Adam Mickiewicz "Dziady" - omówienie.
Tak jak Adam Mickiewicz zajmuje szczególne miejsce wśród twórców polskiej literatury,tak niezwykłe miejsce przypada w jego poezji "Dziadom"."Dziady" to jednocześnie poezja i misterium* narodowe,sen pomieszany z jawą spis narodowych lęków i marzeń. to dzieło Mickiewicza stale jest obecne wśród wykształconych Polaków,przywoływanie,cytowanie,żywe.
*Misterium-słowo pochodzenia greckiego,po grecku oznacza tajemnicę. W sztuce teatralnej to dramat religijny o tematyce zaczerpniętej z Biblii.
Przykładem żywotności "Dziadów" jest zrealizowany kilka lat temu głośny film Tadeusza Konwickiego "Lawa".Konwicki,wybitny powieściopisarz,reżyser i scenarzysta filmowy,pokazał w jaki sposób współczesny Polak odczytuje dziś"Dziady".Wypożyczcie ten film po przeczytaniu poematu i porównajcie.
Twój podręcznik przytacza wstęp do "Dziadów" pióra Mickiewicza,w którym wyjaśnia tytuł swojego dzieła: dziady to święto zmarłych. Swą tradycją sięga czasów pogańskich. Raz do roku lud zbierał się pod przewodnictwem Guślarza(ni to poety,ni to kapłana),nocą, w pobliżu cmentarza , aby przywołać duchy nieboszczyków.
"Dziady" są często wystawianie w polskich teatrach. Niektóre przedstawienia stają się zaczątkiem ważnych wydarzeń politycznych. Tka było w marcu 1968 roku, gdy cenzura nakazała zdjąć "Dziady" z repertuaru teatru w Warszawie. Uznała wymowę przedstawienia za antykomunistyczną. Zaprotestowali studenci i rozruchy objęły wyższe uczelnie całej Polski.
Podręcznik pyta obrzędy Dziadów i powody zainteresowania się nim poety:
- Jest to sięgający czasów pogańskich obrzęd częstowania zmarłych jadłem i napojami,albo nieść im ulgę na tamtym świecie. Romantyzm, którego tak wybitnym przedstawicielem był Adam Mickiewicz, kierował swe zainteresowanie ku ludowości,tajemnicom,legendom, odległym czasom. Obrzędy Dziadów spełniły te wszystkie zainteresowania.
Książka pyta o czynności magiczne i zaklęcia duchów:
Polecenia wydaje Guślarz,ni to kapłan,ni to poeta:
"Zamknijcie drzwi od kaplicy
I stańcie dookoła trumny,
Żadnej lampy,żadnej świecy,
W oknach zawieście całuny."
Guślarz przepędza duchy słowami:"a kysz,a kysz".Guślarz też karmi duchy zmarłych.Chór powtarza:" w imię Ojca,Syna,Ducha!Czy widzisz Pański krzyż?"
Następne pytanie dotyczy podobieństwa między balladą a "Dziadami". Ballada to utwór wierszowany
o tematyce zaczerpniętej z ludowych legend. Z tych samych ludowych źródeł pochodzi pomysł "Dziadów"
Książka pyta o scenerię obrzędu:
Opisany jest on wyżej :"Zamknięte drzwi od kaplicy" i dalej, jak w tekście autora. Nastój obrzędu jest posępny(trumna,ciemność,całun w oknie).Didaskalia,czyli przypisy autora dają reżyserowi polecenia: "Kaplica,wieczór". Zachowania jest jedność czasu,miejsca i akcji,gdyż wszystko rozgrywa się w jednym miejscu i czasie.