uzyskanie pełnej niezawisłości i suwerenności, odzyskanie korony i odbudowanie polskiej struktury kościelnej. Żeby osiągnąć te cele, w sporze cesarza Henryka IV i papieża Grzegorza VII o inwestyturę, staje po stronie papieskiej. Popierał opozycję antycesarską oraz chciał osadzić swoich kandydatów na tronach Węgrzech i Rusi. Dzięki takiej polityce Bolesław przyłączył ponownie do Polski Grody Czerwieńskie, uniezależnił państwo Polskie od Cesarstwa oraz przywrócił arcybiskupstwo w Gnieźnie (1075r) oraz biskupstwa we Wrocławiu, Krakowie i Poznaniu oraz nowo utworzone w Płocku. Również po uzyskaniu zgody papieża został koronowany na króla Polski w katedrze gnieźnieńskiej w 1076 roku. Niestety koronacja nie przyczyniła się do wzrostu popularności króla, wręcz przeciwnie. Bolesław Śmiały prowadził wiele wojen, przez co wzrastało niezadowolenie wśród rycerstwa, ale i też wśród niższych warstw społeczeństwa, które ponosiły koszty wojny. Dlatego też wybuchł bunt możnych i rycerstwa pod przewodnictwem biskupa krakowskiego Stanisława. Wg historyka Pawła Jasienicy biskup spiskował przeciw królowi i dlatego został skazany na obcięcie członków. Wywołało to jeszcze ostrzejszą reakcję możnowładców i Bolesław musiał uciekać na Węgry (1079). Porażkę króla przypieczętowała przegrana papieża w sporze o inwestyturę. Mimo porażki na koniec swojego panowania, Bolesław Śmiały jest uznawany za utalentowanego króla. Następna koronacja na króla Polski odbyła się ponad dwieście lat później.
Po Bolesławie Śmiałym władze objął jego brat Władysław Herman (1079 – 1102). Niestety był on słabym władcą, a faktyczną władzę w kraju sprawował palatyn Sieciech. Po buncie synów Hermana Bolesława zwanego później Krzywoustym oraz Zbigniewa (w 1097 roku) Sieciech został wygnany, a Polska została podzielona pomiędzy braci Hermana, który sprawował władze zwierzchnią do roku 1102. Potem bracia sprawowali władzę razem, jednak w 1107 Bolesław wygnał Zbigniewa. Ani Hermanowi, ani Krzywoustemu nie udało się uzyskać korony. Bolesław Krzywousty przed swoją śmiercią spisał testament (statut), który dzielił Polskę na dzielnice pomiędzy synów. Testament zawierał zasadę senioratu – władze zwierzchnią otrzymywał najstarszy członek rodu Piastów. Polska została podzielona na dzielnice: dla Władysława II Śląsk i ziemia lubuska, Bolesławowi Kędzierzawemu przypadło Mazowsze i Kujawy, Mieszkowi III Staremu Wielkopolska, a Henrykowi Sandomierskiemu ziemia sandomierska, którą po jego śmierci przejął Kazimierz, i jego matka Salomea. Dzielnica senioralna sięgała natomiast od Karkowa do Pomorza Gdańskiego. Ten statut miał zapobiec walkom między braćmi, jednak odniósł efekt odwrotny od zamierzonego i rozpoczął trudny w dziejach Polski okres rozbicia dzielnicowego. Książęta dzielnicowi walczyli o władzę zwierzchnią w kraju, jednak Polska aż do 1320 roku została rozbita. W tym czasie formalnie księciem zwierzchnim był ten, który rządził w Krakowie.
W roku 1295 na króla Polski został koronowany w Gnieźnie Przemysł II z wielkopolskiej linii Piastów. Dziedzicznie władał on Wielkopolską. Władał również Małopolską od 1290 roku, którą otrzymał na mocy „układu o przeżycie” (ten, który przeżyje drugiego z partnerów układu otrzymuje w posiadanie jego dzielnicę) z księciem Henrykiem IV Probusem, jednak utracił ją w 1291 roku na rzecz króla Czech Wacława II. Władał również Pomorzem Gdańskim od 1294 roku, który otrzymał również na mocy „układu o przeżycie” z Mściwojem II. Dzięki posiadanym terenom był on najsilniejszym księciem, dlatego w 1295 roku w katedrze gnieźnieńskiej został koronowany na króla Polski przez arcybiskupa Jakuba Świnkę. Formalnie panował on tylko nad Pomorzem i Wielkopolską, jednak sam tytułował się królem całej Polski. Świadczy o tym napis na jego pieczęci: „Sam wszechpotężny zwrócił Polakom ich zwycięskie znaki”, dlatego też jest nazywany czasem królem Jednoczycielem. Niestety jego rządy nie trwały długo, ponieważ już w 1296 roku został zamordowany w Rogoźnie najprawdopodobniej za sprawą Brandenburczyków.
Następnym władcą koronowanym na króla Polski był król Czech z dynastii Przemyślidów Wacław II. Rządził w latach 1300 – 1305. Władał on prawie całą Polską, jednak pod zwierzchnictwem cesarza. Jego syn Wacław III rządził tylko rok i nie był królem. Był to ostatni przedstawiciel Przemyślidów na tronie Polski.
