Oko jego budowa i dzilanie wady wzroku.Przyrzady optyczne

1.2 Budowa oka.
Schemat budowy oka przedstawiony jest na rysunku 1.4.

Światło wpadające do oka zanim dotrze do siatkówki przechodzi przez rogówkę, płyn wodnisty, tęczówkę, soczewkę i ciało szkliste. Każda z tych części wykonuje proste zadanie i choć każda z nich posiada wady[1], oko jako całość stanowi wspaniały instrument optyczny, doskonale przystosowany do funkcji, jaką musi spełniać. Ludzkie oko jest bardziej elastyczne, wrażliwsze i niezawodne niż instrumenty optyczne zrobione przez człowieka.Światło wpadając do oka napotyka najpierw na swej drodze błonę ochronną – rogówkę. Następnie przechodzi przez komorę przednią oka i dalej przez otwór źreniczny w tęczówce.Źrenica kontroluje ilość światła przenikającego do oka. Działa w ten sposób, że przy dużym oświetleniu kurczy się, chroniąc oko przed nadmiarem światła, a przy słabym rozszerza, aby wpuścić możliwie najwięcej światła. Zmiana ta dokonuje się w zakresie od maksimum wynoszącego 7-8 mm do minimum w granicy 2-3 mm. Warto zauważyć, że zmiana szerokości źrenicy zmniejsza ilość wpadającego do oka światła około 16 razy (12 dB). Jednak odnosząc to do zakresu pracy systemu wzrokowego określanego na około 140 dB (patrz. Tabela 1.2 ) nie wnosi to znacznej różnicy. Po uświadomieniu sobie tego faktu jasne się staje, że głównym zadaniem źrenicy nie jest regulacja intensywności wpadającego do oka światła; podstawowa jej funkcja polega na uzyskaniu największej głębi ostrości możliwej do uzyskania w danych warunkach oświetlenia. Należy również pamiętać, że rozmiar źrenicy zmienia się w zależności od stanu układu nerwowego, reagując na stan emocjonalny, czy też proces myślenia lub rozwiązywania problemów.

Po przejściu przez źrenicę światło trafia na soczewkę, której zadaniem jest ogniskowanie oglądanego obrazu na siatkówce. Funkcja ta realizowana jest w ten sposób, że w miarę obserwowania dalszych lub bliższych przedmiotów działanie specjalnych mięśni powoduje zmianę grubości soczewki, co w efekcie prowadzi do wyostrzenia widzianego obrazu na powierzchni siatkówki. Soczewka jako przyrząd optyczny jest wysoce niedoskonała. Występują na niej wady optyczne (aberracja sferyczna i chromatyczna) powodujące zniekształcenie widzianego obrazu, dodatkowo w miarę starzenia soczewka traci swoje właściwości, a jej zdolność do ogniskowania obniża się. Mechanizm ogniskowania soczewki jest w zasadzie automatyczny i odbywa się bez udziału naszej świadomości, jednakże można na niego świadomie oddziaływać wymuszając takie ogniskowanie soczewki, aby żaden widziany obraz nie był widziany ostro.
Po przejściu przez soczewkę oraz znajdującą się wewnątrz oka galaretowatą substancję – ciało szkliste, światło pada na siatkówkę gdzie znajdują się elementy światłoczułe. Ponieważ soczewka odwraca widziany obraz, to co pojawia się na siatkówce jest odwrócone w stosunku do rzeczywistości o 180 (por. rys. 1.6).


