Koniec spawania teraz lutujemy aluminium Alumilut
Informacje ogólne
Spawanie aluminium nigdy nie było tak dostępne, tanie i łatwe jak obecnie, dzięki amerykańskiemu stopowi Alumi-Lut.
--------------------------------------------------------------------------------
Spawanie i lutowanie aluminium bywa niezbędne w warsztatach różnej branży, najczęściej motoryzacyjnych. Jak powszechnie wiadomo jest to czynność kłopotliwa i kosztowna. Być tak wcale jednak nie musi -obecnie dzięki nowej, nieskomplikowanej metodzie opracowanej w USA dla wojska i specjalnemu stopowi ALUMI-Lut, można to robić łatwo i niekosztownie w każdym warsztacie (nawet amatorsko !)> Metoda nie wymaga inwestycyjnych nakładów, żadnego specjalistycznego i drogiego sprzętu ani dodatków (wytrawiacze, argon); wystarcza pospolity palnik na PROPAN-BUTAN (do nagrzewania elementu) i w/w stop ALUMI-Lut, -on stanowi podstawę. Produkowany jest w USA, wg wojskowej normy (Military Specification ) i od pewnego czasu dostępny również na rynku cywilnym.
Dostępność metody, niskie koszty i wyjątkowe cechy popularyzują ją na świecie. Nic dziwnego -przełamuje barierę technologiczną w większości warsztatów; samochodowych, ślusarskich, elektromechanicznych, mechaniki precyzyjnej, szlifiersko - spawalniczych, chłodnictwa / klimatyzacji, modelarskich, narzędziowniach itp. Ma ona liczne zastosowania -jest alternatywą do spawania argonowego, ale i jego wydatnym uzupełnieniem, bo otwiera dodatkowe -zupełnie nowe możliwości. Urealnia, nie wykonywalne do tej pory, naprawy np. pracę z Cynkalem (ZNAL) i innymi stopami Alu, umożliwia wyśmienite doróbki/nadlewy. Likwiduje dotychczasową lukę w dziedzinie łączenia, regeneracji, odbudowy elementów aluminiowych. Stop ALUMI-Lut jest prawdziwym naprawczo-regeneracyjnym medium dla różnego typu części samochodowych, motocyklowych itp. tam ALUMINIUM stosuje się powszechnie.
--------------------------------------------------------------------------------
Ogólne informacje dotyczące spoiwa i sposobu jego zastosowania
Sam materiał ALUMI-Lut jest stosunkowo tani i wydajny. Nie bez znaczenia jest ekologiczność technologii (nie występują tu trujące opary metali, nie stosuje się żadnych topników czyli trujących fluorków (jak to ma miejsce przy starych metodach)- nie ma więc nawet konieczności wentylacji miejsca pracy, jest ona nad wyraz bezpieczna przy zachowaniu podstawowych zasad zdrowego rozsądku.
WIELKĄ ZALETĄ ALUMI-Lut jest łatwość dorabiania różnego typu detali do elementów -odpowiednia forma np. ramka ze stali bądź miedzi (spoiwo nie łączy się z tymi metalami), właściwie dostawiona do miejsca ubytku (całość na płycie stalowej lub ceramicznej) umożliwi "dotopienie" spoiwa o potrzebnym kształcie lub grubości.
Spoiwo ALUMI-Lut miesza się w każdej proporcji z cyną, można wykorzystać to tam gdzie konieczna jest szczelność: chłodnice, klimatyzacje -do spoiny przed jej zastygnięciem dodajemy cynę.
Cecha ta ułatwia połączenie aluminium z innymi metalami, otwierają się dzięki temu całkiem niespotykane możliwości połączeń kombinowanych jak: aluminium + miedź, mosiądz, stal.
Właściwości
duża wydajność i niskie koszty stosowania - nie wymaga inwestycji
używać mogą równie skutecznie profesjonaliści w swych warsztatach, jak i hobbyści amatorzy "w polowych" warunkach, - przy niewielkiej wprawie, połączeń/napraw dokonuje się łatwo i szybko
nie wymaga użycia trujących topników ani wytrawiaczy - samo nie jest toksyczne, nie wydzielają się toksyny w czasie pracy
znakomicie spaja "czyste" aluminium jak i jego wszystkie znane ( nawet z nie spawalności ) stopy
nie wymagany jest żaden specjalistyczny sprzęt lub materiał - wystarcza dowolny nagrzewający palnik (np. PROP-BUT) i ....szczotka druciana
daje świetne możliwości odbudowy ( dorabianie przez dolewanie ) odłamanych lub odtłuczonych fragmentów odlewów ( korpusów, obudów, uchwytów, łap itp.), - nie wykazuje przyczepności do stali ani miedzi używa się więc tych metali ( foremki, paski, ramki, kształty ) do zgrubnego formowania dolewek lub odlewów
niezwykle duża wytrzymałość połączeń / doróbek ( zbliżona do stali St 1) sprawia, że przeróbki lub doróbki (w tym i np. gwinty ) są zawsze mocniejsze od oryginałów
zastosowanie również przy bardzo małych elementach, - cienkich rurkach, blachach itp.
