Pierwszy semestr nauki j.włoskiego /wymowa, zwroty, godziny, czas,byc i miec,rodzajniki,narodowosci, zaimki,kolory, odcienie, przym. wskazujace, koniugacja
Wymowa:
c /k/
ci,ce /czi,cze/
chi,che/ki,ke/
g/g/
gi,ge/dżi,dże/
ghe,ghi/ge,gi/
gn/ń/
gli/lli/
s(na początku)/s/
s(między samogł. a spółgł.)/s/
s(między samogł.)/z/
sce,sci/sze,szi/
z/dz,c/
zwroty i pytania:
buon giorno
ciao
buona sera-dobry wieczór
buona notte-dobranoc
arrivederci/ arrivederLa-do widzenia
grazie-dzięki
prego-prosze
scusa/scusi,Miscusi-przepraszam
permesso-jak excusme
Comme ti chiami? Mi chiamo....
Quanti anni hai?Ha......ani.
Di dove sei?Sono di....
Che cosa sei?Sono...
Che ora ?/Che ore sono? Sono le.../È l’una
Quando sei nato/a? Sono nato/a il...(kiedy się urodziłaś)
Che giorno oggi?Oggi il...(pierwszy-primo)
Godziny:
e-i np. Sono le quattro e tre(4.03)
meno-za np. Sono le dieci meno venti(9.40)
mezza-wpół do np. Sono le tre e mezza(3.30)
un quarto-kwadrans np.Sono le sette meno un quarto(7.45)Sono le undici e tre quarti(11.45)
12.oo- È mezzogiorno
24:oo –Èmezzanotte
di mattina-rano,di pomeriggio-po południu,di sera-wieczorem,di notte-w nocy
dni tygodnia(i giorni della settimana)
luned
marted
mercoled
gioved
vened
sabato
domenica
miesiące(mesi)
gennaio
febbraio
marzo
aprile
maggio
giugno
luglio
agosto
settembre
ottobre
novembre
dicembre
Czasownik essere(być)
io sono
tu sei
lui,lei
noi siamo
voi siete
loro sono
Czasownik avere(mieć)
io ho
tu hai
lui lei ha
noi abbiamo
voi avete
loro hanno
przyimki(articoli)
określone(determinativi) nieokreślone(nederminative)
maschile singolare
il-na spółgł. z wyjątkiem un
z,gn,sie,shi,s+spół.,p+spół.
lo-na z,gn,się,shi, s+spół.,p+spół uno
l’ na samogł. uno
femminile singolare
la-na spółgłoskę una
l’-na samogłoskę un’
maschile plurale
i – na spół. oprócz z,gn,sie,
shi,s+spół.,p+spół
gli-na spółgł. i z,gn,sie
shi,s+spół.,p+spół
feminile plurale
le
narodowości(nazionalità):
Paese(kraj) tłumaczenie nazionalità
Polonia Polaco/a i/e
Italia Italiano/a i/e
Russia Russio/a i/e
Boemia Boemo/a i/e
Germania Tedesco/a chi/che
Francia Francese/e i/i
Spagna Spagnolo/a i/e
Grecia Greco/a chi/che
Belgio Belga/o e/i
Svezia Svedese/e i/i
Austria Austriaco/a i/e
Ungheria Węgry Ungnerese/e i/i
Norvegia Norvegese/e i/i
Portogallo Portoghese/e i/i
Turchia Turchco/a i/e
Cina Chiny Cinese/e i/i
Grappone Japonia Giaponesse/e i/i
Gran Bretagna Wielka Brytania Britannica/o e/i
America Americano/a i/e
Canada Canadese/e i/i
Inghiterra Anglia
Svizzera Szwajcaria
desineze
l.poj. o/a e/e
l.mn. i/e i/i
wyjątki- bianco-bianche,greco-greche
i pronomi possessivi( zaimki dzierżawcze)
m.s. f.s. m.p. f.p.
il mio la mia i miei le mie
il tuo la tua i tuoi le tue
il suo la sua i suoi le sue
il nostro la nostra i nostri le nostre
il vostro la vostra i vostri le vostre
il loro la loro i loro le loro
WYJĄTEK: mia madre nie la mia madre
kolory (colori)
nero/a i/e- czarny
bianco/a chi/che- biały
rosso – czerwony
azzurro-błękitny
giallo-żółty
grigio-szary
celeste/e i/i- niebieski
verde-zielony
arancione-pomarańczowy
marrone-brązowy
rosa-różowy
viola- fioletowy
blu-granatowy
d’oro-złoty
d’argento-srebrny
ODCIENIE
giallo canarino(kanarkowo żółty)
giallo oro (żółto-złoty)
verde smeraldo(szmaragdowa zieleń)
verde mela(zieleń jabłka)
blu notte(granat nocy)
blu mare(granat morza)
rosso fuoco(czerwień ognia)
rosso cilegia(wiśniowy)
bianco latte(mleczna biel)
azzurro cielo(błękit nieba)
rosa conffetto(cukierkowy,jasnoróżowy)
grigio fumo(szarość dymu)
Questo(ten) qui/quo-tutaj Quello(tamten) l/l-tam
bez rzeczownika
questo quello
questa quella
questi quelli
queste quelle
z rzeczownikiem
(il) questo (il) quel
(lo) questo (lo) quello
(l’) quest’ (l’) quell’
(la)questa (la) quella
(l’) quest’ (l’) quell’
(i) questi (i) quei
(gli) questi (gli) quegli
(le) queste (le) quelle
Koniugacja
Tempo presente modo indiactivo (cz.teraź.tryb oznajmujący)
I -are II -ere III -ire IIIb -ire
-o -o -o -isco
-i -i -i -isci
-a -e -e -isce
-amo -iamo -iamo -iamo
-ate -ete -ite -ite
-ano -ono -ono -iscono
Koniugacja IIIb to czasowniki m.in.:
capire-rozumieć
finire-kończyć
preferire-woleć