Siatkówka to składająca się z kilku warstw komórek, tkanka pokrywająca wklęsłą wewnętrzną powierzchnię oka. Głównym jej zadaniem jest przekształcenie wpadającego do oka światła w reakcje fizjologiczne i docelowo w impulsy nerwowe przekazujące informacje do kory wzrokowej w mózgu. Siatkówka składa się trzech warstw oraz pięciu rodzajów komórek. Warstwa pierwsza na drodze światła to warstwa komórek zwojowych, które są komórkami nerwowymi przekazującymi impulsy nerwowe. Drugą warstwę stanowią komórki dwubiegunowe, amakrynowe i horyzontalne, jest to warstwa łącząca między komórkami zwojowymi i fotoreceptorami. Ostatnią trzecią warstwę stanowią fotoreceptory, których są dwa rodzaje: pręciki odpowiedzialne za widzenie w ciemności i czopki odpowiedzialne za widzenie w dzień. Światło na swej drodze do fotoreceptorów musi pokonać dwie warstwy komórek i tylko dzięki temu, że są one przeźroczyste docierając do receptorów nie ulega ono istotnemu rozproszeniu lub osłabieniu.

Na powierzchni siatkówki można wyróżnić dwa istotne obszary. Pierwszy, zwany dołkiem środkowym lub plamką żółtą jest to miejsce o średnicy ok. 1.5 mm, odpowiadające środkowi naszego pola widzenia.. W obszarze tym występuje maksymalne zagęszczenie czopków (w sumie około 2 miliony), pozbawiony jest on natomiast zupełnie pręcików (por. rys. 1.10 i rys. 1.11). Plamka żółta jest miejscem o największej ostrości widzenia.

Drugi punkt to tak zwana plamka ślepa, która stanowi ujście włókien nerwowych z siatkówki, a zarazem początek nerwu wzrokowego. Miejsce to znajduje się w odległości ok. 16 od dołka środkowego i całkowicie pozbawione jest receptorów. Choć w polu widzenia istnieje więc miejsce gdzie nic nie widzimy, to jednak do naszej świadomości to nie dociera ponieważ mózg uzupełnia brakującą informację.

W każdym oku człowieka jest około 126 milionów światłoczułych receptorów, 120 milionów pręcików i 6 milionów czopków. Dla porównania ilość punktów na ekranie monitora komputerowego przy rozdzielczości 1024x768 wynosi zaledwie 786 tysięcy. Ponieważ pręciki i czopki różnią się od siebie zarówno pod względem rozmieszczenia jak i czułości, reakcji na światło, budowy i wreszcie samym przeznaczeniem, możemy powiedzieć, że mamy do czynienia nie z jednym systemem wzrokowym, lecz dwoma, opartymi na czopkach i pręcikach. Pręciki to receptory bardzo czułe, służą głównie do widzenia w ciemności, zajmują zewnętrzne obszary siatkówki. Czopki są mniej wrażliwe na światło, rozmieszczone są głównie w centrum pola widzenia, a w szczególności w rejonie dołka środkowego. Wykorzystywane są do widzenia w dzień, przede wszystkim do postrzegania barw i konturów. Zagęszczenie fotoreceptorów na powierzchni siatkówki nie jest jednolite (por. rys. 1.12 i 1.13): osiąga dla czopków maksimum 200 000 / mm2 w okolicy dołka środkowego, a dla pręcików 160 000 / mm2 w odległości 20 stopni od dołka środkowego.



W przekazywaniu informacji od receptorów do mózgu uczestniczą różne rodzaje komórek. Ze względu na sposób połączeń pomiędzy tymi komórkami możemy mówić o dwóch organizacjach (kierunkach) dróg wzrokowych (por. rys. 1.14).