Po śmierci Wacława w 1306 roku władzę nad większą częścią ziem polskich (Małopolska, Pomorze Gdańskie, ziemia sieradzko-łęczycka i Kujawy) objął Władysław Łokietek. Dążył on do zjednoczenia państwa polskiego. W latach 1308/1309 Pomorze Gdańskie zostało zagarnięte przez Krzyżaków, których Łokietek wezwał na pomoc w walce z Brandenburczykami. W 1321 sąd papieski ustalił, że Krzyżacy muszą oddać ziemie Łokietkowi i zapłacić odszkodowanie, jednak tak się nie stało. W roku 1310 królem Czech zostaje Jan Luksemburczyk, który rości sobie pretensje do tronu polskiego. Niektóre Śląskie księstwa oddają mu hołd (ostatnie w 1329 roku). W 1311 roku wybucha w Krakowie bunt wójta Alberta, stłumiony przez Łokietka. W latach 1313-1314 Łokietek tłumi kolejny bunt, tym razem w Wielkopolsce, pod wodzą wójta Przemka. W roku 1318 możni wysyłają do papieża prośbę o koronę dla Łokietka. W 1320 roku w Krakowie zostaje on koronowany na króla Polski. Data ta kończy formalnie rozbicie dzielnicowe. Król przenosi stolicę do Krakowa. Polska znów liczy się na arenie międzynarodowej. Dążeniem Łokietka po koronacji było odzyskanie Pomorza i zjednoczenie całkowite ziem Polski. Dlatego w latach 1326 – 1333 trwa wojna z Zakonem Krzyżackim. W 1331 roku Polacy wygrywają bitwę pod Płowcami, jednak pod zwierzchnictwem Jana Luksemburga pozostaje Mazowsze oraz Śląsk. Król zmarł przed rozstrzygnięciem tej wojny.
Następcą tronu oraz spadkobiercą korony został syn Władysława Łokietka Kazimierz Wielki. Panował w latach 1333 (w tymże roku się koronował) do 1370. Celami jego polityki wewnętrznej było przede wszystkim umocnienie i konsolidacja dopiero, co zjednoczonego państwa Polskiego, centralizacja władzy, rozwój gospodarczy i militarny państwa. Natomiast jego celem polityki zagranicznej było odzyskanie dawnych ziem polskich – Śląska, Mazowsza i Pomorza). I tak za jego panowania nastąpiła reforma administracji państwowej, reforma wojskowa (m.in. budowa zamków i warowni), ujednolicenie prawa oraz rozwój gospodarczy (lokacja na prawie niemieckim, prawo składu i przymusu drogowego dla miast, rozwój górnictwa). Kazimierz Wielki zerwał również z zasadą patrymonium i Polska stała się monarchią stanową w myśl zasady Korony Królestwa Polskiego (Corona Regni Poloniae). Od tej pory król nie był już posiadaczem, lecz tylko władcą i zwierzchnikiem ziem. Natomiast, jeśli chodzi o politykę zagraniczną Kazimierz również odnosił sukcesy. Na mocy pokoju w Kaliszu o 1343 roku Pomorze Gdańskie i ziemia chełmińska zostały uznane jałmużną Kazimierza dla Zakonu Krzyżackiego, natomiast Kujawy i ziemia dobrzyńska wróciły do Polski. W 1335 roku podczas zjazdu w Wyszehradzie Jan Luksemburczyk zrzekł się roszczeń do tronu polskiego. Król próbował również odzyskać Śląsk, jednak na mocy pokoju w Namysłowie został on definitywnie przyłączony do Czech, a król Czech zrzekł się praw do Mazowsza. W 1349 roku Kazimierz Wielki przyłączył do Polski Ruś Halicką, jako rekompensatę za utracone ziemie na zachodzie. Wysoką pozycję wśród władców europejskich pokazuje zjazd monarchów w Krakowie w 1364 roku. Przyjechali do Krakowa cesarz Karol IV Luksemburskim król Węgier Ludwik Andegaweński, król Danii Waldemar, król Cypru, Książe Austrii, margrabiowie brandenburscy, książe mazowiecki i książe pomorski. W 1370 roku Kazimierz Wielki zmarł. Był ostatnim królem z dynastii Piastów zasiadającym na tronie Polski.
W wielu przypadkach koronacja władcy była uwieńczeniem i podsumowaniem jego polityki – było tak w przypadku Bolesława Chrobrego, którego usilne starania zakończyły się koronacją pod koniec życia; Bolesława Śmiałego, który miał odwagę sprzeciwić się potężnemu Cesarstwu; jak również Przemysła II i Władysława Łokietka, którzy obaj dążyli do zjednoczenia Polski. Jednak w przypadku Mieszka II koronacja nie przyniosła mu szczęścia i kontynuowanie polityki ojca doprowadziło do kryzysu państwa polskiego. Bolesław Śmiały, po koronacji stał się nieostrożnym politykiem, przez co został wypędzony z kraju a Polska straciła koronę na ponad dwieście lat i przestała się liczyć wśród europejskich królestw. Natomiast Przemysł II i Władysław Łokietek dzięki jasno określonemu celowi przeszli drogę od książąt dzielnicowych do prawowitych królów. Dodatkowo Łokietek stworzył zjednoczone państwo, dzięki czemu jego syn Kazimierz Wielki, który koronacją rozpoczął swoje panowanie, mógł stworzyć silne, suwerenne i zmodernizowane państwo. Ostatni Piast na tronie Polski pokazał, że można osiągać cele polityczne również na drodze dyplomatycznej, dzięki czemu pozostawał w dobrych stosunkach z większością państw europejskich oraz papiestwem. Moim zdaniem, nie można powiedzieć, że korona gwarantuje dobre i silne rządy. Wręcz przeciwnie, zobowiązuje ona tego, kto ją nosi do o wiele większego wysiłku i umiejętności w prowadzeniu polityki wewnętrznej i zewnętrznej kraju.