Jak człowiek znianiał ziemię.
Jak człowiek zmieniał ziemie
Proste związki chemiczne które pojawili się na dnie oceanu , połączyli się w aminokwasy. A te dały początek organizmom. Pierwsze zwierzęta na ziemi były glonami. Drewno pomogło im się rozwijać. Później powstały ryby pierwsza z nich żyjącą współcześnie- Latimeria trzonopłetwa ryba (ruchu jej płetw przypominają ruchy zwierzęcia lądowego) Pierwsze płazy ok. 375 mln lat temu na ląd wyszły niektóre ryby i przeobrazili się w czworonożne zwierzęta . Płazy podbijały kontynenty, ale musiały być bliżej wody. Pierwsze gady na ziemi ok.320 mln lat temu zwierzęta składały jaja które mogły przeżyć z dala od wody w śród ich był dinozaur. Ogromny meteoryt uderzył w naszą planetę, zginęło 85% mieszkańców ziemi (głownie zwierzęta np.: dinozaury ludzi jeszcze wtedy nie było) ssaki udało się przeżuć bo odżywiali się stawonogami. Ssaki zajęli miejsce gadów: wśród nich były już niezwykle płodne gryzonie docierające do każdego zakątka ziemi. Naczelne: pojawili się 60 mln lat temu w Afryce. Dają potem początek dużym małpom i człowiekowi .Człowiek nasz bezpośredni przodek pojawił się we wschodniej Afryce 150 tys. Lat temu. I wszystko zmienili zaczęli emigrować i poznawać nową ziemi nieznaną dotąd ludziom i zwierzętom nieznane dotąd ziemię była połączona nie całkiem (Afryka z Europą i Australią i Oceanią , i Grenlandią ),( obie Ameryki były połączone że sobą) . Również epoka lodowcowa zmieniła ziemię. Epoka lodowcowa - generalnie jest to okres znacznego ochłodzenia klimatu, prowadzącego do zlodowacenia w strefie podbiegunowej oraz obniżenia poziomu mórz na całej Ziemi. Ostatnia epoka lodowcowa zaczęła się 36 000 lat temu i skończyła "zaledwie" 10 000 lat temu .Cykle zlodowaceń powtarzają się. Dwa główne nakładające się okresy 40 000 i 100 000 lat. Istotną rolę odgrywa także precesja bieguna, związana z mimośrodowym ruchem osi Ziemi w cyklu 22 000 lat. Od nazwiska odkrywcy zwana cyklami Milankowcza. W historii Ziemi był co najmniej jeden okres, kiedy cała Ziemia zamarzła. O zamarznięciu powierzchni całej planety świadczą osadowe pokłady zredukowanego żelaza nietworzące się w obecności tlenu. Ludzie żyjący w epoce lodowcowej pozostawili po sobie kamienne narzędzia oraz wspaniałe malowidła naskalne. Ale ich sposób życia wkrótce miał stać się przeszłością. Przez kolejne tysiące lat orbita Ziemi wokół Słońca zmieniła się, sprawiając, iż okresy letnie stały się cieplejsze, a lód zaczął topnieć. Epoka lodowcowa skończyła się około 10 tysięcy lat temu. Od tamtego czasu klimat półkuli północnej ocieplił się i stał się o wiele bardziej stabilny. Dzięki ostatnim 10 tysiącom lat łagodniejszego klimatu, ludzie mogli rozwinąć rolnictwo, osadnictwo miejskie i cywilizację – co byłoby znacznie Cykle lodowcowe widać w warstwach lodu Antarktydy. Dostępne z odwiertów Antarktydy sięgają 200 tys. lat wstecz. Czasy lodowcowe sprzed 10 tys. lat pozostały w pamięci języków pod postacią zwrotów semantycznych. Ziemia zmieniła kształt i kontynenty się ukształtowały w położeniu tak jak jest dzisiaj . Zawsze już będziemy zagrożeni nieoczekiwanymi, a dla nas nieprzyjemnymi zmianami klimatu, następującymi z przyczyn naturalnych. Przykładowo, około 400 lat temu Europa przeżyła stosunkowo zimny okres zwany małą epoką lodowcową (choć nie było oczywiście aż tak zimno, jak podczas tej właściwej epoki lodowcowej). Nowością są natomiast obecnie gwałtowne zmiany klimatu, których przyczynę stanowi działalność człowieka na Ziemi. Z powodu rosnącej emisji dwutlenku węgla i innych gazów powodujących efekt cieplarniany, jest możliwe, że wciągu najbliższych 100 lat zaobserwujemy najszybsze ocieplenie Ziemi od czasu końca epoki lodowcowej. Ludzie i zwierzęta zamieszkali na tych kontynentach nie wiedząc o innych ludziach na ziemi istnieniach na ziemi myśleli że ziemia jest płaska. Powstawały różne państwa na kuli ziemskiej . W tych czasach to Chiny byli cywilizowaną ludnością na ziemi jako pierwsi pisali podręczniki . Był to okres wielkich odkryć geograficznych. Papież podzielił Hiszpanów i Portugalczyków spowodowało to że ludzie pragnęli poznać nowe kontynenty a raczej chodziło im o nowe zdobycie ziemi. W 1492 roku Krzysztof Kolumb odkrył nowy kontynent ale dopiero w 16 wieku zaczęto podróżować do nowego kontynentu spowodowało to że ludzie żyjące na tym kontynencie została skolonizowana .Sprowadzono do Europy dotąd nieznane warzywa i owoce, mięso zwierząt ( papryka, pomidory, ziemniaki, ananasy, indyk ) przyprawy (pieprz , goździki, cynamon) oraz ludność Ameryki która później była w niewoli i wykorzystywani do ciężkich prac, spowodowało to że rozpowszechnili się nowe choroby nieznane dotąd w Europie przywiezione z Ameryki .Hiszpanie i Portugalczycy ruszyli na podbój nowego kontynentu był to koniec Azteków którzy nie znali dotąd broni palnej mieli tylko łuki drewniane nie mogli się bronić. Europejczycy wymordowali 2,5 mln Indian, 2,4 w Ameryce łacińskiej.