Organizacja pionowa, która odpowiada za przekazywanie sygnałów nerwowych od receptorów do mózgu, oraz organizacja pozioma, dzięki której informacja wymieniana jest pomiędzy sąsiadującymi ze sobą komórkami. W kierunku pionowym sygnał nerwowy przechodzi przez dwie synapsy - pierwsza znajduje się pomiędzy receptorem a komórką dwubiegunową, druga pomiędzy komórką dwubiegunową i komórką zwojową. Aksony komórek zwojowych tworzą pień nerwu wzrokowego wychodzącego z oka. W kierunku poziomym informacja przekazywana jest pomiędzy receptorami za pośrednictwem komórek horyzontalnych, oraz pomiędzy komórkami dwubiegunowymi i zwojowymi za pośrednictwem komórek amakrynowych. Komórki horyzontalne i amakrynowe odpowiedzialne są za to jak wiele receptorów “widzianych” jest przez pojedynczą komórkę zwojową, z tą różnicą, że komórki amakrynowe zbierają informację z bardziej odległych obszarów.Zagęszczenie połączeń poziomych nie jest takie samo na powierzchni całej siatkówki. Na peryferiach jedna komórka zwojowa może pobierać informacje od setek, a czasem tysięcy receptorów, natomiast w okolicach plamki żółtej pojedynczy czopek może poprzez oddzielną komórkę dwubiegunową łączyć się z pojedynczą komórką zwojową. Takie bezpośrednio połączone ze sobą komórki noszą nazwę karłowatych komórek dwubiegunowych oraz karłowatych komórek zwojowych z uwagi na swoje małe rozmiary.Ponieważ w okolicach dołka środkowego na pojedynczą komórkę zwojową przypada zaledwie kilka receptorów pole widzenia takiej komórki określane jest na ok. 0.03 stopnia. Na peryferiach natomiast z uwagi na to, iż na pojedynczą komórkę zwojową przypada bardzo wiele receptorów pole widzenia takiej komórki wynosi ok. 3 stopni. Ma to decydujące znaczenie przy określaniu rozdzielczości ludzkiego oka oraz możliwości dostrzegania przez nas szczegółów w polu widzenia.
Zazwyczaj komórki zwojowe łączą się wyłącznie z czopkami lub wyłącznie z pręcikami, ale tutaj również czasami zdarzają się wyjątki.
Wszystkie komórki receptorów, komórki horyzontalne oraz komórki dwubiegunowe komunikują się z innymi komórkami wyłącznie poprzez gradientowe zmiany potencjału , natomiast niektóre komórki amakrynowe oraz wszystkie komórki zwojowe wytwarzają potencjały czynnościowe . Gradientowe zmiany potencjału pozwalają na bardzo szybkie i ciągłe przekazywanie informacji. Zaletą potencjałów czynnościowych jest możliwość przekazywania informacji na duże odległości, co nie jest możliwe w przypadku zmian gradientowych.
Mówiąc o komórkach zwojowych musimy wspomnieć również o polach recepcyjnych. Polem recepcyjnym komórki zwojowej nazywamy obszar siatkówki, którego pobudzenie, przez padające nań światło, ma wpływ na zmianę aktywności tejże komórki zwojowej. Przesuwając małym promieniem światła po polu recepcyjnym komórki zwojowej możemy zaobserwować dwojaką reakcję. Reakcja ta może być pobudzająca – zwiększająca liczbę potencjałów czynnościowych w jednostce czasu, lub hamująca (zmniejszająca). Reakcja komórki zwojowej zależy od tego, czy pobudzane receptory są z nią połączone poprzez połączenia synaptyczne pobudzające czy też hamujące. Podobna do powyższej definicja pola recepcyjnego używana jest wobec wszystkich komórek reagujących na światło.
Istnieją dwa główne typy pól recepcyjnych komórek zwojowych siatkówki. Pierwszy rodzaj to komórki, których środek pola recepcyjnego działa pobudzająco, a brzegi działają hamująco. Mówimy, że takie komórki zwojowe są typu ON/OFF (ang. ON‑center/OFF‑surround), czyli mają pobudzające centrum oraz hamujące otoczenie. Drugi rodzaj to komórki, których środek działa hamująco, a brzegi pobudzająco, są to komórki typu OFF/ON (ang. OFF‑center/ON‑surround)

