Osiągnięcia starożytnych cywilizacji

Osiagniecia starozytnych cywilizacji
Leżański Marek kl

Przed piętnastoma tysiącami lat klimat Ziemi zaczął się drastycznie zmieniać. Ludzie przyzwyc`zajeni do innego trybu życia zaczęli poszukiwać nowych sposobów życia.
Podczas następnych kilku tysięcy lat na Bliskim wschodzie i w północnej części
Chin zaczęły powstawać małe wsie. Po pewnym czasie taki styl życia zaadaptowały rejony sąsiednie. Od tamtego momentu już nie myślistwo ani zbieractwo, lecz uprawa roli stała się głównym powodem utrzymania ludzi. Zmiana ta doprowadziła do nieodwracalnych skutków, jakim jest rozwój wysoko rozwiniętych społeczeństw na terenie Bliskiego ( Egipt i Mezopotamia) i Dalekiego ( Chiny i Indie) Wschodu.
Za najważniejsze osiągnięcia w dziejach ludzkości tych społeczeństw uważam:
1) Rozwój rolnictwa i Hodowli
2) Rozwój miast
3) Rozwój Religi
4) Wynalezienie pisma
5) Zbiór praw
6) Wielkie budowle

1) Rozwój rolnictwa i hodowli
Mieszkańcy wsi zauważyli, że mogą wykorzystać młode wilki do tropienia zwierzyny i pilnowania zagród. Zaczęli oszczędzać zwierzęta pojętniejsze lub bardziej mleczne, dające więcej mięsa czy wełny. W tak odległych miejscach jak Mezpotomia i Chiny już 6000 lat przed naszą erą rozpoczęto udomowienia zwierząt. Przemiana z myśliwych na zbieraczy prawdopodobnie została spowodowana, gdy spostrzegli, że zamiast zbierać plony i ruszać dalej, lepiej znaleźć duży obszar tych traw i zaczekać do kolejnych zbiorów.
Koczownicy dla większej pewności, że zbiory będą obfite zaczęli własnoręczne siewy, a do ochrony ich rozpoczęli budować stałe osady. W ten oto sposób stali się rolnikami. Około 5000 lat p.n.e. opanowali uprawę wielu roślin, które do dziś stanowią podstawę wyżywienia. Budowano kanały nawadniające w Egipcie i Mezopotamii, oraz pola tarasowe w górzystych terenach Chin i Indii. Sposoby te znacznie zwiększyły ilość zbieranej żywności i są stosowane z powodzeniem do dziś.

2) Rozwój miast
Pomimo, że uprawa roli była bardziej pracochłonna niż myślistwo była jednak bardziej efektywna. Ludności przybywało – zaczęto wiec budować pierwsze wsie i małe miasta otoczone solidnymi murami. Tego typu osiedla pomieścić mogły nawet 2000 ludzi. Jednym z pierwszych miast świata był Catal Huyuk w południowej Turcji, odkryty przez archeologów dopiero w 1961 roku zbudowany przed 8000 laty prze rolników i pasterzy bydła.
Około 3000 lat przed Chrystusem rolnicze grupy rozpoczęły łączyć się w potężne miasta-państwa. Jednym z najbardziej znanym było miasto-państwo Ur w Chaldei, skąd Abraham wyruszył w swą podróż. Innymi większymi miastami-państwami było: Jerycho, Isin, Larsa, Mari, Esznuna, w Mezopotamii czy Mohendżo Daro w Indiach.
Rozwój miast i wsi spowodowało zmianę stylu życia na osiadły. Sprzyjało to wytwarzaniu nowych naczyń glinianych. Naczynia zrewolucjonizowały sposoby przygotowywania potraw i służyły również do magazynowania żywności. Do uprawy ról potrzebne był też narzędzia. Udoskonalili, więc obróbkę kamieni, drewna i kości. Już około 6000 p.n.e. na Bliskim Wschodzie rozpoczęto wytwarzanie pierwszych narzędzi z miedzi. Na ten sam okres datuje się także rozwój garncarstwa.
Wynalazkiem, który zrewolucjonizował chyba wszystkie dziedziny życia człowieka było koło. Trudno sobie wyobrazić dalszy postęp techniczny cywilizacji bez koła, które pojawiło się około trzy i pół tysiąca lat p.n.e. niezależnie: w Europie i Mezopotamii. Prawdopodobnie pierwszymi urządzeniami, w których zostało ono zastosowane to wóz na kołach i koło garncarskie.