1200-upadła cywilizacja Majów. (Byli ludem na wysokim poziomie technicznym i artystycznym, określanym jako najwyżej rozwinięta cywilizacja indiańska w Ameryce Środkowej. O istnieniu tej wspaniałej kultury świat dowiedział się w XV wieku, kiedy to Hiszpanie wyruszyli na teren Meksyku po ukryte tam złoto. Odnaleziono tam wówczas ślady prastarej cywilizacji w postaci olbrzymich budowli.)Duża część społeczeństwa zamieszkiwała wsie, która pozyskiwała ziemię pod uprawę techniką żarową. Podstawowym zbożem uprawianych przez ludność była kukurydza, a oprócz niej uprawiano fasolę, ziemniaki i bób. Znano również dynię, pomidory, maniok i chilli, produkowano włókno i alkohol z agawy. Majowie częściej spożywali warzywa niż mięso, na które niechętnie polowali. Nie hodowali żadnych zwierząt przy zagrodach oraz rzadko łowili ryby. Byli za to wspaniałymi rzemieślnikami, tworzyli wzorzyste tkaniny, zdobione naczynia ceramiczne, złote i jadeitowe ozdoby oraz polerowane narzędzia. Wytwory ich pracy były wykorzystywane do wymiany na inne przedmioty oraz na żywność. Handel pełnił ważna rolę, gdyż wiele surowców musieli sprowadzać z gór. Wbrew ogólnie przyjętej opinii, Majowi najprawdopodobniej znali koło. Ma o tym świadczyć fakt, że w pobliżu Ekal odnaleziono pięciotonowy walec rozbity na dwie części i pozbawiony osi. Jeśli chodzi o budowę miasta, to w centrum znajdowały się domy bogatych i znaczących osób, a ubogie dzielnice położone były na obrzeżach miasta. Do tego miasta przyjeżdżali przedstawiciele różnych kultur, między innymi i Majów. W 1200r. doszło do krwawej wojny domowej, w wyniku której miasto runęło w gruzach, a stolicę przeniesiono do odnowionego Mayapan. W tym okresie nastąpiła zmiana w budowaniu miast, imponujące budowle były zastępowane murami obronnymi. Brytyjczycy skoncentrowali się na Ameryce, przyczynili się do dużego wyginięcia wydm, foki (zostawali sprzedawane na futra do Europy ). Po przebycie Europejczyków zaczął się odsys gołębi w ciągu jednego sezonu zabili 1 tysiąc gołębi o raz wiele innych zwierząt.
Natomiast w Europie było coraz to więcej ludzi, a ziemi coraz mniej, środowisko było zanieczyszczone. Zaczęto budować domy z drewna, wycinano więc lasy .do jednego domu potrzebowano 12 drzew. A już w 17 wieku w Anglii Prawie wszystkie lasy zostały wycięte :duży dom-2 tony drzewa, okręt-1 tona 6 tysięcy drzew. W lasach było dużo różnych roślin których na pewno już nie poznamy bo wyginęli. Nie tylko w Anglii wycinano drzewa ale i w Brazylii ( na polach wyciętych powstały kakao, cukier oraz plantacja –trzcina cukrowa, kawa, herbata, bawełna, buraki cukrowe.)
W tych czasach rzeki były głównym źródłem energii, wykorzystywali siły wiatru stały dalej od rzeki zbudowali wiatraki które wytwarzali prąd dla ludzi. Ludzie zaczęli palić drzewa do ocieplenia domów było to dobre paliwo ale ciężkie więc został przerobiony na lekki węgiel drzewny (zrobienia takiego węgla praca zajmowała około 1 dziania a spalało się 3 dni ).W Europie zaczęło się rozwijać motoryzacja powstała pierwsza lokomotywa która spalała dużo drzewa 1 tona m3. Drzewa zostali tak wycięte że prawe całkiem znikneli, musiano więc szukać nowego paliwa które znalezione zostało pod ziemią była to Ropa naftowa (olej skalny, czarne złoto - ciekła kopalina, złożona z mieszaniny naturalnych węglowodorów gazowych, ciekłych i stałych. Złoża ropy naftowej występują w porowatych skałach w głębi ziemi. W normalnych warunkach ponad złożem ropy tworzy się warstwa zawierająca gaz ziemny. W płytkich złożach ropa naftowa przesiąka do powierzchni ziemi, gdzie bardziej lotne frakcje odparowują, pozostawiając oleiste, na wpół stałe substancje jak np. asfalt. Jest podstawowym surowcem przemysłu petrochemicznego stosowanym do otrzymywania m.in. benzyny, nafty, olejów, parafiny, smarów, asfaltów, mazutów, wazelin. Aby wyodrębnić z ropy jej poszczególne składniki (np. benzynę) stosuje się destylację frakcyjną. Ropę rozdziela się na frakcje dzięki różnicy w temperaturach wrzenia poszczególnych jej składników. Ropa jest wydobywana co najmniej od średniowiecza. Odnalezienie surowców mineralnych pod ziemią spowodowało że powstała nowa dziedzina motoryzacji (Motoryzacja, całokształt zagadnień związanych z użytkowaniem w transporcie lądowym pojazdów z silnik spalinowy (Silnik spalinowy, silnik cieplny spalania wewnętrznego, w którym energia spalania mieszanki paliwowo-powietrznej zamieniana jest na ruch obrotowy wału korbowego (silnik tłokowy) lub turbiny (silnik turbinowy).) potocznie również - mechanicznych pojazdów (Pojazd mechaniczny, napędzany silnikiem pojazd drogowy (motorower, ciągnik, samochód) lub szynowy (lokomotywa, wagon silnikowy), zdolny do samodzielnego poruszania się na lądzie) drogowych.
