Budująca i niszcząca siła miłości. Przedstaw problem na podstawie wybranych utworów.

Miłość jest jednym z największych i najgłębszych uczuć. Jest to temat często poruszany przez twórców różnych epok. Trudno jest znaleźć utwór, w którym nie byłoby wątku miłosnego. Nie tylko w literaturze możemy odnaleźć temat miłosny, widoczny jest on również w filmie, malarstwie i muzyce. Ja postanowiłam skupić się na literaturze. W swojej wypowiedzi chciałabym przedstawić siłę miłości i jej wpływ na życie człowieka wykorzystując przykłady różnych bohaterów literackich.

Miłość może być różnorodna: do mężczyzny i kobiety, rodzicielska, braterska, do Boga, ojczyzny. Jednak w moje pracy zajmę się tylko miłością pomiędzy mężczyzną, a kobietą, gdyż uważam, że jest to najciekawszy temat. Miłość bywa szczęśliwa i niespełniona, za każdym razem inna,a motyw ten jest bardzo szeroki. Obraz budującej lub niszczącej siły miłości możemy dostrzec we wielu utworach literackich różnych epok.

Przykłady twórczej siły miłości odnajdujemy już w "Biblii". "Pieśń nad pieśniami" stanowi wielkie dzieło o miłości. Jest to przykład miłosnej pieśni poetyckiej Starego Testamentu. Jej treść to dialog między pasterką, a pasterzem, którzy w niezwykle zmysłowych obrazach opisują swoje uczucia. Oblubieniec potrzebuje towarzystwa ukochanej, jest nia zachwycony i oczarowany, tęskni kiedy ona znika z jego pola widzenia, podąża za nią, by być jak najbliżej. Oblubienica naraża sie na ból, cierpienie i hańbę, gdy wybiega w nocy by odszukać swego wybrańca. Oboje gotowi są do poświęceń w imię swojej miłości. Ich uczucie jest z jednej strony czymś niebezpiecznym, gdyż niesie przykrość i poniżenia, z drugiej jednak strony jest rzeczą o nieprzemijającej wartości, darem od Boga. Teologowie nadają pieśni przenośny sens- jako wyraz miłości człowieka do Boga, lecz zarówno interpretacja dosłowna (miłość między kobietą, a mężczyzną) jak i odniesienie religijne prowadzą do wniosku, że siłą wiodącą w życiu człowieka jest miłość, gdyż jest ona wszechogarniająca, niezwyciężona i silniejsza od śmierci.

Również w powieściach historycznych obok wydarzeń autentycznych- wojen i walk występują wątki miłosne. W "Potopie" Henryka Sienkiewicza miłość łączy Andrzeja Kmicica i Oleńkę Billewiczównę. Zaczyna się od pierwszego ich spotkania, gdy awanturnik i zabijaka wraca z wojny i pragnie poznać obiecaną mu przyszłą żonę. Jednak rozróby i awantury szlachcica nie przypadają do gustu dumnej Oleńce, która wyrzeka się go i wyklina. Uczucie Kmicica jest silne więc porywa Oleńkę i uprowadza ją do swego dworku. Ona również mimo wszystko kocha go co widać po jego pojedynku z Wołodyjowskim, gdy jest przerażona wizją śmierci ukochanego. Po tragicznej wojnie i zdradzie Radziwiłła Billewiczówna widzi w Kmicicu zdrajcę ojczyzny, gdy uwiązany rycerską przysięgą nie może odstąpić hetmana i traci w ten sposób szansę na pozyskanie ręki ukochanej. Pod wpływem miłości do Oleńki w bohaterze dokonuje się przemiana i pod nowym nazwiskiem przemierza szlak bojowy i wysławia się licznymi czynami patriotycznymi. Jego bohaterstwo rehabilituje go w oczach społeczeństwach i w sercu Oleńki. Powieść kończy się małżeństwem młodych, zakochanych w sobie ludzi.

Innym przykładem twórczej siły miłości jest utwór Williama Whatrona pt "Spóźnieni kochankowie". Jest to wzruszająca historia miłości dwojga ludzi, dla których różnica wieku nie jest żadną barierą. Było to przypadkowe spotkanie, które przerodziło się w romans i przyniosło pełnię szczęścia. Dodatkowego uroku dodaje fakt, iż akcja dzieje sie w Paryżu, mieście które jak żadne inne kojarzy się z miłością i romantyzmem. Jack malarz, który w pogoni za pieniędzmi stracił wszystko próbuje się na nowo odnaleźć. Czuje sie niespełniony, gdyż jego obrazy nie są wciąż wystarczająco dobre. Nagle na jego drodze pojawia się Mirabelle. Niewidoma i samotna kobieta, która uwrażliwia Jacka i pomaga mu zobaczyć te same rzeczy w głębszym wymiarze. Pomiędzy 49-letnim mężczyzną, a 71-letnią kobietą rodzi się wielka miłość, także fizyczna. Uczucie to sprawia, że staruszka, która od lat nie widzi nagle doświadcza olśnienia. Prowadzona niemal za rękę słucha tego co mówi jej ukochany, widzi Paryż jego oczyma. Była to miłość, która pokonała wszelkie bariery. Mirabelle wprawdzie umarła, ale w momencie śmierci była szczęśliwa, bo wiedziała, że spełniły się wszystkie jej marzenia.