Zmiany potencjałów czynnościowych komórek zwojowych są wyznacznikiem o ile bardziej obiekt, na który „patrzy” dana komórka jest jaśniejszy (w przypadku komórek typu ON/OFF) lub ciemniejszy od otoczenia (w przypadku komórek OFF/ON). Istnienie tego typu mechanizmów pozwala na wykrywanie krawędzi obiektów znajdujących się w polu widzenia, a to jest podstawą do usunięcia redundancji z przekazywanej informacji, co powoduje jej uproszczenie i skompresowanie.
Akomodacja-zdolność oka do zwiększania refrakcji układu optycznego oka, pozwalająca na uzyskanie na siatkówce ostrego obrazu zarówno przedmiotów odległych jak i bliskich; dzieje się to dzięki sprężystości soczewki oka, która po zwolnieniu połączonych z jej brzegiem koncentrycznie wiązadeł, usiłuje przybrać kształt zbliżony do kulistego, zwiększając w ten sposób zdolność skupiania promieni świetlnych; zwolnienie wiązadeł następuje poprzez skurcz równolegle do nich przebiegających włókien mięśnia rzęskowego, który na kształt pierścienia otacza soczewkę i jest sterowany na drodze odruchowej; rozpiętość zdolności nastawczej maleje wraz z wiekiem
Wady wzroku:
Zaburzenia budowy gałki ocznej, zdolności akomodacyjnych soczewki oraz rogówki są przyczyną najczęściej występujących wad wzroku - krótkowzroczności, dalekowzroczności i astygmatyzmu. Korekty tych nieprawidłowości dokonuje się za pomocą odpowiednich szkieł.
Oko krótkowzroczne - ma wydłużoną gałkę oczną, toteż promienie świetlne skupiają się przed siatkówką, dając tym samym nieostry obraz na siatkówce.


Gałka oczna oka krótkowzrocznego jest zbyt długa, toteż promienie świetlne skupiają się przed siatkówką a na siatkówkę docierają promienie rozproszone. Oko krótkowzroczne można skorygować za pomocą soczewki wklęsłej, która powoduje rozbieżny bieg promieni i tym samym umożliwia oku skupienie ich na siatkówce.
Oko dalekowzroczne - gałka oczna jest zbyt krótka i promienie słoneczne skupiają się poza siatkówką.

Gałka oczna w oku dalekowzrocznym jest zbyt krótka w stosunku do gałki ocznej w oku prawidłowym, toteż promienie świetlne skupiają się za siatkówką a na siatkówce powstaje obraz nieostry (czerwone zakreślenie). Oko dalekowzroczne można skorygować za pomocą soczewki wypukłej. Przy jej zastosowaniu promienie stają się bardziej zbieżne i oko może je skupiać na siatkówce
Astygmatyzm - polega na tym, że na siatkówce powstają obrazy niewyraźne i zniekształcone, gdyż oko nie załamuje z jednakową siłą we wszystkich płaszczyznach, czyli załamuje niesferycznie dając nie tylko obrazy załamane, ale i zniekształcone przez sztuczne wydłużenie lub poszerzenie.


Promienie przechodzące przez soczewkę skupiaja się na siatkówce lub za nią, w wyniku nierównomiernej krzywizny soczewki lub rogówki.W przypadku astgmatyzmu stosuje się soczewki cylindryczne, ułatwiające skupienie promieni światła w tych płaszczyznach, w których promienie krzywizn w oku, a zwłaszcza w rogówce, są zbyt duże i nierówne w stosunku do pozostałych.