Pierwszy samobieżny pojazd z silnikiem parowym zbudował w 1770 N. Cugnot, w 1873 S. Marcus zbudował samochód z dwusuwowym silnikiem spalinowym (silnik dwusuwowy), w 1885 G. Daimler zbudował motocykl z silnikiem czterosuwowym, C.F. Benz zaś jednocześnie samochód trójkołowy z podobną jednostką napędową. Od 1886 datuje się rozwój czterosuwowych samochodów czterokołowych.
Dzięki odnalezieniu ropy naftowej maszyny pojawili się prawie wszędzie spowodowało to duże zanieczyszczenie środowiska. Uprzemysłowienie się pół kuli ziemskiej spowodowało że Wielka Brytania zajęła Azję. W Wielkiej Brytanii zaczęli wyginać dużo gatunków ryb takich jak makrelę, śledzie, płastugi ludzie jedli coraz to więcej ryb a rozmnażali się wolno takimi rybami były wieloryby 3 tysięcy ryb zginęło z Morza Północnego. Jednym Transportem były konie ale też ich nie wystarczało zostały zastąpione maszyną parową ( to silnik parowy tłokowy. Czasem do maszyn parowych zalicza się pompy parowe powstałe przed silnikiem tłokowym. Za wynalazcę maszyny parowej uważa się Jamesa Watta, który w latach 60. XVIII w. udoskonalił atmosferyczny silnik parowy zbudowany wcześniej przez T. Newcomena. Działała (Spalając pod napełnionym kotłem drewno bądź węgiel, doprowadzano wodę do wrzenia. Wytworzona w ten sposób para była doprowadzana do cylindra. Tłok wprawiany był w ruch poprzez naprzemienne wpuszczanie będącej pod wysokim ciśnieniem pary do przedniej i tylnej części cylindra (rozdzielonych tłokiem). Następnie za pośrednictwem tłoczyska przenoszono wytworzoną energię na wał korbowy i koło zamachowe. W celu stabilizacji obrotów w maszynach parowych używany był regulator odśrodkowy. Maszyna mogła zasilić 100 warsztatów tkackich. W ten sposób przemysł tkacki rozwinął się w Anglii. Ponieważ do tak dużej liczby maszyn trzeba było dużej ilości drewna, w Anglii zostało wykarczowanych 80% lasów. Następnie zaczęto palić węglem - i tak rozwinął się przemysł górniczy w Wielkiej Brytanii. Rozpoczęła się 1 i 2 wojna światowa ludzie zaczęli umierać z różnych chorób z mordować się nawzajem w wojnie wzięło udział 61 państw powołano 110 mln ludzi z czego 50 mln zginęło. Były to najgorsza wojny w dziejach ludzkości spowodowana przez ludzi komunizmu. Zaczęła się wielka produkcja
DDT- . środek owadobójczy otrzymywany przez kondensację chloralu z chlorobenzenem w obecności stężonego kwasu siarkowego. Syntezę DDT przeprowadzono po raz pierwszy w roku 1872. Dokonał tego O. Zeidler. Paul Mller - twórca DDT za jego odkrycie otrzymał Nagrodę Nobla w 1948 r. Wykorzystywany był powszechnie od początku lat 40. do początku lat 60. XX wieku. Na większą skalę zastosowano go w czasie II wojny światowej do ochrony wojsk sprzymierzonych przed tyfusem plamistym roznoszonym przez wszy. Wydawał się wprost idealnym środkiem do ochrony roślin, w latach 60. XX w. stosowany na całym świecie w potężnych ilościach. Toksyczny dla owadów - wnikał w sposób kontaktowy przez przewód pokarmowy lub powłoki ciała i powodował zaburzenia pracy systemu nerwowego owadów. Niemalże nieszkodliwy dla ludzi, ssaków i ptaków. Okazało się jednak, że jest to bardzo trwały związek, w glebie ulega rozłożeniu dopiero po kilkunastu latach i ma zdolność kumulowania się we wszystkich organizmach żywych także u ludzi. Największe jego stężenie zanotowano u zwierząt drapieżnych będących końcowym ogniwem łańcucha pokarmowego. Obecnie DDT nie jest używany w krajach wysoko rozwiniętych z powodu jego wyjątkowej trwałości i nagromadzania się w organizmach żywych. W krajach trzeciego świata w dalszym ciągu jest używany do walki z malarią. Objawy ostrego zatrucia DDT u ludzi: wzmożona pobudliwość, zaburzenia koordynacji ruchów, bóle głowy, wymioty i drgawki, zgon na skutek porażenia ośrodka oddechowego i obrzęku płuc. Zaczęło się kolejne duże wycięcia lasów teraz używane na produkcje papieru- 200mln drzew zostało wyciętych. Powstały nowe technologie można też dostrzec w hodowli kurczaków, małe kurczaki które rozwijają się do postaci dorosłej 80 dni teraz tylko 40 dni.