Niestety miłość nie zawsze ma twórczy wpływ na na człowieka i jego losy. W literaturze możemy odnaleźć liczne przykłady miłości niszczącej.

"Romeo i Julia" to jedna z najgłośniejszych tragedii o młodzieńczej miłości. Para młodych ludzi z dwóch wrogich sobie rodów zakochuje się w sobie i potajemnie łączy sakramentem małżeństwa. Na drodze ich szczęściu staje jednak nienawiść jaką dażą się ich rody, a także wątpliwe poczucie sprawiedliwości jaką wymierza Romeo kuzynowi Julii- Tybaltowi. Romeo zostaje wygnany lecz żyje nadzieją na ponowne ujrzenie Julii. Niestety w skutek fatalnej pomyłki oboje popełniają samobójstwo. Romeo widząc ukochaną pogrążoną we śnie myśli, że Julia nie żyje i popełnia samobójstwo. Także dziewczyna obudziwszy się spostrzega martwego Romea i kończy swój żywot. Z powodu nienawiści jaką ich rody dążyły siebie wzajemnie doszło do tragedii. Romeo i Julia byli dla siebie niczym bratnie dusze, kiedy jedno z nich odeszło, drugie utraciło sens życia i wolało umrzeć niż żyć w pozbawionym miłości świecie.

Innym przykładem destrukcyjnej siły miłości jest historia głównego bohatera utworu Goethego pt "Cierpienia młodego Wertera". Tytułowy bohater poznaje Lottę i zakochuje się w niej od pierwszego wejrzenia, a jego miłość umacnia się z każdym dniem. Miłość do Lotty wypełnia go całkowicie i bezgranicznie. Budzi w nim różne emocje od zachwytu do radości i entuzjazmu. Czuje się uszlachetniony i wzbogacony. Małżeństwo Lotty z Albertem doprowadza go do wielkiej rozpaczy. Nie potrafi walczyć ze swoim uczuciem, lecz z uporem pogrąża się w obsesyjnym myśleniu i Lottcie. Staje się uosobieniem bólu i rozpaczy. W rezultacie niespełniona i nieszczęśliwa miłość do Lotty niszczy go, gdyż siła targających go namiętności prowadzi do samobójstwa.

Również w powieści Zofii Nałkowskiej możemy dostrzec niszczący wpływ miłości na ludzkie życie. W "Granicy" wątek miłosny opiera się na zasadzie trójkąta małżeńskiego. Miłość Zenona i Elżbiety jest piękna, zwłaszcza uczucie Elżbiety jest bardzo silne. Są szczęśliwi, a Elżbieta jest lojalną i wybaczającą żoną. Destrukcyjna jest namiętność łącząca Zenona z Justyną. Dziewczyna darzyła Zenona wielką i ślepą miłością. Dlatego, gdy zaszła w ciążę i przerwała ją na życzenie kochanka, uczucie, którym kiedyś dążyła Zenona przerodziło się w nienawiść i chęć zabicia mężczyzny. Justyna mści się na Zenonie oblewając mu twarz kwasem, a mężczyzna popełnia samobójstwo strzelając sobie pistoletu w usta. Poprzez ukazanie ludzkiego nieszczęścia pisarka chciała ukazać, że w miłości potrzebna jest uczciwość, a zła miłość może tylko krzywdzić i nie daje prawdziwego szczęścia.

Przytoczone przeze mnie przykłady literatury dowodzą, że miłość, mimo iż jest najwspanialszym uczuciem jest również najtrudniesza ponieważ w życiu człowieka pełni zawsze rolę twórczą lub niszczącą. Każda miłość wymaga wyrzeczeń i poświęceń, a kiedy już przynosi szczęście i radość to czasem niesie ze sobą ból i cierpienie. Wybrane przeze mnie utwory w doskonały sposób ukazują, że miłość nie tylko potrafi zdziałać cuda, ale również unieszczęśliwia i jest powodem tragedii.

Informacja od autora: To jest moja praca, którą prezentowałam na ustnej maturze z języka polskiego. Dostałam za nią 18 pkt i mam nadzieję, że komuś się przyda.