Częstą przyczyną utraty wzroku jest zaćma- zmętnienie soczewki oka, spowodowane urazem,chorobą lub po prostu starością. Soczewkę, która utraciła przejrzystość, stosunkowo łatwo usunąć i zastąpić protezą z przezroczystego plastyku.
Niestety, po kilku latach duża część pacjentów ponownie traci wzrok ponieważ pozostałe nieliczne komórki soczewki mnożą się, zarastając protezę. Aby temu zaradzić, konieczna jest kosztowna laseroterapia. Jak donosi "London Press Service", 85/1999 Brytyjskim naukowcom i klinicystom z Norwich udało się znaleźć sposób na wtórną zaćmę. Po powleczeniu wszczepionej do oka soczewki substancją otrzymaną z barszczu (zioła) następuje zahamowanie wchłaniania wapnia przez komórkę, co w rezultacie prowadzi do zahamowania namnażania się komórek, eliminując potrzebę powtórnej operacji.
Ślepota barwna zarówno całkowita, jak i częciowa uniemożliwia człowiekowi rozpoznawanie kolorów. Zupełna ślepota barwna polega na tym, że człowiek widzi wszystko achromatycznie, czyli wyłącznie na podstawie różnych stopni przejścia od białego do czarnego.Częściowa ślepota barwna może polegać na zupełnym braku jednego z trzech typów czopków.
Ta wada może mieć więc trzy odmiany:
- protanopia- nie odczuwanie koloru czerwonego,
- deuteranopia - nie odczuwanie koloru zielonego,
- tritanopia - nie odczuwnie koloru fioletowego.
Częściowa ślepota barwna może polegać także na tym, ze wszystkie trzy barwy podstawowe odczuwa się słabiej niż okiem prawidłowym.

Kolejną wadą oka jest jaskra (glaucoma),która jest powodowana patologicznym wzrostem ciśnienia w gałce ocznej. Ciśnienie w oku może też się zmniejszać, a nawet spadać gwałtownie, np. po wpuszczeniu pewnej ilości cieczy wodnistej podczas zabiegów operacyjnych. Wtedy płyn teorzy się obficiej i cinienie wyrównuje się zazwyczaj już po kilkudziesięciu minutach.

Przyrządy optyczne:
Lupa-jeden z najprostszych przyrządów optycznych współpracujących z okiem który stanowi po prostu odpowiednio oprawiona soczewka skupiająca (lub układ soczewek),o odpowiednio dużej zdolności skupiającej (krótkiej ogniskowej) i który służy do uzyskiwania powiększonych (od kilka do 20 razy) obrazów niewielkich przedmiotów. Lupy powiększające obraz w mniejszym stopniu zalicza się do szkieł powiększających Bardzo często można się spotkać z terminem mikroskop prosty. Jest to inna nazwa tej samej rzeczy, mianowicie lupy, umożliwiającej obserwowanie drobnych obiektów z powiększeniem ich obrazów wynoszącym kilkanaście a nawet kilkadziesiąt razy Przedmiot oglądany za pomocą lupy umieszcza się w odległości mniejszej niż wynosi ogniskowa soczewki. Powstaje wtedy prosty, powiększony obraz pozorny przedmiotu.Wyróżniamy rodzaje lup :z rączką ,stojące i na statywie. Działanie lupy polega na zwiększeniu kąta pod jakim widzimy obraz. Gdy chcemy dostrzec drobne szczegóły przedmiotu, staramy się widzieć go pod dużym kątem widzenia .W tym celu przedmiot przesuwamy możliwie blisko oka. Oglądanie przedmiotu z tak małej odległości połączone jest z szybkim męczeniem się oka. Dzięki lupie oko się nie męczy. Wszystkie lupy można podzielić na proste i złożone. Do tych pierwszych zalicza się pojedyncze soczewki dwuwypukłe, płaskowypukłe i wklęsłowypukłe . Mają one co najwyżej trzykrotne powiększenie. Lupy proste najczęściej używane są jako szkła powiększające. Lupy złożone w zależności od zasadniczego przeznaczenia mają różne obudowy, a niekiedy nawet specjalne urządzenia oświetlające. W tym przypadku rzeczywiście spełniają funkcję prostego mikroskopu. Lupy o powiększeniach od 25 razy do 30 razy (niekiedy nawet do 40 razy ) składają się z 4 i większej liczby soczewek ,tworzących razem układ anastygmatyczny. Powiększeniem kątowym lupy nazywamy stosunek kąta, pod jakim widzimy dany przedmiot przez lupę ,do kąta , pod jakim widzimy go gołym okiem. d Wk = 1+ f f-ogniskowa soczewki d-odległość obrazu od soczewki równa odległości dobrego widzenia. Przy obliczaniu powiększenia kątowego lupy zakładamy ,że przedmiot oglądany umieszcza się w ognisku przedmiotowym lupy. Jak widzimy powiększenie kątowe jest tym większe ,im mniejsza jest ogniskowa i im większa jest odległość dobrego widzenia .Najkorzystniejsze jest użycie lupy dla dalekowidzów ,dla których odległość dobrego widzenia jest większa od 25 cm .Dla krótkowidzów, dla których odległość dobrego widzenia jest mniejsza niż 10 cm, użycie lupy jest o wiele mniej korzystne. Krótkowidz może przysunąć oglądany przedmiot do oka o wiele bliżej niż człowiek o wzroku normalnym i w ten sposób uzyskać duży kąt widzenia bez użycia lupy.
Lupa
Lunety stanowią przykład tzw. układów teleskopowych. Pozwalają one powiększyć kąt widzenia, pod jakim widzimy odległe przedmioty, bez zmiany stanu akomodacji naszego oka. Oko patrzące przez lunetę ustawione jest na wyraźne widzenie przedmiotów bardzo odległych. Wyróżniamy trzy rodzaje lunet: astronomiczne ( Keplera ) , ziemskie, holenderskie(Galileusza).Zasadniczymi elementami składowymi są: obiektyw, który wytwarza rzeczywisty, odwrócony i zmniejszony obraz obserwowanego przedmiotu, oraz okular, który (w przypadku lunety typu Keplera) służy jako lupa do oglądania obrazu wytworzonego przez obiektyw.
luneta