Współczesny świąt zdominowany jest prze ludzi
1825-1 miliard ludzi
1925-2 miliardy ludzi
1960-3 miliardy ludzi
1975-4 miliardy ludzi
1988-5 miliardów ludzi
Na Ziemi rodzi się coraz więcej dzieci a ziemia się nie powiększa zaczęli budować coraz to wyższe mieszkania które zajmują mała powierzchnie ziemie a mieszczą się dużo rodzin, ziemia jest bardziej droga niż w 15 lub 16 wieku .W mieszkańcach Majów życie współczesne jest bardzo ciężkie niż było to wcześniej uprawiali (orzeszki ziemne ...) pojawił się problem z wodą pitną która była brudna lub wysychali źródła. Mieli bardzo dużo dzieci Ok 10 w jednej rodzinie nie każde dziecko mogło się wykształcić chodzili tylko do podstawówki a na dalszą drogę dla dziecka nie mieli pieniędzy. Ilość urodzeń co raz to bardziej powiększała się na Ziemi. 250 tysięcy ludności ameryki konsumują co 1,5 miliony ludności z Afryki. Masowe wycinanie lasów może przynieść szkody dla Ziemi, Japończycy są jedynym państwem który chroni lasy nie pozwalając wycinać lasów, dlatego importują z innych krajów.
100 000 ludności Meksyku umierają w ciągu jednego roku z powodów zanieczyszczenie smogów i z samochodów narażone są najczęściej płuca oraz chorują ludzie na raka. W Meksyku jest 16 milionów ludzi, a samochodów jest 3 miliony ludzi, i prawię 33 tysięcy fabryk.
Przemysł XIX –XX wieku
PRZEMYSŁOd problemów lokalnych do globalnychCzłowiek od początku swojego istnienia odciskał swoje piętno na środowisku, w którym żył. Jednakże dawniej, skutki polowań czy uprawy roli były raczej lokalne. Zmieniła to Wielka Rewolucja Przemysłowa, która rozpoczęła się około roku 1750, a nabrała tempa w XIX i XX w. Rewolucja ta wywołała ogromne zmiany społeczne. Rewolucja Przemysłowa rozpoczęła się, gdy zaczęto masowo produkować towary w wielkich fabrykach, przy użyciu maszyn zasilanych energią pochodzącą z węgla, a wkrótce także gazu i elektryczności. To znacznie ułatwiło ludziom produkowanie towarów i pozwoliło rozwinąć nowoczesną technologię. W czasach przed-przemysłowych nie było przecież kolei, samochodów, samolotów, światła elektrycznego, telefonów ani telewizji. Im więcej produkujemy i zużywamy, tym większy wpływ wywieramy na środowisko wokół nas. W ciągu ostatnich 50 lat, po raz pierwszy w historii stało się dla nas jasne, że aktywność człowieka zmienia środowisko całej planety; stwarzamy problemy o zasięgu już nie tylko lokalnym, lecz również globalnym. Jednym z takich globalnych problemów jest ryzyko niebezpieczeństwo występowania zmian klimatu wywołanych działalnością człowieka, znane pod nazwą globalnego ocieplenia.
Globalne zmiany klimatuZmiany klimatu wywołane działalnością człowieka są spowodowane emisją gazów cieplarnianych do atmosfery. Pochodzą one z wielu źródeł, takich jak: fabryki i rolnictwo, które dostarczają nam pożywienia oraz innych dóbr materialnych, elektrownie, które dają nam prąd elektryczny, samochody i samoloty, dzięki którym możemy się swobodnie przemieszczać.
Gazy cieplarniane zmieniają klimat Ziemi, zwiększając natężenie efektu cieplarnianego - naturalnego zjawiska, w którym para wodna, dwutlenek węgla oraz inne gazy obecne w atmosferze, pozwalają przedostać się promieniom słonecznym do powierzchni Ziemi, lecz potem pochłaniają ogromną część tej energii, wypromieniowywanej z powrotem przez ziemię, ale w postaci ciepła. Gdyby nie gazy cieplarniane, energia ta trafiałaby w przestrzeń kosmiczną. Gdyby nie naturalny efekt cieplarniany, średnia temperatura Ziemi wynosiłaby około (-18C), a ziemia nie nadawałaby się do zamieszkania (jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat efektu cieplarnianego, zajrzyj do pola tematycznego "Troposfera"). Emitowanie dużych ilości gazów cieplarnianych znacznie zwiększa ich zawartość w atmosferze, co z kolei zwiększa intensywność efektu cieplarnianego. Coraz więcej ciepła jest uwięzione w atmosferze. Skutkiem tego może być wzrost temperatury atmosfery i w rezultacie zmiana klimatu na Ziemi.
Ilość gatunków zwierząt zmniejsza się, ponieważ występują zmiany: wody, gleba, powietrze . 10 % raf koralowych zostało zmniejszone że względu na zanieczyszczenie. Pustynie co ras to bardziej się powiększają są to zmiany geologiczne.