niska temperatura spajania ( ok. 385 st C ) jest znacząca przy pracach z większymi stopowymi odlewami typu: korpusy, obudowy, głowice, bo nagrzewając je tylko do takiej temperatury nie narusza się struktury materiału i nie wywołuje naprężeń wewnętrznych, to eliminuje ewentualność pęknięć w czasie stygnięcia
bardzo duża odporność na korozję (cm / rok ........ < 756 x 10-6 ) czyni spoiny/doróbki ponadczasowymi
niska rozszerzalność termiczna ( cm / cm / st C .......0,000172 ) gwarantuje stabilność połączeń
wysoka przewodność elektryczna zezwala np. na doczołowe łączenia aluminiowych przewodów elektrycznych
płynne, miesza się świetnie z cyną co dodatkowo może np. zwiększać szczelność spoiny ( chłodnictwo, klimatyzacje)
daje się lutować zwykłą cyną i dobrze łączy ze srebrzankami ( np. LS 45 ), "pobielone" stopem aluminiowe elementy można więc spajać z innymi metalami jak ; stal, miedź, mosiądz itd. ( lut kombinowany )
bez żadnych dodatkowych zabiegów umożliwia łączenia elementów ocynkowanych
z użyciem TIG-u umożliwia nawet elektryczne spawanie ZNAL-u
Technika
ALUMI-Lut jest łatwe do stosowania nawet przez amatorów, mimo to i profesjonalistom zaleca się wstępne (na zbędnych elementach) wypraktykowanie właściwości tego spoiwa -pomoże to uniknąć błędów i oswoić się z nowatorską metodą. Rozsądne podejście do konkretnych zadań i nabywana praktyka zezwoli, po pewnym okresie, na podjęcie się każdej pracy z zakresu: łączenia, odbudowy, doróbek, rekonstrukcji i innych napraw ALUMINIUM i jego stopów.
Oczyść element (fragment), przy którym masz zamiar pracować> szczotkuj bądź przeszlifuj go do gołego, srebrzystego metalu. Usuń tłuszcze, brud lub farbę przed rozpoczęciem.
Używając palnika nagrzewaj element. Trzeba, aby osiągnął i utrzymywał temp. pracy spoiwa tzn. ok 385 Cº. Jeśli obiekt jest duży i masywny będzie go trudniej nagrzać. By to nie trwało zbyt długo, warto użyć dodatkowego, ogólnie nagrzewającego palnika (zal. od możliwości, może to być i palnik acetylenowy - taki daje dużo ciepła, ale wtedy gruba końcówka, neutralny płomień i zewnętrzny jego stożek), lub też innego sposobu. NIE ROZTAPIAJ PRĘCIKA PALNIKIEM-możesz go lekko podgrzać i jest to rozsądne gdy pracujesz z małym bądź cienkościennym detalem albo wykonanym z niskotopliwego stopu.
Generalna zasada: PRĘCIK POWINIEN ROZTAPIAĆ SIĘ OD CIEPŁA ELEMENTU !
Charakterystyczną cechą aluminium jest stale obecna na jego powierzchni, bardzo cieniutka warstwa tlenków broniąca dostępu do czystego metalu. Trzeba ją usunąć (a przynajmniej przez nią się przebić) aby spoiwo mogło skutecznie penetrować materiał bazowy. Im go lepiej przedrapiesz (przerysujesz) pręcikiem w temp. pracy, tym głębiej i lepiej spoiwo wtopi się w niego. Pręciki ALUMI-Lut są technologicznie tak skomponowane - odpowiednio twarde i sztywne by móc poprzez rysowanie w czasie natapiania, przebijać tę, normalnie rezydującą na czystym aluminium, warstewkę tlenków. Czynność ta, dająca pewność wtopienia się spoiwa, to pobielenie. Wzmaga efekt - roztarcie natopionego, płynnego spoiwa drucianą szczotką. Pobielenie, jako wstępny etap, w wielu przypadkach pomaga w wykonaniu dobrego zasadniczego połączenia, spoiny, dolewki.