Mikroskop-Jednym z najdawniejszych przyrządów optycznych stosowanych w praktyce jest mikroskop. Mikroskop stanowi układ optyczny złożony w zasadzie z dwóch zbierających układów soczewek. Pierwszy z tych układów tzn. obiektyw, daje rzeczywisty, odwrócony i powiększony obraz przedmiotu, drugi zaś -okular ,gra rolę lupy, przez którą rozpatrujemy ten obraz. Obraz jest odwrócony lecz jest to bez znaczenia przy obserwacji tak małych przedmiotów. Obraz dawany przez mikroskop musi być możliwie najjaśniejszy, a wobec tego do obiektywu muszą wchodzić wiązki jak najbardziej rozwarte.
mikroskop
Mikroskop składa się z części optycznych i mechanicznych. Części optyczne to:
-okular :powiększa obraz wytworzony przez obiektyw. Wyróżniamy dwa typy :okular Ramsdena i okular Huygensa. Okular Ramsdena składa się z dwóch jednakowych soczewek płasko-wypukłych, zwróconych do siebie wypukłościami. Okular Huygensa składa się z dwóch soczewek płasko-wypukłych o różnych ogniskowych.
-obiektyw: daje powiększony obraz oglądanego przedmiotu.
-kondensator: skupia światło na obserwowanym przedmiocie.
-lusterko: kieruje światło na kondensator.
Części mechaniczne to:
-tubus: utrzymuje okular i obiektyw.
-rewolwer: ustawia odpowiedni obiektyw.
-śruby: podnoszą i opuszczają tubus, regulując w ten sposób ostrość obrazu. Wyróżniamy śruby makrometryczną i mikrometryczną. Śruba mikrometryczna pozwala przesuwać cały układ optyczny względem oglądanego przedmiotu, daje drobne przesunięcia. Śruba makrometryczna pozwala na przesunięcia większe.
-stolik: służy do umieszczania obserwowanego przedmiotu.
-statyw z podstawą: łączy poszczególne części mikroskopu.
Aby obliczyć jakie ma powiększenie uzyskany obraz oglądanego przedmiotu pod mikroskopem należy pomnożyć powiększenie obiektywu przez powiększenie okularu. Np. , jeśli okular powiększa 10 razy, obiektyw powiększa 20 razy, to uzyskane powiększenie oglądanego przedmiotu wynosi 200. Powiększenia tych dwóch przyrządów należy odczytać na ich oprawce.
Powiększenie kątowe mikroskopu możemy obliczyć także ze wzoru:
Wk=(@l)/(fi*f2)