Kolejne duże wycięcie lasów od 1991-1992
Niszczenie lasów
Lasy Ameryki Północnej i Europy są poważnie zagrożone: coraz silniejsze są naciski na ich karczowanie pod zabudowę miejską, przemysłową czy handlową. Nieustannie rozwija się komunikacja. Przemysłowa eksploatacja drewna prowadzi do wylesienia znacznych obszarów. Kwaśne deszcze powodują, że las ginie. Prawdziwym wyzwaniem dla wspólnoty międzynarodowej jest jednak los lasów tropikalnych; tracą one 100 tys. km2 rocznie, co jest tempem co najmniej niepokojącym, zwłaszcza wobec obserwowanej tendencji wzrostowej. Składa się na to wiele najróżniejszych czynników: eksploatacja drewna tropikalnego dla celów przemysłowych w odpowiedzi na wzrastające zapotrzebowanie na międzynarodowym rynku, nadmierna eksploatacja drewna opałowego, nadmierny wypas w skali lokalnej... Konsekwencje dla środowiska i ekonomii krajów, których zjawisko dotyczy, są katastrofalne: erozja gleby, nieużyteczne zapory wodne, obniżenie urodzajności gruntów, utrata pokrywy bogatej w składniki odżywcze, wyniszczanie przez kłusowników gatunków chronionych, obniżenie dochodów z upraw roślin jadalnych... Ale skutki są równie fatalne dla całej planety: utrata dziedzictwa genetycznego, zanik całych grup etnicznych i, co ma jeszcze większe znaczenie, przyspieszenie procesu zmian klimatycznych. Lasy tropikalne biorą udział w cyrkulacji węgla w biosferze. Są rezerwuarem węgla (ich niszczenie zwiększa więc ilość CO2 w atmosferze, nasilając efekt cieplarniany), a zarazem - regulatorem bilansu termicznego i wodnego. Ich zniknięcie może więc zmienić wiele parametrów klimatu: stopień odbijania promieniowania przez glebę, transpirację i parowanie, system wodny oraz częstość i intensywność opadów. Na pierwszym miejscu wśród skazanych na zagładę lasów tropikalnych znalazła się Amazonia. Od chwili, gdy w roku 1946 prezydent Brazylii Vargas rzucił hasło nowej "wewnętrznej konkwisty", pozostawione przez kolonizatorów pogorzeliska pożerają kraj. Las utracił stopniowo miliony hektarów, zamienionych na plantacje roślin przemysłowych (kakao, trzcina cukrowa, soja, kawa...) i na pastwiska. Budowa autostrady trans amazońskiej o długości 4918 km dokończyła dzieła zniszczenia, które w latach osiemdziesiątych przyspieszył rozwój nowych pionierskich terenów w brazylijskich stanach Rondonia i Para. Lasy Afryki, np. Madagaskaru, płacą również swój haracz. Jak wszędzie, najbardziej zmaltretowane przez "gospodarkę leśną" zostały tereny najłatwiej dostępne, tzn. lasy zachodniego wybrzeża Afryki: Wybrzeża Kości Słoniowe, Kamerunu, Ghany, Gwinei, Nigerii, Beninu. Ogólnie, jak we wszystkich krajach ubogich, niebagatelną rolę odgrywa problem drewna opałowego. Na Haiti, w Bangladeszu, Indiach czy Indonezji, a w większym jeszcze stopniu - w Afryce, drewno jest głównym źródłem energii w gospodarstwach domowych, niezbędnej do przygotowywania posiłków. Ale na skutek pustynnienia drewno stało się rzadkością. Gdy znika las, ugotowanie obiadu zaczyna być kosztowne. W ten sposób zmiany w środowisku obciążają i tak już skąpy budżet domowy (koszt opału może wynosić do 40% tego budżetu, poszukiwanie drewna może zająć rodzinie do 300 h rocznie). Na dodatek w tych samych regionach prymitywne techniki rolnicze, takie jak gospodarka żarowa, wyjaławiają glebę. Azja, ostatni poważny ośrodek wylesienia. Handlowa eksploatacja drewna jest tu szczególnie intensywna. Według raportu Programu ONZ ds. Rozwoju, przy obecnym tempie eksploatacji Kambodża, na przykład, wyeksportowała w 1992 r. około 1,2 mln m3 drewna. Jest to pięć razy więcej niż wynosi ilość dopuszczalna z punktu widzenia zachowania jej ekosystemu. Nic dziwnego, że mnożą się katastrofy naturalne - następstwa zagłady lasów; środkowa Kambodża padła w sierpniu i wrześniu 1991 r. ofiarą wyjątkowo gwałtownych powodzi.
Zaczął się XX i XXI wiek został nazwany wiekiem technologii .Odkrywaniem nowych planet w układzie słonecznym po paru latach wysyłanie do nich satelity oraz badanie ich ziemi .
21 wiek jest wiekiem technologii powstawanie więcej samochodów, pociągów, samolotów, oraz innych pojazdów mechanicznych (jest coraz to więcej zanieczyszczenia ).
Zagrożenie środowiska naturalnego na świecie
Celem nauki zwanej sozologią jest m.in. ustalenie czynników zagrażających środowisku naturalnemu. Należą do nich przede wszystkim: szeroko pojęta działalność człowieka podejmowana dla zaspokojenia jego potrzeb życiowych czyli biologicznych oraz cywilizacyjnych, co stanowi podwaliny kolejnego problemu jakim jest zanieczyszczenie środowiska.
Określamy nim: stan środowiska wynikający z wprowadzenia do powietrza, wody lub gruntu substancji stałych, ciekłych lub gazowych w takich ilościach i składzie, że może to ujemnie wpływać na zdrowie człowieka, przyrodę ożywioną, klimat, glebę, wodę lub powodować inne niekorzystne zmiany.
Najczęściej są one powodowane antropogenicznie tj. sztucznie, w wyniku działalności człowieka, polegającej na ciągłej emisji czynników degradujących środowisko, lub też
jest następstwem awarii będącej przyczyną nagłego uwolnienia zanieczyszczeń do:
1. atmosfery np. awaria w elektrowni jądrowej Three Mile Jsland w USA - 1979 i o
wiele groźniejsza w skutkach awaria w Czarnobylu na Ukrainie - 1986
2. wód np. zanieczyszczenie wód Renu w wyniku gaszenia pożaru w zakładach
chemicznych Sandos w Bazylei
3. gruntów np. wycieki paliw płynnych podczas transportu kolejowego
Oceny stanu środowiska dokonuje się w odniesieniu do stanu naturalnego, czystego,
bez względu na to czy jego zmiany są spowodowane przez substancje dla których
ustalono poziom stężeń dopuszczalnych, czy też przez inne czynniki dla których brak
jest takich norm.
