Ochrona gatunkowa grzybów
Działalność człowieka ma zdecydowanie negatywny wpływ także na grzyby. Z jednej strony rozwój przemysłu powoduje zanieczyszczenie środowiska, między innymi powietrza, które w swoim składzie zawiera pierwiastki toksyczne dla niektórych, bardziej wrażliwych gatunków grzybów. Z drugiej strony zwalczanie szkodników leśnych przez opylanie lasów powoduje kumulację związków toksycznych w glebie. Oprócz tego wprowadzenie monokultur sosnowych i świerkowych wpłynęło zdecydowanie na zmniejszenie liczby gatunków grzybów, co doprowadzilo do naruszenia równowagi biologicznej, a tym samym do dominacji grzybów powodujących choroby i rozkład drewna.
W kilku regionach kraju z bardziej rozwiniętym przemysłem niektóre cenniejsze gatunki grzybów jadalnych juz prawie zanikły. Tak samo muszą zanikać i inne gatunki grzybów niejadalnych, których znaczenie dla biocenozy leśniej jest bardzo duże. Zmiana jednego ogniwa, jakim są grzyby w łańcuchu pokarmowym (reducenci) może prowadzić do dużych szkód i naruszyc równowagę biologiczną.
W kwietniu 1983 roku ukazało się w Polsce (jako w pierwszym kraju) rozporządzenie Ministra Leśnictwa i Ministra Przemysłu Drzewnego dotyczące ustawowej ochrony niektórych gatunków grzybów.
W 1995 roku ustawę tą rozszerzono. Wybrano gatunki grzybów, które podlegają ochronie całkowitej, a cała reszta wielkoowocnikowych została poddana ochronie częściowej. Wtedy też do grona chronionych dołączyły porosty.
Drzewa mają trudności w pobieraniu wody. Ciało grzyba - grzybnia zbudowane jest z cienkich, długich, nitkowatych strzępek, dzięki którym grzyby zdolne są do pobierania ogromnych ilości wody. Dlatego też co poniektóre grzyby wchodzą w stan symbiozy np. z sosną lub innym drzewem, zamiast być tylko pasożytem (np. huba) czy saprofitem - żywić się padliną, przyczyniać się do tworzenia próchnicy, rozkładać materię organiczną i udostępniać przy tym roślinom składniki pokarmowe.
Wiele grzybów żyje z roślinami, tworząc z ich korzeniami stan MIKORYZY. Rośliny wielu gatunków nie mogłyby sie normalnie rozwijać bez grzybów określonych gatunków.
MIKORYZA - typ symbiozy korzeni rośin z grzybami; grzyb czerpie substancje odżywcze z rośliny, natomiast roślina uzyskuje dzięki silnie rozbudowanej grzybni więcej wody, soli mineralnych i dodatkwo czynniki wzrostu.
LAS BEZ GRZYBÓW NIE MÓGŁBY ISTNIEĆ !!
Mikoryzę dzielimy na:
* Zewnętrzną - EKTOTROFICZNĄ - strzępki grzybni oplatają korzeń znacznie powiększając powierzchnię chłonną i wnikają do wnętrza, lecz rozrastają się tylko w przestworach międzykomórkowych (np. dąb, brzoza, jabłoń, grusza)
* Wewętrzną - ENDOTROFICZNĄ - strzępki grzybni wrastają w komórki kory pierwotnej korzenia (np. owies, pszenica, kukurydza)
Zjawisko mikoryzy w 1881 roku odkrył polski botanik - F.KAMIEŃSKI
Doświadcenie Hansa Mohra:
HANS MOHR przedstawił i poparł przekonującymi dowodami jedną z teorii wyjaśniających mechanizm szkodliwego działania gazów przemysłowych na lasy. Według tego niemieckiego uczonego nadmierne ilości związków azotowych w powietrzu uszkadzają mikoryzę i w ten sposób wywołują niedobór wody i składników mineralnych czerpanych przez drzewa z gleby.
JEŻELI NIE CHCESZ NISZCZYĆ GRZYBÓW:
* nie wyrywaj owocników z podłoża, ponieważ w ten sposób rozszarpuje się grzybnię, najlepiej delikatnie grzyba wykręcić lub ściąć nożem, a to miejsce przykryć ściółką lub mchem
* nie rozdrapuj ściółki w poszukiwaniu grzybów, nie odsłaniaj grzybni, bo w ten sposób wystawia się ją na zabójcze promienie słoneczne
* nie niszcz starych lub trujących grzybów, bo chociaż tobie się nie przydadzą, w lesie odgrywają ważną rolę
Przykłady grzybów objętych ochroną:
* całkowitą: szmaciak gałęzisty, sromotnik bezwstydny, soplówka gałęzista, purchawica olbrzymia i wiele innych
* częściową: włókniuszek ukośny