@-odległość dobrego widzenia
l-długość tubusa
f1 i f2- ogniskowe soczewki

Wyróżniamy kilka rodzajów mikroskopów: akustyczny, elektronowy, jonowy, optyczny, pomiarowy, atomowy.
Mikroskop akustyczny- przyrząd wykorzystujący fale ultradźwiękowe o bardzo dużych częstościach (do kilku GHz) .
Mikroskop elektronowy- urządzenie, za pomocą którego można otrzymać obrazy bardzo małych obiektów, a wykorzystujący do tego celu strumień elektronów (zamiast promieni świetlnych).
Mikroskop jonowy- do utworzenia powiększonego obrazu wykorzystuje się wiązkę jonową.
Mikroskop optyczny- przyrząd służący do uzyskiwania obrazów powiększonych drobnych przedmiotów. Oglądamy dzięki niemu obraz pozorny powiększony.
Mikroskop pomiarowy- mikroskop optyczny przystosowany do bardzo dokładnego mierzenia długości i kątów różnych przedmiotów.

APARAT PROJEKCYJNY-( rzutnik do przezroczy ) Urządzenie optyczne służące do rzutowania na ekran znacznie powiększonych obrazów.
KONDENSOR – soczewka kondensora skupia światło lampy na filmie
Bez kondensora jedynie obraz środkowej części przezrocza jest dostatecznie jasny. Dopiero dzięki niemu uzyskujemy silne i równomierne oświetlenie przezrocza i dobrą jakość obrazu na ekranie. Kondensor musi być przynajmniej taki duży jak przezrocze. Aby jak najlepiej wykorzystać światło wysyłane przez żarówkę, umieszcza się za nią zwierciadło wklęsłe. Kieruje on dodatkową ilość światła na przezrocze.
TELESKOP-Urządzenie optyczne do obserwacji ciał niebieskich, o konstrukcji lunety.
Teleskop odbiera promienie światła pochodzące z odległych obiektów astronomicznych i skupia je, dając rzeczywisty obraz obserwowanego obiektu. Rozróżniamy dwa rodzaje teleskopów: tzw. reflektory i refraktory. W teleskopach zwierciadłowych (tzw. reflektorów do skupienia światła używa się zwierciadeł wklęsłych. Natomiast w teleskopach soczewkowych (tzw. refraktorach) do ogniskowania odbieranego światła służą soczewki. Teleskop soczewkowy to to samo co luneta Galileusza
Aparat fotograficzny składa się z : obiektywu, przysłony, migawki, celownika, urządzenia do wymiany materiału światłoczułego a w nowoczesnych aparatach dalmierza, światłomierza, licznika zdjęć, lampy błyskowej, wizjeru itp.
OBIEKTYW – zasadnicza część aparatu – jest dołączony do światłoszczelnej obudowy. Obiektyw współczesnego aparatu fotograficznego składa się z kilku soczewek, których łączne działanie jest takie, jak soczewki skupiającej. Za pomocą obiektywu na światłoczułej błonie otrzymujemy zwykle obrazy odwrócone i pomniejszone.
MIGAWKA, - urządzenie w aparacie fotograficznym, mechaniczne lub elektroniczno-mechaniczne, służące do otwierania i zamykania drogi światłu padającemu przez obiektyw na materiał światłoczuły, jak również do odmierzania odpowiedniego czasu, niezbędnego do prawidłowego naświetlenia.
PRZYSŁONA – służy do regulowania ilości światła przechodzącego przez obiektyw do wnętrza aparatu. Składa się ona z zespołu uchylonych blaszek, którymi można nastawić wielkość apertury , czyli średnicy otworu na środku przesłony. Im większa jest apertura, tym silniejsza jest wiązka światła naświetlająca film.
CELOWNIK – miejsce w którym można zobaczyć obraz powstający na filmie
Obraz widoczny w wizjerze aparatu fotograficznego (lustrzanki jednoobiektywowej)jest dokładnie taki sam, jak obraz utrwalony na zdjęciu po wciśnięciu przycisku wyzwalacza. Lusterko, umocowane zawiasowo i pryzmat odbijają światło z soczewki do celownika. W chwili robienia zdjęcia lusterko odchyla się do góry, następuje zwolnienie migawki i naświetlenie filmu.