Intensywny rozwój przemysłu i urbanizacja w drugiej połowie XX wieku
spowodowały, że zanieczyszczenie środowiska przyrodniczego zmieniło swój zakres
przestrzenny z lokalnego np. występowanie smogu, poprzez regionalny np.
zanieczyszczenie Renu, basenu Morza Śródziemnego lub Bałtyckiego - lata 60-te
i 70-te, aż do globalnego np. zakwaszenie środowiska, zanik warstwy ozonu w
stratosferze na wysokości ok. 25 km. Lub zanieczyszczenie oceanów.
Według ekspertów UNESCO obecnie najgroźniejszymi czynnikami zanieczyszczają -
cymi są:
*dwutlenek węgla - jedna z przyczyn efektu cieplarnianego,
tlenek węgla,
dwutlenek siarki i azotu powodujące zakwaszenie środowiska,
*fosfor wywołujący eutrofizację czyli wzbogacanie się wód stojących zwłaszcza
wód jezior w substancje odżywcze i pierwiastki biogenne, co powoduje
nadmierną produkcję biomasy i objawia się tzw. zakwitem glonów oraz
powstaniem warunków beztlenowych w głębszych warstwach co jest przyczyną
wymierania ryb
rtęć i ołów ulegające biokumulacji
ropa naftowa
DDT i inne pestycydy
Promieniowanie
Wiele zagrożeń środowiska naturalnego wynika z bezpośredniej działalności
człowieka. Wiedza o stanie przyrody i zachodzących w niej zmianach oraz o stopniu
degradacji poszczególnych jej elementów jest konieczna do podejmowania
optymalnych decyzji dotyczących jej ochrony. I tak:
1. przeciętny mieszkaniec Stanów Zjednoczonych spala tyle ropy naftowej, że co dwa
tygodnie powoduje emisje do atmosfery dwutlenku węgla o ilości równej wadze
własnego ciała. Anglik by osiągnąć podobny skutek potrzebuje miesiąca, a Polak
nieco więcej. Te liczby świadczą niezbicie jak ogromne jest dziś skażenie środowiska
powodowane przez tzw. kopalne źródła energii.
Tej właśnie kwestii była poświęcona konferencja, która odbyła się w 1992 r.
w Rio de Janeiro, na której postanowiono podjąć starania o to aby wyeliminować
niebezpieczeństwo globalnego ocieplenia. Świat musiałby zmniejszyć emisję nie tylko
dwutlenku węgla, ale wszystkich szkodliwych gazów aż o 80%.
W obecnej sytuacji energetycznej jest to cel niemożliwy do osiągnięcia.
2. zaprawione chemikaliami nasiona i pestycydy stosowane bez rzetelnej wiedzy
o ich długotrwałym ubocznym działaniu sprawiają, że giną również zwierzęta
dla których nie były przeznaczone.
3. rzeki to tanie i niekłopotliwe miejsca zrzucania odpadów przemysłowych.
Są także źródłem chłodziwa dla elektrowni nuklearnych i konwencjonalnych.
W rezultacie w cuchnących, zanieczyszczonych wodach ginie wszelkie życie.
4. większość ropy naftowej na świecie przewozi się z miejsc wydobycia do rafinerii
drogą morską. Tankowce wielokrotnie przewyższające tonażem największe statki
pasażerskie zagrażają środowisku wyciekiem ropy w wyniku zderzenia lub zatonięcia,
a w efekcie zanieczyszczeniem morza i wybrzeża.
5. tylko do USA importuje się każdego roku 27 mln. ryb, 500 tyś. gadów i płazów,
200 tyś. ptaków i 74 tyś ssaków (w większości z rzędu naczelnych, przeznaczonych
do badań laboratoryjnych).
Jednak jest to niewiele w porównaniu z liczbą importowanych skór i wyrobów
ze zwierząt np. mięsa wielorybiego i karmy dla zwierząt domowych.
6. jeszcze do niedawna Arktyka była stabilnym ekosystemem. Realną groźbę
zakłócenia jego stabilności stwarza przemysł, szczególnie naftowy. Ogromne
pojazdy pozostawiają w tundrze nie niknące ślady. Rurociągi o średnicy 1,2 metra
są dla karibu przeszkodą nie do przebycia.
7. nowa wielka autostrada transkontynentalna wbija się w serce Amazonii,
otwierając dostęp do ostatniej na świecie dziewiczej dżungli. Wpływ cywilizacji na
tych terenach jest bardzo gwałtowny - autostrada umożliwia komercyjne
wykorzystywanie lasów.
8. wymieranie zwierząt spowodowane przez działalność człowieka jest
nienaturalnie szybkie, zubaża żywą przyrodę, nie pozostawiając następców na
miejsce wymarłych gatunków. Niektóre wyniszczono bez wyraźnego powodu.
Często jednak podstawowym powodem była chęć zysku, lak w przypadku kotików
czy płetwali błękitnych.
Współcześnie zwierzęta giną głównie w wyniku degradacji środowisk naturalnych,
rozprzestrzenianiu się upraw oraz wycinania lasów.
Procesy te wzmogła nasilająca się urbanizacja, a także ogromna mobilność
Współczesnego człowieka. Tereny które dotąd pozostawały azylami dla zwierząt
Stały się dostępne dla człowieka. Znakomitym tego przykładem jest Półwysep
Arabski, gdzie miejscową faunę wyniszczają konwoje zmotoryzowanych
"rzeźników" zabijających wszystko co żyje.
Do zagrożonych w największym stopniu należy co najmniej 36 gatunków min.
gryzli meksykański, kondor kalifornijski, kuna czarnostopa, bizon leśny,
aligator missisipijski, żółw zielony, wydra morska południowa, dujker, kob liczi,
orzeł cesarski, hiszpański ryś, tygrys irański, waran z Komodo, papuga kakapo,
manat, mors itd.
