Elastyczność popytu

Elastyczność cenowa popytu – mierzy intensywność reakcji konsumentów, przejawiająca się w skali zmian wielkości zakupów, nie zmianą ceny

Wskaźnik cenowej elastyczność popytu:
E D = %-owa zmiana wielkości popytu
p %-owa zmiana ceny

D – popyt
P – cena
E – elastyczność

Marshal – pierwszy wprowadził miernik

Możliwości:
I. E jest większe od jedności popyt elastyczny (oznacza, że licznik jest większy od mianownika) Zmiana ceny wywołuje przeciwną co do kierunku, a większą co do skali zmian popytu.
II. E = 1 popyt jednostkowy (oznacza, że licznik i mianownik są równe sobie) Zmiana ceny wywołuje przeciwną co do kierunku i równą co do skali zmianę popytu. Np. Cena zmalała o 7% to popyt powinien wzrosnąć o 7%.
III. E < od jedności popyt nieelastyczny (ułamek – licznik jest mniejszy od mianownika) Zmiana ceny wywołuje przeciwną co do kierunku i mniejszą co do skali zmianę popytu.
IV. E = 0 popyt nienaturalnie elastyczny („sztywny”) Zmiana ceny nie wywołuje żadnej reakcji popytu.

Sytuacje nietypowe, paradoksy (kiedy konsument nie zachowuje się zgodnie z prawem popytu):
1) Paradoks Gittema – w okresie wzrostu cen na artykuły podstawowe. Popyt na te artykuły również wzrośnie.
2) Paradoks Veblena – Wzrost ceny dóbr luksusowych powoduje, że popyt na te dobra rośnie
3) Paradoks ........... – efekt spekulacyjny. Pojawia się w okresie zmian cen i polega na tym, że ludzie wstrzymują się od zakupów gdy cena spada lub przyśpieszają zakupy gdy cena rośnie.


Elastyczność dochodowa popytu – wierzy wielkość reakcji konsumenta przejawiającą się w zmianie skali wielkości zakupów na zmianę dochodu.

Wskaźnik, miernik elastyczności dochodowej popytu:

E D = %-owa zmiana wielkości popytu
I %-owa zmiana dochodu

I – income – odchody :-)

Dochód rośnie – zakupy rosną (zależność prosta)
Możliwości:
I. E > jedności popyt doskonale elastyczny (dobra luksusowe, trwałego użytku)
II. E = 1 popyt proporcjonalny
III. 0 < EI < 1 popyt nieelastyczny. Popyt rośnie wolniej niż dochody (dobra podstawowe: jedzenie, chemia gospodarcza)
IV. E < 0 popyt odwrotnie elastyczny (wartość ujemna) Jest to paradoks zwany efektem spekulacyjnym (czyli: w miarę wzrostu dochodu konsumenta maleje jego popyt na dobra niższego rzędu typu kaszanka, salceson)


Elastyczność krzyżowa mieszana, pozwala mierzyć zmiany popytu na jedno dobro spowodowane zmianą ceny innego dobra.

Jak zmiana popytu na x wpływa na zmianę ceny y?

Exy = qx : py
qx py


Qx – popyt na dobro x
Py – cena dobra y

Możliwości:
I. E > 0 popyt substytucyjny (zmiana na podobne dobra) Wzrost ceny dobra y powoduje wzrost popytu na dobro x (np. cena soku Hortex wzrosła to kupujemy innej firmy)
II. E < 0 popyt komplementarny. Rośnie cena dobra y, maleje popyt na dobro komplementarne x (np. garnitur podrożały to kupujemy mniej krawatów)
III. E = 0 popyt niezależny – zmiana ceny dobra y nie ma wpływu na popyt na dobro x (np. szyny kolejowe droższe, brak zmiany cny pampersów, tzw. Co ma piernik do wiatraka?)


Elastyczność podaży

Cenowa elastyczność podaży – mierzy reakcje podaży na zmiany ceny (zmienia się cena produktu – jak reagują producenci)

E S = q : p
p q p

Q – wielkość podaży
P – cena

Giętkość cen odwrotność cenowej elastyczność popytu fleksyjność – odpowiada na pytanie o ile zmieni się cena przy 15-owej zmianie popytu na to dobro.

Podaż rośnie – cena rośnie

Odwrotność cenowej elastyczność podaży nazywa się ekspansywność cen i odpowiada na pytanie o ile zmieni się cena danego dobra przy 1%-owej zmianie podaży tego dobra.