PROJEKTOSKOP (rzutnik pisma)Działa prawie tak samo jak rzutnik do przezroczy. Posiada bardzo silną lampę dzięki której można z niego korzystać nawet w świetle dziennym. Folie używane w projektoskopie są znacznie większe od przezrocza. Stosuje się tutaj specjalną soczewkę schodkową, z przezroczystego tworzywa sztucznego. Nie jest ona gruba i ciężka. Zadaniem tej soczewki jest oświetlenie folii i skierowanie wiązki światła na obiektyw. Po przejściu przez obiektyw wiązka światła kierowana jest na ekran za pomocą zwierciadła płaskiego umieszczonego nad nim.

TELESKOPUrządzenie optyczne do obserwacji ciał niebieskich, o konstrukcji lunety.
Teleskop odbiera promienie światła pochodzące z odległych obiektów astronomicznych i skupia je, dając rzeczywisty obraz obserwowanego obiektu. Rozróżniamy dwa rodzaje teleskopów: tzw. reflektory i refraktory. W teleskopach zwierciadłowych (tzw. reflektorów do skupienia światła używa się zwierciadeł wklęsłych. Natomiast w teleskopach soczewkowych (tzw. refraktorach) do ogniskowania odbieranego światła służą soczewki. Teleskop soczewkowy to to samo co luneta Galileusza.
teleskop

Teleskop zwierciadlany-Pierwszy teleskop zwierciadlany skonstruował Izaak Newton w roku 1668. Za pomocą tego teleskopu mógł on obserwować księżyce Jowisza. W teleskopie zwierciadlanym w obiektywie zamiast soczewek używa się zwierciadła wklęsłego. Promienie świetlne odbite od dużego zwierciadła wklęsłego są kierowane do okularu za pomocą małego zwierciadła wklęsłego teleskopy zwierciadlane mogą posiadać w swych obiektywach zwierciadła o kilkumetrowych średnicach dlatego są one bardzo duże a ich masa sięga kilkaset ton.
LORNETKA PRYZMATYCZNA-Lornetka jest to przyrząd ułatwiający oglądanie obojgiem oczu odległych przedmiotów. Składający się z odpowiednio połączonych dwóch lunet.Lornetka pryzmatyczna posiada zarówno okular, jak i obiektyw o dodatniej ogniskowej, pomiędzy nimi znajduje się układ pryzmatyczny umożliwiający otrzymanie prostego, nie odwróconego obrazu. Najczęściej w lornetkach pryzmatycznych, uzyskuje się powiększenia od 6-do 12-krotnych. Aby powiększyć obraz uzyskany przez obiektyw i skierować go do naszego oka w formie równoległych wiązek światła używa się okularu, który w najprostszej postaci może składać się z jednej soczewki rozpraszającej lub skupiającej. W lornetce znajdują się jeszcze pryzmaty, które służą do odwrócenia obrazu uzyskiwanego przez obiektyw, tak aby po przejściu przez okular był on prosty.

lornetka