9. ludzie drążąc kamieniołomy i kopalnie, usypując hałdy, regulując biegi rzek,
budując sieci autostrad i aglomeracje miejskie wpływają na krajobraz w sposób
bezpośredni. Dużo bardziej brzemienne w skutki są wszelkie działania
uruchamiające naturalne procesy erozji. Każdego roku usuwamy 23 mld. ton
powierzchniowej warstwy gruntu z naszej planety, czyli 60% więcej niż erozja
pochodzenia wodnego. Według raportów ONZ sporządzonego w 1992 roku
jedna trzecia zniszczeń dokonanych w Afryce i Oceanii jest spowodowana
wypasami bydła. W Azji i Ameryce Pd. Szczególnie groźne jest wylesianie
natomiast w krajach uprzemysłowionych Europy - szkodliwe metody uprawy roli.
naukowcy z międzynarodowej organizacji ekologicznej World Wide Fund for
Nature ( WWF ) biją na alarm. Według ich wyliczeń z powierzchni naszej planety
zniknęło prawie dwie trzecie lasów rosnących jeszcze przed pojawieniem się
pierwszych cywilizacji.
Mimo rosnącej świadomości społecznej od 1990 roku drastycznie wzrosło tempo
Wycinania lasów pod uprawę ziemi. Według danych WWF jeśli sytuacja nie
ulegnie zmianie, w ciągu najbliższych 10 lat prawie całkowicie znikną lasy w takich
krajach jak: Pakistan, Haiti, Madagaskar i Filipiny.
lasy tropikalne na całym świecie wycina się w ogromnym tempie. W ten sposób
giną nie tylko drzewa , ale również żyjące tam zwierzęta. Szczególnie dramatyczny
jest los papug na wyspach Barbados, Santa Lucia i Saint Vincent.
Jedynym ratunkiem dla ginących ptaków jest wprowadzenie programów ochrony
i rozmnażanie w niewoli ostatnich przedstawicieli najrzadszych gatunków.
10. populacji brytyjskich jeleni zagraża armia kłusowników. Na wyspach co roku
ginie z ich rąk 10 000 tych zwierząt. Kłusownicy sprzedają swa zdobycz na
czarnym rynku za 250 funtów za sztukę.
11. w Paragwaju jeszcze przed 30 lat wody Parany formowały wodospady
Saltos de Guaria. Były one piękniejsze i większe od odległego o 200 km.
wodospadu Iguacu. Dziś w miejscu gdzie kiedyś huczały wodne kaskady
wznoszą się turbiny największej elektrowni wodnej świata.
Niestety, olbrzymie jezioro powstałe przy budowie zapory spowodowało
zmiany klimatyczne, przyczyniając się do wzrostu zagrożenia malarią.
12. według znanego amerykańskiego demografa Joe Seidela pomimo
ograniczeń jakie ludzkość zaczyna sobie narzucać, już teraz gołym okiem można zauważyć niedostatki w całym niezbędnym dla naszego istnienia biosystemie,
jaki tworzą powietrze, woda i ziemia.
Eksperci są zgodni - jedynym realnym ratunkiem przed katastrofą eksplozji
demograficznej z wszystkimi negatywnymi jej konsekwencjami jest
ograniczenie liczby urodzin.
Naukowcy ostrzegają przed nędzą i chorobami jakie rodzą się w miastach
gigantach Dalekiego Wschodu i Ameryce Pd. Megamiasta są też szczególnie
narażone na klęski żywiołowe. Przykładem może być epidemia cholery, która
nawiedziła w 1991 roku Peru. W stolicy Meksyku corocznie 140 tysięcy
dzieci ulega zatruciu spalinami, ulatniającymi się z rur wydechowych samochodów.
13. z szacunków Banku Światowego wynika, że auta produkują 20%
dwutlenku węgla emitowanego do atmosfery przez ludzi. CO2 jest odpowiedzialny
za efekt cieplarniany zmieniający klimat planety, a także za niszczenie warstwy
ozonowej w górnej części atmosfery. To właśnie samochody uwalniają połowę
tlenku azotu jaki cywilizacja wyrzuca do atmosfery, przyczyniając się do
zakwaszenia wód i lasów. Szkodliwe związki w atmosferze wywołują też
schorzenia układu oddechowego, serca, oczu.
14. Tokio produkuje rocznie miliony ton odpadów. Tylko część ulega spaleniu.
Inne są zakopywane pod ziemią na peryferiach ogromnej aglomeracji.
Śmieci wyrzuca się również do wód Zatoki Tokijskiej.
15. przypuszcza się, że szybko bogacące się Chiny, kiedy wejdą w erę
powszechnej motoryzacji około 2025 roku będą miały na swoich drogach 720
milionów aut.
Jeśli zanieczyszczenie środowiska odpadami przemysłowymi i zwykłymi śmieciami
będzie nadal rosnąć w obecnym tempie, już za kilkanaście lat nasza planeta
stanie się zdewastowanym wrakiem pozbawionym jakiejkolwiek naturalnej
urody, przynajmniej tam, gdzie znajdują się większe skupiska jej mieszkańców.
16. stosowanie środków ochrony roślin dużo kosztuje nie tylko rolnika, ale
również naturalne środowisko. Insektycydy i herbicydy stosowane na dużą skalę
w rolnictwie przemysłowym, zatruwają grunt, wodę i powietrze.
Ostatnie badania przeprowadzone na zlecenie międzynarodowej organizacji
ekologicznej Greenpeace wykazały, że w wodach basenu Sekwany znajdują się
niepokojąco duże ilości bardzo toksycznego pestycydu - atrazyny.
