"Są takie motywy, które poeci podają sobie przez wieki, jakby z rąk do rąk" – wybrane motywy biblijne w literaturze epok późniejszych

Wstęp: Biblia najwyższym autorytetem moralnym i źródłem kultury europejskiej

Rozwinięcie: Przywołanie motywów biblijnych
- motyw Mesjasza, umierającego męczeńską śmiercią na krzyżu
o „Żale Matki Boskiej pod krzyżem” – Maryja cierpi, gdyż musi patrzeć jak jej jedyny Syn, Jezus, umiera na krzyżu
o „Księgi narodu poskiego ” i „Księgi pielgrzymstwa polskiego” – Polska Mesjaszem narodów
o A. Mickiewicz „Dziady ” cz. III – Widzenie księdza Piotra _ Polska biczowana przez oprawców – zaborców, Gal – Piłatem – wyraźne nawiązanie do motywu Mesjasza
- motyw miłości – źródło – „Pieśń nad pieśniami”, „Hymn do miłości”
o W. Szekspir „Romeo i Julia” – miłość wbrew społecznym konwenansom
o M. Sęp Szarzyński „O nietrwałej miłości rzeczy świata tego” - miłość skierowana do Boga jedyną prawdziwą wartością
o D. Naborowski „Do Anny” – miłość trwalsza niż przemijanie
o J.W. Goethe „Cierpienia młodego Wertera” – nieszczęśliwa miłość przyczyną samobójstwa głównego bohatera
- motyw grzechu i pokuty – źródło – Księga Rodzaju (grzech pierworodny)
o W. Potocki „Nierządem Polska stoi” – wady Polski jak grzechy
o P. Skarga „Kazania Sejmowe” – karą za grzechy Polski będzie jej upadek
- motyw przemijania – vanitas – źródło – Księga Koheleta „Marność nad marnościami i wszystko marność”
o F. Villon „Wielki Testament” - ukazanie kruchości życia ludzkiego
o D. Naborowski „Marność”- parafraza światopoglądu barokowego „Świat hołduje marności”, wartości doczesne są nietrwałe, więc należy oprzeć się na Bogu, który jest wieczny
o K. P. Tetmajer „Koniec wieku XIX” – wszystko już było, nie będzie już nic nowego – pojęcia takie jak przekleństwo, ironia, walka, byt – wypowiadane beznamiętnie; wszystko kiedyś przeminie „ – głowę zwiesił niemy”
- motyw szatana – pojawia się w Księdze Rodzaju, występuje także w Księdze Hioba, w Nowym Testamencie – kusi Jezusa na pustyni w Ewangelii:
o (Mikołaj Sęp Szarzyński) Sonet IV „O wojnie naszej, którą wiedziemy z szatanem, światem i ciałem” – ciało jako źródło zepsucia, pokus, utożsamiane z szatanem; nadzieja polega na oparciu się na Bogu
o A. Mickiewicz „Pani Twardowska” diabeł przybiera postać potworka, któremu kiedyś zaprzedał duszę Twardowski, musi spełnić trzy życzenia, uciekł, gdy miał przez na rok zamieszkać z panią Twardowską
o L. Staff „Deszcz jesienny” – szatan jest symbolem zła, niszczycielem, jest przerażony swoim dziełem
o J.W.Goethe „Faust” – dramat opwiadający dzieje średniowiecznego alchemika, który zaprzedał duszę diabłu w zamian za obietnicę szczęścia

Zakończenie: Motywy biblijne będą zawsze obecne , gdyż dotyczą ludzkiej egzystencji