Układaj, dotapiaj spoiwo według konkretnej, indywidualnej potrzeby. Krzepnięcie spoiwa następuje szybko po zaprzestaniu ogrzewania. Ostygły element można natychmiast obrabiać. Przekonasz się jak mocne, twarde są spawy, doróbki z ALUMI-Lut. Nigdy nie studź ich jednak wodą, bo to czyni je kruchymi ! Zwróć uwagę, że wszystkie czynności, rozdzielone w instrukcji, by przedstawić ich sedno, w praktyce wykonuje się jednocześnie lub jednym ciągiem. Są one proste i nieskomplikowane.
UMIEJĘTNOŚĆ UŻYWANIA ALUMI-Lut , POLEGA W ISTOCIE NA UMIEJĘTNOŚCI NAGRZEWANIA ELEMENTU, PRZY KTÓRYM PRACUJESZ !
Wskazówki
Użycie mini spawarki autogenowej z igłowymi końcówkami i zastosowaniem tlenu -odkrywa wszystkie potencjalne możliwości ALUMI-Lut, umożliwia łatwe wykonywanie "artystycznych cerów, spawów" dużych i miniaturowych elementów.
Ponieważ aluminium jest znakomitym przewodnikiem ciepła, problemem może okazać się osiągnięcie koniecznej temperatury większego elementu (ciepło zbyt szybko rozprasza się po całym elemencie). Dobrym rozwiązaniem jest wtedy dogrzewanie ogóle np. na turystycznej kuchence gazowej z ułożonym na niej kawałkiem stalowej lub miedzianej blachy, lub równoczesne podgrzewanie innym palnikiem.
Mocując elementy unikać należy przykręcania do metalowych ram, blatów etc. -utrudni to nagrzanie.
Dobrym "stanowiskiem" do pracy jest np. ceramiczna, szamotowa, klinkierowa cegła, albo płytka.
Ważne!
Podczas łączenia elementów różnych rozmiarów (różnej masy), nagrzewając, aplikuj więcej ciepła do większego elementu, by całość osiągnęła właściwą temperaturę jednocześnie
Kontynuuj grzanie elementu w całym cyklu lutowania utrzymując temperaturę płynności spoiwa.
Pamiętaj o "pobieleniu" miejsca gdzie planujesz spoinę - niejednokrotnie może to być niezbędne.
W celu uniknięcia rozpływania się spoiwa, można (czasem nawet należy) użyć stalowej lub miedzianej ramki -ten sam sposób stosujemy przy doróbkach i nadlewach, które można wykonać zgrubnie, odpowiednio wykonaną ramką o odpowiednim kształcie.
Połączenia grubsze niż 5mm zaleca się frezować.
Łącząc czołowo dwa elementy, ciekawą metodą jest pobielenie części, osobne nadlanie ich spoiwem, następnie tymczasowe złączenie, nagrzanie całości, aż do roztopienia się spoiwa i dociśnięcie.
Elementy łączone muszą być unieruchomione do chwili zastygnięcia ALUMI-Lut. W momencie krzepnięcia spoiny, poruszenie łączonych powierzchni obniży jakość spawu.
Spawy twardnieją w miarę stygnięcia elementu, pełną wytrzymałość uzyskują po całkowitym ostygnięciu -nadają się wtedy do obróbki mechanicznej każdego rodzaju i sposobu, można je znakomicie polerować i malować, są twarde, trwałe i niezwykle wytrzymałe mechanicznie.
NIE NALEŻY SCHŁADZAĆ WODĄ ELEMENTÓW LUTOWANYCH ORAZ SPOINY!!!
Każde połączenie może być rozłączone dla ewentualnej korekcji przez powtórne podgrzanie, -przed ponownym połączeniem należy jednak dodać świeżą porcję spoiwa.
Spoiwo ALUMI-Lut miesza się w każdej proporcji z cyną, można wykorzystać to tam gdzie konieczna jest szczelność: chłodnice, klimatyzacje -do spoiny przed jej zastygnięciem dodajemy cynę.
Cecha ta ułatwia połączenie aluminium z innymi metalami, otwierają się dzięki temu całkiem niespotykane możliwości połączeń kombinowanych jak: aluminium + miedź, mosiądz, stal.
W przypadku pracy ze stopem o dużej zawartości cynku (zamki do drzwi samochodów, elementy lusterek samochodowych, gaźniki wiele innych), trzeba element ostrożnie nagrzewać, by nie spowodować roztopienia łączonych części (można zastosować odpowiednią barierę chłodzącą, np. zanurzając (podczas grzania!) część elementu w wodzie). Przydatnym narzędziem w tym przypadku jest rozgrzany do czerwoności pręt, którym wtapiamy ALUMI-Lut. Naprawy tego typu wymagają wprawy, ale efekty jakie można osiągnąć są doskonałe, tym bardziej że elementy wykonane z tego rodzaju stopów uważane są za nie spawalne!