Substancja ta może wywołać u ptaków i ryb zatrucia, zaburzenia w rozmnażaniu,
a nawet śmierć. Niektóre badania wykazały nawet, że pewne środki chemiczne
stosowane do spryskiwania roślin i nawożenia gleb, mogą powodować raka,
zwłaszcza trzustki i nerek, u rolników którzy ich używają.
Naukowcy twierdzą wręcz, że mogą być także przyczyną niepłodności lub
Nieprawidłowego rozwoju płciowego konsumentów.
17. każdego roku od 2500 do 3000 wielkich czarnych grindwali - waleni z rodziny
delfinowatych - ginie na wodach wokół wysp owczych.
Zabijanie tych wielkich morskich ssaków stało się dziś krwawym sportem uprawianym
przez mężczyzn upajających się przemocą. Grindwale są tropione przez potężne
łodzie motorowe. Myśliwi używają nowoczesnych sonarów, które emitują dźwięki
płoszące zwierzęta. Na plażach gromadzą się w tym czasie tłumy gapiów,
obserwujących agonię ugodzonych harpunami waleni.
18. niegdyś tysiące tygrysów syberyjskich przemierzało lasy wschodniej Rosji
dalekiej północy Chin i Korei. Dziś żyje ich na swobodzie niespełna 500 sztuk,
a byt wszystkich zagrożony jest przez niszczenie ich środowiska naturalnego
i kłusownictwo.
19. naturalne siedziby orangutanów w Indonezji są systematycznie niszczone
zarówno przez rozwój rolnictwa jak i przemysł drzewny.
Liczebność małp zmniejszyła się w ciągu ostatnich 10 lat o ponad 50%
i jest szacowana na około 15 - 20 tysięcy osobników, zamieszkujących
głównie wyspę Borneo.
20. jeszcze w 1950 roku we Francji żyło 30 tysięcy wydr. Dziś jest ich tylko
kilkaset. Nie ma ich już na terenach Szwajcarii, Holandii, Belgii, Luksemburga.
Przez długi czas zwierzęta te zabijano jako szkodniki rybostanu i ze względu
na cenne futro. Do ich zagłady przyczyniła się także przemysłowa działalność
człowieka - zanieczyszczenie wód, prace kanalizacyjne, budowa fabryk
i zakładów które ograniczyły dzikie tereny.
21. w pobliżu Murmańska zgromadzono olbrzymią liczbę starych reaktorów
nuklearnych, które zżera rdza. Jest ich 240. Brakuje pieniędzy i możliwości
technicznych by je wyłączyć. "Na Półwyspie Kola jest 240 potencjalnych
Czarnobyli" - mówi ekolog A. Jabłokow.
Flota Północna balansuje od wielu lat na krawędzi katastrofy. W gorączce
Wyścigu zbrojeń kremlowscy stratedzy zapomnieli o zbudowaniu
odpowiedniej ilości magazynów dla odpadów radioaktywnych. O konieczności
pozbywania się starych jednostek nikt nie pomyślał.
Wszystkie składy materiałów rozszczepialnych na Półwyspie Kola pękają
w szwach. Na złomowanie czeka tu ponad 110 łodzi podwodnych
o napędzie nuklearnym i konwencjonalnym, niektóre z nich już 15 lat.
W każdej chwili może dojść do radioaktywnego skażenia morza.
Ocenia się, że w ciągu roku Flota Północna produkuje 2500 metrów
sześciennych płynnych odpadów nuklearnych, które gromadzi się
w zbiornikach 18 tankowców lub pod gołym niebem w kontenerach
z cienkiej blachy.
Źródłem skażenia radioaktywnego mogą stać się także reaktory oraz broń
nuklearna na pokładzie okrętów podwodnych, które poszły na dno w wyniku
awarii, pożarów, katastrof. Większość tych wydarzeń jest okryta tajemnicą.
Takich przykładów można by podawać niezliczone ilości. To tylko kilka,
o których najczęściej mówi się i pisze.
Jednak niezmiernie ważne jest wykrywanie przez ekologów skutków
niekontrolowanej działalności człowieka prowadzącej do zakłócenia
równowagi ekologicznej i destabilizacji ekosystemów, czego efektem
może być nie tylko drastyczne pogorszenie się warunków życia człowieka,
ale nawet jego zagłada.
Niszczenie lasów
Niszczenie lasów to coraz bardziej rozpowszechniające się zjawisko w dzisiejszym świecie. Każdego roku karczuje się pod uprawy lub ścina na opał lasy tropikalne i innego rodzaju lasy na obszarze równym powierzchni Walii. Produkują one tlen, którym oddychamy, chronią glebę przed wymywaniem, magazynują wodę i są siedliskiem dla milionów stworzeń.
Światowa produkcja pestycydów, czyli chemicznych środków ochrony roślin, sięga około 3 milionów ton i stale wzrasta.
Zanieczyszczenia na Ziemi
Pestycydy zwiększają co prawda produkcję żywności, ale mogą stać się główną przyczyną wymierania dziko żyjących roślin i zwierząt. Zanieczyszczają one wodę pitną oraz żywność, które w wielu regionach świata są nimi poważnie skażone. Środowisko niszczą także nawozy. W Wielkiej Brytanii stosuje się każdego roku blisko 30kg nawozów mineralnych w przeliczeniu na jednego mieszkańca. Zwiększają one plony, ale jednocześnie bardzo zanieczyszczają jeziora, rzeki i wody gruntowe.
Wyczerpane Zasoby
Wyczerpywane zasoby zostają całkowicie wykorzystywane i nie ulegną one odnowieniu. Trzeba, więc pamiętać o tym, aby zachować je dla przyszłych pokoleń. Przykładami są np. paliwa kopalne, bogactwa mineralne
Pamiętajmy, że by dbać o naszą ziemie i jej nie zanieczyszczać ..