3) Rozwój Religi
O wierzeniach wczesnych ludzkich wspólnot wiemy niewiele, ale zachowane rzeźby sugerują, iż w istoty nadprzyrodzone i duchy ludzie wierzyli od co najmniej dziesięciu tysiecy lat.
Niektóre z nich kojarzono z upolowanymi zwierzętami, inne mogły być bóstwami urodzaju, których kult miał zapewniać powodzenie w uprawie roli oraz w hodowli.
W prehistorycznym Egipcie istniał obyczaj grzebania zwłok na pustyni, której piach zapobiegał ich gniciu i zachowywał skórę oraz włosy. Mogło to podsunąć pomysł mumifikacji żyjącym później Egipcjanom. W miarę rozwoju cywilizacji, rozwijały się również systemy religijne, a wyznawanie jednej religii przez ludność zamieszkującą dany obszar sprzyjało powstawaniu państw, gdyż wspólne składanie ofiar i modlitwy do tych samych bóstw zacieśniały więzi społeczne.
Narody starożytne Bliskiego i Dalekiego Wschodu dokonały i w tej dziedzinie rzeczy wielkich. Bo choć religie starożytnych Egipcjan, Sumerów i Babilończyków są obecnie religiami martwymi, których nikt już nie wyznaje, to należy pamiętać, że około cztery tysiące lat temu w Kanaanie osiadł wraz z rodziną Abraham, który modlił się do Jednego Boga, stając się ojcem judaizmu, religii, która do dziś w niezmienionej formie jest wyznawana przez Żydów, a z której dwa tysiące lat później wyrosło chrześcijaństwo i islam, religie praktykowane dziś przez większość ludności świata.

4) Wynalezienie pisma
Pismo stało się wyznacznikiem cywilizacji. Wraz z jej rozwojem ludzie rozszerzali swoje wpływy na coraz większe obszary. Więdzę o piśmie przekazywano z pokolenia na pokolenie. Z czasem rozwój miast zmusił kupców, kapłanów i władców do prowadzenia zapisków.
3000 p.n.e. Sumerowie rozpoczęli prowadzenie ksiąg zawierających liczby, daty, wizerunki przedmiotów, ryte w glinianych tabliczkach. W tym samym czasie, w oddalonym o 1600 km Egipcie pojawiło się pismo. Ponad tysiąc lat po powstaniu pisma w Egipcie i Mezopotami w Chinach wynaleziono nowy rodzaj pisma.

5) Zbiór praw
Od około 1792 do 1750 roku przed naszą erą Babilonem władał jeden z najwybitniejszych władców tego państwa – Hammurabi. Był doskonałym strategiem, zręcznym politykiem i dobrym zarządcą. Największy dziełem jego życia był opracowany przezeń zbiór praw znany jako Kodeks Hammurabiego. Podstawą karania było powszechne u ludów semickich prawo talionu, które najpełniej oddaje maksyma „oko za oko, ząb za ząb”. Na przykład syn, który podniósł rękę na ojca, mógł być tej ręki pozbawiony. Mimo wszelkich trudności w egzekwowaniu Kodeksu Hammurabiego, prawa, które ustanowił obowiązywały jeszcze przez tysiąc lat po jego śmierci, a wywierały wpływ i same były prawem zwyczajowym jeszcze dłużej.
6)Wielkie budowle
O stopniu rozwoju cywilizacji starożytnego wschodu najpełniejszą informację dają wielkie przedsięwzięcia budowlane, jakie zrealizowali mieszkańcy dawnych imperiów. Są one niejako wizytówką potęgi państwa, świadectwem kunsztu rzemieślników, poziomu rozwoju nauki i techniki w ówczesnym świecie, jak również źródłem wiedzy na temat ustroju politycznego, religii i życia codziennego ludzi.
Największymi zachowanymi do dziś świadectwami potęgi starożytnych cywilizacji są, zaliczane do cudów świata. Jednym z nich był trwający do dziś Chiński Mur, Piramida w Gizie a także nieistniejąca już Latarnia w Aleksandri.

W pracy przedstawiłęm te dziedziny życia starożytnych, których rozwój był koneiczny dla dalszego rozwoju cywilizacji. Nie opisałem tu wszystkich wynalazków. Zpowodowane było to tym, iż okres starożytny był obfity w różnego rodzaju innowacje, których nie sposób opisać w jednej pracy. Atrament wynaleziony przez Egipcjan, czy porcelana chińska były niewątpliwie wielkimi osiągnięciami tych cywilizacji, ale pozostałe kultury rozwijały się równie dynamicznie nie znając sposobu ich produkowania. Podobnie rzecz się miała z innymi wynalazkami. Nie znamy natomiast wysoko rozwiniętej społeczności bez rolnictwa, handlu rzemiosła, pisma, dobrze zorganizowanego państwa, dynamicznie rozwijających się miast czy rozbudowanych systemów religijnych i złożonych relacji społecznych. Natomiast realizacja takich projektów jak Wielka Piramida czy Wielki Mur Chiński dawały najpełniejszy obraz możliwości społeczeństw, które je realizowały i ich poziomu cywilizacyjnego.

Źródła:
http://www.sciaga.pl/tekst/13447-14-osiagniecia_starozytnych_cywilizacji_wschodu
"Podręczna Encyklopedia Historii" - J. Holland
"Historia - Dzieje Starożytne" - L. Mrozewicz, R. Śniegocki